Diospa munayninta ruwananchikpaq huñunakuypi yanapawaqninchik qillqapa sapaq yachachikuyninkuna
4-10 ENERO
BIBLIAMANTA ASTAWAN YACHANAPAQ | LEVITICO 18, 19
“Hinallayá kallpanchakusun chuya kanapaq”
¿Imatam ruwananchik satanaspa tuqllanman mana wichiykunapaq?
Jehova Diosqa Israel runakunatam nirqa wakin nacionkunaqa millakuypaq kaqkuna ruwasqankuta, hinaspam nirqa: ‘Canaan nacionpi yachaspaykichikpas amam chay llaqtayuq runakunapa ruwasqankutaqa ruwankichikchu [...]. Chayna ruwaykunawanmi allpapas millakuypaqña rikurirun, chayraykum chay mana allinkuna ruwasqankumanta castigarqani’, nispa. Jehova Diosqa nirqam Canaan nacionniyuq runakuna llumpay millakuypaq kaqkunata ruwasqankurayku yachasqanku allpapas millakuypaqña kasqanta (Lev. 18:3, 25).
Jehova Diosmi llaqtantaqa pusachkan
13 Huk law nacionkunapi kamachiqkunaqa runakunapa piensasqankuman hinallam ruwaqku. Chayraykum Canaan runakunaqa hinaspa kamachiqkunaqa mana allinkunata ruwaqku. Paykunaqa animalkunawan, qarimasillanwan utaq warmimasillanwan hinaspa ayllullankuwanmi huchapakuqku. Chaymantapas taytacha-mamachakunatam yupaychaqku hinaspa warmachakunata kañapuqku (Lev. 18:6, 21-25). Babilonia hinaspa Egipto nacionkunata kamachiqkunapas manam runakunataqa kallpancharqakuchu chuya kanankupaqqa (Num. 19:13). Diospa llaqtanta kamachiqkunam ichaqa Jehova Diospa munasqanman hina yupaychanankupaq, cuerponkupi chuya kanankupaq hinaspa mana huchapakunankupaq runakunata kallpanchaqku. ¡Sutillatamá Jehova Diosqa llaqtanta pusachkarqa!
w14-S 1/7 pag. 7 § 2
¿Imatam Diosqa mana allin runakunawan ruwanqa?
Ichaqa ¿imataq pasanqa mana allin ruway munaq runakunawanqa? Chaymantam biblia kaynata nin: ‘Diospa munasqanman hina kawsaqkunaqa kay pachapim yachanqaku. Mana culpayuq kaq runakunaqa kay pachapim hinalla takyanqaku. Mana allin ruwaqkunam ichaqa kay pachamanta chinkachisqa kanqaku. Traicionaqkunam ichaqa qura pilarusqa hina kay pachamanta qichusqa kanqaku’, nispa (Proverbios 2:21, 22). Arí, bibliapa nisqanman hinaqa mana allin runakunaqa chinkanqam hinaptinmi hawkaña kawsakusunchik. Chay tiempo chayamuptinqa Diosta kasukuq runakunam mana huchayuq kayta haypasunchik (Romanos 6:17, 18; 8:21).
Ima yachachikuykunatam tariramunchik
w06-S 15/6 pag. 22 § 11
“¡Maynatam yachachikuynikita kuyallani!”
11 Israel runakunatam Jehova Dios kamachirqa cosechaspankuqa ama patankama rutunankupaq nitaq wichisqankunatapas pallapanankupaq. Chaynapi chay puchuqkunata wakchakuna pallapachakunankupaq. Chaynatam Jehova Diosqa wakchakunata, forasterokunata, mana tayta-mamayuqkunata chaynataq viudakunata yanaparqa. Chayraykum paykunaqa mana runakunamanta imatapas mañakuspachu puriqku (Levitico 19:9, 10; Deuteronomio 24:19-22; Salmo 37:25).
11-17 ENERO
BIBLIAMANTA ASTAWAN YACHANAPAQ | LEVITICO 20, 21
“Jehova Diosmi wakin nacionkunamanta llaqtanta sapaqcharqa”
w04-S 15/10 pag. 11 § 12
¿Kallpanchakuchkankichu sumaq huertapi kawsakunaykipaq?
12 Israel runakunatam Dios kaynata nirqa: “Kasukuychikyá kunan willasqay llapallan kamachikuykunata chaynapi kallpanchakuspa allpaman yaykunaykichikpaq, dueñochakunaykichikpaq”, nispa (Deuteronomio 11:8). Hina chaynallatam Levitico 20:22, 24 Israel runakunata Dios kaynata nirqa: “Kasukuspayá cumpliychik llapallan decretoykunatawan reglamentoykunata. Yanqañataq vomitachkaq hina yachanaykichikpaq pusasqay allpa wischuramusunkichikman. Prometerqaykichikmi paykunapa allpanta dueñochakunaykichikpaq. Kikiypunim dueñoyachisqaykichik tukuy imakunapapas kasqan allpata”, nispa. Arí, kasukuspallankum Diospa qusqan allpapiqa Israel runakunaqa hinalla yachananku karqa, chaymi mana kasukusqankurayku Diosqa saqirqa Israel runakunata Babilonia runakuna presochaspa apanankuta.
it-1-S pag. 1119
Herencia
Herenciaqa tayta-mamanchikpa imapas saqiwasqanchikmi. Herenciaqa kanmantaqmi tayta-mamanchikpa imayna kasqanman hina ñuqanchikpa kayninchikpas. Hebreo rimaypiqa herencia ninanqa na·jál ninanmi, chayqa rimachkan tayta-mamanchikpa herencia quwasqanchikmantam (Nu 26:55; Eze 46:18). Hebreo rimaypiqa ya·rásch ninanpas herencia ninanmi, ichaqa chayqa rimachkan mana ayllu kachkaspapas herencia chaskinamantam (Ge 15:3; Le 20:24). Guerrapi ganaruspa allpankuta dueñochakuykuypas huk herencia hinam karqa (Dt 2:12; 31:3). Griego rimaypiñataqmi herencia ninanqa klḗ·ros, chayqa qallariyllanpiqa “suerte” ninanmi karqa, chaymantañataqmi “yanapakuq”, chaymantaqa “herencia” ninanñam karqa (Mt 27:35; Hch 1:17; 26:18).
it-2-S pag. 579 § 5
Alton pawaqkuna
Sinchi para pasaytam Noeyqa Diospaq animalkunata kañapurqa, kañapurqataqmi ‘Diosman ofrecena alton pawaqkunatapas’ (Ge 8:18-20). Chaymantam Diosqa Noeyta nirqa alton pawaqkunatapas mikunankupaq, ichaqa amam mikunankuchu karqa yawarnintaqa (Ge 9:1-4; tupachiy Le 7:26; 17:13). Noeymi yacharqa Diospaq kañapunapaq alton pawaqkunalla chuya kasqanta. Chaymantañam Diosqa Israel runakunaman willarqa ima alton pawaqkuna mana mikunapaq hina kasqanta (Le 11:13-19, 46, 47; 20:25; Dt 14:11-20). Bibliaqa manamá willakunchu imanasqa chay alton pawaqkuna mana mikunapaq hina kasqantaqa (qaway ABUBILLA). Chaymantam ichaqa manaña chay kamachikuytaqa kasukunankuchu karqa. Chayna kasqantam yachanchik Pedroman Diospa qawachisqanwan (Hch 10:9-15).
Ima yachachikuykunatam tariramunchik
it-1-S pag. 562 § 1
Cuerponku kuchukuymanta
Jehova Diosmi Israel runakunata nirqa pipas wañurusqanraykuqa ama cuerponkuta kuchukunankupaq (Le 19:28; 21:5; Dt 14:1). Manaqa kuchukunankuchu karqa Diospaq sapaqchasqa kasqankuraykum (Dt 14:2). Chaymantapas paykunaqa manam kuchukunankuchu karqa wañuqkuna imayna kasqanta yachasqankurayku, chaynataq kawsarimunanmanta yachasqankurayku (Dn 12:13; Heb 11:19). Hinaspapas mana kuchukuspankuqa qawachichkarqakum vidankumanta Diosta agradecekusqankuta.
18-24 ENERO
BIBLIAMANTA ASTAWAN YACHANAPAQ | LEVITICO 22, 23
“¿Imatam yachachiwanchik Israel nacionpa fiestankunaqa?”
it-1-S pag. 934
Mana qunchuyuq tantata mikuna fiesta
Mana qunchuyuq tantata mikuna fiestapa punta kaq punchawninpiqa Diosllapaqmi huñunakuyta ruwaqku, qatiqnin punchawñataqmi cosechasqanku cebadapa punta kaq gavillanta sacerdoteman apaqku. Manaraq chayta ruwaspankuqa manam pipas chayllaraq cosechasqankutaqa mikunankuchu karqa nitaq tantatapas ruwakunankuchu karqa. Sacerdotem punta kaq apasqanku gavillata Diospa qayllanpi kuyuchirqa. Jehova Diospaqqa kañapurqakutaqmi huk watayuq sano carnerotapas. Diosmanqa qurqakutaqmi aceitewan chapusqa tawa kilo parten harinatapas, aparqakutaqmi tallinapaq vinotapas (Le 23:6-14). Chaymantapas, chay fiestapiqa sapa ayllum cosechasqankupa punta rurunta Diosman apaqku agradecekunankupaq (Ex 23:19; Dt 26:1, 2; qaway PRIMICIAS).
Imanasqa chay fiestata ruwasqankumanta. Chay fiestapiqa mana qunchuyuq tantataqa mikurqaku Exodo 12:14-20 nisqanman hinam. Exodo 12:19 kaynata nin: ‘Qanchis punchawmi wasikichikpi mana kanqachu qunchu’, nispa. Deuteronomio 16:3 nin mana qunchuyuq tantaqa Egipto nacionpi ñakarisqankuta yuyarinapaq kasqanta, chaywanmi yuyarirqakutaq Egipto nacionmanta apurawllamanña lluqsimusqankutapas (Ex 12:34). Chaymi Jehova Dios paykunata kaynata nirqa: ‘Kawsanaykichik punchawkamam Egiptomanta lluqsimusqaykichik punchawta yuyarinkichik’, nispa. Israel nacionpiqa hatun fiestakunaqa qallarirqa mana qunchuyuq tanta fiestawanmi, kay fiestawanmi yuyariqku libraqninkuqa taytanchik Jehova kasqanta. Chaymantañataqmi qatirqa iskay hatun fiestakunapas (Dt 16:16).
it-2-S pag. 631 § 1
Pentecostes fiesta
Sacerdoteman chayllaraq cosechasqanku trigota apasqankuqa manam punta apasqanku cebada hinachu karqa. Trigo harinamantam iskay qunchuyuq tantata ruwarqaku wasinkupi mikusqankuta hina (Le 23:17). Chay tantatawan kuskatam kañanankupaq ofrendakunatapas apaqku hinaspa kañanankupaq animalkunatapas Diospaq apaqku. Chaymantam sacerdoteqa chay iskay tantata hapiykuspa chaynataq carneropa aychanta hapiykuspa Diospa qayllanpi kuyuchirqa. Chaymantañam chaykunaqa Diospaq sapaqchasqa kasqanrayku sacerdote mikunanpaq karqa (Le 23:18-20).
¿Kasukunchikchu Jehova Diospa llaqtanpa nisqankunata?
11 Diospa llaqtanqa imatapas allinninchikpaqmi niwanchik, chaymi sapa kuti niwanchik Pablopa niwasqanchikta kasukunapaq. Paymi nirqa: ‘Ama qunqaruspayá kuyanakunapaq hinaspa allin ruwanapaq yanapanakusunchik. Wakinkunapa costumbrasqanman hinaqa amayá huñunakuyman riyta dejasunchu aswanqa señorpa chaylla kutimunanta yachaspayá kallpanchanakusunchik’, nispa (Heb. 10:24, 25). Israel runakuna Jehova Diosta yupaychanankupaq huñunakuspankuqa kallpanchasqam tarikuqku. Chaymantapas, chay huñunakuykunaqa ancha kusikunapaqmi karqa. Arí, Israel runakunaqa anchatamá kusikurqaku Nehemiaspa tiemponpi ramada fiestata ruwaspanku (Ex. 23:15, 16; Neh. 8:9-18). Kunan tiempopipas huñunakuykunaman hinaspa hatun huñunakuykunaman risqanchikqa anchatamá kusichiwanchik. Chaynaqa, amayá riyta saqisunchu, chay huñunakuykunaqa ancha allinmi iñiyninchikpaq hinaspa kusisqa tarikunapaq (Tito 2:2).
Ima yachachikuykunatam tariramunchik
Hinallayá Diosman sunqu kasun
3 Diosman sunqu kayqa payllata kuyaymi, payllata yupaychaymi hinaspa munasqanta ruwaymi. Ñawpaq tiempopi Israel runakunaqa chaskisqanku kamachikuyman hinam Jehova Diosman quqku uywakunata, chaykunaqa allinninmi kanan karqa (Lev. 22:21, 22). Diosmanqa manam qunankuchu karqa chakin pakisqa, rinrin qurusqa, ñawsa hinaspa unquyniyuq uywataqa (Mal. 1:6-9). ¿Imaynanpitaq Jehova Diosqa munan imapas qusqanchikqa allin kananta? Kay rikchanachiymi yanapawasunchik chaymanta allinta yachanapaq. Imatapas rantispanchikqa manam munanchikchu ismusqa utaq waqtan kachusqa kanantaqa. Ñuqanchikqa munanchik imapas rantisqanchik allin kanantam. Chaynallataqmi Jehova Diospas munan payta tukuy sunqunchikwan kuyananchikta hinaspa payllaman sunqu kananchiktapas.
25-31 ENERO
BIBLIAMANTA ASTAWAN YACHANAPAQ | LEVITICO 24, 25
“Jubileo wata hinaspa hamuq tiempopi hawkaña kawsakunanchikmanta”
it-2-S pag. 228
Libre kawsakuymanta
Diosqa libre kawsakunanchiktam munan. Kikin Jehova Diosmi Egipto nacionmanta Israel llaqtanta librarqa sirviente kasqankumanta. Nirqam kasukuspankuqa hawkalla kawsakunankumanta (Dt 15:4, 5). Davidmi nirqa Jerusalen ukupi kaqkunaqa ‘hawkalla kawsakusqankumanta’ (Sl 122:6, 7). Diosmi nirqa sichu pi Israel runapas wakchayaruspanqa kikin sirvientepaq rantikuy atinanmanta, chaynapi ayllunta uywananpaq. Chayna kaptinpas Diosqa nirqam sirviente kaqqa qanchis kaq watapi libreña kananmanta (Ex 21:2). Jubileo kaq wata chayaramuptinmi ichaqa llapallanku sirviente kaqkunaqa libre kananku karqa. Chaynataq chakrankutapas kutichikunanku karqa (Le 25:10-19; qaway JUBILEO).
it-1-S pag. 1120 § 3
Herencia
Chakrankutaqa manam pipas wiñaypaqqa rantikunankuchu karqa. Jubileo kaq wata chayaramuptinmi dueñonman kutiykachipuqku. Chakrataqa rantikuqku jubileo watakama hayka cosecha qispinantaraq yupaspam. Jubileo wata chayaramuptinñataqmi llapallan chakrakunata dueñonman kutiykachipuqku (Le 25:13, 15, 23, 24). Chay wata chayaramuptinqa chakra wasi rantisqankutapas kutiykachipuqkum. Llaqtapi wasi rantisqankutam ichaqa dueñon huk watapi mana kutichikuptinqa rantiqpaqña qipakuq. Leviy ayllum ichaqa yachasqanku llaqtakunapi rantikusqanku wasinkutaqa haykapipas kutichikunmanku karqa. Chaytaqa ruwanmanku karqa mana chakranku kasqanraykum (Le 25:29-34).
it-2-S pag 149 § 2
Jubileo wata
Kunan tiempoqa achka nacionkunapim qawakun wakchakunawan apukuna. Sichum kunan jubileo nisqa kamachikuy kaptinqa manapaschá chaykunawanqa sasachakunmankuchu. Jubileo nisqa wata imayna kananpaq Diospa kamachisqanqa anchatam llapallan runakunata yanaparqa, chaymi mana imankumantapas usurqakuchu, astawanmi kikinkupura yanapanakuqku allin tarikunankupaq. Sichum Israel runakuna kasukuspankuqa Jehova Diospa bendicionnintam chaskirqaku tukuy imapi, chayna kawsakuytaqa Diosllam quyta atirqa (Is 33:22).
Ima yachachikuykunatam tariramunchik
¿Allinchu kanman vengakuyqa?
Israel runa pitapas maqaspan huknin ñawinta dañaruptinqa, leyman hinam castigasqa karqa. Chaymi chay runaqa dañaqnintaqa utaq familiantapas munasqanman hinaqa imatapas ruwayta atinmanchu. Leypa nisqanman hinam autoridadkunaman utaq juezkunaman chay sasachakuyta allichananpaq rinan karqa. Chaymantapas, chay kamachikuyqa allinmi karqa runamasinta mana dañananpaq, yachasqañamá karqa ruwasqanman hina castigasqa kananta. Ichaqa manamá chayllapaqchu karqa.
1-7 FEBRERO
BIBLIAMANTA ASTAWAN YACHANAPAQ | LEVITICO 26, 27
“¿Imatam ruwananchik Jehova Dios yanapawananchikpaq?”
Amayá ‘yanqakunataqa maskasunchu’
8 ¿Imaynatam qullqiqa dios hina rikurirunman? Rikchanachispa kaymanta rimasun. Piensarisun, ñawpa Israel runakunapa chakranpi pipas hatun rumita tarirunman. Chay rumiqa servikunmanmi pirqapaq utaq wasi ruwanapaqpas. Sichu chay ‘rumimanta pilarkunata’ ruwaruspa yupaychanankupaq servichikuptinkuqa, Diospa llaqtanpaqqa manam allinchu kanman (Lev. 26:1). Chaynam kanman qullqiwanpas, kunan tiemponchikpiqa allinninchikpaqmi. Necesitanchikmi kawsanapaq, chaynataq servichikunchikmanmi Jehova Diosta servinanchikpaqpas (Ecl. 7:12; Luc. 16:9). Ichaqa, Jehova Dios servisqanchikmanta qullqita puntapi churaptinchikqa taytacha-mamacha hinam rikurirunman (qaway 1 Timoteo 6:9, 10). Kunan tiempopi runakunaqa, imamantapas puntatam qullqita maskachkanku. Chaymi qullqilla maskaymanta cuidakunanchikpaq kallpanchakunanchik (1 Tim. 6:17-19).
it-2-S pag. 1096 § 8
Manchakuymanta
Moisesmanmi Jehova Dios tukuy imata willaspa ruwachirqa, chaymi Israelpa mirayninkunaqa anchata respetarqaku (Dt 34:10, 12; Ex 19:9). Moisesmanta mana iskayrayaqkunaqa nisqankunatam kasukuqku. Sutillatam cuentata qukurqaku Jehova Diosqa Moisesnintakama rimasqanta (Le 19:30; 26:2). Chaymi Israelpa rimayninkunaqa Diospa carpanta utaq santuarionta ancha respetowan qawaqku. Chayna kasqantam qawachiqku Jehova Diospa kamachisqanman hina yupaychaspanku hinaspa kamachisqankunatapas ruwaspanku.
w91-S 1/3 pag. 17 § 10
Jehova Diospa hawkayayninmi sunqunchikta hawkayachin
10 Israelpa mirayninkunatam Jehova Dios nirqa: ‘Sichu decretoykunaman hina kawsaspa kamachikuyniykunatapas kasukuptikichikqa ñuqam parachimusaq tiempollanpi hinaptinmi chakraykichikpi kawsaynikichikpas qispinqa, rurunqataqmi fruta sachaykichikkunapas. Ñuqaqa nacionnikichikpim hawka kawsakuyta qusqaykichik hinaptinmi puñuspapas puñukunkichik mana pipa manchachisqan. Nacionnikichikmantaqa chinkachisaqtaqmi manchakuypaq monte animalkunatapas, manañam guerrapas chaypiqa kanqachu. Qamkunapa chawpikichikpi purispaymi Diosnikichik kasaq, qamkunañataqmi kankichik ñuqapa runaykuna’, nispa (Levitico 26:3, 4, 6, 12). Enemigonkumantapas waqaychasqa kasqankuraykum Israelpa mirayninkunaqa hawkaña kawsakurqaku. Manataqmi usurqakuchu tukuy imankumantapas. Chaymantapas, Dioswanmi kuyachikurqaku. Chaynaqa kawsakurqaku Jehova Diospa kamachikuyninta kasukusqankuraykum (Salmo 119:165).
Ima yachachikuykunatam tariramunchik
it-2-S pag. 657
Unquykuna
Diospa kamachisqanta mana kasukusqankurayku. Israelpa mirayninkunaqa willasqam karqaku Diospa kamachikuyninkunata mana kasukuptinkuqa paykunaman tukuy rikchaq unquyta Dios kachaykunanmanta (Le 26:14-16, 23-25; Dt 28:15, 21, 22). Bibliaqa niwanchikmi Dios yanapawaptillanchik hawkalla hinaspa allinlla kasqanchikta (Dt 7:12, 15; Sl 103:1-3; Pr 3:1, 2, 7, 8; 4:21, 22; Ap 21:1-4). Chaymantapas, bibliaqa ninmi huchayuq hinaspa pantaq kasqanchikrayku unquq kasqanchikta (Ex 15:26; Dt 28:58-61; Isa 53:4,5; Mt 9:2-6,12; Jn 5:14). Mariapas, Uziaspas hinaspa Giezipas lepra unquywanmi ñakarirqaku. Chaymi ninchik “wakinpiqa pim riqsisqallatam Diosqa unquywan ñakarichiq”, nispa (Nu 12:10; 2Cr 26:16-21; 2Re 5:25-27). Wakinpim ichaqa Diosta mana kasukuspa mana allin ruwasqankurayku llapa runakuna ñakariqku imaymana unquykunawan. Arí, paykunaqa mana allin ruwasqankuraykum ñakariqku (Ga 6:7, 8). Huchapakuyman wichiqkunamanta rimaspanmi Pablo nirqa: ‘Paykunatam Diosqa saqiykun millakuypaq ruwaykunata ruwanankupaq, chaynapi cuerponkuta pinqayman churanankupaq. Paykunaqa pinqaypaq kaqkunatam ruwanku. Hinaspam mana allin ruwasqankumantaqa mana allinta chaskinku’, nispa (Ro 1:24-27).
8-14 FEBRERO
BIBLIAMANTA ASTAWAN YACHANAPAQ | NUMEROS 1, 2
“Jehova Diosmi llaqtanta nirqa imayna kanankupaq”
w94-S 1/12 pag. 9 § 4
¿Vidaykipi Dios yupaychayta puntapichu churachkanki?
4 Sichum karumanta arenal pampapi Israelpa mirayninkuna carpakusqankuta qawaspaqa, ¿imayna kasqantataq nichwan? Yaqapaschá rikuchwan karqa kimsa wara-waranqa runakunapa carpankuta, grupokunapi rakisqa kasqankuta hinaspa hanay lawman, uray lawman, kinray lawman churasqa kasqankutapas. Sichum astawan asuykuspaqa rikuchwanpaschá karqa chawpiniqninpi uchuy grupokunapi wakinkuqa kasqankuta. Chay taksa grupokunaqa karqa leviy casta ayllukunam. Chay carpakusqanku chawpipim hatun telawan rakirqaku Diosta yupaychanankupaq carpata. Chaytaqa ruwarqaku Diosman sunqu Israelpa mirayninkunam Jehova Diospa kamachisqanman hina (Numeros 1:52, 53; 2:3, 10, 17, 18, 25; Exodo 35:10).
it-1-S pag. 403 § 1
Campamento
Israelpa mirayninkunaqa achkallay-achkam karqaku. Guerrapi peleaq runakunam karqa 603.550 runakuna. Chaymantapas karqataqmi warmikuna, warmachakuna, yuyaqkuna, unquqkuna, 22.000 leviy ayllukuna hinaspa huk law llaqtayuqkunapas. Yaqapaschá llapanpiqa kimsa wara-waranqa masnin runakuna karqaku (Ex 12:38, 44; Nu 3:21-34, 39). Manamá sumaqtaqa yachanchikchu mayna hatun pampapi carpakusqankutaqa. Ichaqa ninkum Bet-jesimot lawmanta Abel-sitim lawkama carpakusqankuta. Chayqa kachkan Moab sutiyuq chunniq pampakunapim, Jerico llaqtapa chimpanpi (Nu 33:49).
Ima yachachikuykunatam tariramunchik
it-1-S pag. 1231
Yupasqankumanta
Yupaqkum ima castamanta kasqankuman hina. Yupaqkuqa manam hayka runa kasqanta yachanallankupaqchu. Aswanqa yupaqkuqa impuestota mañanankupaq chaynataq hayka runa guerraman rinankupaq hina kasqankuta yachanankupaqmi. Leviy ayllupi kaqkunatañataqmi yupaqku Diospa carpanpi pikuna yanapakunankumanta yachanankupaq.
15-21 FEBRERO
BIBLIAMANTA ASTAWAN YACHANAPAQ | NUMEROS 3, 4
“¿Ima ruwayniyuqtaq leviy aylluqa karqaku?”
it-2-S pag. 890 § 1
Sacerdotemanta
Moisespa qillqasqan kamachikuyman hina. Chunka kaq unquywan Egipto runakunapa piwi churinta Jehova Dios wañurachispanmi, Israel runakunapa piwi churinkunatañataq payllapaqña sapaqcharqa (Ex 12:29; Nu 3:13). Chaymantapacham, Israel runakunapa piwi churinkuqa Diosllapaqña karqa, chaynapi Diospa carpanpi ima ruwaypipas yanapakunankupaq. Ichaqa, Jehova Diosmi tantiarurqa leviy ayllumanta qarikunaña carpanpi yanapakunankupaq. Chaynapim, leviypa ayllunmanta kaq qarikunallaña Diospa carpanpi yanapakunankupaq sapaqchasqa karqaku. Israelpa mirayninkunapa llapa qari piwi churinkuta yupaptinkum leviy ayllu qarikunamantaqa 273 masnin karqaku. Hinaptinmi Jehova Diosqa kamachikurqa 273 piwi kaq qarikunamanta qullqita qunankupaq, chay qullqitam qurqaku Aaronman hinaspa churinkunaman (Nu 3:11-16, 40-51). Manaraq chay kachkaptinmi, Jehova Diosqa leviypa ayllunmanta Aaronpa qari churinkunata akllarurqaña Israelpi sacerdote kanankupaq (Nu 1:1; 3:6-10).
it-2-S pag. 213
Leviypa ayllunmanta
Ruwayninkuna. Leviypa churinkunam karqa Gerson, Coat hinaspa Merari (Ge 46:11; 1Cr 6:1, 16). Paykunaqa chunniqpim samarqaku Diospa carpanpa muyuriqninpi imata ruwayninkuman hina. Coatpa miraynin Aaronmi churinkunapiwan Diospa carpanpa ñawpaqninpi samarqaku. Coatpa wakin mirayninñataqmi carpapa kay lawninpi, Gersonpa mirayninñataqmi carpapa qipanpi, Meraripa mirayninñataqmi carpa wak lawninpi (Nu 3:23, 29, 35, 38). Leviy ayllum Diospa carpanta paskaq hinaspa hatarichiq. Huk lawman astakunanku kaptinmi Aaronwan churinkuna cuartota rakinaq hatun mantata hurquqku. Hinaspam chaywan wankiqku Diospa baulninta chaynataq chaypi servichikunankupaq kaqkunatapas. Chaykunatañataqmi apaqku Coatpa mirayninkuna. Gersonitapa ayllunkunañataqmi Diospa carpanpa mantadankunata hinaspa waskankunata apaqku. Meraripa ayllunñataqmi apaqku Diospa carpanpa qirunkunata, tusankunata hinaspa chaykuna takyachiqkunata (Nu 1:50, 51; 3:25, 26, 30, 31, 36, 37; 4:4-33; 7:5-9).
it-2-S pag. 214 § 2
Leviypa ayllunmanta
Moisespa punchawninkunapiqa 30 watankumantañam leviy aylluqa Diospa carpanpi yanapakuqku. Manaraq 30 watankupi kaqkunaqa huk ruwaykunapim yanapakuqku (Nu 4:46-49). Davidpa kamachisqan tiempopim ichaqa 25 watayuqkunapas yanapakuqkuña Diospa carpanpi (Nu 8:24). Chay tiempopaqqa Diosta yupaychana wasitam ruwanankuña karqa. Chaymi manaña Diospa carpanpi kaqkunataqa apaykachanankuñachu karqa. Leviy aylluqa 50 watankukamallam Diospa wasinpiqa yanapakuqku (Nu 8:25, 26; 1Cr 23:24-26; qaway EDAD niqta). Leviy ayllumanta kaqkunaqa Diospa kamachikuyninkunamantam allinta yachananku karqa, chaynapi Diosmanta runakunaman yachachinankupaq (1Cr 15:27; 2Cr 5:12; 17:7-9; Ne 8:7-9).
Ima yachachikuykunatam tariramunchik
w06-S 1/8 pag. 23 § 13
Diosta kasukunapaqqa allin yuyayniyuqmi kananchik
13 David sasachakuypi tarikuptinmi Diosqa sapa kutilla yanapaykurqa. Chaymi payqa Jehova Diospi tukuy sunqunwan hapipakurqa hinaspa kasukurqa (Salmo 31:22-24). Ichaqa, kimsa kutipim manaña tukuy sunqunwanchu Diostaqa kasukurqa chaymi sasachakuypi tarikurqa. Jehova Diosmi kamachirqa baulnintaqa leviy ayllumanta kaqkunalla hombronankupaq, ichaqa huk kutipim David chay baulta Jerusalenman apachirqa vacakunapa aysasqan carretapi. Chaynata apachkaptinkum chay vacakunaqa yaqalla wichiykachirqa chay baulta, hinaptinmi chay baul mana wichiykunanpaq Uza sutiyuq runa hapirurqa hinaspa chaylla wañururqa. Uzaqa wañururqa mana llachpananpaq kaqta llachparusqanraykum, Davidmi huchayuqqa karqa Diospa kamachisqanman hina mana apachisqanrayku. Kaypi yachasqanchikman hinam, Diosta manchakuyqa paypa kamachisqanman hina imatapas ruwaymi (2 Samuel 6:2-9; Numeros 4:15; 7:9).
22-28 FEBRERO
BIBLIAMANTA ASTAWAN YACHANAPAQ | NUMEROS 5, 6
“¿Imaynatam Diospaq rakisqa runakunata qatipakuchwan?”
it-2-S pag. 467; pag. 468 § 1
Diospaq rakisqa runakunamanta
Diospaq rakisqa runakunaqa kaykunatam mana ruwaqkuchu: 1) Imapas sinkachikuq kaqtaqa manam tomaqkuchu. Uvaspa ruruntaqa manam mikuqkuchu llullutapas, puqusqatapas nitaq chakisqatapas. 2) Chukchankutapas manam rutuchikuqkuchu. 3) Manataqmi ayataqa llachpanankuchu karqa tayta-mamanku kaptinpas (Nu 6:1-7).
Diosllataña servinankupaq sapaqchakuqkuna. Chaypaq tantiakuq runaqa Diosta tukuy sunqunwan servinanpaqmi tantiakurqa, manam runakuna alabananpaqchu. Sapaqchakuqkunaqa hayka watapaq tantiakusqankuman hinam Jehova Diospa kamachikuyninman hina kawsananku karqa (Nu 6:2, 8; tupachiy Ge 49:26).
Sapaqchasqakunapaq kamachikuyqa qawachirqam Jehova Diosqa chuya Dios kasqanta. Sacerdotekunata kamachiq hinam Diospaq sapaqchasqa kaqkunaqa wañuqpa ayantaqa mana llachpanankuchu karqa. Sacerdotekunata kamachiqqa chaynataq sacerdotekunapas manam tomanankuchu karqa imatapas sinkachikuq kaqtaqa Diospa carpanpi imatapas ruwananku kaptinqa (Le 10:8-11; 21:10, 11).
Diospaq rakisqa runakunaqa chukchankutam mana rutukuqkuchu chaynapi Diospaq sapaqchasqa kasqankuwan suti riqsiylla kanankupaq (Nu 6:5). Imatapas mana tarpusqanku watapi utaq imatapas kutichipunanku watapiqa mana rawmasqanku uvastapas hebreo rimaypiqa Diospaq sapaqchasqa nispam niqku (Le 25:5, 11). Sacerdotepa urkunpi qurimanta letrerotapas Diospaq sapaqchasqa niqkum hebreo rimaypiqa (Ex 39:30, 31). Israelpi kamachiqpa coronantapas Diospaq sapaqchasqa nispam sutichaqku hebreo rimaypiqa (2Sa 1:10; 2Re 11:12; qaway CORONA; DEDICACIÓN). Apostol Pablom nirqa Jesuspi iñikuq warmikunaqa hatun chukchayuq kanankuta, chaywanmi sutillata qawachirqaku qariwanqa mana chaynalla kasqankuta chaynataq kasukunankupaq kasqankutapas. Chaynallataqmi Diospaq rakisqa runakunapas chukchasapa karqaku, sinkachikuq kaqkunataqa mana tomaqkuchu nitaq ayatapas llachpaqkuchu, chaywanmi qawachirqaku Jehova Diosta imapipas kasukuy munasqankuta (1Co 11:2-16; qaway CABELLO; COBERTURA PARA LA CABEZA; NATURALEZA).
Ima yachachikuykunatam tariramunchik
w05-S 15/1 pag. 30 § 2
Astawan yachay munaqkunapaq
Sansonqa manam kikinchu Diospaqqa rakikurqa, paytaqa kikin Diosmi sapaqcharqa mamanpa wiksallanpiraq kachkaptin. Chayna kasqanmantam Jehova Diospa angelnin nirqa: “Wiksayakuspam wachakunki qari wawata, paypa chukchantaqa amam pipas rutunqachu, payqa nacesqanmantapunim Diospaq rakisqa kanqa. Paymi qallarinqa filistea casta runakunamanta Israel nacion librayta”, nispa (Jueces 13:5). Sansonqa wañukunan punchawkamam Diospaq rakisqa karqa, chaymi wañusqakunata llachpaspanpas hinalla Diospaq rakisqa karqa. Diospa rakisqan runakunawanqa manam chaynallachu karqaku kikinkumanta Diospaq sapaqchakuqkunawanqa.