Manam munarqachu mana allinkuna ruwaytaqa

NILO sutiyuq mayu patantam achka negociantekuna richkanku. Joseypas qunillaña wayra kasqantam hinaspa mayu patanpi waytakunapa miskillataña asnarimusqantam musyachkan. Wakmanta-kaymantam alton pawaq animalkunapas mancharisqallaña pawayta qallarinku, camellopi sillasqa runakunata qawaspanku. Chay runakunaqa Egipto nacionpi huk kaqnin llaqtamanmi richkanku. ¡Joseyqa karu-karupim kachkan llaqtanmantaqa! ¡Chay risqan llaqtaqa manam imallapipas rikchakunchu llaqtanmanqa!

Mayu patanpi palmerapa hawanpim monokuna qaparkachachkanku. Joseypa tupasqan runakunapa rimasqankupas mana entiendey atinam paypaqa. Chayna kaptinpas entiendenanpaqmi kallpanchakun. Manañamá wasinmanqa kutinqañachu, chayraykum chay rimayta yachananpaq kallpanchakunan kanqa.

Joseyqa 17 otaq 18 watallanpiraqmi kachkan, ichaqa sasachakuypiñam tarikun. Wawqinkunam paytaqa envidiakurqaku taytanpa kuyay churin kasqanrayku. Llumpayta chiqnispankum wañurachiyta munarqaku, ichaqa negociantekunamanmi rantikururqaku, paykunawanmi kunan richkan (Genesis 37:2, 5, 18-28). Chay llaqtaman chayaykunankupaqña kachkaspankum Joseyta pusaq runakunaqa kusisqallaña kachkanku, Joseyta hayka qullqipi rantikunankupi piensaspa. ¿Imatayá Joseyqa ruwanqa llakiwan mana hukmanyananpaq? ¿Imaynatam ñuqanchikpas sasachakuykunata atipachwan iñiyninchikpi hinalla takyanapaq? Joseyta tukuy ima pasasqanmi anchata yanapawasun.

Potifar sutiyuq runamanmi chay negociante runakunaqa Joseyta rantikurunku. Kay runaqa Egiptopi kamachikuq faraonpa guardiankunata kamachiqmi (Genesis 39:1). Joseyqa mayna llakisqachá kachkan imatapas hina iskay kutikamaña rantikuruptinku. Musuq dueñonpa qipantam kallpachkan tiendakunapa kasqan callenkunata, musuq wasinman chayananpaq.

Kunan yachanan wasiqa manam imallapipas rikchakunchu taytanpa wasinmanqa. Joseyqa ayllunkunawanmi karpakunapi yacharqa hinaspam kayman-chayman uywankunawan astakuqku. Potifarpa wasinqa Egipto nacionpi apu runakunapa wasin hinam kuyayllapaq pintasqa. Ñawpaq tiempokunamanta estudiaq runakunapa nisqanman hinaqa, Egipto runakunam yachayta munaqku sumaqllaña wasipi, hatun huertayuq, achka sachayuq hinaspa achkallaña quchapi wiñaq waytayuqkuna. Wakin wasikunaqa hatun huertakunapa chawpinpim hatun ventanayuqkuna, achka cuartoyuqkuna hinaspa sirvientenkunapaqpas achka cuartoyuqkuna karqa.

¿Admirakurqachu Joseyqa chay hatun wasiwan? Manapaschá. Payqa sapallan kasqanpichá astawan piensachkarqa. Runakunapa rimaynin hinaspa pachakusqankunapas hukmanchá rikchakapurqa. Egipto runakunaqa pachaknintin dioskunatam yupaychaqku, chaynataq layqakunata ruwaqku hinaspa wañuqkuna huklawpi kawsasqankumanta piensaqku. Ichaqa Bibliam willawanchik imanasqa sapallan kaspanpas mana hukmanyasqanmanta. Ninmi: “Joseyta [Jehova] Dios yanapaptinmi favorecesqa karqa”, nispa (Genesis 39:2). ¡Hayka kutitaya Joseyqa Diosta mañakurqa sunqunta tiyaykachinanpaq! Salmo 145:18 nin: “Diosqa llapallan qayakuqninkunapa hichpallanpim kachkan”, nispa. ¿Imatawanmi Joseyqa ruwarqa Diosman asuykunanpaq?

Manam llakiwanqa atipachikurqachu. Joseyqa allinta llamkananpaqmi kallpanchakurqa, chaymi Jehova Diosqa yanaparqa. Chaytam Potifarpas musyarurqa. As-asmantam Joseypiqa confiarqa chaynapim tukuy ima kapuqninkunatapas makinpi saqirqa (Genesis 39:3-6).

Kunan tiempopi mozo-sipaskunapaqqa qatipakunankupaq hinam Joseyqa. Wakin mozo-sipaskunaqa layqa ruwaq hinaspa kawsakuyninkupi ima ruwaytapas mana yachaqkunapa qayllanpim estudiasqankupiqa tarikunku. Hukmanyasqachá tarikunku chayna runakunapa kasqanpiqa. Chayna tarikuptikiqa Jehova Diospas qamtaqa yanapasunkimanmi (Santiago 1:17). Diosqa payman sunqu mozo-sipaskunapa qichpallanpim kachkan hinaspapas kasukunankupaq kallpanchakuqkunataqa yanapanmi.

Kaqmanta rimasun Joseymanta. Achka watakunañam pasarun, Joseyqa ñam yuyayniyuqña kachkan. Ichaqa hinallaraqmi sasachakuypi tarikun sumaq rikchayniyuq kasqanrayku.

Joseyqa Diosman sunqum karqa. Potifarpa warminmi ichaqa mana chaynachu karqa. Chay warmiqa Joseyta qawaruspanmi hikutaq ‘ñuqawan puñuy’ nispa (Genesis 39:7). ¿Yaqachu Joseyqa chay ruwayta munarqa? Diospa Palabranqa manam ninchu munapayasqanmantaqa nitaq chay warmi mana kuyayllapaq kasqantapas. Chay huchata ruwaruptinqa manachá qusanqa yachanmanchu karqa hinaspapas apu runapa warminwan kaspanqa tukuy imayuqchá kanman karqa, ¿yaqachu chaykunapi piensaspan huchapakuyta munapayanman karqa?

Manamá yachanchikchu, sunqunpi ima kasqantam ichaqa yachanchik chay warmita ima nisqanpi. Nirqam: ‘Patronniyqa wasinpi kaqkunamantaqa manam preocupakunchu, tukuy imantam confiaykuwan. Manam kay wasipiqa ñuqamanta aswan atiyniyuqqa pipas kanchu. Kayqayá wasinpi tukuy kaqta patronniy entregaykuwan ichaqa qamllatañam mana quwanchu warmin kasqaykirayku. ¿Imaynataq kay mana allinta ruwaspayqa Diospa contranpiqa huchallikuyman?’, nispa (Genesis 39:8, 9). Joseyqa mana manchakuspam contestarqa. Chay warmipa rimapayasqanmi ichaqa sunqunta hukmanyachirqa. ¿Imanasqa?

Joseypa nisqanman hinam Potifarqa paypi confiarqa. Chaymi tukuy imankunatapas paypa makinpi churarqa. Patronninpa warminmi ichaqa mana makinpichu karqa. Chaynaqa, ¡imaynamá chay mana allintaqa ruwarunman patronnintaqa! Ichaqa astawanraqmi hukmanyanman karqa Jehova Diospa contranpi huchallikuspanqa. Payqa allintam yacharqa casado vidamanta Dios ima piensasqanta. Chaytam tayta-mamanmanta yacharqa. Yacharqataqmi punta tayta-mamanchik Diospa casarachisqanta hinaspa ‘huk runa hinallaña kanankupaq’ nisqantapas (Genesis 2:24). Chaymantapas yacharqam casado vidata pipas yanqachayta munaptinku Dios piñakusqanta. Chaynam pasarqa abuelon Isaacpa hinaspa tatara abuelon Abrahampa warminkuwan puñuy munaq runakunawan, paykunam yaqalla hatun sasachakuypi wichiykurqaku (Genesis 20:1-3; 26:7-11). Joseyqa tukuy chaykunatam yacharqa, chaymi kasukuytapuni munarqa.

Joseypa nisqanqa manamá Potifarpa warminpaqqa gustonpaqchu karqa. Kay ‘mana allin’ nispanmi chay warmipa munachisqantaqa qipancharurqa. Despreciasqanta qawakuspanmi chay warmiqa kasunankama hinalla hikutayta munarqa. ¡Chayna kaqllam Diablopas! Paypas manam atirqachu Jesus huchallichiyta, chaymi “huk punchawkama” saqirurqa (Lucas 4:13). Diosta serviqkunapas qatipakuchwanmi Joseytaqa, payqa ‘sapa punchawmi’ sasachakuykuna kaptinpas Diosman sunqu karqa. Manamá huchallikurqachu (Genesis 39:10). Ichaqa hinallam huchapakunanpaq hikutarqa.

Huk punchawmi Potifarpa warminqa lliw serviqninkuna wasipi mana kanankuta suyarqa. Wasi ukupi llamkayninkunata ruwananpaq yaykuptinmi Joseytaqa pachanmanta hapiruspan kaqmanta hikutarqa ‘puñusun ñuqawan’ nispa. Chayllam payqa tukuy kallpanwan ayqikuyta munarqa. Warmiñataqmi pachanmanta hapikuruspan chutarqa. Payñataqmi sasa-sasata pachanta llustikuruspan ayqikurqa. Warmiñataqmi Joseypa pachallanwanña qiparurqa (Genesis 39:11, 12).

Kay pasakusqanmi yuyarichiwanchik “amamá huchapakunkichikchu” nispa apostol Pablopa nisqanta (1 Corintios 6:18). ¡Mayna sumaqmi qatipakunapaq! Kunanpas ñuqanchikqa Diosta mana kasukuq runakunawanmi hukllawakunchik. Manamá chay runakunapa imayna kayninkunawanqa intuchikunanchikchu. Chaymi sasaña kaptinpas karunchakunanchik.

¡Joseypas allin kaqta ruwasqanraykum ñakarirqa! Potifarpa warminqa piñakuruspanmi vengakuyta munarqa. Qapariyta qallaykuptinmi sirvientenkunapas chaylla kallparqaku ima pasasqanta qawanankupaq. Payñataqmi nin Josey abusaruy munasqanta, ichaqa qapariptinmi ayqikururqa. Chayna kasqanta qawachinanpaqmi pachanta qawachirqa. Qusan wasinman chayaramuptinpas hina chaynata nispanmi llullakuykurqa hinaspa qusantapas tunparqa Joseyta pusamusqanmanta. ¡Potifarqa rabiawanmi yaqalla wañururqa! Chaymi chaylla kamachirqa carcelman hinanankupaq (Genesis 39:13-20).

Manam anchatachu yachanchik imayna chay carcelkuna kasqantaqa. Chay carcelkuna allpa ukunpi kasqallanmantam ninku. Joseyqa chay carceltam suticharqa uchku nispan, chayqa tutarayaq hinaspa manchakuypaqchá karqa (Genesis 40:15). Salmos librom nin: “Chakinkunatam cadenawan watarqaku. Kunkanmantam cadenawan watarqaku”, nispa (Salmo 105:17, 18). Wakinpiqa, wakin presokunatam makinkuta wasankuman churaspanku kuchusninku tupanakunankama cadenaqku, wakinkutañataqmi kunkankumanta cadenaqku. Joseyqa anchatachá ñakarirqa yanqamanta castigaptinkuqa.

Ichaqa manamá pisi tiempollachu carcelpiqa karqa. Bibliapa nisqanman hinaqa unaymi chaypi karqa.a Manataqmi yacharqachu haykapi chaymanta lluqsinantapas. Punchawkunapas mana tukuq hinam paypaqqa karqa. ¿Imatam ruwarqa mana hukmanyananpaq?

Bibliam kaqmanta nin: “Diosmi karqa Joseywan”, nispa. Diosqa manamá saqirqachu hinaspapas kuyakuywanmi waqaycharqa (Genesis 39:21). Jehova Diostaqa manam ima carcelpas harkanmanchu serviqninkunaman asuykuspa kuyakuyninta qawachinanpaqqa (Romanos 8:38, 39). ¿Musyankichu imaynam Joseyqa sasachakuyninkunamanta Diosman willakusqanta? ¿Musyankitaqchu ‘sinchi kallpanchaqninchik Dios’ hawkayay qusqanmanta? (2 Corintios 1:3, 4; Filipenses 4:6, 7.) Jehova Diosqa manamá chayllapichu yanaparqa. Bibliam willawanchik carcelta waqaychaq runapa confianzan kananpaq yanapasqantapas.

Yaqachusmi carcelpi kaqkunaqa llamkaqku chay ukupiqa, chaypim Joseypas tukuy sunqunwan llamkarqa, chaymi Jehova Dios bendeciykurqa. Pisi-pisimantam carcelta waqaychaq runapa confianzan karqa, chaymi Joseyman ‘carcelpi kamachikuq jefe entregaykurqa carcelpi llapallan presokunata chaynapi payña cuentallikunanpaq, Joseymi chay carcelpi tukuy ima kamachikuq karqa. Carcelpi jefeqa, Joseyman entregasqan punchawmantam mana preocupakurqachu Joseywan Tayta Dios kasqanrayku, Tayta Diosmi paypa ruwasqanpi favorecerqa’ (Genesis 39:22, 23). ¡Maynatachá Joseyqa kusikurqa Jehova Diosnin mana saqisqanmantaqa!

Wakinpiqa ñuqanchikpas sasachakuykunapim tarikuchwan, ichaqa Josey hinam iñiywan atipachwan. Sichum tukuy sunquwan Diosta mañakusun, kamachikuyninkunata kasukusun hinaspa paypa munayninta ruwanapaq kallpanchakusun hinaptinqa Joseyta hinam bendeciwasunchik. Watakuna pasasqanman hinam achka bendicionkunataraq chaskirqa, chaymantam qatiqnin revistakunapi yachasun.