30 KAQ YACHACHIKUY
Qallariypi Diospa nisqanqa anchatam yanapawanchik
‘Warmitawan qamtam chiqninachisqayki’ (GEN. 3:15).
15 KAQ TAKI Diospa piwi churinta kasukusun
¿IMAMANTAM YACHASUN?a
1. ¿Imatam nirqa Jehova Diosqa Adanwan Eva huchallikurusqanku qipallata? (Rimarimuytaq Genesis 3:15 nisqanmantapas).
ADANWAN Eva huchallikurusqanku qipamanmi Jehova Diosqa paykunapa churi-wawanta ima pasananmanta nirqa. Chay nisqantam tarinchik Genesis 3:15 (leey).
2. ¿Imaynatataq Genesis 3:15 willakuyqa wakin willakuykunawan tupachkan?
2 Chay rimamusqanchikqa bibliapa qallariyllanpim tarikun. Imaynam yantatapas mana chullananpaq waskawan liyanchik, yaqa chaynam Genesis 3:15 willakuypas wakin willakuykunata mana chullarunanpaq hapichkan. Huk rimaypiqa Genesis 3:15 nisqanman hinam llapallan willakuykuna kachkan. ¿Imamantataq chay willakuykunapiqa rimachkan? Diosninchik librawaqninchik runata kachamunanmantam chaynataq chay librawaqninchik runa satanastawan runankunata chinkachinanmantam.b ¡Ancha-ancha kusisqamá tarikunchik Jehova Diosta kuyaqkunaqa chay willakuyta yachasqanchikwanqa!
3. ¿Imakunamantam yachasunchik kay yachachikuypi?
3 Kay yachachikuypim yachasunchik Genesis 3:15 willakusqan culebra pi kasqanmanta, chaypi willakusqan warmi imawan tupasqanmanta chaynataq chay miray pi kasqanmanta. Yachasuntaqmi chay willakuy kunan tiempopi imaynata cumplikusqanmantapas chaynataq chay willakuymanta yachasqanchik imapaq yanapawasqanchikmantapas.
¿PIKUNAMANTATAQ WILLAKUCHKAN GENESIS 3:15 WILLAKUYQA?
4. ¿Pitaq culebraqa hinaspa imaynatataq chayta yachanchik?
4 Genesis 3:14, 15 rimachkan ‘culebramanta’, ‘culebrapa mirayninmanta’, ‘warmimanta’ chaynataq ‘warmipa mirayninmanta’. Hina kikin bibliapim paykunaqa pikuna kasqanmanta nin. Chaynaqa, culebra pi kasqanmantayá yachaykusunchik. Chay willakuypi culebraqa manam chiqap culebrachu karqa, chiqap culebra kaspanqa manachá Diospa nisqantaqa entiendenmanchu karqa. Chaynaqa, ¿pitaq karqa?c Apocalipsis 12:9 nin: ‘Chay manchakuypaq culebraqa [...] diablowan hinaspa satanaswan sutichasqa ñawpaqmantaraq kaq culebram’, nispa. Chaynaqa, ¿pitaq culebrapa mirayninqa kanman?
5. ¿Pikunataq culebrapa mirayninqa kanku?
5 Bibliapi “paypa mirayninmi” utaq “wakpa mirayninmi” nispaqa nichkan pipapas imayna piensasqantawan imayna kasqanta qatipakuqkunamantam. Chaynaqa, culebrapa mirayninqa satanasta qatipakuq angelkunawan runakunam. Paykunaqariki Diospa hinaspa runankunapa contranpim kachkanku. Chay angelkunaqa Noeypa tiempopim hanaq pachata saqispanku kay pachaman hamurqaku. Taytanku satanasta qatipakuq runakunañataqmi tukuy mana allinkunata ruwachkanku (Gen. 6:1, 2; Juan 8:44; 1 Juan 5:19; Jud. 6).
6. ¿Imaynanpitaq mana Evachu Genesis 3:15 warmiqa?
6 Kunanñataq warmimanta yachaykusunchik. ¿Imawantaq warmiqa tupan? ¿Yaqachu Evawan tupanman? Manam. Willakuypim niwanchik warmipa mirayninqa culebrapa umanta chamchananmanta. Yachamusqanchikman hinaqa chay culebraqa satanasmi, Evapa mirayninñataqmi pantaq runalla karqa. Chaynaqa, manam atinmanchu karqa satanasta venceytaqa. Chaynaqa, ¿imawantaq tupan chay willakuypi warmiqa?
7. ¿Imaynatam Apocalipsis 12:1, 2, 5, 10 nisqan yanapawanchik Genesis 3:15 warmi imawan tupasqanta yachanapaq?
7 Bibliapa tukupayninpim niwanchik Genesis 3:15 warmi imawan tupasqanmanta (leey Apocalipsis 12:1, 2, 5, 10). Niwanchikmi chay warmiqa mana aychayuq tulluyuq kasqanta, chakinkunapas killapi sarupakusqanta, 12 lucerokuna coronan kasqanta. Nintaqmi qari wawata wachakusqantapas. Chay qari wawaqa tupan Diospa gobiernonwanmi. Chayqa kachkan hanaq pachapim. Chaynaqa, chay warmipas tupan hanaq pachapi Diosman sunqu angelkunawanmi (Gal. 4:26).
8. ¿Pitaq warmipa mirayninpi umaqa? ¿Haykapitaq warmipa mirayninpi uma kananpaq akllasqa karqa? (Rimarimuytaq Genesis 22:15-18 nisqanmantapas).
8 Hina bibliapi willakusqanraykum yachanchik warmipa mirayninpi pi uma kasqanta. Abrahanmanmi Dios nirqa chay mirayqa paymanta kananmanta (leey Genesis 22:15-18). Chay nisqanman hinaqa Jesusmi karqa Abrahanpa mirayninqa (Luc. 3:23, 34). Ichaqa payqa manam ñuqanchik hina runachu kanan karqa satanaspa umanta chamchananpaqqa chaynataq satanasta chinkachinanpaqqa. Chaymi paytaqa 30 watanpi kachkaptin Diosninchik atiyninwan llantuykuspan akllaykurqa. Chaymantapunim payqa warmipa mirayninpi uma karqa (Gal. 3:16). Chaymi paypa wañukuspan kawsarimusqan qipaman Diosninchikqa ‘aswan riqsisqata ruwaykuspan hatunchaykurqa’ hinaspam tukuy atiyta quykurqa “hanaq pachapipas kay pachapipas” chaynapi “diablopa ruwasqankunata chinkachinanpaq” (Heb. 2:7; Mat. 28:18; 1 Juan 3:8).
9, 10. (1) ¿Pikunapiwantaq warmipa mirayninqa kanku? ¿Haykapimantataq warmipa miraynin kanku? (2) ¿Imakunamanta qatiqninpi yachasun?
9 Warmipa wakin mirayninqa, ¿pikunataq kanku? Chay wakin miraymanta rimaspanmi apostol Pablo hanaq pachapaq akllasqa Juda llaqtayuq iñiqmasinkunamanwan chaynataq huklaw llaqtayuq iñiqmasinkunaman qillqarqa: “Cristopa kaspaykichikqa chiqaptapunim Abrahanpa mirayninkuna kankichik, chaskinkichiktaqmi prometesqa herenciatapas”, niqta (Gal. 3:28, 29). Hukkaqnin iñiqmasinchikta Jehova Diosninchik hanaq pachapaq akllaykuptinqa, chay iñiqmasinchikqa willakuypi warmipa mirayninñam. Chaynaqa, warmipa mirayninqa Jesucristowan 144.000 hanaq pachapaq akllasqakunam. Paykunam Jesuswan kuska kamachinqaku (Apoc. 14:1). Paykunaqa Jehova Diosninchikpa imayna piensasqantawan imayna kasqantam qatipakunku.
10 Kunanqa yacharunchikñam Genesis 3:15 pikunamanta rimasqanta, kunanñataqyá yachaykusunchik chay nisqanta cumplinanpaq Jehova Dios imakunata ruwasqanmanta. Chaymantañataqmi yachasunchik chay willakuymanta yachasqanchik imapaq yanapawasqanchikmanta.
¿IMAYNATATAQ GENESIS 3:15 WILLAKUYQA CUMPLIKURQA?
11. ¿Imaynatataq culebraqa warmipa mirayninpa talonninta kachururqa?
11 Genesis 3:15 nin culebra warmipa talonninta kachunanmanta. Chay nisqanqa cumplikurqa satanaspa kallpanchasqan Juda runakunawan Roma runakuna Diospa churinta wañuchiptinkum (Luc. 23:13, 20-24). Pipapas talonnin mana allin kaptinqa manam purinchu talonnin sanoyanankama. Yaqa chaynam Jesuspas kimsa punchaw allpapa sunqunpi tarikurqa kawsarimunankama (Mat. 16:21).
12. ¿Haykapitaq hinaspa imaynatataq culebrapa umanta Jesus chamchanqa?
12 Genesis 3:15 willakuy cumplikunanpaqqa Jesusqa kawsarimunanmi karqa. Chay willakuyman hinaqariki warmipa mirayninmi culebrapa umanta chamchanan karqa. Jesuspa talonninta culebra kachurunmanpas hinam Jesusqa kimsa punchaw allpapa sunqunpi tarikurqa. Ichaqa kimsa punchawmantam mana aycha cuerpoyuqña kawsariramurqa. Chaynapi wiñaypaqña kawsakunanpaq. Payqa Diospa akllasqan punchaw chayamuptinmi satanaspa umanta chamchachkaq hina satanasta chinkachinqa (Heb. 2:14). Jesuswan kamachiqkunapas kay allpa pachapi culebrapa mirayninkunatam chinkachinqaku (Apoc. 17:14; 20:4, 10).d
¿IMAPAQMI GENESIS 3:15 WILLAKUYMANTA YACHAYQA KUNAN TIEMPOPI YANAPAWANCHIK?
13. ¿Imaynatam yanapawanchik willakuypa cumplikusqanqa?
13 Testigoña kaptinchikqa kay willakuypa cumplikusqanqa anchatam yanapawachkanchik. Jesusqa kay pachapi kachkaspanmi taytanpa imayna kasqanta sumaqta qatipakurqa (Juan 14:9). Paypa imayna kasqanmi yanapawanchik Diosta allinta riqsinapaq hinaspa kuyanapaq. Yanapawanchiktaqmi yachachisqankunawan chaynataq iñiqkunapaq tukuy ima ruwasqankunawan. Payqariki yachachiwarqanchikmi allinta kawsakuspa Jehova Diosta kusichinapaq. Chaymantapas, talonninpi culebrapa kachurusqan hina wañukusqanqa llapallanchiktam yanapawanchik. Wañukuspanmiriki ‘huchanchikkunamanta’ yawarninwan “mayllawarqanchik” (1 Juan 1:7).
14. ¿Imaynatam yachanchik Eden huertapi Jehova Diospa nisqanqa mana chaypunilla cumplikusqanmanta?
14 Eden huertapi Diospa nisqanqa manam chaypunillachu cumplikurqa. Chay nisqanqa tiempopa pasasqanman hinam cumplikunan karqa. Tiempopa pasasqanman hinam warmipa miraynin rikurimurqa chaynataq satanaspas runankunata huñurqa. Tiempotaqmi pasanan karqa chiqninakuyta qallarinankupaqpas. ¿Imapaqtaq yanapawanchik chaymanta yachayqa? Rikchan-rikchanlla kanapaqmi yanapawanchik. Ñam rimarqaña satanasqa Diosta serviqkunata chiqninanmanta, chaymanta achka watakuna pasaytam Jesuspas hina chaynallata nirqa (Mar. 13:13; Juan 17:14). Ñuqanchikqa sumaqtamá yachanchik chayna kasqanmantaqa. Aswanraqmi kay pasaq pachak watakunapi pasasqanwanqa. ¿Imaynanpitaq chaynata ninchik?
15. (1) ¿Imaynanpitaq runakunaqa kunan astawan chiqniwanchik? (2) ¿Imaynanpitaq satanastaqa mana manchakunanchikchu?
15 1914 watapim Jesusqa Dios churaykuptin kamachiyta qallaykurqa. Chaymanta qipallamanmi satanasta hanaq pachamanta qarqumurqa. Kunanqa, satanasqa kay allpa pachallapiñam munasqanta ruwachkan. Payqariki yachakunmi pisi tiempoyuqllaña kasqanta (Apoc. 12:9, 12). Chaymi piñasqallaña kasqanrayku Diospa runankunata ñakarichichkan (Apoc. 12:13, 17). Chaymi runakunaqa kunan astawan chiqniwanchik. Ichaqa manam manchakunanchikchu satanastawan runankunataqa, aswanqa apostol Pablo hinam kananchik. Paymi nirqa: “Ñuqanchikwan Dios kaptinqa, ¿pitaq contranchikpiqa kanman?”, nispa (Rom. 8:31). Ñuqanchikqa Jehova Diosllanchikpim hapipakunanchik. Yachamusqanchikman hinapasriki Genesis 3:15 willakuyqa yaqa llapanñam cumplikurun.
16-18. ¿Imapaqmi yanaparqa Curtistawan, Ursulatawan Jessicata Genesis 3:15 willakuyta entiendesqanku?
16 Genesis 3:15 Jehova Diospa nisqanta allinta entiendeyqa yanapawanchikmi sasachakuykunapi kaspapas Diospa munayninta hinalla ruwananchikpaq. Guam llaqtapi Diosmanta willakuq iñiqmasinchik Curtispas ninmi: “Wakinpiqa sasachakuykuna kasqanraykum sasa karqa Diosman sunqu kayniyqa. Ichaqa, Genesis 3:15 Diosninchikpa nisqanpi yuyaymanasqaymi yanapawarqa payllapi hapipakunaypaq”, nispa. Iñiqmasinchik Curtisqa kusisqallañam suyachkan tukuy mana allinkuna chinkanan punchawta.
17 Alemania nacionpi Baviera llaqtamanta iñiqmasinchik Ursulapas ninmi Genesis 3:15 willakuyta entiendesqan bibliamanta mana iskayrayananpaq yanapasqanta. Payqa uyarayarqaraqmi Genesis 3:15 willakuywan wakin willakuykuna tupasqanmanta yacharuspan. Kikinmi nin: “Anchatam kusikurqani runakuna allinña kawsakunankupaq Diosninchik chaylla tukuyta ruwasqanmanta yacharuspay”, nispa.
18 Micronesia nacionmanta iñiqmasinchik Jessicapas ninmi: “Yuyachkaniraqmi Diosmanta imam kaqta yacharusqaywan imayna tarikusqayta. Manamá iskayrayarqanichu Genesis 3:15 willakuy cumplikusqanmantaqa. Chay willakuymanta entiendeyqa yanapawanmi hamuq tiempopi kawsakuyqa mana kunan tiempopi kawsakuy hina kasqanta yuyarinaypaq. Chay willakuyta entiendesqayqa yanapawanmi Diosta serviyqa kunan tiempopipas chaynataq hamuq tiempopipas allin kawsakunapaq yanapawasqanmanta mana iskayrayanaypaq”, nispa.
19. ¿Imaynanpitaq mana iskayrayananchikchu Genesis 3:15 willakuypa wakinpas cumplikunanmanta?
19 Yachamusqanchikman hinaqa Genesis 3:15 willakuyqa cumplikuchkanmi. Kunanqa yachanchikñam warmipa miraynin pikuna kasqanta, yachanchiktaqmi culebrapa mirayninpas pikuna kasqanta. Kunanqa yachanchikmi warmipa mirayninpi Jesus uma kasqanta. Payqariki culebrapa kachusqanmanta sanoyaruspanmi kunanqa atiyniyuq kamachiqña. Payqa manañam haykaqpas wañunqañachu. Chaymantapas, warmipa wakin mirayninkunam yaqa llapankuña hanaq pachapi kachkanku. Genesis 3:15 willakuypa partenqa cumplikurunñam. Manamá iskayrayanchikchu wakinpas cumplikunanmantaqa. Culebrapa umanqa chamchasqamá kanqa. Satanas chinkaruptinqa ancha-ancha kusisqamá tarikusunchik. Chay punchaw chayamunankamayá ama pisipaspa hinalla ñawpaqman risun. Diosninchikqariki munan payllapi hapipakunanchiktam. Warmipa mirayninwanmi kay pachapi lliw runakunapaq tukuy imata ruwachipunqa (Gen. 22:18).
23 KAQ TAKI Jehova Diosqa kamachichkanñam
a Bibliapi willakuykunata allinta entiendenanchikpaqqa Genesis 3:15 Diospa nisqanmantam allinta yachananchik. Chaymanta yachayqa Jehova Diospi hapipakunapaqmi yanapawanchik. Chaymantapas, nisqankunamanta mana iskayrayanapaqmi yanapawanchik.
b Qaway Bibliata estudianapaqmi yanapawasun niq qillqapi “Miraymanta Bibliapa willakusqan” niq yachachikuyta.
c Qaway “¿Pikunamantataq rimachkan Genesis 3:14, 15 willakuyqa?” niqta.
d Qaway “Genesis 3:15 willakuy imaynata cumplikusqanmanta” niqta.