Dali o proroštvija bašo Mesija dokažinena kaj o Isus sine o Mesija?

So vakerela i Biblija:

Oja. Džikote sine ki Phuv, o Isus ispolningja but proroštvija bašo „Mesijansko vodači“, okova so ka spasinel o sveto (Daniel 9:25; 1. Jovanovo 4:14). Čak palo plo meribe, o Isus ponadari da ispolninela sine o proroštvija bašo Mesija (Psalm 110:1; Dela 2:34-36).

So značinela o lafi „Mesija“?

O hebrejsko lafi so prevedinela pe sar Mesija hem o grčko lafi so prevedinela pe sar Hristos, značinena „pomazaniko“. Sprema adava, „Isus Hristos“ značinela „o Isus, o pomazaniko“ ili „o Isus, o Mesija“.

Ko purano vreme, okola so dobinena sine posebno položba, but puti sine pomazime agjaar so ko šero čhorela pe sine lenge maslo (3. Mojseeva 8:12; 1. Samoilova 16:13). O Isus sine pomazimo taro Devel te ovel o Mesija hem adalea sine leske dendo baro avtoriteti (Dela 2:36). Ama, o Devel na pomazingja le masloja, nego sveti duhoja (Matej 3:16).

Dali šaj poviše manuša te ispolninen o proroštvija bašo Mesija?

Na. O bibliska proroštvija sikavena kaj isi samo jekh Mesija ili Hristos. Sepak, i Biblija predupredinela amen kaj ka pojavinen pe but manuša so ka hovaven kaj tane o Hristos ili ka vakeren kaj tane prorokija hem ka keren bare čudija kolencar so ka mangen te hovaven bute manušen, pa čak e birimen (Matej 24:24).

Dali o Mesija ka pojavinel pe ki idnina?

Na. I Biblija prorokujngja kaj o Mesija ka avel taro e Davideskoro potomstvo (Psalm 89:3, 4). Ama, o evrejska izveštaija baši e Davideskiri familijarno loza našavdile, verojatno keda o Rimjanja osvojngje o Erusalim ko 70 berš a.e.a Taro adava vreme, nikoj našti sine te dokažinel kaj tano tari e Davideskiri carsko loza. Ama, ko e Isuseskoro vreme postojnena sine adala izveštaija hem čak leskere dušmanja džanena sine kaj ov tano e Davideskoro potomco (Matej 22:41-46).

Kobor proroštvija bašo Mesija isi ki Biblija?

Našti točno te vakerel pe kobor proroštvija isi bašo Mesija. Na primer, o način sar gejnena pe o proroštvija šaj te ovel različno, čak keda tano jasno kaj nesave stihija tane bašo Mesija. Ko izveštaj taro Isaija 53:2-7 tane spomnime nekobor detalija bašo Mesija. Nekoj šaj dikhela celo izveštaj sar jekh proroštvo, a javera sekova detali sar posebno proroštvo.

Nesave proroštvija bašo Mesija so ispolningje pe upro Isus

Proroštvo	Arakhljola ko	Ispolnibe
E Avraameskoro potomstvo	1. Mojseeva 22:17, 18	Matej 1:1
Potomco taro e Avraameskoro čhavo o Isak	1. Mojseeva 17:19	Matej 1:2
Bijamo ko Izraelsko pleme Juda	1. Mojseeva 49:10	Matej 1:1, 3
Avela tari e Davideskiri carsko loza	Isaija 9:7	Matej 1:1
Bijangja le čhaj	Isaija 7:14	Matej 1:18, 22, 23
Bijamo ko Vitleem	Mihej 5:2	Matej 2:1, 5, 6
Dobingja o anav Emanuelb	Isaija 7:14	Matej 1:21-23
Skromno početok	Isaija 53:2	Luka 2:7
Tikne čhave sine mudarde otkeda bijandilo	Eremija 31:15	Matej 2:16-18
Vikimo taro Egipet	Osija 11:1	Matej 2:13-15
Vikimo Nazarekjancoc	Isaija 11:1	Matej 2:23
Angleder leste alo glasniko	Malahija 3:1	Matej 11:7-10
Pomazimo sar Mesija ko 29 berš a.e.d	Daniel 9:25	Matej 3:13-17
O Devel priznajngja le sar plo Čhavo	Psalm 2:7	Dela 13:33, 34
Revno bašo e Devleskoro kher	Psalm 69:9	Jovan 2:13-17
Objavingja o šukar haberi	Isaija 61:1	Luka 4:16-21
Leskiri služba angja bari svetlina ki Galileja	Isaija 9:1, 2	Matej 4:13-16
Kergja čudija isto sar o Mojsej	5. Mojseeva 18:15	Dela 2:22
Isto sar o Mojsej, ov vakerela sine e Devleskere misle	5. Mojseeva 18:18, 19	Jovan 12:49
Sasljargja bute manušen	Isaija 53:4	Matej 8:16, 17
Na privlečinela sine o vnimanie ki peste	Isaija 42:2	Matej 12:17, 19
Sikavela sine sočuvstvo okolenge so sine mučime	Isaija 42:3	Matej 12:9-20; Marko 6:34
Sikavela sine e Devleskiri pravda	Isaija 42:1, 4	Matej 12:17-20
Dela sine but šukar sovetija	Isaija 9:6, 7	Jovan 6:68
Objavingja e Jehovaskoro anav	Psalm 22:22	Jovan 17:6
Kerela sine lafi sporedbencar	Psalm 78:2	Matej 13:34, 35
Vodači	Daniel 9:25	Matej 23:10
But džene na verujngje ki leste	Isaija 53:1	Jovan 12:37, 38
Agolno bar	Isaija 8:14, 15	Matej 21:42-44
Otfrlimo taro manuša	Psalm 118:22, 23	Dela 4:10, 11
Mrzimo bizi pričina	Psalm 69:4	Jovan 15:24, 25
Khuvgja ko Erusalim bešindor upro her	Zaharija 9:9	Matej 21:4-9
Falinena le sine o čhave	Psalm 8:2	Matej 21:15, 16
Alo ko e Jehovaskoro anav	Psalm 118:26	Jovan 12:12, 13
Izdajngja le leskoro paše amal	Psalm 41:9	Jovan 13:18
Izdajmo bašo 30 srebrenikijae	Zaharija 11:12, 13	Matej 26:14-16; 27:3-10
Mukhle le o amala	Zaharija 13:7	Matej 26:31, 56
Hovavne svedokija svedočingje protiv leste	Psalm 35:11	Matej 26:59-61
Čutingja anglo adala so krivinena le sine	Isaija 53:7	Matej 27:12-14
Čhungargje le	Isaija 50:6	Matej 26:67; 27:27, 30
Khuvgje le ko šero	Mihej 5:1	Marko 15:19
Sine kamšikujmo	Isaija 50:6	Jovan 19:1
Na sprotivstavingja pe okolenge so margje le	Isaija 50:6	Jovan 18:22, 23
O vladetelija khedingje pe protiv leste	Psalm 2:2	Luka 23:10-12
Leskere vasta hem pre sine kovime ko stubo	Psalm 22:16	Matej 27:35; Jovan 20:25
Frdingje ždrepka leskere šeengje	Psalm 22:18	Jovan 19:23, 24
Dikhle le sar grešniko	Isaija 53:12	Matej 27:38
Ponižimo hem vredžimo	Psalm 22:7, 8	Matej 27:39-43
Cidingja muke bašo e javerengere grevija	Isaija 53:5, 6	1. Petrovo 2:23-25
Dikhjola sine sar te phene mukhlja le o Devel	Psalm 22:1	Marko 15:34
Dengje le te piel mol mešimi žolčkaja	Psalm 69:21	Matej 27:34
Sine žedno angleder te merel	Psalm 22:15	Jovan 19:28, 29
Predajngja plo duho e Devleske	Psalm 31:5	Luka 23:46
Dengja plo životo	Isaija 53:12	Marko 15:37
Dengja otkupnina koja so ka cidel o grevo	Isaija 53:12	Matej 20:28
Nijekh kokalo na sine lestar phago	Psalm 34:20	Jovan 19:31-33, 36
Sine posavdo	Zaharija 12:10	Jovan 19:33-35, 37
Sine parumo maškar o barvale	Isaija 53:9	Matej 27:57-60
Sine voskresnimo	Psalm 16:10	Dela 2:29-31
Adava so izdajngja le sine zamenimo	Psalm 109:8	Dela 1:15-20
Bešlja tari e Devleskiri desno strana	Psalm 110:1	Dela 2:34-36

a Ki jekh enciklopedija pišinela: „Najverojatno o izveštaija bašo evrejska plemija hem familie sine uništime keda sine uništimo o Erusalim, a na angleder“ (McClintock and Strong’s Cyclopedia).

b O hebrejsko anav Emanuel značinela „o Devel tano amencar“ hem akava šukar opišinela e Isuseskiri uloga sar Mesija. Adava so ov sine ki Phuv hem o bukja so kergja len sikavena kaj o Devel tano ple slugencar (Luka 2:27-32; 7:12-16).

c O izraz „Nazarekjanco“ avela najverojatno taro hebrejsko lafi necer, kova so značinela „fidanka“ ili „potomco“.

d Ako mangea te džane sar i biblisko hronologija sikavela kaj o Mesija pojavingja pe ko 29 berš a.e., dikh ki fusnota 13, taro lil So sikavela amen i Biblija?

e Akava proroštvo arakhljola ko lil Zaharija, ama o biblisko pisateli o Matej vakerela kaj sine vakerdo taro o proroko o Eremija (Matej 27:9). Ko leskoro vreme, o lil Eremija ponekogaš čhivela pe sine ko početok taro delo „O prorokija“ ko Sveta spisija (Luka 24:44). Keda o Matej vakergja „Eremija“, verojatno mislingja ko poviše lila kote soj vklučimo hem o lil Zaharija.