Uyariwaqninchikta piensarichinapaq

LLAPALLANCHIKMI agradecekunchik Diospa Palabranwan yanapachikuspa vidanchikpi cambiasqanchikmanta, munanchiktaqmi runamasinchikkunapas Diospa Palabranwan yanapachikunankuta chaynataq hamuq tiempopi wiñay kawsay haypanankutapas (Mat. 7:13, 14; Juan 12:48). Tukuy sonqonchikwanmi Diosmanta yachanankuta munanchik, ichaqa allinta tanteaspam rimana.

Imapi creesqanku otaq fiestakuna rurasqanku Diospa mana agradonpaq kasqanmanta textokunata leespa qawachiptinchikpas wakinqa manam allinpaqchu hapinqaku, piensarichisqam ichaqa cambianmanku. ¿Imaynatam piensarichichwan?

Bibliam nin: ‘Diosmanta yachayniyoq kaqkunaqa hawkallam hinaspa llampu sonqom’, nispa (Sant. 3:17). Griego rimaypi “llampu sonqo” nisqantam wakin Bibliakunapiqa tikranku “kuyapayakuq”, “imapas qokuykuq” otaq “pacienciakuq” nispa. Llampu sonqoyoqqa pacienciakuqmi. Tito 3:2 nisqanmi qawachin llampu sonqoqa peleollapi mana puriq kasqanta. Filipenses 4:5 nisqanñataqmi “kuyakuq sonqo” kanapaq kallpanchawanchik. Chayna kasqanchiktam qawachichwan runamasinchik pikuna kasqanpi, imayna tarikusqanpi otaq imayna sientekusqanpi reparaspa. Chayna kayninchikqa yanapawasuntaqmi Bibliamanta yachachispa runakunapa sonqonman chayanapaq.

Imaynata qallarinapaq. Tesalonica llaqtapi kaspan apostol Pablo ‘Cristopa ñakarinanmantawan wañuruspan kawsarimunanmanta’ Diospa Palabranwan uyariqninkunata piensarichisqanmantam Lucas willakurqa (Hech. 17:2, 3). Chayqa karqa judiokunapa huñunakunanku sitiopim chaypi kaqkunaqa creerqakum Diospa Palabranpi. Apostol Pabloqa creesqanku kaqkunawanmi rimayta qallarirqa, chayqa allinpaqmi karqa.

Grecia runakunapa huñunakunanku Areopago sutiyoq sitiopiñataqmi rimayta qallarirqa uyariqninkunapa reqsisqanku hinaspa allinpaq qawasqanku kaqkunawan, piensarichinanpaqmi willarqa tukuy ima Unanchaqmanta chaynataq munayninmantapas (Hech. 17:22-31).

Kay tiempopipas nana-nanaq runakunam Bibliapa nisqantaqa mana allinpaqchu qawanku. Ichaqa yaqa llapankum imawanpas sasachakuypi tarikunku. Chaymi munanku hawkayaypi tarikuyta. Puntata reparay imawan sasachakusqankupi hinaspa Diospa Palabranwan piensarichiy imanasqa chaykuna kasqanmanta. Chaynata piensarichiptikiqa ichapas Diosmanta chaynataq runakunapaq imam tanteasqanmantapas astawan yachayta munanmanku.

Bibliata estudiaqqa ichapas tayta-maman hina costumbreyoq otaq religionniyoq kanman. Chay costumbrenkuna otaq religionnin Diospa mana agradonpaq kasqanmanta yacharuspan ichapas Bibliapa yachachisqantaña kasukunman. Chayna kaptinqa, ¿imaynatam tayta-mamanman ninman costumbrekuna saqenanpaq tanteakusqanmanta? Ichapas tayta-mamanqa piensanman taksachanmanta yachachisqankuta qepanchaspanqa paykunatapas manaña respetasqanmanta, chaymi estudianteqa kallpanchakunan tayta-maman hinalla kuyasqanta chaynataq respetasqantapas qawachinanpaq.

Hukkunapa nisqanta uyarinapaq. Jehova Diosqa llapallan kamachiq kaspanpas runakunapa imam piensasqankumanta rimasqantam uyarirqa. Sodoma llaqtamanta Lotta chaynataq familianta angelkuna horqoruspanmi nirqaku: “Lluptiy orqoman ama puchukanaykipaq”, nispa. Hinaptinmi Lotñataq ruegakurqa ‘Señorlláy amayá chaynachu kachun’, lluptisaqqa Zoar llaqtamanyá nispa. Jehova Diosqa Lotpa mañakusqanta uyarispanmi Zoar llaqtataqa mana imanarqachu, wakin llaqtakunatam ichaqa puchukarachirqa. Chaymanta qepatam ichaqa Jehova Diospa kamachisqanman hina Lotqa orqo lawman ripurqa (Gen. 19:17-30). Jehova Diosqa yacharqam Kamachisqanqa Lotpaq allin kasqanta ichaqa pacienciakurqam Lot cuentata qokunankama.

Ñoqanchikpas runamasinchikkunawan hawkalla kawsakunanchikraykum entiendeq kananchik. Uyariwaqninchik pantaypi kasqanta yachaspapas chaynataq cheqap kaqkunamanta yachaspanchikpas manam hikutanachu. Manataqmi Diospa Palabrantaqa yanqachanachu. Wakinpiqa agradecekuchwanmi imamantapas rimasqanta, manataqmi pantaptinpas chayllaqa correginachu, chaynata ruraspaqa allintam parlarisun. Uyariwaqninchik imapi creesqanchikmanta mana uyariyta munaptinpas sumaqllatam tapuna imanasqa chayna piensasqanmanta. Hinaspam contestawasqanchikta allinta uyarina. Chaynata ruraspaqa entiendesunmi imanasqa chayna piensasqanta, yapapi parlarinapaqpas yanapawasunmi (Prov. 16:23; 19:11).

Jehova Diosqa runakunatam unancharqa kikinku tanteakuqta, payqa saqenmi sapakama imapaqpas tanteakunankuta. Josueymi Diospa rantinpi rimaspan israelitakunata yuyarichirqa paykunawan Jehova Dios imayna kasqanta, chaymi nirqa: “Sichum Tayta Dios adorayta mana munaspaqa, kunanpuni akllakuychik pim adoranaykichikta. ¿Eufrates Mayupa waklaw chimpanpi kachkaspankuraq abueloykichikkunapa adorasqan taytacha-mamacha adoraytachu munankichik icha kay yachasqaykichik allpapi kaq Amor casta runakunapa taytacha-mamachanku adoraytachu munankichik? Ñoqam ichaqa familiaykunapiwan Tayta Diosllata adorasaqku”, nispa (Jos. 24:15). Kay tiempopipas “allin noticiamanta” willakunapaqmi kamachisqa kanchik, imapi creesqanchikmanta mana iskayrayaspapas manam pitapas hikutanchikchu willasqanchikpi creenankupaqqa, chaypaqqa sapakamam tanteakunanku (Mat. 24:14).

Tapukuykunawan piensarichinapaq. Jesusqa uyariqninkunata tapuspam piensarichirqa, ñoqanchikpas chayna yachachiytaqa atichwanmi. Payqa repararqam pikuna kasqankupi, chaymi reqsisqanku kaqkunallawan rikchanachispan yachachirqa. Tapusqanwanmi imam piensasqankumanta yacharqa. Chaymantapas, yachachisqanpi yuyaymananankupaqmi kallpancharqa.

Diospa Leyninmanta yachachiq runam tapurqa: “Yachachikuq ¿imata ruraspaytaq wiñay kawsayta haypayman?”, nispa. Tapukusqanmanta yachaspanpas Jesusqa imam piensasqanmanta willananpaqmi huktawan tapurqa: “¿Ima nichkantaq Leypiqa? ¿Ima niqtataq leenki?”, nispa. Chayna tapusqanwanqa, ¿manañachu astawan rimarqaku? Manamá chaynachu karqa. Uyariqnin runa hinalla rimananpaqmi Jesusqa saqerqa, hinaptinmi uyariqninqa kaqmanta tapurqa: “¿Pitaq runamasiyqa?”, nispan. Jesusqa yacharqam judiokunawan samaritanokuna cheqninakusqankuta, chayraykum runamasin pikuna kasqanmanta entiendechinanpaq huk rikchanachiyta willarqa. Willarqam suwapa salteasqan runata sacerdote chaynataq Leviy ayllumanta runa mana yanapaptin llakipayakuq samaritano yanapasqanmanta. Entiendesqanmanta yachananpaqmi Jesusqa tapurqa. Chaynata piensarichisqanwanmi allinta entiendechirqa ‘pim runamasin’ kasqanta (Luc. 10:25-37). ¡Mayna allinmá chayna yachachisqanqa! Llapanta contestanaykimantaqa hinaspa uyarisuqnikipa rantinpi rimanaykimantaqa tapukuykunawan hinaspa rikchanachiykunawan piensarichiy.

Piensarichinapaq. Tesalonica llaqtapi kaqkunaman apostol Pablo predicaspanqa manam leeyllachu leerqa. Lucasmi willakun Pabloqa leespan explicasqanmanta chaynataq uyariqninkunata yachachisqan imayna yanapasqanmanta. Chaynata yachachisqanwanmi ‘wakin judiokunaqa iñikuspanku Pablomanwan Silasman hukllawakurqaku’ (Hech. 17:1-4).

Piensarichiyqa yachachisqanchikpim allinta yanapawanchik; piensarichichwanmi familianchikta, llamkaqmasinchikta, estudiaqmasinchikta, predicasqanchikpi uyariwaqninchikta, Bibliamanta estudiachisqanchikta hinaspa huñunakuykunapi uyariwaqninchikkunatapas. Bibliamanta texto leesqaykitaqa entiendenkichá, uyarisuqnikikunaqa manapaschá entiendenqakuchu. Ima ninanmanta chaynataq imayna yanapasqanmanta mana entiendespankuqa manapaschá allinpaqchu hapinqaku. Entiendenankupaq ima nisqanmanta explicay. Imamanta yachachisqaykiwan tupasqanman hina textopa ñawpaqninpi otaq qatiqninpi kaqwan allinta entiendechiy. Rikchanachispa entiendechiy hinaspa tapukuykunawan piensarichiy. Chaynata yachachispaqa uyarisuqnikikunatam yanapanki piensarinankupaq.