Pantarachiyta munaspapas manam atirqakuchu

Religionkunapi punta apaqkunaqa piñasqallañam karqaku rikchanachiykunawan mana allin kasqankuta Jesus qawachiptin. Chaymi fariseokunaqa Jesusta rimasqanpi pantarachiyta munarqaku Roma nacionta kamachiqman quykunankupaq. Chay ruwanankupaqmi wakin runankunata qullqita pagaspanku kacharqaku (Lucas 6:7).

Chay runakunam nirqaku: “Yachachikuq, yachanikum imam kaqta rimasqaykita hinaspa yachachisqaykita, manataqmi pimanpas sayapakunkichu aswanqa Diospa ñannintam chiqap kaqman hina yachachinki: Roma nacionta kamachiqman impuesto pagayniykuqa, ¿allinchu kanman icha manachu?”, nispa (Lucas 20:21, 22). Jesusqa yacharqam hawa sunqulla chayna sumaq rimasqankutaqa. Sichum “manam paganaykichu” niptinqa Roma nacionpa contranpi kasqanmantam tumpanmanku karqa, “paganaykim” niptinñataqmi llaqtapi runakuna paypaq piñakurunmanku karqa, paykunaqa llumpaytañam amirurqaku Roma nacionpa makinpi kaytaqa. Hinaptinqa, ¿ima nirqataq Jesusqa?

Nirqam: “¡Yaw iskay uyakuna! ¿Imanasqataq pantachiwayta munankichik? Qawachiwaychik impuesto pagana qullqita”, nispa. Chaymi huk denario nisqa qullqita haywaykurqaku. Hinaptinmi tapurqa: “¿Pipa uyantaq hinaspa pipa sutintaq kaypi kachkan?”, nispa. Chaymi nirqaku: “Roma nacionta kamachiqpam”, nispa. Hinaptinmi nirqa: “Chaynaqa, Roma nacionpi kamachiqpa kaqtaqa paymanyá quychik, Diospa kaqtañataq Diosman quychik”, nispa (Mateo 22:18-21).

Chaynata Jesus niptinmi chay runakunaqa uyarayarurqakuraq, hinaspam mana ima niytapas atispanku kutikurqaku. Ichaqa hinallaraq Jesusta pantarachinankupaqmi fariseokunapa qipantaqa saduceokunaña asuykurqaku.

Paykunaqa yanqapaqmi kawsarimuymanta yachachikuytaqa hapiqku, chaymi chaymanta hinaspa viuda casaraymanta rimaspa Jesusta nirqaku: “Yachachikuq, Moisesmi nirqa: ‘Pipas mana churiyuq wañukuptinqa wawqinmi chay wañuqpa warminwan casarakunqa, wañukuqpa miraynin kananpaq’, nispa. Ñuqaykuwanmi karqa qanchis wawqintin qarikuna, piwi kaqmi casarakururqa hinaspanmi manaraq churiyuq kachkaspan wañukurqa, chaymi warmintaqa wawqinmanña saqirqa. Chay wawqinpas manaraq churiyuq kachkaspanmi wañukurqa, hinaptinmi hukninwanña casarakurqa, paypas chaynallataqmi wañukurqa, chaynam karqa qanchis kaqkama. Chaymantañataqmi warmipas wañukurqa. Chaynaqa, wañuqkuna kawsarimuptinqa, ¿mayqinninpa warmintaq kanqa chay warmiqa qanchisnintinpa warmin kachkaspanqa?”, nispa (Mateo 22:24-28).

Jesusñataqmi Moisespa qillqasqanta allinpaq hapisqankuta yachaspan nirqa: “Qamkunaqa Diospa qillqankunata hinaspa atiyninta mana riqsispaykichikmi pantaypi kachkankichik. Wañuqkuna hatarimuptinkuqa manam qarikunapas nitaq warmikunapas casarakunqakuchu, paykunaqa hanaq pachapi angelkuna hinam kanqaku. Wañuqkuna kawsarimunankumantaqa, ¿manachum Moisespa libronpi leerqankichik kichkayuq taksa sachamanta willakuypi Diospa kayna nisqanta: ‘Ñuqaqa kani Abrahanpa, Isaacpa hinaspa Jacobpa Diosninmi’, niqta? Payqa manam wañuqkunapa Diosninchu, aswanqa kawsaqkunapam. Qamkunaqa pasaypaqtam pantachkankichik”, nispa (Marcos 12:24-27; Exodo 3:1-6). Chaywanmi lliw runakuna qawayllaña-qawanakurqaku.

Fariseokunawan saduceokunapas manam ima niyta atirqakuchu, ichaqa hinallaraq pantachiyta munaspankum kaqmanta tanteanakurqaku. Chaymi Jesusta huknin escriba nirqa: “Yachachikuq, ¿mayqintaq Moisespa leyninmanta aswan hatun kamachikuyqa?”, nispa (Mateo 22:36).

Jesusñataqmi nirqa: “Punta kaqqa kaymi: ‘Israel runakuna uyariychik, Jehova Diosninchikqa chullalla Jehova Diosmi, Jehova Diosnikitam kuyanayki tukuy sunquykiwan, tukuy vidaykiwan, tukuy yuyaynikiwan hinaspa tukuy kallpaykiwan’. Iskay kaqñataqmi kay: ‘Runamasikitam kuyanayki kikikita hina’. Kay kamachikuykunamanta aswan hatun kamachikuyqa manam kanchu”, nispa (Marcos 12:29-31).

Escribañataqmi nirqa: ‘Yachachikuq, allintam qamqa rimarunki, “Diosqa chullallam, manataqmi huk Diosqa kanchu”. Tukuy sunquwan, tukuy yuyaywan hinaspa tukuy kallpawan Diosta kuyayqa hinaspa runamasinchiktapas kikinchikta hina kuyayqa aswan allinmi ofrendakuna qunamantaqa’, nispa. Hinaptinmi yachaywan kutichisqanmanta musyakuspan Jesus nirqa: “Qamqa manam karupichu kachkanki Diospa munaychakuyninmantaqa”, nispa (Marcos 12:32-34).

Jesusqa kimsa punchawñam nisan killapa 9, 10 hinaspa 11 punchawninkuna Diospa wasinpi yachachirqa. Wakinqa huknin escriba hinam munayllawanña uyarirqaku, religionkunapi punta apaqkunam ichaqa mana. Jesustaqa ‘manañamá pipas tapuytaqa munarqañachu’.