1 KAQ YACHACHIKUY
¿Pitaq Diosqa?
1, 2. ¿Imakunamantam wakinpi tapukunchik?
WARMACHAKUNAQA tapukuqllañam kanku. Imamantapas willaptinchikmi tapuwanchik: “¿Imanasqa?”, nispanku. Kaqmanta willaptinchikpas hinallam tapuwanchik: “¿Imanasqa?”, nispanku.
2 Mozo-sipasña utaq yuyaqña kaspanchikpas llapanchikmi tapukunchik: “¿Imatam mikusaq, imawanmi pachakusaq utaq imakunatam rantipakusaq?”, nispa. Wakinpiqa tapukunchiktaqmi: “¿Imanasqam ñakarinchik? ¿Imaynam hamuq tiempopi kawsakuy kanqa?”, nispa. Kay tapukuykunamanta yachananchikpaqmi kallpanchakunanchik.
3. ¿Imanasqam runakunaqa mana tapukunkuchu?
3 Achka runakunapam kan tapukuyninku, ichaqa chay tapukuyninkumanta biblia yachachiptinpas manam imatapas ruwankuchu yachanankupaq. ¿Imanasqa? Ninkum bibliaqa sasa entiendey kasqanta. Ichapas piensanku profesorkunalla, sacerdotekunalla utaq pastorkunalla yachasqankumanta. Wakinkuqa pinqakusqankuraykum manaña imatapas tapukunkuchu.
4. ¿Imakunamantam bibliaqa yachachiwanchik?
4 Bibliam yachachiwanchik hamuq tiempopi kawsakuy imayna kananmanta, wañuqkuna imayna kasqankumanta hinaspa Dios imayna kasqanmanta. Chaymi Jesucristopas kaynata nirqa: “Hinallayá mañakuychik hinaptinqa qusunkichikmi, hinallayá maskaychik hinaspaqa tarinkichikmi, hinallayá punkuta takaychik hinaptinqa kichaykusunkichikmi”, nispa (Mateo 7:7). Chaynaqa, mana amispayá kallpanchakuy tapukuynikimanta yachanaykipaq.
5. ¿Imanasqam tapukuynikimanta yachanaykipaq kallpanchakunayki?
5 Tapukuynikimanta yachanaykipaqqa bibliapim maskanayki, kallpanchakuspaykiqa tarinkim (Proverbios 2:1-5). Qawankim tapukuynikimanta yachayqa mana sasa kasqanmanta. Yachasqaykiqa yanapasunkitaqmi kusisqa kanaykipaq. Chaymantapas hamuq tiempopi sumaq kawsakuyta suyanaykipaqmi yanapasunki. Qatiqninpim yachasun achka runakunapa tapukusqankumanta.
¿DIOSQA MANA LLAKIPAYAKUQCHU?
6. Wakin runakunam ninku Diosqa mana kuyawasqanchikta, ¿imanasqam chaynata ninku?
6 Achka runakunam piensanku Diosqa mana kuyawasqanchikta. Chaymi ninku: “Dios kuyawaptinchikqa manachiki kaynachu kawsachkachwan”, nispanku. Kunanqa maypipas rikunchikmi wañuchinakuyta, chiqninakuyta hinaspa wakchayayta. Runakunaqa unqunchik, ñakarinchik hinaspa wañunchikmi. Chaymi wakinkuqa tapukunku: “Dios kuyakuq kaspanqa, ¿imanasqataq mana chinkarachinchu tukuy kay ñakariykunataqa?”, nispanku.
7. (1) Wakin runakunam ninku Diosqa mana llakipayakuq kasqanta, ¿imanasqam chaynata ninku? (2) ¿Dioschu mana allinkunata ruwachkanman? ¿Imanasqa?
7 Sasachakuykuna kaptinmi religionpi punta apaqkunaqa ninku: “Diospa castigonmi chayqa”, nispanku. Chaynata nispankuqa, mana allinkunamantam Diosman tumpachkanku. Chaymi wakin runakunaqa piensanku Diosqa mana llakipayakuq kasqanta. Ichaqa Diosqa manam ñakarichiwachwanchu. ¿Imanasqam chaynata ninchik? Santiago 1:13 versiculom nin: “Pipas sasachakuypi kaspanqa, amayá nichunchu: ‘Diosmi ñakarichiwachkan’, nispanqa. Diostaqa manam pipas mana allinwanqa sasachanmanchu, manataqmi pitapas Diosqa sasachakuymanqa churanmanchu”, nispa. Diosqa manam kunanqa imapas ñakariykunamantaqa harkawachwanchu. Ichaqa manam chayraykuchu ninanchik sasachakuyta pay rikurichisqantaqa (qaway Job 34:10-12). Chayta allinta entiendenapaq qatiqninpi yachasun.
8, 9. ¿Imanasqam imapas sasachakuyninchikmantaqa mana Diosmanqa tumpananchikchu? Huk rikchanachiywan willamuy.
8 Kaypi yuyaymanay: Huk taytam kuyasqan churinta yachachin imapipas allinta tanteananpaq. Chay churinmi ichaqa wiñaruspan taytantapas manaña kasuspan wasinmanta ripukun. Chayraykum mana allinkunata ruwaspan sasachakuykunapi tarikun. Chaynaqa, ¿niwaqchu taytan huchayuq kasqanta? Manam (Lucas 15:11-13). Ñuqanchikpas manam imapas sasachakuyninchikmantaqa Diosmanqa tumpananchikchu. Chay tayta hinam, Diospas mana huchayuqchu runakuna mana kasukuq kanankupaqqa nitaq mana allinta ruwanankupaqpas. Chaymi imapas mana allinkuna kaptinqa yuyarinanchik, Diosqa mana huchayuq kasqanta.
9 Diosqa yachanmi imakunawan sasachakusqanchikta, ichaqa yachantaqmi imanasqa chayta saqisqanmantapas. Astawanmi chaymanta yachasunchik 11 kaq yachachikuypi. Ichaqa, manam iskayrayanaykichu Dios kuyawasqanchikmantaqa nitaq sasachakuyninchikmanta mana huchayuq kasqanmantapas. Sasachakuyninchikkunataqa Diosllam allichayta atinqa (Isaias 33:2).
10. ¿Diosqa atinmanchu runakunapa mana allinkuna ruwasqan allichayta? ¿Imanasqa?
10 Diosqa chuyam (Isaias 6:3). Chaymi tukuy ima ruwasqanpas chuya hinaspa allin, chaymi paymantaqa mana iskayrayachwanchu. Runakunam ichaqa mana chaynachu kanku. Llapanchikmi wakinpiqa imatapas mana allinta ruwanchik. Huk nacionta kamachiq runa sunqumanta allin kaqta ruwayta munaspanpas, manam atinmanchu runakunapa mana allin ruwasqankuta allichaytaqa. Diosllam atiyniyuq chayta ruwananpaqqa. Payllam runakunapa imapas mana allinkuna ruwasqankutaqa allichayta atinqa hinaspapas payqa munanmi chay ruwayta. Diosqa wiñaypaqmi chinkachinqa imapas mana allinkunataqa (qaway Salmo 37:9-11).
¿IMAYNATAQ DIOSQA TARIKUN ÑAKARISQANCHIKTA QAWASPAN?
11. ¿Imaynataq Diosqa tarikun ñakarisqanchikta qawaspan?
11 ¿Imaynataq Diosqa tarikun kay pachapi imapas ñakariykunata hinaspa sasachakuyninchikta qawaspan? Bibliam yachachiwanchik Diosqa allin kaqta kuyasqanmanta (Salmo 37:28). Payqa qawachkanmi kay pachapi allin utaq mana allin kaqkunata. Payqa llumpaytam llakikun imawanpas ñakariptinchik. Bibliam nin kay pachapi runakuna llumpay mana allinllataña ruwaptinku Diosqa ‘sunqunpi llakisqa’ tarikusqanmanta (Genesis 6:5, 6). Diosqa hina kaqllam (Malaquias 3:6). Bibliam nin Diosqa ñuqanchikmanta nanachikusqanta (qaway 1 Pedro 5:7).
12, 13. (1) ¿Imanasqam runamasinchikkunata kuyananchik? (2) ¿Imaynam tarikunchik kay pachapi ñakariykunata qawaspanchik? (3) ¿Imanasqam Diosqa chinkachiyta atinqa ñakariytawan mana allin ruwaykunata?
12 Bibliaqa nintaqmi Diosman rikchakuqta unanchawasqanchikmanta (Genesis 1:26). Kaywanqa nichkanmi payta hina sumaq sunquyuqta unanchawasqanchikmanta. Bibliam yachachiwanchik ‘Diosqa kuyakuq’ kasqanmanta (1 Juan 4:8). Diosqa tukuy imatapas ruwan kuyawasqanchikraykum. Ñuqanchikpas kuyakuqmi kanchik Dios kuyawasqanchikrayku. Runakunapa ñakarisqanta qawaspanchikmi llakisqa tarikunchik, Diosqa astawanraqmi llakikun.
13 Kunanñataq kaypi yuyaymanay: Kay pachapi ñakariykunata hinaspa mana allin ruwaykunata chinkachinaykipaq atiyniyuq kaspaykiqa, ¿chinkarachiwaqchu? Arí, runakunata kuyasqaykiraykuqa atiwaqmi. Diospas ñakariytawan mana allin ruwaykunatam tukuchinqa kuyawasqanchikrayku hinaspa atiyniyuq kasqanrayku. Kay qillqapa qallariyninpi Diospa nisqankunaqa hamuq tiempopim ruwakunqapuni. Ichaqa Diospa nisqankuna ruwakunanmanta mana iskayrayanaykipaqqa allintam Diosta riqsinayki.
DIOSQA MUNANMI RIQSINAYKITA
14. ¿Imataq Diospa sutinqa? ¿Imanasqam sutinmanta mañakunanchik?
14 Pitapas riqsiyta munaspaykiqa, ¿imatam puntata tapunki? Yaqa llapanpim sutinta tapunchik. Chaynaqa, ¿kanmanchu Diospapas sutin? Achka religionkunapim ninku sutinqa Dios utaq señor kasqanta, ichaqa ¿sutikunachu chayqa kanman? Manam, chaykunaqa yaqapas qusa utaq yachachiq niq hinallam. Diosqa yachachiwanchikmi sutin Jehova kasqanta. Bibliapas ninmi: “Sutiki Jehova Dios kasqantayá runakunaqa yachachunku, kay pachapi qamlla tukuy imapa hawanpi munaychakuq kasqaykita yachachunku”, nispa (Salmo 83:18, NM). Diosqa munanmi sutinwan riqsinanchikta hinaspa sutinmanta mañakunanchikta. ¿Imaynatam chayta yachanchik? Biblia qillqaqkuna waranqantin kutita Diospa sutinta qillqasqankuraykum. Diosqa sutintam willawanchik paypa amistadnin kananchikpaq.
15. ¿Ima ninantaq Jehova sutiqa?
15 ¿Ima ninantaq Jehova sutiqa? Imapas rimasqanta ruwaq ninanmi. Manam pipas harkayta atinmanchu munayninta ruwanantaqa. Jehova Diosllam chay sutitaqa apanan.a
16, 17. (1) ¿Imanasqam Jehova Diosqa tukuy atiyniyuq? (2) ¿Imanasqam Jehova Diosqa wiña-wiñaypaq kamachiq? (3) ¿Imanasqam Jehova Diosqa unanchaqninchik?
16 Qawamusqanchikman hinam Salmo 83:18 Jehova Diosmanta nin: ‘Qamllam tukuy imapa hawanpi munaychakuq kanki’, nispa. Bibliaqa Jehova Diosmantam kaynatawan nin: “Tukuy atiyniyuq hinaspa wiña-wiñaypaq kamachiq”, nispa (Apocalipsis 15:3). ¿Ima ninantaq “tukuy atiyniyuq” nisqanqa? Jehova Dioslla pimantapas aswan atiyniyuq ninanmi. Bibliaqa nintaqmi Jehova Diosqa ‘wiña-wiñaypaq kamachiq’ kasqanmanta (1 Timoteo 1:17). Kaywanqa nichkanmi Jehova Diospa qallariynin nitaq tukuyninpas mana kasqanta. Bibliaqa nintaqmi “wiña-wiñaypaq” kawsasqanmanta (Salmo 90:2). ¿Manachu chayta yachayqa ancha kusikunapaq?
17 Bibliaqa yachachiwanchiktaqmi Jehova Dioslla imapas unanchaq kasqanta. Ninmi: “Tukuy atiyniyuq Jehova Diosllayku, tukuy imata unanchasqaykiraykum qamlla kanki llapallanpa hatunchanan hinaspa yupaychanan, munaptikim tukuy imakunapas kachkan, munaptikitaqmi unanchasqapas karqa”, nispa (Apocalipsis 4:11). Arí, Jehova Diosmi tukuy imata unancharqa: Angelkunata, hanaq pachapi lucerokunata, lamar quchapi challwakunata hinaspa sachakunapa ruruntapas.
¿ATIWAQCHU JEHOVA DIOSWAN KUYACHIKUYTA?
18. (1) ¿Imanasqam wakin runakuna piensanku Dios mana kuyawasqanchikmanta? (2) Ichaqa, ¿imatam biblia nin?
18 Jehova Dios tukuy atiyniyuq hinaspa karupi kasqanta piensaspankum, wakin runakunaqa ninku Diosqa mana kuyawasqanchikta. Diosmi ichaqa mana munanchu chayna tarikunanchiktaqa. Payqa kuyawanchikmi, bibliapas ninmi: “Manam llumpay karupichu ñuqanchikmantaqa kachkan”, nispa (Hechos 17:27). Diosqa munanmi riqsinaykita. Riqsiptikiqa, Diosqa asuykamusunkim hinaspapas kuyasunkim (Santiago 4:8).
19. (1) ¿Imatam ruwawaq Dioswan kuyachikunaykipaq? (2) ¿Jehova Diospa imayna kasqantam qatipakuyta munanki?
19 ¿Imatam ruwawaq Dioswan kuyachikunaykipaq? Jesusmi nirqa: “Wiñay kawsayqa kanqa sapallan chiqap Dios kasqaykita riqsiqkunapaqmi hinaspa kachamusqayki Jesucristotapas riqsiqkunapaqmi”, nispa (Juan 17:3). Jehova Diosmanta hinaspa churin Jesusmanta hinalla yachaspaykiqa, astawanmi riqsinki hinaspa kuyankipas. Chaymantapas wiñay kawsaytam chaskinki. Kaykamam yacharamunchik ‘Diosqa kuyakuq’ kasqanmanta (1 Juan 4:16). Ichaqa bibliam yachachiwanchikraq Jehova Diosqa llakipayakuq, sumaq sunquyuq, mana chaylla piñakuq hinaspa chiqap kuyapayakuq kasqanmanta (Exodo 34:6). Bibliaqa yachachiwanchiktaqmi Jehova Diosqa allin sunquyuq hinaspa ‘pampachakuykuq’ kasqanmanta (Salmo 86:5). Chaymantapas Diosqa pacienciakuqmi hinaspa hapipakunapaqmi (2 Pedro 3:9; Apocalipsis 15:4). Bibliata estudiaspaykim astawanraq yachanki Jehova Dios imayna kasqanmanta.
20, 21. Mana rikuspaykipas, ¿atiwaqchu Dioswan kuyachikuyta? ¿Imaynata?
20 Mana rikuspaykipas, ¿atiwaqchu Diosta kuyayta? (Juan 1:18; 4:24; 1 Timoteo 1:17). Bibliamanta yachaspaykiqa manam Jehova Diosmantaqa iskayrayankichu (Salmo 27:4; Romanos 1:20). Paymanta astawan yachaspanchikqa, astawanmi kuyasunchik hinaspapas astawanmi payman asuykusunchik.
21 Yachankim Jehova Diosqa kuyakuq taytanchik kasqanta (Mateo 6:9). Paymi kawsakuyta quwarqanchik hinaspapas allinninchiktam munan. Chaytam kuyakuq taytakunapas churinkupaq munanku (Salmo 36:9). Bibliaqa yachachiwanchikmi Jehova Dioswan kuyachikuy atisqanchikta (Santiago 2:23). Tukuy ima unanchaq Jehova Diosmi kikinpuni chayta munan.
22. Biblia estudianaykita pipas harkakuptinqa, ¿imatam ruwanayki?
22 Yaqapaschá wakin runakunaqa munanqaku bibliamanta manaña yachanaykita. Ichapas piñakunqaku huk religionniyuq kanaykita yachaspanku. Ichaqa, ¿imatam ruwanayki Jehova Dioswan kuyachikunaykita harkakuptinku? Ama saqiychu. Dioswan kuyachikuymi imamantapas aswan allinqa.
23, 24. (1) ¿Imanasqam hinalla tapukunayki? (2) ¿Imamantam qatiqninpi yachasunchik?
23 Bibliata estudiaspaykiqa manam llapanmantachu chaylla yacharunki. Chaymi mana entiendesqaykita tapukunayki. Jesusmi nirqa warmachakuna hina mana hatun tukuq kananchikpaq. Qallariypi yachamusqanchikman hinam warmachakunaqa tapukuqllaña kanku (Mateo 18:2-4). Diospas munanmi tapukuynikikunamanta yachanaykita. Chaymi bibliata estudiaspaykiqa allintapuni yachanki chiqap kasqanmanta (qaway Hechos 17:11).
24 Bibliata estudiaspam aswan allintaqa Jehova Diosmanta yachachwan. Chaymi qatiqnin yachachikuypi yachasunchik imanasqam bibliaqa mana wakin librokuna hinachu.
a Diospa sutin ima ninan kasqanta utaq imayna rimana kasqanta astawan yachayta munaspaykiqa qaway 1 kaq willakuyta, kayqa kay qillqapa tukuyninpim kachkan.