50 KAQ YACHACHIKUY
“¿Imaynataq wañuqkunaqa kawsarimunqa?”
“Yaw wañuy, ¿maytaq atiyniki? ¿Maytaq wañuchinaykipaq tuksinayki?” (1 COR. 15:55).
141 KAQ TAKI Diosmi tukuy imata unancharqa
¿IMAMANTAM YACHASUN?a
1, 2. ¿Imanasqataq ancha allin hanaq pachapaq kawsarimuymanta yachayninchik?
JESUSWAN kuska kanankupaq akllasqa kaqkunaqa hanaq pachapaq kawsarimuy imayna kananmantam yachayta munanku. Kay pachapaq kaqkunapas chaymantaqa yachaytamá munanchik. Hanaq pachapaq kaqkunaqa kawsariramuspankum ñuqanchikpaq allin kaqkunata ruwanqaku.
2 Diospa yanapakuyninwanmi hanaq pachapaq kawsarimuymanta apostol Juan kaynata nirqa: “Kunanqa Diospa churinñam kanchik, ichaqa manaraqmi payqa willawanchikchu imayna kananchikmantaqa. Ichaqa yachanchikmi Dios riqsichikuptin payman rikchakuq kananchikta”, nispa (1 Juan 3:2). Chaynaqa, hanaq pachapaq kaqkunaqa manam yachankuchu hanaq pachapi kawsakuyninku imayna kananmantaqa. Jehova Diosta rikuykunankumantam ichaqa mana iskayrayankuchu. Hanaq pachapaq kawsakuymanta biblia mana lliwta willawaptinchikpas wakin qillqaqkunapa nisqanwanmi imayna kananmanta yachanchik. Apostol Pablopa nisqanman hinaqa hanaq pachaman riqkunaqa Jesuswan kuskañam kanqaku ‘llapallan kamachiqkunata, munayniyuqkunata, atiyniyuqkunata hinaspa wañuyta’ Jesus chinkachiptinqa. Chaymantam Jesuswan hanaq pachaman riqkunaqa Jehova Diospa makinmanña churakuykunqaku, chaynapim Diosña lliwta kamachinqa (1 Cor. 15:24-28). ¡Mayna kusikunapaqraq chayqa kanqa!b
3. 1 Corintios 15:30-32 nisqanman hinaqa, ¿imaynam apostol Pablo karqa wañuqkuna kawsarimunanmanta mana iskayrayaspan?
3 Apostol Pabloqa wañuqkuna kawsarimunanmanta mana iskayrayaspanmi ima sasachakuyña kaptinpas hinalla Diosman sunqu karqa (qaway 1 Corintios 15:30-32). Corinto llaqtayuq iñiqmasinkunatam nirqa: ‘Sapa punchawmi wañuypa patanpi kani’, nispa. Nirqataqmi: ‘Efeso llaqtapim purun animalkunawan pelearqani’, nispa. ¿Imanasqataq chaynata nirqa? Efeso llaqtayuq runakunaqa animalkunatam runakunawan peleanachiqku. Ichapas chayrayku Pabloqa nirqa purun animalkunawan peleasqanmanta (2 Cor. 1:8; 4:10; 11:23). Utaqchá chaynataqa nirqa judiomasinkuna hinaspa huk runakuna ‘purun animalkuna’ hina chiqnispanku ñakarichisqankurayku (Hech. 19:26-34; 1 Cor. 16:9). Ima sasachakuykunaña kaptinpas apostol Pabloqa manamá hukmanyarurqachu (2 Cor. 4:16-18).
4. ¿Imaynam iñiqmasinchikkuna tarikunku kawsarimuymanta mana iskayrayaspanku? (Qaway qaranpi kaq fotota).
4 Ñuqanchikpas sasa tiempopim kawsakunchik. Wakin iñiqmasinchikkunam mana allin runakunapa ñakarichisqan kanku. Wakinkuñataqmi yachanku guerrakunapa kasqan llaqtapi. Wakin llaqtakunapiñataqmi autoridadkuna mana munankuchu Diosmanta willakunankuta. Chaypi yachaq iñiqmasinchikkunaqa carcelman apaptinkupas utaq wañunankuña kaptinpas hinallam Diosman sunqu kachkanku. Wañukuptinkupas Jehova Dios kawsarichimunanta yachasqankuraykum mana manchakunkuchu.
5. ¿Runakunapa ima nisqankuwantaq wañuqkuna kawsarimunanmanta iskayrayayta qallaykuchwan?
5 Apostol Pablom iñiqmasinkunata nirqa kawsarimuymanta wakinkuna hina mana piensanankupaq. Paykunam niqku: ‘Wañuqkuna mana kawsarimunan kaptinqa yanqapaqchiki, chaynaqa mikukusun, tomakusun paqarinmi wañukusun’, nispanku. Chayna piensayqa ñawpaqmantaraqmi karqa. Yaqapaschá apostol Pabloqa chaynataqa nirqa Isaias 22:13 nisqanta yuyarispan, chaypim nin Israelpa mirayninkuna Diosta qunqaruspanku munasqankuman hina kawsakusqankumanta. Chayna kawsakusqankuraykum paykunaqa llumpay sasachakuypi kaspanku wañuyllaman chayarqaku (2 Cron. 36:15-20). Paykuna hinamá kunan tiempopi runakunapas ninku “sunquykipa munasqanman hina kawsakuy, chaytachiki wañuspapas apakunki” nispanku. Paykuna hina piensaspanchikqa wañuqkuna kawsarimunanmantam iskayrayayta qallaykuchwan.
6. ¿Pikunawantaq mana hukllawakunanchikchu hinaspa imanasqa?
6 Corinto llaqtayuq iñiqmasinkunatam Pablo nirqa kawsarimuymanta iskayrayaqkunawan mana hukllawakunankupaq. Paykunawan hukllawakuspankuqa munasqankuman hinañam kawsakuyta qallaykunmanku karqa. Ñuqanchikpas manam hukllawakunanchikchu kawsarimuymanta iskayrayaspanku munasqallankuman hina kawsakuqkunawanqa. Paykunawan hukllawakuspaqa Diospa chiqnisqan kaqkunatam ruwayta qallaykuchwan. Chaymi apostol Pablo kaynata nirqa: “Allin kaqta ruwaspayá yuyaynikichikman kutiriychik, amayá huchallikuychikchu”, nispa (1 Cor. 15:33, 34).
‘¿IMAYNA CUERPOYUQTAQ KAWSARIMUNQAKU?’
7. 1 Corintios 15:35-38 nisqanman hinaqa, ¿imatam wakinkuna tapukunmanku kawsarimuymanta?
7 (Qaway 1 Corintios 15:35-38). Wakiqninkuqa ichapas iskayrayachiyta munawaspanchik kaynata ninmanku: “¿Imaynataq wañuqkunaqa kawsarimunqa? ¿Imayna cuerpoyuqtaq kawsarimunqa?”, nispa. Wañuqkunamanta runakuna tukuyta nisqankuraykum bibliapa nisqanta imam kaqta yachananchik.
8. ¿Imawanmi Pablo tupachirqa hanaq pachapaq kaqkuna imayna cuerpoyuq kawsarimunankuta?
8 Wañukuptinchikqa cuerponchikqa ismurunmi, chaywanpas tukuy imata unanchaq Jehova Diosqa huk cuerpoyuqtañapas kawsariykachiwachwanmi (Gen. 1:1; 2:7). Hanaq pachapaq kaqkuna imayna cuerpoyuq kawsarimunankutam apostol Pablo tupachirqa muguta tarpuruptinchik wiñamuq plantawan. Chay plantaqa manam chaynallachu tarpusqanchik muguwanqa.
9. 1 Corintios 15:39-41 nisqanqa, ¿imatam nin tukuy ima unanchasqa kaqkunamanta?
9 (Qaway 1 Corintios 15:39-41). Apostol Pablom rimarqa Jehova Diospa tukuy ima unanchasqanqa mana chaynalla kasqanta. Paymi nirqa uywa animalkunapa, pawaq animalkunapa hinaspa challwakunapa aychanqa mana chaynalla kasqanta. Nirqataqmi intipas, killapas hinaspa sapa luceropas mana chaynalla kasqanta. Chaymantapas nirqam hanaq pachapi kaqkunapa cuerponqa kay pachapi kaqkunapa cuerponwan mana chaynalla kasqantapas. Chaynaqa, hanaq pachapi kaqkunaqa manam ñuqanchik hina aychayuq hinaspa tulluyuqchu kanku.
10. ¿Imayna cuerpoyuqtaq kawsarimunku hanaq pachapaq kaqkunaqa?
10 Pabloqa kaynatawanraqmi nirqa: “Chaynataqmi wañuqkunapa kawsarimuyninpas. Ismuruqlla cuerpom pampasqa, hatarinñataqmi mana ismuq cuerpoña”, nispa. Arí, wañukuptinchikqa cuerponchikqa ismuruspanmi allpayarun (Gen. 3:19). ‘Mana ismuq cuerpoña hatarimunqa’ nispanqa Pabloqa rimachkarqa hanaq pachapaq kawsarimuqkunamantam (1 Cor. 15:42-44).
11, 12. ¿Imayna cuerpoyuqtaq Jesusqa kawsarimurqa? ¿Imayna cuerpoyuqtaq hanaq pachaman riqkunapas kawsarimunanku karqa?
11 Kay allpa pachapi kachkaspanqa Jesusqa karqa aychayuq hinaspa tulluyuqmi, kawsariramuspanmi ichaqa ‘mana rikuna cuerpoyuqña rikurirurqa’, hinaspanmi hanaq pachaman kutikurqa. Pablom nirqa hanaq pachapaq akllasqa kaqkunapas Jesus hina kawsarimunankumanta (1 Cor. 15:45-49).
12 Jesusqa manamá aychayuq hinaspa tulluyuqchu kawsarimurqa. ¿Imaynatam chayna kasqanta yachanchik? Apostol Pablom kaynata nirqa: ‘Aychayuq hinaspa tulluyuqqa manam hanaq pacha Diospa munaychakuyninmanqa yaykunqachu’, nispa (1 Cor. 15:50). Chaynaqa, apostolkunapas hinaspa wakin akllasqakunapas manam hanaq pachamanqa aychayuq hinaspa tulluyuqchu rinanku karqa. Ichaqa, ¿haykapitaq kawsarimunanku karqa? Apostol Pablom nirqa Jesuspa apostolninkuna hinaspa chay tiempopi hanaq pachapaq wakin akllasqakuna wañukuspanku qipa tiempopiña kawsarimunankumanta (1 Cor. 15:6; Hech. 12:1, 2).
WAÑUYMI CHINKACHISQA KANQA
13. ¿Imakunataq pasakunan karqa Jesuspa hanaq pachapi kamachiyta qallaykusqan tiempopi?
13 Jesusmi nirqa kaypi kanan tiempoqa utaq hanaq pachapi kamachiyta qallaykusqan tiempoqa guerrakuna, terremotokuna, unquykuna hinaspa tukuy mana allinkuna kananmanta. Nirqataqmi Diospa munaychakuyninmanta sumaq willakuy enterollan kay pachapi willakusqa kananmantapas. Tukuy chaykunam cumplikuchkan 1914 watamantapacha (Mat. 24:3, 7-14). Chaymantapas, apostol Pablom nirqa Jesuspa kaypi kanan tiempopi akllasqa kaqkuna hanaq pachapaq kawsarimunankumanta (1 Tes. 4:14-16; 1 Cor. 15:23).
14. ¿Imaynatam yachanchik kunan tiempopi akllasqa kaqkuna wañukuspankuqa kamas kawsarimusqankuta?
14 Jesuspa kamachisqan tiempopi kawsasqanchikraykum akllasqa kaqkuna wañukuspankuqa kamas kawsarimunku hanaq pachaman rinankupaq. Chayna kasqantaqa yachanchik ‘huk ñawi qimchiyllapi cambiasqa kanankumanta’ apostol Pablopa nisqanwanmi (1 Corintios 15:51, 52). Paykunaqa kawsariramuspankum Jesuswan kuska wiñaypaq kusisqa kanqaku (1 Tes. 4:17).
15. ¿Imatam ruwanqaku hanaq pachaman riqkuna?
15 Bibliam willawanchik hanaq pachapaq kawsariqkuna imata ruwanankumanta. Jesusmi paykunata nin: “Pipas venceqmanqa hinaspa tukupaykama kamachisqaykunata kasukuqmanqa atiytam qusaq nacionkunata kamachinanpaq, imaynam taytaymanta kamachinaypaq atiyta chaskisqayman hina. Chaymi pipas venceqqa runakunata kamachinqa fierromanta tanuwawan, hinaptinmi allpamanta ruwasqa vaso hina ñutupasqa kanqaku”, nispa (Apoc. 2:26, 27). Paykunaqa Jesuswan kuskamá mana allin ruwaqkunata chinkachinqaku (Apoc. 19:11-15).
16. ¿Imaynam kanqaku wara-waranqantin runakuna wañuy manaña kaptin?
16 Hanaq pachaman riqkunaqa manañam haykapipas wañunqakuñachu (1 Cor. 15:54-57). Paykunaqa Diospa piñakuynin punchawpim kay allpa pachamanta tukuy mana allinkunata chinkachinqaku. Wara-waranqantin Diosman sunqu kaqkunañataqmi llumpa-llumpay ñakariy punchawpi mana wañuspanku kay allpa pacha sumaq huerta kaptin chaypi yachanqaku (Apoc. 7:14). Paykunaqa ñawpaq tiempopi wañuqkuna kawsarimuqtam rikunqaku. ¡Mayna kusisqachá kanqaku! (Hech. 24:15). Jesuspa waranqa wata kamachisqan tukuytaqa Diosman sunqu kaqkunaqa wiña-wiñaypaqñam kawsakunqaku.
17. 1 Corintios 15:58 nisqanman hinaqa, ¿imatam ruwananchik?
17 Anchatam kallpanchawanchik Corinto llaqtayuq iñiqmasinkunaman kawsarimuymanta Pablopa qillqasqanqa. Chaymi Pablopa nisqanta kasukuyta munanchik, paymi nirqa: ‘Señorninchikpa ruwayninpiyá tukuy tiempo astawan llamkaychik’, nispa (qaway 1 Corintios 15:58). Diosman sunqu kaspanchik Pablopa chayna nisqanta kasukuspaqa hamuq tiempopim wiñaypaq kusisqa kawsakusunchik. Chaynapim yachasunchik Diospaq llamkayqa mana yanqapaq kasqanta.
140 KAQ TAKI Wiñay kawsay
a 1 Corintios 15 kaqpim astawan willawanchik hanaq pachapaq kawsarimuymanta. Chaywanpas, allintam yachachwan kay pachapaq kaqkunapas chaypi Pablopa nisqanmantaqa. Kay yachachikuypim yachasunchik wañuqkuna kawsarimunankumanta yachayninchik Diospa munayninta ruwanapaq astawan kallpanchawananchikmanta.
b Kay qillqapa 14 paginanpim 1 Corintios 15:29 nisqanpi apostol Pablopa ima nisqanmanta astawan rimachkan.