Atichwanmi wiñaypaq kawsakuytaqa

1. ¿Imaynataq tarikunchik wiñay kawsayta Dios quwananchikpi yuyaymanaspaqa?

JEHOVA DIOSMI nin kasukuqninkunamanqa ‘wiñay kawsayta’ quwananchikmanta (Rom. 6:23). Chay niwasqanchikpi yuyaymanaspaqa astawanmi payta kuyasun. Taytanchikqariki anchata kuyawasqanchikraykum chaytaqa niwanchik, chaynapi haykapipas paymanta mana rakikunanchikpaq.

2. ¿Imapaqtaq yanapawanchik wiñaypaq kawsakuymanta Diosninchikpa niwasqanchikqa?

² Wiñay kawsayta quwananchikmanta Diosninchikpa niwasqanchikqa yanapawanchikmi ima sasachakuypiña kaptinchikpas. Chiqniwaqninchik runakuna wañuchiwananchikpaqña niptinkupas hinallam ñuqanchikqa Diosman sunqu kasunchik. ¿Imaynanpi? Diosman sunqu kachkaspa wañukuptinchikqariki paymi kaqmanta kawsarichiwasun. Kawsarisqanchikmanta qipaman hinalla Diosman sunqu kaspaqa manañam haykaqpas wañuytaqa riqsisunchu (Juan 5:28, 29; 1 Cor. 15:55-58; Heb. 2:15). ¿Imaynanpitaq mana iskayrayanachu wiñaypaq kawsakunamantaqa? Chaymantayá yachaykusun.

3. ¿Imaynanpitaq mana iskayrayanchikchu Diosninchik wiñaypaq kawsachiwananchikmantaqa? (Rimarimuytaq Salmos 102:12, 24, 27 nisqanmantapas).

³ Jehova Diosqa tukuy imata kawsachiqmi hinaspa mana wañuqmi, chayraykum payqa wiñaypaq kawsachiyta atiwachwan (Sal. 36:9). Bibliapim niwanchik Jehova Diosqa wiñaymanta wiñaykama kasqanta. Salmos 90:2 nisqanpim nin: “Wiña-wiñaypaq Diosmi kanki”, nispa. Salmos 102 nisqanpipas yaqa chaynatam nin (leey Salmos 102:12, 24, 27). Diosmanta willakuq Habacucpas nirqam: “Jehova Dioslláy, qamqa wiña-wiñaymantam karqankiña. Chuya Diosnilláy, qamqa manam haykapipas wañunkichu”, nispa (Hab. 1:12).

4. ¿Imaynanpitaq mana iskayrayanachu Dios wiñaymanta kasqanta sumaqta mana entiendespapas?

⁴ Ñuqanchikpaqqa sasam rikchakapuwanchik Jehova Diospa wiñaymanta wiñaykama kasqanqa (Is. 40:28). Chaynaqa manam ñuqallanchikchu tarikunchik. Eliupas Diosmantam nirqa: “Hayka watayuq kasqantaqa manam yupayta atichwanchu”, nispa (Job 36:26). Luzpa imayna kasqantapas manam sumaqtaqa yachanchikchu, ichaqa manam chayraykuchu nichwan mana kasqantaqa. Diospa wiñaymanta wiñaykama kasqanmantaqa ichapas mana haykaqpas entiendesunchu, ichaqa manam chayraykuchu iskayrayananchik wiñaymanta wiñaykama kasqanmantaqa. Runakuna entiendeptinchikpas utaq mana entiendeptinchikpas Jehova Diosqa wiñaymanta wiñaykama kawsakuqmi (Rom. 11:33-36). Manaraq intipas kachkaptinmi, manaraq lucerokunapas kachkaptinmi, manaraq imapas kachkaptinmi payqa karqaña. Bibliapipas ninmi: “Diosmi kay allpa pachataqa unancharqa, paymi atiyninwan unancharqa [...], hanaq pachatapas yachaywanmi mastarirqa”, nispa (Jer. 51:15; Hech. 17:24). ¿Imaynanpiwantaq mana iskayrayanchikchu wiñaypaq kawsananchikmantaqa? Chaymantayá yachaykusun.

5. ¿Adanwan Evaqa wañunallankupaqchu unanchasqa karqaku?

⁵ Jehova Diosqa runakunallatam unanchawarqanchik wiñaypaq kawsanapaqqa, animalkunatawan plantakunatam ichaqa mana. Adanwan Evaqa wiñaypaqqa kawsakunanku karqa Jehova Diosta kasukuspallankum. Adantam Dios nirqa: “Allin kaqtawan mana allin kaqta yachanapaq sachapa ruruntam ichaqa ama mikunkichu, chayta mikuruspaykiqa wañunkipunim”, nispa (Gen. 2:17). Adanwan Eva Diospa nisqanta kasukuspankuqa manam wañunmankuchu karqa. Kasukuptinkuqa Diosqa saqinmanmi karqa “kawsay qukuq sachapa rurunta” mikunankuta. Chay ruruta mikuruspankuqa manaña wañuqmi kananku karqa (Gen. 3:22).b

6, 7. (1) ¿Imaraykutaq nichwan mana wañunallanchikpaq unanchasqa kasqanchikta? (2) ¿Imatataq ruwayta munanki wiñaypaqña kawsakuspayki? (Qaway dibujokunata).

⁶ Yachaysapa runakunam ninku wañunanchik punchawkama imapas yachasqanchikqa umanchikmanqa mana huntasqanta. 2010 watapim Estados Unidospi estudioyuq runakuna qillqasqankupi nirqaku: “Kimsa pachak wata masnin puncha-punchaw televisionta qawasqanchikpas umanchikmanqa manam huntanmanchu”, nispa. Ichaqa manam chayllachu, wara-waranqantin wataña ima yachasqanchikpas umanchikmanqa manam huntanmanchu. Chaywanmi yachanchik wiñaypaq kawsaptinchikpas imapas yachasqanchikqa umanchikman mana huntananpaq Dios unanchawasqanchikmanta. Payqa manamá 70 utaq 80 watallapaqchu unanchawarqanchik (Sal. 90:10).

⁷ Chaymantapas Jehova Diosqa wiñaypaq kawsakunapaq unanchawasqanchikraykum unquspapas mana wañuytaqa munanchikchu. Ñuqanchikmanta rimaspam bibliapipas nin: “Wiñaypaq kawsakuy munaytam sunqunkupi churarun”, nispa (Ecl. 3:11). Chayraykum nichwan wañuyqa enemigonchik kasqanta (1 Cor. 15:26). Unquruspanchikpasriki manam ullqapakuruspachu tiyakunchik, aswanqa chayllam doctorman rinchik hampiwananchikpaq, utaqmi hampikunata chaylla tomanchik. Tukuy atisqanchiktamá ruwanchik mana wañurunapaqqa. Kuyasqanchikkuna warmallaraq kachkaspan utaq yuyaqña kachkaspan wañukuptinpas anchatam llakikunchik (Juan 11:32, 33). Jehova Diosninchikqa ancha-anchatam kuyawanchik, chaymi munarqa wiñaypaq kawsakunanchikta, manachayqa hukchusya wiñaypaq kawsakuy munaqta unanchawachwan karqa. Ichaqa manam chaykunaraykullachu nichwan wiñaypaq kawsakuqta Dios unanchawasqanchikmantaqa. Qatiqninpiyá chaymanta astawan yachaykusun.

8. ¿Imatam niwanchik Isaias 55:11 Jehova Diospa munayninmanta?

⁸ Adanpawan Evapa huchanraykum mirayninkunaqa wañunchik, ichaqa manam chayraykuchu Jehova Diosqa chaynata saqiruwanchik (leey Isaias 55:11). Payqa hinallam munachkan payman sunqu kaqkuna wiñay kawsayta haypanankuta. ¿Imaynatataq chaytaqa yachanchik? Munayninta ruwananpaq tukuy imata nisqanwanmi chaynataq tukuy imata ruwasqanwanmi.

9. ¿Imatam Jehova Diosqa niwanchik? (Rimarimuytaq Daniel 12:2, 13 nisqanmantapas).

⁹ Jehova Diosmi niwanchik wañuqkunata kawsarichinanmanta, chaynapi wiñay kawsayta haypanankupaq (Hech. 24:15; Tito 1:1, 2). Diosman sunqu Jobpas manam iskayrayarqachu wañuqkunata kawsarichiyta Jehova Dios munasqanmantaqa (Job 14:14, 15). Diosmanta willakuq Danielpas yacharqam wañukuqkunaqa kawsarimuspanku wiñay kawsayta haypanankumanta (Sal. 37:29; leey Daniel 12:2, 13). Jesuspa tiemponpi judiokunapas yacharqakum Jehova Diosqa payman sunqu kaqkunaman “wiñay kawsayta” qunanmanta (Luc. 10:25; 18:18). Jesuspas achka kutipim rimarqa runakuna kawsarinanmanta, paytapasriki hanaq pacha taytanmi kawsarichirqa (Mat. 19:29; 22:31, 32; Luc. 18:30; Juan 11:25).

10. ¿Imatam yachachwan ñawpaq tiempopi runakuna kawsarisqanmanta? (Qaway dibujota).

¹⁰ Jehova Diosmi kawsakuytaqa quwanchik, hina payllataqmi wañukuqkunatapas kawsarichinman. Diosqa paymanta willakuq Eliasmanmi atiyta qurqa Sarepta llaqtayuq viudapa wawanta kawsarichinanpaq (1 Rey. 17:21-23). Dios yanapaptinmi paymanta willakuq Eliseopas Sunem llaqtayuq warmipa wawanta kawsarichirqa (2 Rey. 4:18-20, 34-37). Dios atiyta quptinmi Jesuspas kay pachapi kachkaspan runakunata kawsarichirqa. Tukuy chaykunawanmi yachanchik Jehova Diospaqqa pitapas kawsarichiyqa makillanpi kasqanta (Juan 11:23-25, 43, 44). Kunanqa Jesusqa hanaq pachapiñam kachkan, hinaspapas ‘tukuy atiytam chaskirun hanaq pachapipas kay pachapipas’. Chaynaqa ‘haykam sepulturapi kaqkunatam’ payqa kawsarichinqa, chaynapi wiñay kawsayta haypanankupaq (Mat. 28:18; Juan 5:25-29).

11. ¿Imaynanpitaq Jesuspa wañukusqanrayku wiñay kawsayta atichwan?

¹¹ ¿Imaynanpitaq Jehova Diosqa churin wañunanta saqirqa? Kikin Jesusmi nirqa: “Diosqa ancha-anchatam runakunata kuyarqa, chaymi sapallan churinta kachamurqa haykam paypi iñiqqa mana wañunanpaq, aswanqa wiñaypaq kawsakunanpaq”, nispa (Juan 3:16). Churin Jesuspa wañukusqanwanmi huchanchikkunamanta pampachasqa kanchik, chayraykutaqmi wiñay kawsaytapas haypayta atisun (Mat. 20:28). Apostol Pablom chaymanta rimaspan nirqa: “Imaynam wañuy rikurirurqa huk runallawan chaynam wañuqkunapas kawsarimunqa huk runallawan. Imaynam Adanpa ruwasqanrayku lliw runakuna wañuchkanku, chaynallataqmi Cristopa ruwasqanrayku lliw runakuna kawsarimunqaku”, nispa (1 Cor. 15:21, 22).

12. ¿Imaynatataq Diosqa munayninta ruwanqa?

¹² Jesusmi qatiqninkunata yachachirqa Diosña kamachinanpaq chaynataq munaynin kay allpa pachapi ruwakunanpaq mañakunankupaq (Mat. 6:9, 10). Jehova Diosqa kay allpa pachapi wiñaypaq kawsakunanchikta munasqanraykum churin Jesusta kamachiq kananpaq churarun. Akllaruntaqmi 144.000 runakunatapas munayninta ruwaypi Jesusta yanapanankupaq (Apoc. 5:9, 10).

13. ¿Imatataq Jehova Diosqa kunan ruwachkan? ¿Imatataq qampas ruwanayki?

¹³ Jehova Diosqa ‘achkallay-achka runakunatam’ huñuchkan, hinaspam yachachichkan kay allpa pacha makinpiña kaptin imaynata kawsakunankupaq (Apoc. 7:9, 10; Sant. 2:8). Runakunaqa chiqninakuyllapim, wañuchinakuyllapim kawsanku. Sumaq huertapi kawsakuyta munaqkunam ichaqa kallpanchakunku mana paykuna hina kanankupaq. Paykunaqa manañam espadankutaqa hapinkuñachu, aswanqa chaymantaqa ‘yapunapaq rejakunatañam’ ruwachkanku (Miq. 4:3). Wañuchinakuypi kanankumantaqa paykunaqa runamasinkutam yanapachkanku Diosmantawan munayninmanta yachachispanku, chaynapi sumaq kawsakuyta tarinankupaq (1 Tim. 6:19). Diosta servisqankuraykum ayllunkuwan chiqnichikunku, wakinpiqa mana imayuqmi qipanku, ichaqa Jehova Diosmi pisipuqninkutaqa qupun (Mat. 6:25, 30-33; Luc. 18:29, 30). Tukuy chaykunawanmi sutillata qawanchik Diosqa kunanmantapuni tukuy ima nisqankunata ruwasqanta. Hamuq tiempopiqa astawanraqmi tukuy imata ruwanqa.

14, 15. Diospa nisqanman hinaqa, ¿imaynatataq wañuy chinkanqa?

¹⁴ Jesusqa hanaq pachapiqa kamachichkanñam, paymi Diospa nisqankunata cumplinqa (2 Cor. 1:20). Jesusqa 1914 watamantapacham chiqniqninkunata munaychakuchkan (Sal. 110:1, 2). Manapas unaymantam 144.000 akllasqakunawan kuska enemigonkuta vencespanku wañuchinqaku (Apoc. 6:2).

¹⁵ Waranqa wata kay pachata kamachimusqan ukupim Jesusqa wañuqkunata kawsarichinqa hinaspa kasukuqninkunata yanapanqa mana pantaqña kanankupaq. Waranqa wata tukuyta Diosman sunqu kaqkunallam ‘allpataqa chaskinqaku, hinaspam wiña-wiñaypaq chaypi kawsakunqaku’ (Sal. 37:10, 11, 29). ‘Qipallaña kaq enemigonchik wañuypas’ manañam kanqañachu (1 Cor. 15:26). ¡Mayna kusikunapaqraq chayqa kanqa!

16. ¿Imaraykutaq Jehova Diostaqa yupaychananchik?

¹⁶ Yachasqanchikman hinaqa bibliapi achka hawaqpi rimasqanraykum wiñaypaq kawsakunamantaqa mana iskayrayanchikchu. Chayta yachasqanchikmi yanapawanchik kay tukupay punchawkuna sasallaña kaptinpas Diosman sunqu kananchikpaq. Ñuqanchikqa manam wiñay kawsayta chaskinanchikraykullachu Jehova Diostawan Jesustaqa kasukunanchik, aswanqa paykunata sunqumanta kuyasqanchikraykum. Chayta ruwaspaqa Jehova Diospa sunquntam kusichisun (2 Cor. 5:14, 15). Kuyaspanchikqa Jesus hinam suyasqanchik kaqkunamanta kusisqallaña willakusun (Rom. 10:13-15). Mana kikillanchikpaq munaq kanapaq kallpanchakuptinchikqa chaynataq qukuykuq kaptinchikqa Jehova Diosmi wiña-wiñaypaq kuyawasun (Heb. 13:16).

17. ¿Pimantataq kanqa wiñay kawsayta haypayqa? (Rimarimuytaq Mateo 7:13, 14 nisqanmantapas).

¹⁷ ¿Ñuqanchikqa wiñay kawsayta haypasunchu? Jehova Diosqa munanmi wiñay kawsayta haypananchikta, ichaqa chayqa ñuqanchikmantam kanqa. Wiñay kawsayta haypanapaqqa kichki ñanmantaqa manam lluqsinanchikchu (leey Mateo 7:13, 14). Ichaqa, ¿imaynañataq kawsakusun wiñaypaqña kawsakuspaqa? Chaymantam qatiqninpi yachachkasun.