132 KAQ YACHACHIKUY
“Chiqaptapunim payqa Diospa churin kasqa”
MATEO 27:45-56 MARCOS 15:33-41 LUCAS 23:44-49 JUAN 19:25-30
JESUSMI QIRUPI TAKASQA WAÑUKURQA
WAÑUKUPTINMI MANA HAYKAPIPAS RIKUSQANKU KAQKUNA PASAKURQA
Yaqa chawpi punchawtam kay pacha manchakuypaqta “tutayarurqa kimsa hora tardeykuqkama” (Marcos 15:33). Chayqa karqa manam inti wañurusqanraykuchu, intiqa wañun llullu killa kaptillanmi, Jesus wañukuptinqa killaqa puqusqam karqa. Chaymantapas intiqa wañun huk-iskay minutollam, manam unaytachu. Chaynataqa tutayarachirqa Diosmi.
¡Maynatachá chaywanqa mancharikurqaku Jesusmanta asikuqkunaqa! Chayna tutayaqpim Jesusman asuykurqaku maman Maria, Salomey, Maria Magdalena hinaspa sullka kaq Santiagopa maman Maria.
Apostolnin Juanmi Jesuspa mamanpiwan ‘warkusqanku qirupa waqtanpi sayachkarqa’. Jesuspa mamanqa ‘sunqunta hatun espadapas’ tuksirunman hinam llumpay llakisqallaña karqa kuyasqan wawanta qirupi ñakarisqanta qawaspan (Juan 19:25; Lucas 2:35). Jesusqa llumpay nanaywan ñakarichkaspanpas mamantaqa manam qunqarurqachu. Chaymi kallpata hapispan Juanta qawarispa nirqa: “Mamáy, ¡chayqaya wawayki!”, nispan. Chaymantañataqmi mamanta qawarispan Juanta nirqa: “¡Chayqaya mamayki!”, nispan (Juan 19:26, 27).
Yaqachusmi Jesuspa mamanqa viudaña karqa, hinaspapas wakin wawankunaqa manaraqmi Jesuspiqa iñirqakuchu. Chaymi Jesusqa kuyasqan apostolninta nirqa mamanmanta nanachikunanpaq hinaspa Diosta tukuy sunquwan yupaychaypi yanapananpaqpas. Jesuspa chayna ruwasqantaqa lliwmi qatipakuchwan.
Yaqa kimsa hora tarde lawtam Jesusqa nirqa: “Yakunayawachkanmi”, nispa. Chaynata nisqanwanmi Diospa qillqanpi nisqan cumplikurqa (Juan 19:28; Salmo 22:15). Jesusqa musyakurqam chay horaqa taytan manaña yanapasqanta chaynaña ñakariypipas Diosman sunqu kasqanta qawachinanpaq. Chaymi tukuy kallpanwan nirqa: “Eli, Eli ¿lama sabaqtani?”, nispa. Chayqa: “Diosnilláy, Diosnilláy, ¿imanasqataq saqirullawanki?”, ninanmi. Chaynataqa yaqapaschá nirqa Galilea lawpi rimasqanku arameo rimaypi. Ima nisqanta mana entiendespankum wakinqa nirqaku: “¡Uyariychik! Eliastam qayakuchkan”, nispanku. Hukninñataqmi kallpaspan puchqu vinoman esponjata challpuykurqa, hinaspanmi Jesus suqunanpaq suquswan haywarqa. Hukkunañataqmi nirqaku: “¡Saqiychik!, qawasunchik Elias hamunqachus icha manachu uraykachinanpaq”, nispa (Marcos 15:34-36).
Chaymantam Jesusqa kallpawan nirqa: “¡Ñam ruwasqaña!”, nispa (Juan 19:30). Chayqa taytanpa kamachisqanta lliwta ruwasqantam qawachirqa. Hinaspam wañukunanpaq nirqa: “Taytáy makikipim espirituyta churani”, nispa (Lucas 23:46). Chayna nisqanwanmi qawachirqa taytan kawsarichinanmanta mana iskayrayasqanta, hinaspam kumuykuspan wañukullarqa.
Wañukuptinmi allpa llumpayta katkatatarqa, hinaptinmi qaqakunapas raqrarurqa. Katkatatasqanraykum Jerusalenpa hawa lawninpi pampasqa ayakunapas lluqsiramurqa. Chay ayakunata qawaqkunañataqmi ‘Jerusalenman yaykuspanku’ imakuna pasasqanmanta willakurqaku (Mateo 27:51-53).
Jesus wañukuptinqa Diospa wasinpi chuya cuartomanta chuyay-chuyay cuartota rakiq rakta telapas iskaymanmi llikikururqa hanaymanta uraykama. Chayqa sutillatam qawachirqa churinta wañuchisqankumanta Diospa anchata piñakusqanta. Qawachirqataqmi chaymantapacha Jesuspi iñiqkunamanta wakinqa chuyay-chuyay cuartoman utaq hanaq pachaman yaykunankumanta (Hebreos 9:2, 3; 10:19, 20).
Tukuy chaykunawanmi runakunaqa llumpayta mancharikurqaku. Jesusta wañuchiq soldadokunapa capitanninpas nirqam: “Chiqaptapunim payqa Diospa churin kasqa”, nispa (Marcos 15:39). Chay capitanqa yaqapaschá Jesusta Pilato juzgaptin chaypi karqa, hinaspapas uyarirqachá Jesusqa Diospa churin kasqanmanta rimasqankuta. Chaymi wañukuptinqa manaña iskayrayarqachu Jesusqa mana huchayuq kasqanmanta chaynataq Diospa churin kasqanmantapas.
Wakin runakunapas ‘imam pasasqanta qawaruspankum qasqunkuta takakustin kutikurqaku’, chaynatam llakisqa hinaspa hukmanyasqa kasqankuta qawachirqaku (Lucas 23:48). Jesusta wañuchisqankuta qawaqkunamantam wakinqa karqaku Jesuspi iñiq achka warmikuna. Paykunaqa wakin kutikunapim Jesuswan kuska purirqaku, paykunapas llumpay llakisqam tarikurqaku tukuy ima pasasqanwan.