Anyakubala​—Phedzani Ananu Toera Kukhala na ‘Ndzeru Zakupulumuka’

1, 2. Thangwi yanji anyakubala anango asadzudzumika anawo angafuna kuperekeka kuna Yahova na kubatizwa?

ANYAKUPFUNDZA a Bhibhlya azinji asaperekeka okha kuna Yahova mbabatizwa. Azinji a iwo ndi aphale na atsikana akuti akuzwa mu undimomwene mbasankhula njira yadidi mu umaso wawo. (Masalmo 1:1-3) Khala ndimwe nyakubala Wacikristu, panango musadikhira ntsiku inafuna kubatizwa mwananu.—Landanisani na 3 Jwau 4.

² Mbwenye panango munadzudzumika mungaona aphale na atsikana anango akuti abatizwa, mbwenye mukupita kwa ndzidzi atoma kupenula khala midida ya Mulungu ndi yakufunikadi kwa iwo. Anango afika pakusiya undimomwene. Panango munadzudzumika kuti mwananu anatoma kutumikira Yahova, mbwenye mukupita kwa ndzidzi anasiya undimomwene. Panango mwananu anakhala ninga Akristu anango a ku Efeso mu ndzidzi wa apostolo. Yezu aapanga: ‘Iwe wasiya ufuni ukhali na iwe pakutoma.’ (Apokalipse 2:4) Munaphedza tani mwananu kupitiriza kuwangisa ufuni wace ‘mbakula toera kupulumuka’? (1 Pedro 2:2) Toera kutawira mbvundzo unoyu, tendeni tione citsandzo ca Timoti.

 3. (a) Timoti akhala lini Nkristu, pontho acitanji na pidapfundza iye? (b) Ndi njira zipi zitatu zidalonga Paulu kuna Timoti thangwi yakupfundza?

³ Pakutoma mpostolo Paulu aenda kacedzera ku Listra mu caka 47. Mu ndzidzi unoyu panango Timoti akhali m’phale, wakuti akhadapfundza pya Yezu. Iye aphatisira pidapfundza iye, pontho mudapita pyaka piwiri iye atoma kufamba pabodzi na Paulu. Pakupita pyaka 16, Paulu alembera Timoti: ‘Pitiriza kucita pidapfundza iwe mbuphedzwa toera kukhulupira, mbudziwa pidapfundza iwe kutomera uwana wako na kudziwa malemba akucena, [Malemba Acihebheri] akuti anakupasa ndzeru zakupulumuka mukukhulupira Kristu Yezu.’ (2 Timoti 3:14, 15) Natenepa, Paulu alonga kuti kupfundza undimomwene kusaphataniza njira zitatu (1) kudziwa malemba akucena, (2) kuphedzwa toera kukhulupira, na (3) kukhala na ndzeru zakupulumuka mukukhulupira Kristu Yezu.

 4. Musaphatisiranji toera kupfundzisa mwananu? (Onani cithundzithundzi cakutoma.)

⁴ Mwakukhonda penula, imwe musafuna kuti mwananu adziwembo malemba akucena, akuti lero ndi Malemba Acihebheri na Malemba Acigrego Acikristu. Ngakhale anapiana anakwanisa kupfundza kwa anthu na pitsandzo pinalongwa m’Bhibhlya. Gulu ya Yahova isapereka mabukhu mazinji, mabruxura na mavidyu akuti anyakubala anakwanisa kuaphatisira toera kuphedza anawo. Kodi mabukhu na mavidyu anewa asagumanikambo mu cilongero canu? Mwananu asafunika kudziwa pinalonga Bhibhlya toera kuwangisa uxamwali wace na Yahova.

 5. (a) Kodi pisabvekanji ‘kuphedzwa toera kukhulupira’? (b) Tisadziwa tani kuti Timoti akhaphedzwa toera kukhulupira mphangwa zadidi zinalonga pya Yezu?

⁵ Kupfundzisa ana pitsandzo pya m’Bhibhlya nee pyakwana. Kumbukani kuti Timoti ‘aphedzwambo toera kukhulupira.’ Mafala Acigerego adaphatisira Paulu asabveka ‘kunyindira’ peno ‘kukhulupira cinthu khala ndi candimomwene.’ Timoti akhadziwa Malemba Acihebheri ‘kutomera uwana wace.’ Mukupita kwa ndzidzi, iye akhulupira kuti Yezu akhali Mesiya. Cikhulupiro ca Timoti cadzakhala cakuwanga kakamwe mbabatizwa, buluka penepo mbatoma kuphata basa pabodzi na Paulu ninga misionaryo.

 6. Munaphedza tani ananu toera kukhulupira pinalonga Bhibhlya?

⁶ Munaphedza tani ananu toera kukhulupira kuti pinapfundza iwo ndi undimomwene? Cakutoma khalani akupirira. Pisakwata ndzidzi toera kukhala na cikhulupiro cakuwanga. Pontho kukhulupira kwanu pinthu nee pisabveka kuti ananu anakhulupirambo mwakucimbiza. Ana onsene asafunika kuphatisira ‘luso yakudzindikira’ toera kukhulupira pinalonga Bhibhlya. (Lerini Aroma 12:1, Tradução do Novo Mundo.) Ninga nyakubala, munakwanisa kucita pizinji toera kuphedza ananu kuwangisa cikhulupiro cawo, makamaka angakucitani mibvundzo. Tendeni tione kuti tinapfundzanji kubulukira kwa nyakubala m’bodzi.

7, 8. (a) Thomas apangiza tani kupirira mu ndzidzi ukhacitwa iye mibvundzo na mwanace? (b) Thangwi yanji kupirira ndi kwakufunika?

⁷ Thomas wakuti ali na mwana wantsikana wa pyaka 11 pyakubalwa, alonga kuti midzidzi inango mwanace asancita mibvundzo ninga iyi: “Kodi Yahova aphatisira kusanduka kwa pinthu toera kucita pinthu pinango?” peno “Thangwi yanji ife nee tisacita khundu mu ndale za dziko?” Midzidzi inango, iye akhampanga mwakukhonda nentsa pinthu pikhafunika iye kukhulupira. Buluka penepo akhakumbuka kuti toera mwanace akhale na cikhulupiro nee akhafunika kumpanga pinthu pizinji mu ndzidzi ubodzi ene. Mbwenye Thomas akhafunika kumpfundzisa mwapang’ono-pang’ono kuti thangwi yanji akhafunika kukhulupira undimomwene wa Bhibhlya.

⁸ Thomas adzindikirambo kuti akhafunika kukhala wakupirira pakupfundzisa mwanace. Ninga Thomas, Akristu onsene asafunika kukhala akupirira. (Akolose 3:12) Thomas adzindikira kuti akhafunika kucedza kazinji kene na mwanace toera kumphedza kukhala na cikhulupiro cakuwanga. Iye akhafunika kunyerezera mwacidikhodikho na mwanace thangwi ya pikhapfundza iye m’Bhibhlya. Thomas alonga: “Ine na nkazanga tikhafuna kakamwe kudziwa khala mwanathu asakhulupiradi pinapfundza iye, makamaka khala ndi pinthu pyakufunika kakamwe. Angacita mibvundzo, tisakomerwa kakamwe. Mwandimomwene, ndikhadzudzumika angatawira pyonsene mbakhonda kucita mibvundzo.”

 9. Munaphedza tani ananu toera kukhulupira pinalonga Bhibhlya?

⁹ Anyakubala angapfundzisa mwakupirira, anawo anadzatoma kubvesesa ‘ugugumi, ulaphi, cengo na kuzika’ kwa cikhulupiro. (Aefesi 3:18) Ife tinakwanisa kuapfundzisa mwakubverana na thunga yawo. Cikhulupiro cawo cingakhala cakuwanga thangwi ya pinapfundza iwo, pinadzakhala pyakukhonda nentsa kwa iwo toera kulonga pinakhulupira iwo kuna anango, kuphatanizambo andzawo a kuxikola. (1 Pedro 3:15) Mwacitsandzo, kodi mwananu asakwanisa kuphatisira Bhibhlya toera kufokotoza kuti ninji pinacitika munthu angafa? Iye asakhulupira pinapfundzisa Bhibhlya thangwi ya pyenepi?a (Onani cidzindikiro capantsi.) Kumbukani kuti musafunika kukhala akupirira toera kuphedza mwananu kukhulupira pinalonga Bhibhlya, pyenepi ndi pyakufunika kakamwe.—Deuteronomyo 6:6, 7.

10. Ndi cinthu cipi cakufunika kakamwe toera kuphedza ana kukulisa cikhulupiro?

¹⁰ Citsandzo canu ndi cakufunikambo kakamwe toera kuphedza ananu kukulisa cikhulupiro. Stephanie mai wa ana atatu acitsikana alonga: “Ndzidzi onsene ndisabvundzika, ‘Kodi ndisapanga ananga thangwi yanji ndisakhulupira kuti Yahova alipo, iye asatifuna, pontho asatipfundzisa njira zakulungama? Kodi iwo asabvesesa kuti ine mwandimomwene ndisafuna Yahova?’ Khala ine nkhabe cikhulupiro cakuwanga, ananga nee anakhalambo naco.”

11, 12. Kodi udziwisi ninji, pontho thangwi yanji kukhala na udziwisi nee pisanyindira kukhala na pyaka pizinji pyakubalwa?

¹¹ Ife tapfundza kuti Timoti (1) akhadziwa Malemba na (2) akhakhulupira undimomwene udapfundza iye. Mphapo Paulu akhafuna kulonganji mudalonga iye kuti malemba akucena mbadaphedza Timoti kukhala na ‘ndzeru zakupulumuka’?

¹² Bukhu ya Estudo Perspicaz das Escrituras, Volume 3, isafokotoza kuti udziwisi ndi ‘luso yakuphatisira pinadziwa ife toera kumalisa nyatwa, kucalira ngozwi, kukwanirisa pifuno pyathu peno kuphedza anango toera kucita pyenepi. Udziwisi ndi wakusiyana na upswiru.’ Bhibhlya isalonga kuti ‘kusowa ndzeru ndi kwa anang’ono.’ (Misangani 22:15) Nakuti udziwisi ndi wakusiyana na upswiru, ule anakhala na udziwisi ndi wakukola. Munthu asakhala wakukola mwauzimu angagopa Yahova na kufuna kumbvera, tayu thangwi yakukhala na pyaka pizinji pyakubalwa.—Lerini Masalmo 111:10.

13. Kodi aphale na atsikana anapangiza tani kuti ali na ndzeru zakupulumuka?

¹³ Aphale na atsikana akukola mwauzimu nkhabe ‘kukwekwetwa na mphepo ninga mabimbi’ thangwi ya pifuno peno kunyengererwa na andzawo. (Aefesi 4:14) Mbwenye iwo asakhala na ‘luso yakunyerezera’ toera ‘kusiyanisa cadidi na cakuipa.’ (Ahebere 5:14) Natenepa iwo asacita pisankhulo pyandzeru, ngakhale nee asaoniwa na acibale awo peno anthu anango. (Afilipi 2:12) Ntundu unoyu waudziwisi ndi wakufunika kakamwe toera kupulumuka. (Lerini Misangani 24:14.) Munaphedza tani ananu toera kukulisa ntundu unoyu waudziwisi? Aphedzeni toera adziwe kuti ndi cinthu cipi cakufunika kakamwe mu umaso wanu. Kubulukira m’mafalanu na macitiro anu, iwo asafunika kuona kuti musayesera kukhala maso mwakubverana na midida ya Bhibhlya.—Aroma 2:21-23.

14, 15. (a) Munthu wakuti asafuna kubatizwa asafunika kunyerezeranji? (b) Munaphedza tani mwananu toera kunyerezera pya nkhombo zinafuna kuoneka angabvera mitemo ya Mulungu?

¹⁴ Mbwenye toera kuphedza ananu kukulisa cikhulupiro, nee pyakwana basi kuapanga pinthu pyadidi na pyakuipa. Imwe musafunikambo kuaphedza mukucita mibvundzo ninga iyi: ‘Thangwi yanji Bhibhlya isakhondesa pinthu pinaoneka ninga ndi pyadidi kwa imwe? Ninji cinakucitisani kunyindira kuti midida ya Bhibhlya ndi yadidi ndzidzi onsene?’—Izaiya 48:17, 18.

¹⁵ Khala mwananu asafuna kubatizwa musafunika kumphedza toera kubvesesa kuti pisabvekanji kukhala ntumiki wa Yahova. Kodi iye asapibva tani thangwi ya pyenepi? Ndi nkhombo zipi zisakhala na munthu wakubatizwa? Ndi pinentso pipi pisathimbana na iye? (Marko 10:29, 30) Mphyakufunika kakamwe kunyerezera pyenepi mwananu mbadzati kubatizwa. Mphedzeni toera kunyerezera nkhombo zinabwera thangwi yakubvera na nyatwa zinaoneka thangwi yakukhonda bvera. Buluka penepo iye anadzatawira kuti kubvera midida ya Bhibhlya ndzidzi onsene ndi pyadidi.—Deuteronomyo 30:19, 20.

16. Anyakubala asafunika kucitanji khala mwanawo wakubatizwa atoma kufewa mwauzimu?

¹⁶ Munacitanji khala mwananu atoma kupenula undimomwene pakumala kubatizwa? Mwacitsandzo, panango mwananu anatunduka na pinthu pya dziko. Panango iye anatoma kupenula khala kutowezera midida ya Bhibhlya ndi kwadidi. (Masalmo 73:1-3, 12, 13) Ninga baba, musafunika kudziwa kuti macitiro anu a pinthu panango anacitisa mwananu kusiya undimomwene peno pinancitisa kutumikira Yahova. Natenepa m’mbuto mwakuthimbana naye, mpangizeni kuti musanfuna pontho musantsalakana.

17, 18. Munaphedza tani mwananu khala akupenula undimomwene?

¹⁷ Munthu wakuti adzati kubatizwa asaperekeka peno asapikira kufuna Yahova na kuntumikira kupiringana pyonsene. (Lerini Marko 12:30.) Yahova asaona pikiro yakuperekeka kwa iye ninga yakufunika kakamwe. Munthu anacita pikiro ineyi asafunika kuikwanirisa. (Koelete 5:4, 5) Natenepa musafunika kukumbusa mwananu kufunika kwa pikiro idacita iye. Mbwenye musafunika kucita pyenepi mu ndzidzi wakuthema na munjira yadidi. Pakutoma musafunika kukhunganya ntima wace. Munjira ipi? Gulu ya Yahova isapereka pinthu pizinji pyakuti anyakubala anakwanisa kupiphatisira toera kukumbusa anawo kufunika kwa kuperekeka na nkhombo zakukhala ntumiki wa Yahova.

¹⁸ Mwacitsandzo, kunkhomo kwa bukhu ya “Os Jovens Perguntam”—Respostas Práticas, Volume 1 kusagumanika nsolo ubodzi wakuti “Os pais perguntam.” Nsolo unoyu usalonga kuti anyakubala nee asafunika kunyerezera mwakucimbiza kuti anawo akhonda undimomwene, mbwenye asafunika kudzindikira cinaacitisa kupenula undimomwene. Panango asacita pyenepi thangwi ya mikakamizo peno kutsoperwa. Panango mwana ananyerezera kuti andzace acita pizinji m’basa ya Yahova kupiringana iye. N’thimiziro wa bukhu ineyi usafokotozambo kuti pyenepi pingacitika nee pisabveka kuti mwananu akukhonda undimomwene. Kazinji kene pyenepi pingacitika ndi thangwi yakuti piripo pinathimbana na iwo. N’thimiziro wa bukhu ineyi usapereka maonero akuti nyakubala anaphedza tani mwanace khala akupenula undimomwene.

19. Anyakubala anaphedza tani anawo toera kukhala na ‘ndzeru zakupulumuka?’

¹⁹ Ninga nyakubala, imwe muli na basa yakufunika kakamwe na mwai wa kuapfundzisa na ‘kualanga ninga munafunira Yahova.’ (Aefesi 6:4) Ninga pidapfundza ife, pyenepi pisabveka kuti musafunika kupfundzisa ananu pinalonga Bhibhlya na kuaphedza toera kunyindira pinapfundza iwo. Mu ndzidzi unakula cikhulupiro cawo, anadzakulumizika toera kuperekeka okha kwa Yahova na kuntumikira na ntima onsene. Na ciphedzo ca Mafala a Mulungu, nzimu wace na kuwangisira kwanu kunaphedza ananu toera kukhala na ‘ndzeru zakupulumuka.’