⁷ “Umunsi wa Yehova Nyiringabo” (NW) ugiye kuza. Ubwo ni bwo Imana izasuka uburakari bwayo “ku myerezi miremire y’i Lebanoni yose yishyira hejuru, no ku myela y’i Bashani yose, no ku misozi miremire yose no ku misozi yose yishyira hejuru, no ku munara muremure wose no ku nkike yose, no ku nkuge z’i Tarushishi zose no ku bishushanyo binezeza byose” (Yesaya 2:12-16). Ni koko, ku munsi w’uburakari bwa Yehova, azahagurukira buri muryango wose washyizweho n’abantu babitewe n’ubwibone, hamwe n’abantu bose batubaha Imana. Nguko uko ‘agasuzuguro k’abantu kazashyirwa hasi n’ubwibone bw’abantu bugacishwa bugufi; uwo munsi Uwiteka ni we uzogezwa wenyine.’—Yesaya 2:17.

 8. Ni gute umunsi w’urubanza wahanuwe wasohoreye kuri Yerusalemu mu wa 607 M.I.C.?

⁸ Umunsi w’urubanza wari warahanuwe wageze ku Bayahudi mu mwaka wa 607 M.I.C., igihe Umwami Nebukadinezari w’i Babuloni yarimburaga Yerusalemu. Abaturage baho biboneye n’amaso yabo ukuntu umurwa wabo bakundaga wakongowe n’umuriro, amazu yawo y’akataraboneka agasenyagurika n’inkike zawo zikomeye zigashyirwa hasi. Urusengero rwa Yehova rwahindutse itongo. Ari ubutunzi bwabo ari n’amagare yabo y’intambara, nta na kimwe muri byo cyagize icyo kibamarira ku ‘munsi wa Yehova Nyiringabo.’ Naho se bya bigirwamana byabo? Byabigendekeye neza neza nk’uko Yesaya yari yarabihanuye agira ati “ibigirwamana bizashiraho rwose” (Yesaya 2:18). Abayahudi, hakubiyemo abatware n’abandi bantu bakomeye, bajyanywe mu bunyage i Babuloni. Yerusalemu yari kumara imyaka 70 ari umusaka.

“Umunsi wa Yehova” uregereje

10. “Umunsi wa Yehova” intumwa Pawulo na Petero bavuze ni uwuhe?

¹⁰ Ibyanditswe bivuga ku bihereranye n’“umunsi wa Yehova” uzaba ukomeye cyane kurusha umunsi w’urubanza rwasohorejwe kuri Yerusalemu no ku Buyuda bya kera. Intumwa Pawulo yarahumekewe maze ashyira isano hagati y’“umunsi wa Yehova” n’ukuhaba k’Umwami wimitswe Yesu Kristo (2 Abatesalonike 2:1, 2). Petero yavuze ko uwo munsi ufitanye isano no gushyirwaho kw’“ijuru rishya n’isi nshya, ibyo gukiranuka kuzabamo” (2 Petero 3:10-13). Ni umunsi Yehova azasohorezaho urubanza rwe kuri iyi si mbi, hakubiyemo n’amadini yiyitirira Ubukristo.

11. (a) Ni nde uzabasha ‘kwihanganira umunsi wa Yehova’ wegereje? (b) Twakora iki ngo Yehova atubere ubuhungiro?

¹¹ Umuhanuzi Yoweli yaravuze ati “tubonye ishyano! Kuko umunsi w’Uwiteka ugeze hafi, uzaza ari uwo kurimbura kuvuye ku Ishoborabyose.” Iyo urebye ukuntu uwo ‘munsi’ wegereje cyane, mbese, buri wese ntiyagombye gushaka ukuntu yazarokoka icyo gihe giteye ubwoba? Yoweli yarabajije ati “ni nde wabasha kuwihanganira?” Yashubije agira ati “Uwiteka azabera ubwoko bwe ubuhungiro” (Yoweli 1:15; 2:11; 4:16). Mbese, Yehova Imana azabera ubuhungiro abibone n’abantu biringira ubutunzi, imbaraga za gisirikare n’imana zakozwe n’abantu? Ibyo ntibishoboka rwose! N’ikimenyimenyi, igihe ubwoko Imana yitoranyirije bwakoraga ibintu nk’ibyo, yaraburetse. Mbega ukuntu ari iby’ingenzi ko abagaragu b’Imana bose ‘bashaka gukiranuka bagashaka no kugwa neza,’ kandi bakigenzura neza bakamenya umwanya gahunda yo gusenga Yehova ifite mu mibereho yabo!—Zefaniya 2:2, 3.