NSOLO WA PFUNDZIRO 28
Umambo wa Mulungu Ukutonga!
“Umambo wa dziko wadzakhala Umambo wa Mbuyathu na wa Kristu wace.”—APOK. 11:15.
NYIMBO 22 Umambo Ukutonga—Mbudze!
PINAFUNA IFE KUPFUNDZAa
1. Tisafunika kukhala na cinyindiro cipi, pontho thangwi yanji?
MUNGAONA makhaliro a dziko lero, kodi musaona kuti mphyakunentsa kunyerezera kuti makhaliro anadzacinja mbakhala mwadidi? Anthu a pa banja nee asafunanabve unango na ndzace ninga kale. Anthu asakhala aukali kakamwe, pontho asafunika okhene basi. Kusiyapo pyenepi, anthu azinji asaona kuti mphyakunentsa kunyindira ale ali na pidzo. Mbwenye makhaliro anewa anakwanisa kukupasani cinyindiro cakuti pinthu pinadzacinja. Thangwi yanji? Thangwi anthu ali kucita pinthu mwakubverana na profesiya inalonga pya “ntsiku zakumalisa.” (2 Tim. 3:1-5) Nkhabepo munthu wa ntima wadidi anafuna kulonga kuti profesiya ineyi nee iri kukwanirisika, pontho kukwanirisika kwayo kusapangiza kuti Kristu Yezu atoma kutonga ninga Mambo wa Umambo wa Mulungu. Mbwenye ineyi, basi ene ndi profesiya ibodzi mwa maprofesiya mazinji analonga pya Umambo wa Mulungu. Cikhulupiro cathu cinakhala cakuwanga kakamwe tingaona maprofesiya anango adakwanirisika mu pyaka pingasi nduli.
2. Tinapfundzanji mu nsolo uno, pontho thangwi yanji? (Fokotozani foto iri patsamba yakutoma.)
2 Mu nsolo uno, ife tinapfundza (1) profesiya inafuna kutiphedza toera kudzindikira kuti Umambo wa Mulungu watoma lini kutonga, (2) maprofesiya anafuna kutiphedza toera kudzindikira kuti Yezu akutonga ninga Mambo wa Umambo wa Mulungu, na (3) profesiya inapangiza kuti anyamalwa a Umambo wa Mulungu anadzafudzwa tani. Ife tinaona kuti maprofesiya anewa ndi ninga mapindi a foto akuti angaphatanizwa pabodzi pene asacitisa kuti foto ioneke mwadidi. Pontho maprofesiya anewa anatiphedza toera kudziwa ndzidzi unakhala ife mwakubverana na pinafuna Yahova.
TISADZIWA TANI NDZIDZI UDAKHAZIKISWA UMAMBO WA MULUNGU?
3. Profesiya inagumanika pa Danyele 7:13, 14 isatipasa cinyindiro cipi thangwi ya Mambo wa Umambo wa Mulungu?
3 Profesiya inagumanika pa Danyele 7:13, 14 isatipasa cinyindiro cakuti Kristu Yezu anadzakhala Ntongi wadidi wa Umambo wa Mulungu. Anthu a madzindza onsene ‘anadzantumikira’ mwakutsandzaya, pontho nkhabe munthu unango anafuna kudzampitira mbuto ninga Ntongi. Profesiya inango inagumanika m’bukhu ya Dhanyeli yalonga kuti Yezu mbadapaswa Umambo wace kunkhomo kwa profesiya inalonga pya midzidzi minomwe. Kodi mphyakukwanisika kudziwa ndzidzi udakhazikiswa Yezu ninga Mambo?
4. Lemba ya Danyele 4:10-17 isatiphedza tani toera kudziwa caka cidatoma Yezu kutonga ninga Mambo? (Onani cidzindikiro capantsi.)
4 Lerini Danyele 4:10-17. “Midzidzi minomwe” isaimirira pyaka 2.520. Ndzidzi unoyu watoma mu caka ca 607 Kristu Mbadzati Kubalwa, pidabulusa Abhabhilonya mambo wakumalisa akhatonga mbumba ya Yahova mu Yerusalemu. Ndzidzi unoyu wamala mu caka ca 1914 Pakumala Kubalwa kwa Kristu pidakhazikisa Yahova Yezu, ‘ule wakuti ali na ufulu’ wakutonga ninga Mambo wa Umambo wa Mulungu.b—Ezek. 21:25-27.
5. Tinaphedzeka tani na profesiya inalonga pya “midzidzi minomwe”?
5 Kodi profesiya ineyi inatiphedza tani? Kudziwa thangwi ya “midzidzi minomwe” kusatipasa cinyindiro cakuti Yahova asakwanirisa mapikiro ace pa ndzidzi wakuthema. Yahova asankhula kukhazikisa Yezu ninga Mambo pa ndzidzi wakuthema. Pontho ndzidzi unoyu pidafika iwo, iye an’khazikisa ninga Mambo. Natenepa, ife tisadziwa kuti maprofesiya anango onsene anadzakwanirisika pa ndzidzi udasankhula iye. Mwakukhonda penula, ntsiku ya Yahova ‘nee inadzadembuka!’—Hab. 2:3.
TISADZIWA TANI KUTI KRISTU NDI MAMBO WA UMAMBO WA MULUNGU?
6. (a) Ninji pinapangiza kuti Yezu akhazikiswa ninga Mambo kudzulu? (b) Kodi pyenepi pisabverana tani na profesiya inagumanika pa Apokalipse 6:2-8?
6 Kunkhomo kwa utumiki wace pa dziko yapantsi, Yezu alonga pinthu pikhafuna kucitika pyakuti mbapidaphedza atowereri ace kudziwa kuti iye akhazikiswa ninga Mambo kudzulu. Pinango mwa pinthu pidalonga iye ndi nkhondo, njala na piteketeke. Iye alongambo kuti mbakudaoneka mautenda “m’mbuto zakusiyana-siyana.” Utenda wa COVID-19 ndi ubodzi mwa mautenda anewa. Pinthu pyenepi, m’Bhibhlya pisalongwa kuti ndi “cidzindikiro” cakuonekera kwa Kristu. (Mat. 24:3, 7; Luka 21:7, 10, 11) Pidapita pyaka pyakupiringana 60 pakumala kufa kwa Yezu mbabwerera kudzulu, iye apasa cinyindiro mpostolo Juwau kuti pinthu pyenepi mbapidacitika. (Lerini Apokalipse 6:2-8.) Pinthu pyenepi pyatoma kucitika pidakhazikiswa Yezu ninga Mambo mu caka ca 1914.
7. Thangwi yanji pinthu pyakuipa pyatekera pa dziko yapantsi pidatoma Yezu kutonga ninga Mambo?
7 Thangwi yanji pinthu pyakuipa pyatekera kakamwe pa dziko yapantsi pidatoma Yezu kutonga ninga Mambo? Lemba ya Apokalipse 6:2 isapangiza kuti cinthu cakufunika kakamwe cidacita Yezu pidamala iye kukhazikiswa ninga Mambo wa Umambo wa Mulungu ndi kumenya nkhondo. Kodi iye amenya nkhondo na ani? Na Sathani pabodzi na madimonyo ace. Mwakubverana na Apokalipse kapitulu 12, Sathani akundwa, pontho iye pabodzi na madimonyo ace aponywa pa dziko yapantsi. Thangwi yakuipirwa, Sathani atoma kupangiza ukali wace kuna anthu pa dziko yapantsi, pontho pyenepi pyabweresa “dzedze pa dziko yapantsi.”—Apok. 12:7-12.
8. Tisaphedzeka tani mu ndzidzi unaona ife kukwanirisika kwa maprofesiya analonga pya Umambo?
8 Kodi maprofesiya anewa anatiphedza tani? Pinthu pinacitika lero na kucinja kwa makhaliro a anthu pisatiphedza toera kudziwa kuti Yezu akhazikiswa ninga Mambo. Natenepa, m’mbuto mwakutsukwala tingaona anthu mbafunika okhene na kupangiza makhaliro akuipa, ife tisafunika kukumbuka kuti Bhibhlya ikhadalongeratu kuti pyenepi mbapidacitika. Umambo wa Mulungu ukutonga! (Masal. 37:1) Pontho, ife tisadikhira kuti nyatwa zinathimizirika mu ndzidzi unafendedzera nkhondo ya Armajedhoni. (Marko 13:8; 2 Tim. 3:13) Ife tisapereka takhuta kakamwe kuna Babathu waufuni, thangwi iye asatiphedza toera kubvesesa kuti thangwi yanji pa dziko yapantsi pasaoneka nyatwa zizinji.
ANYAMALWA A UMAMBO WA MULUNGU ANADZAFUDZWA TANI?
9. Profesiya inagumanika pa na Danyele 2:28, 31-35, isapangiza tani utongi wakumalisa wa dziko yonsene yapantsi, pontho iwo watoma lini kutonga?
9 Lerini Danyele 2:28, 31-35. Lero ife tisaona kukwanirisika kwa profesiya ineyi. Ndoto za Nabhukodhonozore zapangiza pinthu pikhafuna kucitika ‘kunkhomo kwa ntsiku zakumalisa’ Kristu angatoma kutonga. Anyamalwa a Yezu a pa dziko yapantsi asaphataniza utongi wakumalisa wa pa dziko yonsene udalongwa m’Bhibhlya. Utongi unoyu usaimirirwa na ‘manyalo a utale wakubvungazwa na dongo,’ pontho utongi unoyu ukutonga. Iwo watoma kutonga mu ndzidzi wa Nkhondo Yakutoma ya Dziko Yonsene Yapantsi, pontho mu ndzidzi unoyu Bhritanya na Estados Unidos wakuti ndi utongi wa Anglo-Amerikana, atoma kubverana kakamwe. Dzimunthu idalota Nabhukodhonozore isapangizambo pinthu piwiri pyakuti mbapidasiyanisa utongi unoyu na mautongi anango a nduli.
10. (a) Ninji pinaona ife lero mu utongi wa Anglo-Amerikana pidalongwa mu profesiya ya Dhanyeli? (b) Thangwi yanji tisafunika kucita mphole-mphole? (Onani bokosi yakuti “Citani Mphole-Mphole na Dongo!”)
10 Pakutoma, mwakusiyana na mautongi anango a pa dziko yonsene yapantsi adaoniwa m’masomphenya, utongi wa Anglo--Amerikana nee usaimirirwa na utale ninga ouro peno parata, mbwenye usaimirirwa na utale wakubvungazwa na dongo. Dongo isaimirira ‘madzindza a anthu’ peno anthu ene pyawo. (Dan. 2:43) Lero, ife tisakwanisa kuona anthu mbakavotari, mbakacita makampanya toera kutsidzikiza ufulu wa anthu na kucita uviyaviya. Pyenepi pisacitisa kuti mautongi akhonde kuphata mwadidi mabasa awo.
11. Utongi wa Dziko Yonsene wa Anglo-Amerikana usapangiza tani kuti tiri kukhala mu ndzidzi wakumalisa?
11 Caciwiri, miyendo ya dzimunthu ikulu inaimirira utongi wa Anglo-Amerikana ndi utongi wakumalisa wa pa dziko yonsene yapantsi udalongwa m’Bhibhlya. Utongi unoyu nee unadzapitirwa m’mbuto na utongi unango wa pa dziko yapantsi. Mbwenye utongi unoyu pabodzi na mautongi anango onsene anadzafudzwa na Umambo wa Mulungu pa nkhondo ya Armajedhoni.c—Apok. 16:13, 14, 16; 19:19, 20.
12. Ndi pinthu pipi pinango pinalongwa mu profesiya ya Dhanyeli pyakuti pisatibalangaza na kutipasa cidikhiro?
12 Kodi profesiya ineyi inatiphedza tani? Profesiya ya Dhanyeli isalonga pinthu pinango pinapangiza kuti tiri kukhala mu ndzidzi wakumalisa. Mu pyaka pyakupiringana 2.500 nduli, Dhanyeli alonga kuti pakumala kufudzwa kwa Bhabhilonya, mautongi anango manai a pa dziko yonsene mbadacita pinthu pyakuti mbipidakhuya kakamwe atumiki a Mulungu. Kusiyapo pyenepi, iye alongambo kuti Utongi wa Dziko Yonsene wa Anglo-Amerikana mbudakhala wakumalisa mwa mautongi anewa. Pyenepi pisatibalangaza, pontho pisatipasa cidikhiro cakuti thimize pano Umambo wa Mulungu unadzafudza mautongi onsene a anthu, mbutonga dziko yonsene yapantsi.—Dan. 2:44.
13. Kodi “mambo wacisere” na “amambo khumi,” analongwa pa Apokalipse 17:9-12, asaimiriranji, pontho profesiya ineyi yakwanirisika tani?
13 Lerini Apokalipse 17:9-12. Nakuti Nkhondo Yakutoma ya dziko Yonsene Yapantsi yafudza pinthu pizinji kakamwe, cinthu cinango cacitika toera profesiya inalonga pya ntsiku zakumalisa ikwanirisike. Atsogoleri a dziko asafuna kubweresa ntendere pa dziko. Na thangwi ineyi, mwezi wa Janeiro wa caka ca 1920, iwo akhazikisa nsoka wa Liga das Nações, wakuti wadzapitirwa m’mbuto na nsoka wa Nações Unidas mwezi wa Outubro wa caka ca 1945. Nsoka unoyu usacemerwa “mambo wacisere.” Mbwenye nee ndi utongi wa dziko yonsene yapantsi. Nsoka unoyu uli na mphambvu thangwi usaphedzerwa na mautongi, pontho Bhibhlya isacemera mautongi anewa “amambo khumi.”
14-15. (a) Lemba ya Apokalipse 17:3-5 isapangizanji thangwi ya “Bhabhilonya Wankulu”? (b) Ninji pinacita ale anaphedzera mauphemberi authambi?
14 Lerini Apokalipse 17:3-5. M’masomphenya adaoneswa iye na Mulungu, mpostolo Juwau aona puta “Bhabhilonya Wankulu,” wakuti asaimirira mauphemberi onsene authambi. Kodi masomphenya anewa akwanirisika tani? Mu pyaka pizinji, misoka ya mauphemberi authambi isaphedzera kakamwe mautongi a dziko. Mbwenye mwakukhonda dembuka, Yahova anadzaikha m’mitima ya mautongi a dziko “cifuno cakucita pinanyerezera iye.” Buluka penepo, ninji pinafuna kudzacitika? Mautongi anewa akuti asaimirirwa na “amambo khumi,” anadzapomokera misoka ya mauphemberi authambi mbaifudza.—Apok. 17:1, 2, 16, 17.
15 Tisadziwa tani kuti kufudzwa kwa Bhabhilonya Wankulu kuli cifupi? Toera kutawira mbvundzo unoyu, mphyadidi kukumbuka kuti nzinda wakale wa Bhabhilonya, ukhatsidzikizwa na madzi a Nkulo wa Eufrate. Bukhu ya Apokalipse isalandanisa anthu azinji kakamwe akuti asaphedzera Bhabhilonya Wankulu ninga “madzi” akutsidzikiza. (Apok. 17:15) Mbwenye madzi anewa ‘mbadauma.’ Pyenepi pisapangiza kuti misoka ya mauphemberi authambi mbidaluza anthu azinji anaiphedzera. (Apok. 16:12) Lero, profesiya ineyi ikukwanirisika, thangwi anthu azinji nee ali na uphemberi, pontho iwo asasaka njira zinango toera kumalisa nyatwa zawo.
16. Tinaphedzeka tani tingabvesesa maprofesiya analonga pya kukhazikiswa kwa nsoka wa Nações Unidas na kufudzwa kwa Bhabhilonya Wankulu?
16 Kodi maprofesiya anewa anatiphedza tani? Kukhazikiswa kwa nsoka wa Nações Unidas na kusiya kwa anthu azinji kuphedzera mauphemberi authambi kusapangiza kuti tiri kukhala mu ntsiku zakumalisa. Natenepa, anthu azinji nee asaphedzerabve Bhabhilonya Wankulu, mbwenye nee ndi pyenepi pinafuna kufudza misoka ya mauphemberi authambi. Ninga pidaona ife nduli, Yahova anadzaikha m’mitima ya “amambo khumi” anaimirira mautongi akuti asaphedzera Nações Unidas toera kucita “pinanyerezera iye.” Misoka ineyi inadzafudza Bhabhilonya Wankulu mwakututumusa. Pyenepi pinadzacitisa anthu onsene a pa dziko kudzuma.d (Apok. 18:8-10) Kufudzwa kwa Bhabhilonya Wankulu kunadzacinja kakamwe makhaliro pa dziko yapantsi, kusiyapo pyenepi, panango kunadzacitisa kuti pinthu pinentse. Mbwenye atumiki a Mulungu anadzakhala na mathangwi mawiri toera kutsandzaya. Mauphemberi authambi akuti ndi anyamalwa a Yahova Mulungu kutomera kale, anadzafudzwa mbakhonda kuonekabve; mbwenye ife tinadzapulumuswa mu dziko ino yakuipa!—Luka 21:28.
KHULUPIRANI KUTI YAHOVA ANADZATSIDZIKIZA MBUMBA YACE
17-18. (a) Tinawangisa tani cikhulupiro cathu? (b) Tinapfundzanji mu nsolo unatowera?
17 Dhanyeli alonga kuti ‘udziwisi wandimomwene mbudanjipa.’ Pyenepi pikucitikadi! Cincino, ife tisabvesesa maprofesiya analonga pya ntsiku zino zinakhala ife. (Dan. 12:4, 9, 10) Kukwanirisika kwa maprofesiya anewa kusatiphedza toera kufuna kakamwe Yahova na Mafalace. (Iza. 46:10; 55:11) Natenepa, pitirizani kupfundza mwadidi Mafala a Mulungu toera kuwangisa cikhulupiro canu, mbamuphedzambo anango toera akhale na uxamwali wakuwanga na Yahova. Mulungu anadzatsidzikiza onsene anan’nyindira na ntima onsene, pontho iye anadzaapasa ‘ntendere wakukhonda mala.’—Iza. 26:3.
18 Mu nsolo unatowera, tinaona maprofesiya analonga thangwi ya mpingo Wacikristu mu ndzidzi uno wakumalisa. Mwakubverana na pinafuna ife kupfundza, maprofesiya anewa asapangiza pakweca kuti tikukhala mu ntsiku zakumalisa. Tinapfundzambo pinthu pinango pinapangiza kuti Yezu, wakuti cincino ndi Mambo wathu, ali kutsogolera atowereri ace akukhulupirika.
NYIMBO 61 Pitirizani, Imwe Amboni!
a Ife tikukhala mu ndzidzi wakutsandzayisa kakamwe! Umambo wa Mulungu wakhazikiswa ninga pinalonga maprofesiya mazinji a Bhibhlya. Mu nsolo uno, ife tinaona maprofesiya mangasi akuti anawangisa cikhulupiro cathu kuna Yahova, pontho anatiphedza toera kukhala akukhurudzika mbatin’nyindira cincino na ntsogolo.
b Onani nsolo 32 khundu 4 m’bukhu Seja Feliz para sempre!, pontho onani vidhyu ya nsolo wakuti O Reino de Deus Começou a Governar em 1914, mu jw.org.
c Toera kudziwa pizinji thangwi ya profesiya ya Dhanyeli, onani A Sentinela ya 15 de Junho de 2012, tsa. 14-19.
d Toera kudziwa pizinji thangwi ya pinthu pinafuna kucitika mwakukhonda dembuka, onani nsolo 21 wa bukhu Umambo wa Mulungu Ukutonga!