Tukuy kawsayninchikpiyá chuya kasun
“Qamkunapas tukuy kawsaynikichikpi chuya kaychik” (1 PED. 1:15, Chuya Qellqa, revisión 2012).
1, 2. (1) ¿Imatam Jehova Diosqa munan serviqninkunamanta? (2) ¿Ima tapukuykunatam kay yachachikuypi kutichisun?
APOSTOL Pedrom Levitico qellqamanta rimaspan nirqa cristianokunapas Israel runakuna hina tukuy kawsakuyninkupi chuya kanankumanta (leey 1 Pedro 1:14-16). “Chuya” kaq Jehova Diosqa munanmi hanaq pachapaq cristianokunawan ‘sapaq ovejakunapas’, ‘tukuy kawsakuyninkupi’ hinaspa tukuy ruwayninkupipas chuya kanankupaq kallpanchakunankuta (Juan 10:16).
2 Kay yachachikuypiqa hinallam Levitico qellqapa sumaq yachachikuyninkunamanta qawasunchik. Chayqa yanapawasunmi chuya kanapaq Diospa kamachikuyninkunata entiendespa kasukunapaq. Chaymantapas kay tapukuykunatam kutichisun: ¿Imanasqam Jehova Diospa kamachikuyninkunataqa haykapipas kasukunanchik? ¿Imaynatam qawachichwan Jehova Dioslla Llapallan Kamachiq kasqanta? Hinaspa, ¿imatam yachanchik Israel runakunapa ofrenda ruwasqankumanta?
DIOSPA KAMACHIKUYNINKUNATA HAYKAPIPAS KASUKUSUN
3, 4. (1) ¿Imanasqam Diospa kamachikuyninkunata haykapipas kasukunanchik? (2) ¿Imanasqam mana vengakunanchikchu nitaq cheqnipakunanchikchu?
3 Jehova Diosta kusichinapaqqa kamachikuyninkunatam haykapipas kasukunanchik. Manam haykapipas mana kaqpaq hinataqa hapinanchikchu. Manamá Moisespa chaskisqan Kamachikuykunata kasukunapaqqa obligasqachu kachkanchik. Chayna kaptinpas, yanapawanchikmi imam allin otaq imam mana allin kasqanta musyakunapaq. Jehova Diosmi huk kaqnin kamachikuyninpi nirqa: “Amam vengakunkichu nitaqmi cheqnipakunkichu runamasikitaqa. Kuyay runamasikita kikikita hina. Ñoqa Tayta Diosmi chaynata nini”, nispa (Lev. 19:18).
4 Kaypi nisqanman hinaqa, Jehova Diosqa manam munanchu vengakunanchikta nitaq cheqnipakunanchiktaqa (Rom. 12:19). Mana kasukuspaqa Diospa sutinta yanqachaspam Satanasta kusichichkachwan. Chaymi pipas hukmanyarachiwaptinchikqa mana sientikurunachu. Bibliaqa ninmi qoriwan huntasqa “allpa manka” hina kasqanchikta, chay qoriqa Diosmanta willakuyninchikmi (2 Cor. 4:1, 7). Chaynaqa, amayá Diosmanta willakuyninchiktaqa yanqacharusunchu pitapas cheqnipakuspaqa.
5. ¿Imatam yachanchik Aaronpa kasukusqanmanta? (Qaway 15 kaq paginapi dibujota.)
5 Levitico 10:1-11 nisqanpim willakun Aaronwan familianpas llakipi tarikusqankumanta. Aaronpa iskay churinkunam Diosta mana kasukurqakuchu, paykunam karqaku Nadabwan Abiu. Chaymi Jehova Diosqa ninawan wañurachirqa, hinaspam Aarontawan familianta nirqa paykunamanta mana llakikunankupaq. ¡Mayna sasachá karqa chay kamachikuy kasukuyqa! Ñoqanchikpas, ¿chuya kasqanchiktachu qawachikunchik congregacionmanta qarqosqa ayllunchikwan otaq amistadninchikwan mana hukllawakunapaq Bibliapa kamachisqanta kasukuspa? (Leey 1 Corintios 5:11.)
6, 7. (1) ¿Imatam yuyarinanchik iglesiapi casarakuyman rinapaq pipas niwaptinchikqa? (Qaway uray patanpi willakuyta.) (2) ¿Imatam nichwan mana iñiq ayllunchik iglesiapi casarakuyninman rinapaq niwaptinchik?
6 Ichapas Aaronwan familiankuna hina sasachakuypiqa mana haykapipas tarikusunchu. Chaywanpas, ¿ima nichwantaq mana iñiq ayllunchik iglesiapi casarakusqanman rinapaq niwaptinchik? Mana rinamanta Biblia sutillata mana kamachiwaspanchikpas, achka yachachikuyninkunatam qowanchik allinta tanteanapaq.a
7 Ichapas wakin ayllunchikkunaqa hukmanyanqaku casarakuyninman mana risqanchikmanta. Manapaschá paykunaqa entiendenqakuchu Diosta kasukuspa chuya kanapaq chayna tanteasqanchikmantaqa (1 Ped. 4:3, 4). Ichaqa manataqmi sientirachiyta munanchikchu, chaymi entiendenankupaq hina sumaqllata ninanchik. Ancha allinmi kanman ñawpaqmantaraq chaykunamanta rimayqa. Ichapas puntataqa agradecekuchwan casarakuyninman rinapaq niwasqanchikmanta. Chaymantañataqmi kaynata nichwan: “Ñoqaqa iglesiapi imapas ruwasqankunataqa manam ruwayta atisaqchu, chaywan ichapas penqaypi churaruykiman. Chayraykum riyta mana atillasaqchu”, nispa. Chayna nisqanchikqa yanapawasunmi Diospa kamachikuyninta haykapipas kasukunapaq.
JEHOVA DIOSLLAM KAMACHIWAQNINCHIKQA
8. ¿Imaynatam Levitico qellqaqa sutillata qawachin Jehova Dioslla Llapallan Kamachiq kasqanta?
8 Levitico qellqaqa sutillatam qawachin Jehova Dios Llapallan Kamachiq kasqanrayku kamachikuykuna qosqanmanta. Chayna kamachikuykuna qosqanmantam 30 masnin kutita Levitico qellqaqa nin. Chaymanta allinta yachasqanraykum Moisesqa Diospa kamachisqanman hina imatapas ruwarqa (Lev. 8:4, 5). Chaynam ñoqanchikpas Llapallan Kamachiq Jehova Diosta haykapipas kasukunanchik. Chaypaqmi allintapuni llaqtan yanapawanchik. Chaywanpas, wakinpiqa Jesus hinam sapallanchik tarikuspanchik Dios kasukusqanchikta qawachinanchik kanqa (Luc. 4:1-13). Jehova Diospi hapipakuspaqa hinaspa Llapallan Kamachiq kasqanta reqsikuspaqa, manam Diostaqa qepanchasunchu runakunata manchakuspaqa (Prov. 29:25).
9. ¿Imanasqataq runakunaqa cheqniwanchik?
9 Ñoqanchikqa manamá hukmanyananchikchu runakunapa cheqniwasqanchikwanqa. Kikin Jesusmi qatiqninkunaman nirqaña: “Ñakarinaykichikpaq entregasqa kaspa[m] wañuchisqa kankichik, ñoqaraykum llapa runakuna cheqnisunkichik”, nispa (Mat. 24:9). Chayna cheqniwaptinchikpas, ñoqanchikqa hinallam kallpanchakunchik Diosmanta willakunapaq hinaspa chuya kanapaq. Hinaptinqa, ¿imanasqam runakunaqa cheqniwanchik llaqtanchikpi allin kawsakuq runakuna kachkaptinchikqa? (Rom. 13:1-7.) Llapallan Kamachiq Jehova Diosta kasukusqanchikraykum. ‘Payllatam’ yupaychanchik lliw kamachikuyninkunata kasukuspa (Mat. 4:10).
10. ¿Imapim rikukurqa soldado rikuriruq huk testigo?
10 Bibliaqa willakunmi “kay pachaman” otaq runakunapa ruwayninkuman mana chaqrukusqanchikta. Chayraykum guerrakunapi nitaq gobiernokunapipas mana chaqrukunchikchu (leey Juan 15:18-21; Isaias 2:4). Chaywanpas, wakin iñiqmasinchikkunaqa Dios serviyninkutam qepanchanku. Ichaqa, achkam sonqomanta wanakuspanku Jehova Diospa llaqtaman kutimunku (Sal. 51:17). Wakinkum ichaqa mana. Enteron Pachapi Iskay Kaq Hatun Guerra qallaykuptinmi, Hungría nacionpi achka Testigokunata presocharurqaku. Huk kutipim, 160 Testigokunata soldadokuna huk llaqtallapi huñururqaku, paykunaqa manaraq 45 watanpi kaqkunam karqaku. Hinaspam paykunata hikutarqaku soldadokuna kanankupaq, ichaqa yaqa llapallankum mana munarqakuchu. Isqon Testigokunam ichaqa soldado rikurirurqaku. Iskay wata pasaytañataqmi, paykunamanta huk kaqnin kamachisqa karqa soldadokunawan kuska Diosman sonqo wakin Testigokunata wañuchinanpaq. ¡Maynatachá hukmanyarurqa kikinpa wawqentapas chaypi qawaykuspanqa! Ichaqa, chay wañuchinankupaq kamachikuyqa manam apakurqachu.
ALLIN KAQTA JEHOVA DIOSMAN QOSUN
11, 12. ¿Imatam Jehova Diosmanta yachachiwanchik ofrendakunapaq kamachikuykunaqa?
11 Moisespa chaskisqan Kamachikuypiqa sutillatam nirqa Israel runakunapa ofrendanku imayna kananmanta (Lev. 9:1-4, 15-21). Arí, ofrendapaq animalkunaqa sanom kananku karqa mana huchayoq Jesuswan tupasqanrayku. Chaymantapas Diospa kamachisqanman hinam ruwakunan karqa. Rimarisun Levitico 12:6 nisqanman hina wiksayoq warmi wachakuruspan ima ruwananmanta, ninmi: “Chuyanchakunan punchawkuna cumplikuruptinmi qari wawa kaptin otaq warmi wawa kaptinpas, chay wachakusqanmanta chay warmi apamunqa asuykamuwananku karpapa punkunman huk watayoq malta carnerota, chay carneroqa kanqa lliwta kañapuwanankupaqmi. Apamuwanqataqmi huk mallqo palomatawan huk qoqñutapas. Chay ofrendaqa kanqa huchankuna pampachasqa kananpaqmi. Chaykunatam entreganqa sacerdoteman”, nispa. Qawasqanchikman hinaqa, Diosqa ima ofrendakunata qonankupaq kamachispanpas, kuyakuq hinaspa entiendeq kasqantam qawachirqa. Arí, wachakuq warmipa qollqen mana kaptinqa, iskay qoqñukunatam otaq iskay mallqo palomakunatam ofrendanpaq apanman karqa (Lev. 12:8). Wakcha kaptinpas Jehova Diosqa kuyasqantawan chaninchasqantam qawachirqa. ¿Imatam kayqa yachachiwanchik?
12 Apostol Pablom cristianokunata nirqa ‘kañasqa ofrendata qochkaq hina’ Diosta hatunchanankupaq (Heb. 13:15). Chay ofrendataqa qonchik Jehova Diospa sutinmanta willakuspanchikmi. Ichaqa, manamá llapanchikchu chaynalla kanchik imayna tarikusqanchikpiqa. Chaywanpas, tukuy sonqonchikwan Diospaq ruwasqanchikmi aswan allinqa. Wakinkum onqosqankurayku otaq yuyaqña kasqankurayku cartantakama, telefonontakama otaq watukuqninkunaman Diosmanta willakunku. Chaynata ruwaspankum Jehova Diosta hatunchanku (Rom. 12:1; 2 Tim. 2:15).
13. ¿Imanasqam ancha allin Diosmanta hayka hora willakusqanchikta qellqaspa qoyninchikqa?
13 Tukuy sonqowan Jehova Diosta kuyasqanchikraykum ofrendata qochkaq hina paymanta willakunchik (Mat. 22:37, 38). Hinaptinqa, ¿imaynam tarikunchik sapa killa Diosmanta hayka hora willakusqanchikta Diospa llaqtan mañawaptinchik? Chayta qoyninchikqa qawachinmi Dios kuyakusqanchiktawan kasukusqanchikta (2 Ped. 1:7). Ichaqa, manamá pipas hikutasqaqa tarikunanchu mana atisqanta ruwananpaqqa. Onqoq otaq yuyaq iñiqmasinchikkunaqa atinmankum Diosmanta willakuyninkupi 15 minuto ruwasqankuta willakuytaqa. Jehova Diosqa yachanmi paykunapa pisi tiempolla willakusqankuqa tukuy sonqomanta kasqanta hinaspa Testigon kasqankuta ancha chaninchasqankutapas. Chaymi Jehova Diosqa chay willakusqankuta anchata chaninchan. Yachamusqanchikman hinaqa, Israel nacionpi wakcha runakunapas atiqkum Diosman ofrenda qoytaqa. Chaynallataqmi, onqoq otaq yuyaq iñiqmasinchikkunapas pisi tiempolla Diosmanta willakusqankutaqa kusikuywan willakuyta atinmanku. ¿Imapaqmi chayqa yanapakun? Chayqa yanapakunmi enteron Pachapi Testigokunapa hayka hora willakusqanku yachakunanpaq, chaynapi Diospa llaqtanpi punta apaqkuna Diosmanta willakuy maypi astawan necesitakusqanta yachanankupaq.
BIBLIATA ASTAWAN ESTUDIASUN
14. ¿Imanasqam Bibliata allinta estudiananchik?
14 Levitico qellqamanta yachasqanchikwanmi musyakunchik imanasqa Diospa Palabranpa huk kaqnin qellqa kasqanta (2 Tim. 3:16). Chaymi aswan kallpanchasqa tarikunchik chuya kaspa allin kaqta Jehova Diosman qonapaq. Kallpanchaykuwanchiktaqmi Bibliata astawan estudianapaq (leey Proverbios 2:1-5). Arí, llapanchikmá munanchik tukuy sonqowan servisqanchikta Dios chaskiwananchikta. Chaymi tapukunanchik: “¿Sapa kutichu Bibliata estudiani? Icha, ¿televisionchu, computadorapi pukllaykunachu otaq huk rikchaq kusirikuykunachu iñiyniypi ñawparinaypaq harkawachkan?”, nispa. Chayna kaptinqa, hebreo cristianokunaman Pablopa qellqasqanpiyá yuyaymanasun.
15, 16. ¿Imanasqataq Pabloqa mana iskayrayaspan imam kaqta hebreo cristianokunaman nirqa?
15 Hebreo cristianokunaman Pablo qellqaspanqa mana iskayrayaspanmi imam kaqta nirqa (leey Hebreos 5:7, 11-14). Paykunatam nirqa ‘sasa entiendeq kasqankuta’ otaq Diospa Palabranmanta astawan yachanankupaq mana kallpanchakusqankuta. ¿Imanasqataq mana iskayrayaspan imam kaqta nirqa? Jehova Dios hina iñiqmasinkunata kuyasqanraykum. Hinaspapas llakikurqam ‘lechellawanraq’ otaq Diospa Palabranpi chaylla entiendenapaq yachachikuykunallawanraq kasqankumanta. Chay yachachikuykuna ancha allin kaptinpas, yuyayniyoq cristianokuna kanankupaqqa ‘mikuytaña’ mikuchkaq hinam Diospa Palabranpa sasa entiendenapaq yachachikuykunata entiendenanku karqa.
16 Hebreo cristianokuna Diospa Palabranmanta allin yachachiq kanankumantaqa, hinallaraqmi yachachisqa kayta munachkarqaku. ¿Imanasqa? Diospa Palabranpi sasa entiendenapaq yachachikuykunata entiendeypi mana kallpanchakusqankurayku. ¿Ima nichwantaq ñoqanchikmanta? ¿Yaqachu Bibliapi sasa entiendenapaq yachachikuykunata entiendeypi kallpanchakuchkanchik? ¿Tiempochakunchikchu Diosta mañakunapaq hinaspa Bibliamanta astawan yachanapaq? Chayta ruwanapaq qellapakuspaqa, yaqapaschá yanqa-yanqalla otaq utqaylla estudiayman amañarunchik. Ñoqanchikqa Diosmanta willakuspapas, kallpanchakunanchikmi runakunaman yachachinapaq chaynapi Jesuspa qatiqninkuna kanankupaq (Mat. 28:19, 20).
17, 18. (1) ¿Imanasqataq Bibliapa sasa entiendenapaq yachachikuykunata estudianapaq kallpanchakunanchik? (2) ¿Ima nichwantaq huñunakuyman manaraq rispa ima tragotapas mana tomaymanta?
17 Biblia estudiay wakiqninchikpaq sasaniraq kaptinpas, Jehova Diosqa manamá pitapas hikutawanchikchu chayta ruwanapaqqa. Chaywanpas, chayllaraq otaq unayña Diospa llaqtanpi kaspanchikpas llapanchikmi Bibliapi sasa entiendenapaq yachachikuykunata hinalla estudiananchik. Chayqa allintapunim yanapawasun chuya kanapaq.
18 Jehova Diospa qayllanpi chuya kanapaqqa allintam Bibliata estudiananchik hinaspapas chayman hinam kawsakunanchik. Kaqmanta rimarisun Nadabmantawan Abiumanta. Paykunam “Diospa qayllanpi qontichirqaku mana paypa kamachisqanman hina”, chayraykum Diosqa wañurachirqa. Ichapas paykunaqa pantarurqaku sinka kasqankurayku (Lev. 10:1, 2). Chaymi Jehova Diosqa Aaronman huk kamachikuyta qorqa (leey Levitico 10:8-11). ¿Chaypiqa nichkanchu huñunakuyman manaraq rispa ima tragotapas mana tomanamanta? Yachasqanchikman hinaqa, Moisespa chaskisqan Kamachikuykunata kawsakunapaqqa manañamá obligasqachu kachkanchik (Rom. 10:4). Wakin nacionpi iñiqmasinchikkunaqa huñunakuyman manaraq rispankum mikusqankupi allin tanteowan tomanku vinota otaq chayman rikchakuqtapas. Ñawpaq tiempopi Pascua fiestapipas tawa copa vinotam tomaqku. Santa Cenata Jesus qallarichisqan tutapipas yawarninpa rantinpi kaq vinota tomanankupaqmi apostolninkunata nirqa (Mat. 26:27). Bibliapa nisqanman hinaqa llumpayta tomaymi hinaspa sinkakuymi huchaqa (1 Cor. 6:10; 1 Tim. 3:8). Ichapas achka iñiqmasinchikkunaqa Diospaq imatapas ruwananku kachkaptinqa, concienciankurayku qalaypaqta vinota otaq chayman rikchakuqtaqa mana tomankuchu. Ichaqa, manamá chaynallachu huk law nacionpi iñiqmasinchikkunapaqqa. Chaykunapi allinta tanteanapaqqa imakuna allin otaq imakuna mana allin kasqanmantam musyakunanchik, chaynapi Diospa munasqanman hina kawsanapaq hinaspa paypa qayllanpi chuya kanapaqpas.
19. (1) ¿Ima yanapakuykunam kan Bibliata allinta estudianapaq? (2) ¿Imatam ruwananchik chuya kanapaq?
19 Diospa Palabranta allinta estudiaspanchikqa achka sumaq yachachikuykunatam tarisunchik. Diospa llaqtanqa achka yanapakuykunatam qowanchik familiawan Dios yupaychayninchikpi hinaspa sapakama Bibliata estudiasqanchikpi allinta servichikunapaq, ¿yaqachu chay yanapakuykunata servichikuchkanchik? Astawanyá Jehova Diosmanta hinaspa munayninmanta yachasun, chaynapi payman astawan asuykunapaq (Sant. 4:8). Diosta mañakusun Salmos qellqaq hina: “Yuyaymananaypaqyá ñawillaykunata kichaykuway. Admirakuypaq yachachikuynikikunata entiendenaypaqyá kichaykuway”, nispa (Sal. 119:18). “Chuya” Diosninchikpa kamachikuyninkunatayá haykapipas kasukusun hinaspa kusikuywan ‘Diosmanta allin noticiakunata willakusun’ (1 Ped. 1:15; Rom. 15:16). Sasa tiempokunapim kawsanchik, chaymi tukuy kawsakuyninchikpi chuya kanapaq hinaspa Llapallan Kamachiq Jehova Diosta servinapaqpas kallpanchakunanchik.
a Qaway 2014 watapi lloqsimuq 15 agosto Willakuq qellqapa 32 paginanpi “Leeqkunapa tapukuyninkuna” niq yachachikuyta.