30 KAQ YACHACHIKUY
Jehova Diospa churinkuna kayninchikqa ancha kusikuypaqmi
“Angelkunamantapas tumpa menostam paytaqa ruwarqanki, paytaqa aswan riqsisqatam ruwaykunki hinaspapas hatunchaykunkim” (HEB. 2:7).
123 KAQ TAKI Jehova Diosta kasukusunchik
¿IMAMANTAM YACHASUN?a
1. ¿Imatam nichwan Jehova Diospa tukuy ima unanchasqankunapi yuyaymanaspaqa?
JEHOVA DIOSPA tukuy ima unanchasqankunapi yuyaymanaspanchikqa yaqapaschá David hina tarikuchwan. Paymi Diosta mañakuspan nirqa: ‘Qamllapa ruwasqayki cielotapas qawarispaymi, altopi churasqayki killatapas qawarispaymi, altopi churasqayki lucerota qawarispaymi ñuqallayqa tapukuni: “¿Piraqtaq runaqa paymantaraq piensanaykipaq? ¿Pitaqsi mirayninpas paykunata yuyanaykipaq?”’, nispa (Sal. 8:3, 4). David hinapaschá ñuqanchikpas lucerokunata qawaspanchik nichwan: “Taytalláy, ¿pitaq ñuqaqa kani yuyariwanaykipaqqa?”, nispa. Kay yachachikuypim yachasun Jehova Diospa kuyasqan churinkuna Adanwan Eva kasqankumanta.
2. ¿Imatam Jehova Diosqa munarqa Adanpaqwan Evapaq?
2 Kay allpa pachapi Jehova Diospa punta churinkunaqa karqa Adanwan Evam. Paykunata kuyaspanmi Dios nirqa: ‘Wawa-churiyuqyá kaychik, kay pachamanyá huntaychik’, nispa. Nirqataqmi kay allpa pachapi tukuy imata cuidanankupaqpas (Gen. 1:28). Kasukuspankuqa paykunapas chaynataq mirayninkunapas hinallam Diospa kuyasqan churinkuna kanmanku karqa.
3. ¿Imaynatam yachanchik Diosqa Adantawan Evata anchata kuyasqanta?
3 Jehova Diosqa Adantawan Evataqa anchatam kuyarqa. Runata unanchasqanmantam Diosta David nirqa: “Angelkunamantapas tumpa menostam paytaqa ruwarqanki, paytaqa aswan riqsisqatam ruwaykunki hinaspapas hatunchaykunkim”, nispa (Heb. 2:7). Runataqa Diosqa manam unancharqa angelkuna hina atiyniyuqtachu chaynataq ancha yachayniyuqtachu (Sal. 103:20). Chaywanpas, paykunamanta tumpa menosllatam ruwarqa. ¡Ancha kusikuypaqmá chayna unanchasqa kasqankuqa!
4. ¿Imanasqam Adanwan Evaqa manaña Diospa churinñachu karqaku? ¿Imamantam yachasun?
4 Mana kasukusqankuraykum Adanwan Evaqa manaña Diospa kuyasqan churinñachu karqaku. Mana kasukusqankuraykutaqmi llapallan mirayninkunapas sasachakuypi tarikunchik. Chaywanpas, Jehova Diosqa hinallam munachkan kasukuq runakuna wiñaypaq kawsakunanchikta. Chaymi kay yachachikuypi yachasun anchata kuyawaspanchik imakuna ruwasqanmanta hinaspa kuyasqan churinkuna kanapaq imakuna ruwanamanta. Yachasuntaqmi Diospa churinkuna kaspanchik hamuq tiempopi imayna kawsakunanchikmantapas.
KUYAWASQANCHIKRAYKU DIOSPA IMAKUNA RUWASQANMANTA
5. ¿Imaynatam Diosta agradecekuchwan payman rikchakuqta unanchawasqanchikmanta?
5 Jehova Diosqa payman rikchakuqtam unanchawarqanchik (Gen. 1:26, 27). Chayraykum atichwan pay hina kuyakuq, llakipayakuq hinaspa allin ruwaq kayta (Sal. 86:15; 145:17). ¿Imaynatam Diosta agradecekuchwan? Payta qatipakunapaq kallpanchakuspam (1 Ped. 1:14-16). Arí, Diosta qatipakuspaqa kusisqa hinaspa hawkam tarikusun. Chaymantapas, kuyasqan churinkunam kasun.
6. ¿Imatam Jehova Dios ruwarqa runata kuyaspan?
6 Jehova Diosqa kay allpa pachatam suma-sumaqta ruwapuwarqanchik. Manaraq runata unanchachkaspanmi payqa kay pachata unancharqa (Job 38:4-6; Jer. 10:12). Qukuykuq hinaspa kuyakuq kasqanraykum tukuy imayuqta unancharqa, chaynapi kusisqa kawsakunanchikpaq (Sal. 104:14, 15, 24). Diosqa sumaqllaña unanchasqankunata qawaspanmi yuyaymanaq (Gen. 1:10, 12, 31). Runata kuyaspanmi tukuy ima unanchasqankunata makinman churaykurqa cuidananpaq (Sal. 8:6). Arí, Diosqa munan tukuy ima unanchasqankunata cuidaspa wiñaypaq kawsakunanchiktam. ¿Agradecekunchikchu tukuy chaykunamanta?
7. Josuey 24:15 nisqanman hinaqa, ¿imapaqmi kikinchikmanta tantiakuchwan?
7 Jehova Diosqa kikinchikmanta tantiakuqtam unanchawarqanchik. Chayraykum allinta utaq mana allinta ruwanapaqpas sapakama tantiakuchwan (qaway Josuey 24:15). Diosqa anchatam kusikun payta servinanchikpaq tantiakuptinchikqa (Sal. 84:11; Prov. 27:11). Tukuypim qawachichwan allin tantiaq kasqanchiktaqa. Qatiqninpiyá yachaykusun Jesus imapaq tantiakusqanmanta.
8. ¿Imapaqtaq kikinmanta Jesus tantiakurqa?
8 Jesusqa runamasinkunapa allinninta munaqmi karqa, chayqa qatipakunapaqmi. Huk kutipim apostolninkunapiwan pisipasqallaña tarikuspanku samaykuyta munarqaku. Ichaqa achka runakunam chayaramurqa, chaymi paykunata llakipayaspan “tukuy imamanta yachachiyta qallaykurqa” (Mar. 6:30-34). Arí, Jesusqa runakunata yanapananpaqmi tantiakurqa. Ñuqanchikpas payta qatipakuspa pisipasqaña kachkaspapas hukkunata yanapanapaq tiempochakuspaqa Jehova Diostam hatunchachkanchik (Mat. 5:14-16). Qawachisuntaqmi Diospa churinkuna kay munasqanchiktapas.
9. ¿Imatam tayta-mamakuna yuyarinanku hinaspa imapaqmi kallpanchakunanku?
9 Diosqa unanchawarqanchik churi-wawayuq kay atiqtam, kamachiwarqanchiktaqmi payta kuyanankupaq yachachinapaqpas. Angelkunaqa ancha atiyniyuq kachkaspankupas manam churi-wawayuq kanankupaqchu unanchasqa karqaku. Chayta yuyarispam tayta-mamakunaqa imayna unanchasqa kasqanchikmanta Jehova Diosta anchata agradecekunanku. Paykunaqa churi-wawankutam sumaqllata uywananku “Diospa kamachisqanman hinaspa yachachisqanman hina” (Efes. 6:4; Deut. 6:5-7; Sal. 127:3). Chaypaqmi Diospa llaqtanpi punta apaqkuna yanapawanchik bibliawan, qillqakunawan, videokunawan, takikunawan hinaspa jw.org niqpi sumaq yachachikuykunawan. Chaywanmi mana iskayrayanchikchu Jesuswan Jehova Diosqa warmachakunata anchata kuyasqanmanta (Luc. 18:15-17). Diosqa anchatam kusikun tayta-mamakuna churi-wawankuta allinta cuidanankupaq kallpanchakuptinkuqa. Chayta ruwaspankum yanapachkanku wiñaypaq Diospa kuyasqan churinkuna kanankupaq.
10, 11. ¿Imayna kaytam atisun Jesus wañukusqanrayku?
10 Diosqa kaqmanta churinkuna kananchikpaqmi Jesusta kachamurqa. Adanwan Evaqa kikinkumanta Diosta mana kasukusqankuraykum manaña Diospa churinñachu karqaku (Rom. 5:12). Ichaqa, ¿imatam Dios ruwarqa paykunapa mirayninkunapaq? Kuyasqanraykum kasukuqkuna kaqmanta churinkuna kanankupaq Jesusta wañunanpaq kachamurqa (Juan 3:16; Rom. 5:19). Puntataqa Jesus wañukusqanraykum Jehova Diosqa 144.000 runakunata churinkuna kananpaq sapaqcharun, paykunaqa hanaq pachapaqmi kanku (Rom. 8:15-17; Apoc. 14:1).
11 Chaymantapas, millonnintin runakunam Diosta kasukuspa paypa munayninta ruwachkanku. Waranqa wata tukuytaqa wiñaypaqmi Diospa kuyasqan churinkuna kanqaku (Sal. 25:14; Rom. 8:20, 21). Chayraykum kunanpas Diosta “taytayku” nispa qayakunku (Mat. 6:9). Kawsarimuqkunapas Jehova Diosmantam yachanqaku. Kasukuspankuqa paykunapas wiñaypaqmi Diospa kuyasqan churinkuna kanqaku.
12. ¿Ima tapukuymantam yachasun?
12 Yachamusqanchikman hinam Jehova Diosqa tukuyta ruwarqa kuyawasqanchikrayku. Arí, hanaq pachapaq kaqkunatam akllarunña churinkuna kanankupaq. Achkallay-achka runakunatañataqmi niwanchik hamuq tiempopi kay allpa pacha sumaq huerta kaptin wiñaypaq kuyasqan churinkuna kananchikpaq (Apoc. 7:9). Chaynaqa, ¿imatam ruwachwan wiñaypaq Diospa churinkuna kay munasqanchikta qawachinapaq? Chaymantayá yachaykusun.
DIOSPA CHURINKUNA KAY MUNASQANCHIKTAYÁ QAWACHISUN
13. ¿Imatam ruwananchik Diospa kuyasqan churinkuna kanapaq? (Rimarimuytaq Marcos 12:30 nisqanmantapas).
13 Diosta kuyasqanchikraykuyá tukuy sunqunchikwan servisun (qaway Marcos 12:30). Diospa tukuy imapas quwasqanchikmanta aswan allinqa payta yupaychayninchikmi. Payta kuyaspanchikmi kamachikuyninkunatapas kasukunchik (1 Juan 5:3). Hukninmi Jesuspa kamachiwasqanchik. Paymi nirqa Diospa serviqnin kanankupaq runamasinchikkunata yanapanapaq (Mat. 28:19). Jesusqa kamachiwarqanchiktaqmi kuyanakunanchikpaqpas (Juan 13:35). Jehova Diospa churinkunaqa kasun payta kasukuqkunallam (Sal. 15:1, 2).
14. ¿Imatam ruwasun runamasinchikkunata kuyaspaqa? (Rimarimuytaq Mateo 9:36-38; Romanos 12:10 nisqanmantapas).
14 Runamasinchikkunatayá kuyasun. Jehova Diosqa pimantapas aswan kuyakuqmi (1 Juan 4:8). Payqa manaraq riqsichkaptinchikmi kuyawarqanchikña (1 Juan 4:9, 10). Chaymi pitapas kuyaspanchikqa Diosta qatipakuchkanchik (Efes. 5:1). Kuyakuq kaspaqa tiempo kachkaptinraqmi runamasinchikkunaman paymanta yachachisun (qaway Mateo 9:36-38). Chayta ruwaspam hamuq tiempopi Diospa kuyasqan churinkuna kanankupaq yanapachkanchik. Pipas bautizakuruptinqa hinallam kuyananchik hinaspa respetananchik (1 Juan 4:20, 21). Imapipas pantaruptinqa manam chayllachu mana allinta piensananchik, aswanqa kuyaspanchikmi ñuqanchikmantapas aswan allinpaq hapisun (qaway Romanos 12:10; Filip. 2:3).
15. ¿Pikunawantaq kuyakuq hinaspa llakipayakuq kananchik?
15 Llapallan runamasinchikkunawanyá kuyakuq hinaspa llakipayakuq kasun. Wiñaypaq Diospa kuyasqan churinkuna kayta munaspanchikqa bibliapa nisqanman hinam kawsakunanchik. Jesusmi yachachiwarqanchik chiqniwaqninchikkunawanpas chaynataq lliw runamasinchikkunawanpas kuyakuq hinaspa llakipayakuq kananchikpaq (Luc. 6:32-36). Wakinpiqa yaqapaschá sasa kanman chiqniwaqninchikkunata kuyayqa. Chayna pasawaptinchikqa Jesus imayna kasqantam yuyarinanchik. Jehova Diosta kasukuspaqa hinaspa Jesusta qatipakuspaqa wiñaypaq churinkuna kay munasqanchiktam qawachisun.
16. ¿Imatam ruwachwan Diospa serviqninkunata mana pinqayman churanapaq?
16 Diospa churinkunataqa amayá pinqaymanqa churasunchu. Ayllupiqa mayorkunapa imayna kasqankutam sullkakunaqa qatipakunku. Bibliapa nisqanman hina kawsakuptinkuqa sullkakunapas chaytam qatipakunqaku. Mana allinta ruwaptinkum ichaqa paykunapas qatipakunmanku. Chaynallataqmi, Jehova Diospa serviqninkunamanta payta pipas qipanchaptinqa, pantaykunata yachachiptinqa utaq munasqanman hina kawsakuptinqa wakin iñiqkunapas qatipakunmanku. Chayna kawsakuqkunaqa Diospa serviqninkunatam pinqayman churan (1 Tes. 4:3-8). Amayá mana allin ruwaqkunataqa qatipakusunchu. Manamá munanchikchu Diosmanta karunchakuruytaqa.
17. ¿Imatam mana piensananchikchu hinaspa imanasqa?
17 Jehova Diosllapiyá hapipakusun, amayá tukuy imanchikpichu. Kikin Diosmi niwanchik paypa munayninta puntata ruwaptinchikqa hinaspa kamachikuyninkunata kasukuptinchikqa mikunanchikpas, pachanchikpas chaynataq imanchikpas mana pisipuwananchikmanta (Sal. 55:22; Mat. 6:33). Chayraykum manapuni piensananchikchu tukuy imayuq kaspanchik kusisqa kananchiktaqa. Jehova Diospa munasqanta ruwaspallanchikmi kusisqaqa kawsakusun (Filip. 4:6, 7). Tukuy imata rantinapaq qullqinchik kaptinpas, ¿kanqachu tiemponchik servichikunapaq hinaspa cuidanapaq? Sapakamam nikunanchik: “¿Tukuy ima kapuqniykunapichu tiempoyta usuchichkani?”, nispa. Amayá qunqasunchu: Diosqa munan llapallan churinkuna tukuy sunqunchikwan servinanchiktam. Manamá munanchikchu tukuy ima kapuqninkunapi hapipakusqanrayku Dios serviyta mana munaq musu hina kaytaqa. Payqa Jesuspa nisqanta kasukuspanqa hamuq tiempopim wiñaypaq Diospa kuyasqan churin kanman karqa (Mar. 10:17-22).
DIOSPA CHURINKUNA HAMUQ TIEMPOPI IMAYNA KAWSAKUNAMANTA
18. ¿Imaynam hamuq tiempopi kawsakusun kasukuq kaspanchikqa?
18 Kasukuq runakunaqa Diostam wiñaypaq kuyasun hinaspa yupaychasun. ¡Mayna kusikunapaqmá chayqa kanqa! Kay pachapaq kaqkunaqa Diospa tukuy ima unanchasqankunata cuidaspanchikmi kusisqa kawsakusun. Kay allpa pachanchikta Dios kamachimuptinqa qallariypi unanchasqanman hinam suma-sumaq huerta kanqa. Adanwan Eva mana kasukuspanku tukuy mana allinkuna rikurichisqankutam Jesusqa qalaypaq chinkachinqa. Jehova Diosqa millonnintin wañuqkunatapas kawsarichimunqam. Paykunapas Diosta kasukuspankuqa wiña-wiñaypaqmi sumaq huertapi kawsakunqaku (Luc. 23:42, 43). Kay allpa pachapi Jehova Diospa serviqninkuna manaña pantaq kaspanchikmi qallariypi runata Dios unanchasqanman hina kasunchik (Heb. 2:7).
19. ¿Imapim yuyaymanananchik?
19 Bibliapa nisqan ‘achkallay-achka runakunaqa’ sumaq huertapim wiñaypaq kawsakusun. Jehova Diosqa anchatam kuyawanchik, hinaspapas churinkuna kananchiktam munan. Chayraykum payta kusichinanchikpaq anchata kallpanchakunanchik. Sapa punchawyá yuyaymanasun hamuq tiempopi wiñaypaq kawsakuyninchikpi. Ancha kusisqayá kasun taytanchik Jehova Diosta kunan yupaychasqanchikwanqa hinaspa hamuq tiempopi wiñaypaq yupaychananchikta yachasqanchikwanqa.
107 KAQ TAKI Jehova Dios hinayá kuyanakusun
a Ayllupi huk sunqulla kusisqa kanankupaqqa sapakamam kallpanchakunanku. Taytaqa kuyakuywanmi aylluntaqa uywanan, warmichanpas yanapananmi. Churi-wawakunañataqmi kasukunanku. Jehova Diospas munan sapakama churinkuna paypa munasqanman hina kawsakunapaq kallpanchakunanchiktam. Chayna kaspaqa paypa kuyasqanmi wiñaypaq kawsakusunchik.
b FOTOMANTAWAN DIBUJOMANTA: Jehova Diosmi payman rikchakuqta unanchawarqanchik. Chaymi payta qatipakuspanku tayta-mamakuna kikinkupurapas chaynataq churi-wawankuwanpas kuyakuq kachkanku. Chaymantapas, churi-wawanku Diospa qusqan kasqanta riqsikuspankum payta kuyanankupaq yachachichkanku, hinaspapas videotam qawachichkanku ñuqanchikrayku wañunanpaq churin Jesusta Dios kachamusqanmanta. Yachachichkankutaqmi hamuq tiempopi kay allpa pachatawan animalkunata wiñaypaq cuidanamantapas.