130 KAQ YACHACHIKUY
Jesusta wañuchinankupaq pusasqankumanta
MATEO 27:31, 32 MARCOS 15:20, 21 LUCAS 23:24-31 JUAN 19:6-17
PILATOQA MUNARQAM JESUSTA KACHARIYTA
WAÑUCHINANKUPAQ TANTEARUSPANKUM JESUSTA WAÑUCHINANKU LAWMAN PUSARQAKU
Jesusmanta asikuspanku maqaparuptinkupas hinaspa Pilato kachariyta munaptinpas riqsisqa sacerdotekunawan paykunawan kaq runakunaqa hinallam Jesusta wañurachiyta munarqaku. Chaymi kaqmanta qaparispa nirqaku: “¡Qirupiyá wañuchun! ¡Qirupiyá wañuchun!”, nispanku. Pilatoñataqmi nirqa: “Qamkunayá pusaspa wañuchimuychik, ñuqaqariki manam ima mana allintapas paypiqa tarinichu”, nispa (Juan 19:6).
Gobiernopa contranpi hatarisqanmanta judiokuna tumpaptinkupas, Pilatopaqqa manam Jesusqa wañunanpaq hinachu karqa. Chaymi judiokunaqa Diosta kamisqanmantaña Jesusta tumparqaku, chayqa tukuy rikchaq autoridadkunapa qayllanpi tumpasqankum karqa. Chaymi nirqaku: “Kanmi ñuqaykupa leyniyku, chay leyman hinaqa wañunanmi ‘Diospa churinmi kani’ nisqanrayku”, nispa (Juan 19:7). Chayna tumpasqankutaqa Pilatoqa chayraqmi uyarirurqa.
Chaymi palacionman yaykuruspan llumpay ñakarichisqanku Jesusta imaynata kacharinanpaq tantearqa, Pilatomanqa warminpas willarqañam musqukusqanmanta (Mateo 27:19). Pilatoqa ‘Diospa churinmi kani’ nisqanmanta Jesusta tumpaptinkum hukmanyarurqa. Payqa yacharqam Jesusqa Galileamanta kasqanta (Lucas 23:5-7). Chaywanpas nirqam: “¿Maymantataq qamqa kanki?”, nispa (Juan 19:9). Payqa yaqapaschá yachayta munarqa Jesusqa hanaq pachamanta kasqanta utaq huk kaqnin dios kasqanmanta.
Jesusqa Pilatomanmi nirqaña kamachiq kasqanmanta, hinaspa kamachisqanqa runakunapa hina mana kasqanmanta. Chaymi Pilato tapuptinqa manaña imatapas nirqañachu. Chaywan piñakuspanmi Pilatoqa nirqa: “¿Manachu ñuqataqa imatapas niwanki? ¿Manachu yachanki kacharinaypaqpas utaq wañuchinaypaqpas ñuqapa makillaypi kasqanta?”, nispa (Juan 19:10).
Jesusñataqmi nirqa: “Chayna munayniyuq kayta Dios mana qusuptikiqa manam imanawankimanpaschu. Chaymi qanman entregawaqniy runaqa aswan huchayuqraq”, nispa (Juan 19:11). Chayna nisqanwanqa manam huk kaqnin runallamantachu rimachkarqa, aswanqa Caifasmanta, yanapaqninkunamanta hinaspa Judasmantam.
Pilatoqa Jesuspa rimasqanwan, imayna kasqanwan hinaspa huk kaqnin dios kasqanta piensaspam manchakuspa kaqmanta kachariyta munarqa. Chaywanpas judiokunaqa aswanraq manchachinankupaqmi nirqakuraq: “Kay runata kachaykuspaykiqa manam Roma nacionta kamachiqpa amistadninchu kanki. Pipas ‘kamachikuqmi kani’ niqqa Roma nacionta kamachiqpa contranpim rimachkan”, nispa (Juan 19:12).
Pilatoqa Jesusta kaqmanta qawanankupaq lluqsichispanmi juzgananpaq tiyananpi tiyaykuspan nirqa: “¡Kayqaya kamachiqnikichikqa!”, nispa. Judiokunañataqmi qaparispa nirqaku: “¡Wañuchiy! ¡Wañuchiy! ¡Qirupi warkuspayá wañuchiy!”, nispanku. Pilatoñataqmi nirqa: “¿Kamachiqnikichiktachu wañuchisaq?”, nispa. Riqsisqa sacerdotekunañataqmi nirqaku: “Roma nacionta kamachiqllam kamachiqniykuqa, manam hukqa kanchu”, nispa (Juan 19:14, 15). Chaynatam nirqaku Roma nacionmanta kaq runakuna kamachispanku judiokunata ñakarichichkaptinpas.
Pilatoñataqmi manaña ima niytapas atispan munasqankuman hina Jesusta wañuchinankupaq quykurqa. Hinaptinmi soldadokunaqa pachachisqanku pukay-pukay telata Jesusmanta chusturuspanku hina pachanwanña hinaykurqaku, hinaspam qiruta churkuykuspanku pasachirqaku.
Chayqa karqa nisan killapa 14 punchawninpim, chayqa viernes yaqa chawpi punchawñam karqa. Jesusqa juevesmantaraqmi mana puñusqa karqa, hinaspapas maqapasqankuwanmi nanay-nanay karqa. Chaymi qiruta apachiptinkuqa manaña ichiytapas atirqachu. Hinaptinmi soldadokunaqa Africa lawpi Cirene llaqtayuq Simontaña kamachirqaku qiruta apananpaq. Achka runakunañataqmi Jesuspa qipanta qasqunkuta takakuspanku llumpayta waqastin qatirqaku.
Jesusñataqmi qatiqnin waqaq warmikunaman nirqa: “Jerusalenpi warmikuna amañayá ñuqamantaqa waqaychikchu. Waqaychikqa kikikichikmantawan wawaykichikmantayá. Chayamunqam punchawkuna, hinaptinmi runakuna ninqaku: ‘¡Ancha kusisqam qulluq warmikunaqa, mana wachakuqkunaqa hinaspa mana wawa ñuñuq warmikunaqa!’, nispanku. Hinaspam urqukunata ninqaku: ‘¡Hawaykuman wichiykamuy!’, nispanku. Muqukunatapas ninqakum: ‘¡Pampaykuwayku!’, nispanku. Sichu verdellaraq sacha kachkaptin kaykunata ruwaptinkuqa, ¿imaraq kanqa sacha chakiruptinqa?”, nispa (Lucas 23:28-31).
Verdellaraq sachamanta rimaspanqa Israel nacionmantam rimachkarqa. Israel nacionqa chakinayaq sachamanmi rikchakurqa, ichaqa manaraqmi pasaypaq chakisqaraqchu karqa Jesus paykunawanraq kasqanrayku hinaspa wakin judiokuna paypi iñisqankurayku. Jesus wañukuptin hinaspa qatiqninkunapas judiokunapa religionninmanta lluqsikuptinkum ichaqa Israel nacionqa Diosta yupaychasqankupi pasaypaq chakisqa sacha hinaña kananku karqa. Paykunaqa llumpaytam waqananku karqa Roma tropakunata valekuspan Israel nacionta Dios castigaptin.