Khundu 9
Tisadziwa Tani Kuti Tiri ‘M’ntsiku Zakumalisa’
1, 2. Kodi tinakwanisa tani kudziwa kuti tiri m’ntsiku zakumalisa?
KODI tinakwanisa tani kukhala na cibaso cakuti tisakhala m’nzidzi unafuna Umambo wa Mulungu kucita pinthu towera kumalisa makhaliro ano a utongi wa anthu? Kodi tinakwanisa tani kudziwa kuti tiri cifupi kakamwe na nzidzi wakuti Mulungu anadzamalisa uipi na nyatwa zonsene?
2 Anyakupfunza a Yezu Kristu akhafuna kudziwa pinthu pyenepi. Iwo ambvunza “chidzindikiro” ca kukhalapo kwace m’mphambvu ya Umambo na ca “kumala kwa pantsi pano [peno makhaliro a pinthu].” (Mateo 24:3) Yezu atawira m’kuapanga unyomonyomo wa pyakucitika na makhaliro akuti mbadadzudzumisa dziko na akuti mbadacitika pabodzi pene towera kupangiza kuti anthu apita ‘m’ntsiku zakumalisa,’ “ntsiku zakumalisa” za makhaliro ano a pinthu. (Danyele 11:40; 2 Timoti 3:1) Kodi tisaona makhundu anewa acidzindikiro m’ntsiku zathu zino? Inde, tisaaonadi!
Nkhondo Za Dziko Yapantsi
3, 4. Kodi nkhondo za m’piaka dzana 20 zisabverana tani na profesiya ya Yezu?
3 Yezu alongeratu kuti ‘mbumba ibodzi mbidadzamenyana na mbumba indzache, dziko na dziko indzache.’ (Mateo 24:7) M’caka 1914 dziko yapita m’nkhondo idaphataniza madzinza na maumambo m’njira yakusiyana na nkhondo zinango ineyi mbisati citika. M’kudzindikira pyenepi, anyakulonga pyakucitika a m’nzidzi unoyu aithula kuti ndi Nkhondo Ikulu. Ntundu unoyu wa nkhondo ukhali wakutoma m’mbiri ya anthu, nkhondo yakutoma ya dziko yonsene yapantsi. Anyankhondo na anthu okhonda khala anyankhondo cifupi na 20.000.000 aluza umaso wawo. Cilengesero ceneci ndi cikulu kakamwe kupiringana ca ale adafa m’nkhondo zinango zidacitika kale.
4 Nkhondo Yakutoma Ya Dziko Yonsene Yapantsi yapangiza kutoma kwa ntsiku zakumalisa. Yezu alonga kuti pyenepi na pyakucitika pinango mbipidakhala ‘kutoma basi kwa nyatwa.’ (Mateo 24:8) Pyenepi pyacitikadi, thangwi Nkhondo Yaciwiri Ya Dziko Yonsene Yapantsi yakhala yakupha kakamwe, na anyankhondo na anthu okhonda khala anyankhondo cifupi na 50.000.000 aluza umaso wawo. M’piaka dzana 20, anthu akupiringana 100.000.000 aphiwa m’nkhondo, kupiringana maulendo manai anthu adaphiwa m’piaka 400 nduli! Pisapangiza tani pyenepi kucimwana kwa utongi wa anthu!
Pipangizo Pinango
5-7. Kodi ndi pipi pipangizo pinango pyakuti tiri m’ntsiku zakumalisa?
5 Yezu aphataniza pinthu pinango pyakuti mbipidacitika m’ntsiku zakumalisa: “Pantsi panadzatekenyeka pikulu pyene, njala na mautenda [mautenda akugopswa].” (Luka 21:11) Pyenepi pisabverana kakamwe na pyakucitika pidatoma m’caka 1914, thangwi pidengwa pyakubverana na miliri ineyi pisathimizirika.
6 Piteketeke pikulu pisacitika mokhonda phonya, mbipipha anthu azinji. Pakumala Nkhondo Yakutoma Ya Dziko Yonsene Yapantsi, nyampwanda wa Espanya basi apha anthu cifupi na 20.000.000—anango asalonga kuti afika peno apiringana 30.000.000. SIDA isapha madzana a pikwi pya anthu na ingakwanise kupha mamiliyau a anango patsogolo apa. Mamiliyau a anthu asafa pa caka thangwi ya mautenda a ntima, cancro na mautenda anango. Mamiliyau a anthu anango asafa pang’ono na pang’ono na njala. Mokhonda penula, ‘anyakukwira mahaji [peno makavalu] a bukhu ya Apokalipse’ asapha anthu azinji kakamwe na nkhondo, kusoweka kwa pyakudya na mautenda akugopswa kutomera caka 1914.—Apokalipse 6:3-8.
7 Pontho Yezu alongeratu pya kuthimizirika kwa upandu kunaoneka m’madziko onsene. Iye alonga: “Kwonsene kwene pyakuipa pinabalalika mbapifudza kufunana kwa anthu azinji.”—Mateyu [Mateo] 24:12, Mphangwa Zadidi.
8. Kodi profesiya ya 2 Timoti kapitulu 3 isabverana tani na nzidzi wathu?
8 Mwakuthimizira, profesiya ya Biblya yalongeratu pya kufudzika kwa makhaliro adidi kunaoneka pa dziko yonsene lero: “Pa ntsiku zakumalisa, inadzaoneka midzidzi yakugopswa. Thangwi anthu anadzafuna pinthu pyawo pyokha basi, anadzasirira ndalama [peno kobiri] basi, anadzagaya mbadzachita umbirimi, anadzatikana Mulungu, anadzakhonda kubvera baba na mama, anadzakhonda kubwezera pyadidi pidapabswa iwo, anadzakhonda kulungama, anadzakhonda kufunana, anadzakhonda kubverana, anadzapambizira, anadzachita pya lukwali, anadzakhonda kubvera ntsisi, anadzatchinga anthu adidi, anadzaasandukira, anadzanyozeka, anadzafuna pya upombo kupita kufuna Mulungu. Iwo anaonekera pa kwecha ninga anthu akulemedza Mulungu mbwenye nkhabe mphambvu zakumulemedza pyadidi. . . . “Anthu akuipa na akunyengeza andzawo, anadzathimiza kuipa kwawo.” (2 Timoti 3:1-13) Pyonsene ipi tisapiona na maso athu.
Cinthu Cinango
9. Kodi ndi ninji cidacitika kudzulu cakuti cisabverana na kutoma kwa ntsiku zakumalisa pa dziko yapantsi?
9 Pana cinthu cinango cakuti ciri na kupitawirira thangwi ya kuthimizirika kwa nyatwa m’piaka pino. Mwakubverana na kutoma kwa ntsiku zakumalisa m’caka 1914, kwacitika cinthu cinango cidaikha anthu m’ngobzi ikulu. M’nzidzi unoyu, ninga munalonga profesiya ya bukhu yakumalisa ya Biblya: “Yalamuka kudzulu nkhondo ikulu. Penepo Mikele [Kristu m’mphambvu yakudzulu] na aanju ache achita nkhondo na nyangumi ule [Sathani]. Nyangumi ule na aanju ache akuipa [mademonyo] amenyana na Mikele na aanju ache. Mbwenye achimwana kwakunda. Kutomera midzidzi iyi, mbuto yawo hidagumana’bve tayu kudzulu. Akundwa nyangumi wankulu, nyoka ire ya kale, inathulwa Dyabo na Sathani, [inanyengeta] anthu onsene a pantsi pano, mbiponyiwa pantsi pano pabodzi na aanju ache.”—Apokalipse 12:7-9.
10, 11. Kodi anthu akhuyiwa tani mudaponywa Sathani na mademonyo ace pa dziko yapantsi?
10 Kodi pyenepi pyabweresanji kwa banja ya anthu? Profesiya isapitiriza: “Dzedze yafika pantsi pano na ku bara thangwi Dyabo [atcita] kuli imwe mbakhala na ukali wakugopswa, mbadziwambo kuti ndzidzi wache ndi ung’ono basi.” Inde, Sathani asadziwa kuti makhaliro ace ali duzi na kumala, natenepa iye asacita pyonsene pinakwanisa iye towera kupeusa anthu kwa Mulungu iye na dziko yace mbasati kufudzwa. (Apokalipse 12:12; 20:1-3) Ndi pyakuipa tani pyakucitwa pyenepi pyauzimu thangwi yakuphatisira mwakuipa ufulu wapyo wakusankhula! Ndi makhaliro akugopswa tani anaoneka pa dziko yapantsi inatsogolerwa na ipyo, makamaka kutomera caka 1914!
11 Ndi thangwi yace Yezu alonga pya nzidzi wathu: “Pyakugopbswa pinadzaoneka m’mbuto zonsene. Pidzindikiro pikulu pinadzabulukambo kudzulu.”—Luka 21:11.
Utongi Wa Anthu Na Mademonyo Uli Duzi Na Kumala
12. Kodi ndi profesiya ipi yakumalisira mwa maprofesiya adasala inafuna kudzakwanirisika makhaliro ano mbasati kumala?
12 Kodi ndi maprofesiya mangasi a Biblya adasala kuti akwanirisike Mulungu mbasati kufudza makhaliro ano? Ndi akucepa kakamwe! Ibodzi mwa iwo isagumanika pa 1 Atesalonika 5:3, inalonga tenepa: “Ndzidzi umbalonga anthu kuti, ‘Tili pa mtendere, pontho nkhabe chakugoswa,’ penepo pene nyatwa zikulu zinadzagwa pana iwo mwakututumusa.” (Chiverano Chachinchino) Pyenepi pisapangiza kuti kumala kwa makhaliro ano kunadzatoma “ndzidzi umbalonga anthu.” Mokhonda dikhirwa na dziko, kufudzwa kunadzafika m’nzidzi unakhonda nyerezera anthu, munaikha iwo manyerezero awo ku ntendere na kukhazikika kunadikhira iwo.
13, 14. Kodi ndi nzidzi upi wa nyatwa udalongeratu Yezu, na unadzamala tani?
13 Nzidzi wa dziko ino yakutongwa na Sathani uli kumala. Mokhonda dembuka unadzafika kunkhomo kwawo m’nzidzi wa nyatwa udalongwa na Yezu tenepa: “Zinadzaoneka nyatwa zikulu, zakupiringana nyatwa zonsene zidaona anthu kutomera kwa pantsi mpaka ntsiku ya lero, ande patsogolo pache nyatwa ninga izo hazinadzaonekabve pontho tayu.”—Mateo 24:21.
14 Mamalisiro a “nyatwa zikulu” anadzakhala nkhondo ya Mulungu ya Harmagedoni. Unoyu ndi nzidzi udalongwa na mprofeta Danyele wakuti Mulungu ‘anadzanyedza mbamalisa maumambo awa onsene.’ Pyenepi pinadzabveka kumala kwa mautongi onsene a anthu anaoneka cincino anakhonda Mulungu. Utongi wa Umambo wakubulukira kudzulu unadzatonga mwakukwana pinthu pyonsene pya anthu. Ninga mudalongeratu Danyele, mphambvu yakutonga cipo inadzapaswa ‘anthu anango.’—Danyele 2:44, NM; Apokalipse 16:14-16.
15. Kodi ndi ninji cinafuna kudzacitikira citsogolero ca Sathani na mademonyo ace?
15 M’nzidzi unoyu kutonga konsene kwa Sathani na mademonyo kunadzamalambo. Pyakucitwa pyenepi pyauzimu pyakupanduka pinadzafudzwa towera pikhonde “[kunyengeta] pontho mitundu ya anthu.” (Apokalipse 12:9; 20:1-3) Ipyo pyatongwa kufa na pisadikhira kufudzwa. Ndi ufulu tani unafuna kudzaoneka thangwi yakuti anthu nee anadzaonabve citsogolero capyo cakuipa!
Kodi Mbani Anafuna Kudzapulumuka? Mbani Anafuna Khonda Kudzapulumuka?
16-18. Kodi mbani anafuna kudzapulumuka makhaliro ano angamala, na mbani anafuna khonda kudzapulumuka?
16 Mulungu angadzatonga miseru ya dziko ino, kodi mbani anafuna kudzapulumuka? Mbani anafuna khonda kudzapulumuka? Biblya isapangiza kuti ale anafuna utongi wa Mulungu anadzatsidzikizwa na anadzapulumuka. Ale anakhonda utongi wa Mulungu nee anadzatsidzikizwa mbwenye anadzafudzwa pabodzi na dziko ya Sathani.
17 Misangani 2:21, 22, (NM) isalonga: ‘Anyakulungama [ale anangonjera utongi wa Mulungu] ndiwo anafuna kudzakhala pa dziko yapantsi, na anyakusowa mulando ndiwo anafuna kudzasalapo. Mbwenye anyakuipa [ale anakhonda ngonjera utongi wa Mulungu] anadzabuluswa pa dziko yapantsi; anyakusandukira anzawo, anadzadulwamo.’
18 Masalmo 37:10 [37:10, 11, NM] isalongambo: “Thimize pang’ono anyakuipa anadzambazika [peno hanadzakhalapobve] . . . Mbwenye anyakupfulika anakhala na dziko, mbakomerwa na ntendere ukulu kakamwe.” Vesi 29 isathimizira: Anyakulungama anatambira dziko, mbakhala [mwenemo] kuenda na kuenda.”
19. Kodi ndi uphungu upi unafunika ife kukoya?
19 Ife tisafunika kukoya uphungu unagumanika pa Masalmo 37:34, unalonga tenepa: “Thimiza kudikhira Mbuya, mbutoweza njira yache. Iye anakusimba mbakupasa dziko, mbuona kubuluswa kwa anyakuipa.” Vesi 37 na 38 isalonga: “Yang’ana munthu wadidi, tsalakana nyakulungama; ndiye munthu wa ntendere mbakhala na adzukulu. Mbwenye anyakudawa anafudziwa, mbamala adzukulu awo onsene.”
20. Thangwi yanji tingakwanise kulonga kuti tinadzakhala m’midzidzi yakukomeresa?
20 Ndi kwakuthontholesa tani, inde, ndi kwakuwangisa tani kudziwa kuti Mulungu asatitsalakanadi na mokhonda dembuka anadzamalisa uipi na nyatwa zonsene! Ndi kwakukomeresa tani kudziwa kuti kukwanirisika kwa maprofesiya anewa akudzumisa kuli cifupi kakamwe!
[Foto pa tsamba 20]
Biblya yalongeratu pyakucitika pyakuti mbipidakhala “chidzindikiro” ca ntsiku zakumalisa
[Foto pa tsamba 22]
Mokhonda dembuka, pa Harmagedoni, ale anakhonda ngonjera utongi wa Mulungu anadzabuluswa. Ale anaungonjera anadzapulumuka mbapita m’dziko ipswa ya ulungami