Qarikuna, ¿reqsikunkichikchu Cristopa kamachikuyninta?
“Cristoqa llapa qaripa umanmi.” (1 COR. 11:3.)
1. ¿Imam qawachin chaqwa rurayta Jehová Dios mana munasqanta?
APOCALIPSIS 4:11 nin: “Señor Diosllayku, qamllam kanki tukuy atipayniyoq adorana hinaspa yupaychana Diosqa. Qanmi unancharqanki tukuy ima kaqkunataqa. Munaynikiman hina unanchaptikim kachkan tukuy imakunaqa”, nispa. Unanchaq kasqanraykum Jehová Diosqa tukuy ima rurasqanpi munaychakun. Arí, payqa Llapallan Kamachiqmi. Tantearunmi yachayniyoq unanchasqankuna imayna kamachisqa kanankuta, “Diosqa hawka kananchiktam munan, manam chaqwa ruraytachu” (1 Cor. 14:33; Isa. 6:1-3; Heb. 12:22, 23).
2, 3. a) ¿Pitataq Jehová Diosqa puntata unancharqa? b) ¿Pitam Churiqa kasukunan?
2 Jehová Diosqa achka waranqa watam sapallan karqa. Ichaqa tiempo pasaptinmi, tantearurqa imamantapas puntata huk angelta unanchananpaq, paymi ‘Simiwan’ sutichasqa karqa Taytanpa rantinpi rimasqanrayku. Diosqa Churinwanmi unancharqa tukuy imakunatapas, chaymantam kay Pachaman kachamuptin mana huchayoq kawsarqa (leey Juan 1:1-3, 14).
3 ¿Imatam Bibliaqa yachachin Jehová Diospa piwi Churin pita kasukunanmanta? Dios yanapaptinmi Pablo nirqa: “Munanim kay yachanaykichikta: Cristoqa llapa qaripa umanmi, qariñataqmi warminpa uman chaynataqmi Diospas Cristopa uman”, nispa (1 Cor. 11:3). Jesusqa Taytantam kasukun. Imayna kamachisqa kanapaq Diospa nisqanta kasukuyqa ancha allinmi, angelkunapas hinaspa runakunapas huñulla chaynataq hawkalla kanankupaq. Qawasqanchikman hinaqa Churinpas kasukunanmi Taytanta, ‘tukuy ima rikusqanchikta chaynataq mana rikuy atisqanchikta’ paynintakama unanchaptinpas (Col. 1:16).
4, 5. ¿Imaynatam Jesus qawarqa Taytanpa kamachisqanta?
4 ¿Imaynatam Jesus qawarqa Taytanpa kamachisqanta hinaspa kay Pachaman hamunanpaq kamachisqantapas? Bibliam kaynata nin: ‘Jesusqa [. . .] Dios hina kachkaspapas Diospa rantinpi churakuytaqa manam munarqachu. Aswanqa kikinmi menoschakururqa sirviente hina kananpaq hinaspam runakuna hina karqa. Runayaruspanmi humillakuykurqa, wañunankama Diosta kasukuspanmi qerupi wañurqa’, nispa (Fili. 2:5-8, NM).
5 Jesusqa haykapipas humildem karqa hinaspa Taytanpa munasqantam rurarqa. Chaymi nirqa: ‘Kikillayqa manam imatapas ruraymanchu, [. . .] justiciawanmi juzgani. Ñoqaqa rurani manam kikiypa munasqaytachu aswanqa kachamuwaqniypa munasqantam’, nispa (Juan 5:30). Nirqataqmi Diospa “agradonpaq tukuy tiempo” imatapas rurasqanta (Juan 8:29). Wañukunanpaqña kachkaspanpas Taytantam kaynata mañakurqa: “Ñoqam hatuncharqayki kay pachapi, ñoqaqa tukuruniñam ruranaypaq kamachiwasqaykita”, nispa (Juan 17:4). Arí, mana sasachakuspam Kamachiqninta kasukurqa.
Churipa allinninpaqmi Taytanta kasukusqanqa
6. ¿Imayna kasqantam Jesusqa qawachirqa?
6 Jesusmi kay Pachapi kachkaspan tukuypi allin ejemplota saqewarqanchik. Hukninmi karqa Taytan kuyasqan, chaymi nirqa: ‘Taytatam kuyani’, nispa (Juan 14:31, NM). Runakunatam haykapipas anchata kuyarqa (leey Mateo 22:35-40). Nanay simi kananmantaqa paykunatam llakipayarqa hinaspa respetarqa. Chaymi manso runakunata nirqa: “Hamuychik ñoqaman llapallan pisipasqakuna hinaspa [. . .] ñakariqkuna, ñoqam samachisqaykichik. Llasawaqniy yugoyta apaspayá ñoqamanta yachaychik, ñoqaqa kani llampu sonqo humillakuqmi, chaynata ruraspaqa tarinkichikmi samayta. Yugoyqa facil apayllam, qepiypas sampallataqmi”, nispa (Mat. 11:28-30). Runakunaqa hayka watayoq kaspankupas hawkayaytam tarinku Jesuspa imayna kasqanmanta yachaspanku hinaspa yachachisqanta uyarispanku, aswanraqmi ñakariqkunaqa.
7, 8. a) Leypa nisqanman hina, ¿imatam mana rurananchu karqa flujowan onqoq warmiqa? b) ¿Imaynatam Jesusqa onqoq warmita rimapayarqa?
7 Kunanñataq qawasun warmikunawan Jesus imayna kasqanmanta. Tukuy tiempopim achka qarikuna warmikunataqa mana allinkunata rurarqaku. Ñawpaq Israelpipas chaynam karqaku religionpi kamachiqkunaqa. Diospa Churinmi ichaqa warmikunataqa respetarqa. Ejemplopaq, qawasun 12 wataña flujowan ñakariq warmita imayna yanapasqanmanta. Tukuy imanta gastaspan achka medicokunawan hampichikuspanpas, payqa aswanmi ‘peorchakururqa’. Leypa nisqanman hinaqa qachachasqa hinam qawasqa karqa, llapchaykuqninpas chayna qawasqam karqa (Lev. 15:19, 25).
8 Onqoqkunata Jesus sanoyachisqanmanta uyarispanmi runakunapa chawpinta asuykurqa kaynata piensaspan: “Pachallantapas hapiykuspayqa sanoyarusaqmi”, nispa. Chaynata ruraspanmi chaylla sanoyarurqa. Jesusqa yacharqam onqoq warmipa mana llapchananta. Piñakunanmantaqa kuyakuywanmi rimapayarqa. Achka wata ñakarisqanmanta yachaspanmi kuyakuywan kaynata nirqa: “Mamáy, iñisqaykiraykum allinyarunki, kunanqa hawkallaña pasakuy”, nispa (Mar. 5:25-34).
9. ¿Imatam Jesus rurarqa payman warmakuna asuykunanta qatiqninkuna harkaptin?
9 Warmachakunapas Jesuswanqa allinmi sientekurqaku. Huk kutipim Jesuspa qatiqninkuna tayta-mamakunata qaqchayta qallaykurqaku churi-wawankuta payman pusamuptinku, piensarqakuchá warmakuna sasachananta. ¡Manamá chaynatachu Jesusqa piensarqa! Bibliam nin: ‘Jesusmi harkakusqankuta rikururqa chaymi piñakuspan nirqa: “Ama harkaychikchu wawakuna ñoqaman hamunanta, kay wawakuna hina kaqkunapaqmi Diospa munaychakusqanqa”’, nispa. Chaymantapas ‘wawakunatam marqariykurqa’ hinaspa ‘paykunapa hawanman makinta churaykuspan’ bendeciykurqa. Manam paykunawan kuska kaytaqa amirqachu, aswanqa kuyakuywanmi chaskirqa (Mar. 10:13-16).
10. ¿Imataq Jesusta yanaparqa kay Pachapi kaspan sumaq kayniyoqkuna kananpaq?
10 ¿Imataq Jesusta yanaparqa kay Pachapi kaspan sumaq kayniyoqkuna kananpaq? Waranqantin watakuna hanaq pachapi kaspan Taytanpa imayna kasqantawan rurasqanta qawasqanmi, astawanqa unanchasqankunata Taytanpa kuyakuywan munaychakusqanmi (leey Proverbios 8:22, 23, 30). Mana kasukuq kaspanqa manam chaynachu kanman karqa. Arí, Jesusqa Taytantam kasukurqa, paypas kusikurqam Churin kasukuqllaña kaptin. Kay Pachapi kaspanpas Jesusqa hinallam Taytanpa imayna kasqanta allintapuni qatipakurqa. ¡Anchatam kusikunchik Rey kananpaq Dios akllarusqanmanta! Paypa kamachisqan kayqa ancha allinmi.
Cristopa imayna kasqanta qatipakusun
11. a) ¿Pipa ejemplontam qatipakunanchik? b) ¿Imanasqataq qarikunaqa astawan kallpanchakunanku Jesusta qatipakunankupaq?
11 Llapan cristianokuna Jesucristo hina kawsanapaq kallpanchakunanku kaptinpas, qarikunam astawanqa chayta rurananku. ¿Imanasqa? Yachamusqanchikman hinaqa Bibliam willawanchik ‘Cristo llapa qaripa uman’ kasqanta. Payqa Umantam otaq Diostam qatipakurqa, chaynam bautizasqa qarikunapas kallpanchakunanku uman Cristota qatipakunankupaq. Chaynatam Pablopas rurarqa cristianoña kaspanqa. Chayraykum iñiqmasinkunata nirqa: “Ñoqapa ejemploytayá qatiychik, ñoqapas Cristopa ejemplontam qatini”, nispa (1 Cor. 11:1). Pedropas nirqataqmi: “Chaypaqmi Diosqa qayasurqankichik, Cristopas ñoqanchikraykum ñakarirqa chaynapi paypa ejemplonta qatinanchikpaq”, nispa (1 Ped. 2:21). Siervo ministerial hinaspa anciano kayta qarikuna atisqankuraykum Jesuspa ejemplontaqa astawan qatikunanku. Imaynam Jesuspas Diosta qatipakuspan llumpayta kusikurqa chaynam qarikunapas kanmanku Cristota qatipakuspankuqa.
12, 13. ¿Imaynam ancianokunaqa kananku Diospa ovejankunawan?
12 Ancianokunaqa Jesuspa imayna kasqantam qatipakunanku. Chaynapim Pedropa kayna nisqanwan cumplinqaku: ‘Makikichikpi kaq Diospa ovejankunatayá michiychik. Chaytaqa ruraychik Diospa munasqanman hinayá, amayá obligasqa hinachu nitaq qollqeraykuchu. Llamkaychikqa tukuy sonqoykichikwanyá. Amayá michiychikqa munaychakuq hinachu, aswanqa ejemplonyá kaychik’ (1 Ped. 5:1-3). Ancianokunaqa manam munasqankuman nitaq piensasqankuman hinallachu imatapas rurananku. Aswanqa Cristo hinam kananku Diospa ovejankunawan: kuyakuq, entiendeq, humilde hinaspa llampu sonqo.
13 Congregacionpi punta apaqkunaqa haykapipas yuyanankum pantaq kasqankuta (Rom. 3:23). Chaymi astawan kallpanchakunanku Jesusta allinta reqsinankupaq hinaspa pay hina kuyakuq kanankupaq. Yuyaymananankum Jehová Dioswan Jesus ñoqanchikwan imayna kasqankupi hinaspa paykunata qatipakunanku. Manam qonqanankuchu Pedropa kayna nisqanta: “Llapallaykichikyá kasunakuychik humillakuspa, Bibliam nin: Diosqa hatun tukuqkunapa contranpim kachkan ichaqa favorecenmi humildekunataqa”, nispa (1 Ped. 5:5).
14. Ancianokunaqa, ¿imaynam hukkunawan kananku?
14 Ancianokunaqa Romanos 12:10 nisqanman hinam rurananku, chaypim nin: “Wawqe-panintin hinayá lliwchaykichik sumaqllataña kuyanakuychik. Respetanakuspayá wakinnikichikta imapipas aswan allinpaq hapiychik”, nispa. Ancianokunawan siervo ministerialkunam puntataqa hukkunata respetananku. Wakin iñiqmasinkuna hinam kananku, manam ‘envidiakunankuchu nitaq altotukuspaqa imatapas ruranankuchu, aswanqa humillakuspam kikinkumantapas aswan allinpaqraq wakinkunata hapinanku’ (Fili. 2:3). Diospa nombrasqan cristianokunaqa iñiqmasinkutam paykunamanta aswan allin kasqankuta qawananku. Chaynatam kasukunqaku Pablopa kayna nisqanta: “Iñiyninchikpi mana iskayrayaqkunam pisi iñiyniyoqkunata [. . .] yanapananchik. Chaynaqa amayá kikillanchiktachu agradakusun. Sapakamayá runamasinchikta agradasun paypa allinninpaq ruraspa chaynapi iñisqanpi wiñananpaq. Manam Cristopunipas kikillantachu agradakurqa” (Rom. 15:1-3).
Señorankutaqa respetanankum
15. ¿Imaynam cristianokunaqa señoranwan kananku?
15 Kunanñataq qawasun casarasqakunaman Pedropa kayna nisqanta: “Warmikichikwanyá allinllata kawsaychik. Paykunataqa pakiq vasota hinayá cuidaychik [otaq respetaychik]” (1 Ped. 3:7). ¿Imaynatam respetasqankuta qawachinmanku? Chaytaqa ruranmanku señoranta chaninchaspa, piensasqanta uyarispa, munasqankunapiwan necesitasqankunapi piensaspa chaynataq ima kamachikuypapas contranpi mana kaptinqa mañakusqanta ruraspa.
16. Bibliapa nisqanman hina, ¿imam pasanman señoranta qosan mana respetaptinqa?
16 Señoranta qosakuna respetanankupaq nispanpas, Pedroqa qawachinmi chaynata mana ruraptinkuqa mañakusqankuta Dios mana ‘uyarinanmanta’ (1 Ped. 3:7). Kaymi qawachin señorankuta qosakuna respetanankuta Jehová Dios munasqanmanta. Mana chaynata ruraptinkuqa mañakusqankum mana uyarisqachu kanman. Chaymantapas, kuyasqanta qawachiptinqa señoranpas kusisqam tarikunqa hinaspa astawan yanapayta munanqa.
17. ¿Maynatam qosakunaqa señorankuta kuyananku?
17 Diospa yanapakuyninwanmi Pablopas nin: ‘Chaynallataqyá qosakunapas warmikichikta kuyaychik imaynam kikikichikpa cuerpoykichikta kuyakusqaykichikta hina [. . .]. Manapunim pipas kikinpa cuerpontaqa cheqninmanchu aswanqa mikuchispanmi allinta uywan, chaynatapunim Cristopas ruran iñiqkunawan [. . .]. Kikikichikta hinayá warmikichiktapas sapakama kuyaychik’, nispa (Efe. 5:28, 29, 33). ¿Maynatam kuyananku? Hina chay capitulollapim Pablo contestan: “Cristom iñiqkunata kuyaspan paykunapaq entregakurqa, chaynayá qosakunapas warmikichikta kuyaychik”, nispa (Efe. 5:25). Imaynam Cristopas runakunarayku wañurqa, chaynam qosakunaqa señorankurayku vidankutapas qonanku. Paykuna kuyakuq, entiendeq hinaspa yanapaq kaptinkuqa, señorankuqa mana sasachakuspallam kasukunqa.
18. ¿Imataq qosakunata yanapanman señoranta respetananpaq?
18 ¿Mana cumpliy atinachu kanman señorankuwan chayna kanankupaq kamachiyqa? Manam. Diosqa manam haykapipas kamachinmanchu mana ruray atisqantaqa. Chaynataq, imamantapas aswan atiyniyoq chuya espiritum yanapan Dios serviqtaqa. Jesuspas prometerqam: ‘Qamkunaqa mana allin runakuna kachkaspam churikichikmanqa allin kaqkunata qonkichik ¿chaychu mañakuqkunamanqa hanaq pachapi kaq Taytaykichik mana qosunkichikman chuya espirituta?’, nispa (Luc. 11:13). Chaynaqa, qosaqa Diospa yanapakuynintam mañakunan chaynapi runamasinwan allin kananpaq, astawanraq señoranwan (leey Hechos 5:32).
19. ¿Imamantam yachasun qatiqnin estudiopi?
19 Qariqa kasukunanmi Jesuspa nisqanta, hukkunata kamachispanpas pay hinam kanan. ¿Imaynatam warmikunaqa casarasqa kaqkunapas qawananku imayna kamachisqa kanankupaq Diospa nisqanta? Chaymantam yachasun qatiqnin estudiopi.
¿Yaqachu yuyachkanchik?
• ¿Jesuspa imayna kasqantam qatipakunanchik?
• ¿Imaynam ancianokunaqa kananku Diospa ovejankunawan?
• ¿Imaynam qosakunaqa señorankuwan kananku?
[10 kaq paginapi dibujokuna]
Hukkunata respetaspam Jesusta qatipakunchik