Sekerani Kumanga Banja Kwa Mwanabira!

‘Tendeni tisekere mphapo, mbatikomerwa thangwi wafika ndzidzi wakumanga banja kwa Mwanabira.’​—APOK. 19:7.

NTSONGA ZAKUFUNIKA TOERA KUKUMBUKA

Pa kumanga banja kwa Mwanabira, mbani mankhadzi wankazi, pontho Kristu asakhunganya tani mankhadzi wace toera kumanga banja?

Kodi kumanga banja kwa Mwanabira kunacitika lini?

Tisadziwa tani kuti “mabira anango” anadzacita khundu mu kutsandzaya kwa kudzulu na pantsi pa ndzidzi wakumanga banja kwa Mwanabira?

1, 2. (a) Mbani anadzamanga banja kwakuti kunacitisa kutsandzaya kwakupambulika kudzulu? (b) Ndi mibvundzo ipi inacitwa?

Kazinji kene kukhunganyika toera kumanga banja kusakwata ndzidzi wakulapha. Mbwenye tinadzalonga kumanga banja kwa munthu wakupambulika na wakukhulupirika. Nyerezerani basi! Iye akhunganyika kwa pyaka cifupi 2.000. Natenepa ndzidzi uli cifupi toera iye adzakhale pabodzi na mankhadzi wace. Mwakutsandzaya, cincino nyimbo zinadzaimbwa pa nyumba ya Mambo, na mwinji wakudzulu unadzaimba nyimbo tenepa: ‘Yahova Mulungu wathu wa mphambvu zonsene, atoma kutonga ninga mambo. Tisekere mphapo, mbatikomerwa, mbatisimba Mulungu, thangwi wafika ndzidzi unadzacita banja na mankhadzi wace wakukomeseka.’​—Apok. 19:6, 7.

² “Mwanabira” wakuti anadzacitisa kutsandzaya kudzulu thangwi yakumanga banja ndi Yezu Kristu. (Jwau 1:29) Kodi iye abvala tani nguwo zace toera kumanga banja? Kodi mbani mankhadzi wace? Kodi mankhadzi akhunganyika tani toera kumanga banja? Kodi kumanga banja kweneku kunacitika lini? Kumanga banja kweneku kunadzacitisa kutsandzaya kudzulu, mphapo ale akuti asadikhira kukhala na umaso wa kwenda na kwenda pa dziko yapantsi anadzacita khundu mu kutsandzaya kweneku? Na cifuno toera kudziwa pyenepi, tinadzadinga mibvundzo ineyi munapitiriza ife kudinga mwacidikhodikho Masalmo 45.

‘NGUWO ZACE ZIRI NA KHWEMA YA PYAKUNUNKHIRA’

3, 4. (a) Kodi nguwo zidabvala Mankhadzi Wamamuna toera kumanga banja zakhala tani, pontho ninji cinathimizira kutsandzaya kwace? (b) Mbani ‘ana acikazi a mambo,’ pontho mbani anacita khundu ya gulu ya Mulungu yakudzulu akuti asatsandzayambo na Mankhadzi Wamamuna?

³ Lerini Masalmo 45:8, 9. Mankhadzi wa mamuna, Yezu Kristu, abvala nguwo za mbiri ya umambo, zakuti ziri na khwema ya mafuta akununkhira kakamwe ninga mira na kasya, akuti akhali pakati pa mafuta anango akucena akhaphatisirwa toera kudzodza anyakusankhulwa a mu Israele.​—Eks. 30:23-25.

⁴ Nyimbo zakudzulu zinaimbwa pa nyumba ya mambo zisathimizira kutsandzaya kwa Mankhadzi Wamamuna mbapibva ninga kumanga kwace banja kuli cifupi. Iye asatsandzaya pabodzi na khundu yakudzulu ya gulu ya Mulungu, yakuti isaphataniza ‘ana acikazi a mambo’ aanju akucena. Ndi pyakutsandzayisa kakamwe kubva mafala awa mbakalongwa kudzulu: ‘Tisekere mphapo, mbatikomerwa thangwi wafika ndzidzi wakumanga banja kwa Mwanabira.’

MANKHADZI WANKAZI AKUKHUNGANYIKA TOERA KUMANGA BANJA

 5. Mbani “nkazi wa Mwanabira”?

⁵ Lerini Masalmo 45:10, 11. Ife tadzindikira mankhadzi wa mamuna, natenepa mbani mankhadzi wace wankazi? Mankhadzi wankazi ndi nsoka wa piwalo pya mpingo wakuti usatsogolerwa na Yezu Kristu. (Lerini Aefesi 5:23, 24.) Iwo anadzacita khundu mu Umambo Waumesiya wa Kristu. (Luka 12:32) Akristu anewa akudzodzwa na nzimu akukwana 144.000 ‘asatowera Mwanabira konsene kunaenda iye.’ (Apok. 14:1-4) Iwo adzakhala “nkazi wa Mwanabira,” mbakhala pabodzi na iye kudzulu.​—Apok. 21:9; Jwau 14:2, 3.

 6. Thangwi yanji Akristu akudzodzwa asacemerwa mwana wacikazi wa mambo, na thangwi yanji asapfundziswa toera kuduwala acibale awo?

⁶ Mankhadzi wa mambo asacemerwambo mwana wacikazi wa mambo. (Sal. 45:13) Mbani mambo analongwa pa Masalmo 45:13? Akristu akudzodzwa anadzakhala ninga “ana” a Yahova. (Arom. 8:15-17) Nakuti iwo anadzakhala mankhadzi wankazi wakudzulu, Akristu akudzodzwa asapfundziswa: “Dwala mbumba yako na nyumba ya babako.” Iwo asafunika ‘kunyerezera pinthu pya kudzulu tayu pya pantsi pano.’​—Akol. 3:1-4.

 7. (a) Kodi Kristu asakhunganya tani tsogolo ya mankhadzi wace? (b) Kodi mankhadzi wankazi asaona tani mankhadzi wace wa ntsogolo?

⁷ Mu pyaka madzana, Kristu asakhunganya tsogolo ya mankhadzi wace wankazi toera kumanga banja kudzulu. Mpostolo Paulu alonga pyenepi kuti Kristu ‘afuna anthu a m’mpingo wace, mbaperekeka thangwi ya mpingo, toera ukhale wakucena na madzi a mafala a moyo, toera ukhalembo wakusowa midonthi, nee makhuzi, nee pinango pyonsene, ukhale wakucena, nee kukhala na pyakuipa.’ (Aef. 5:25-27) Paulu apanga Akristu akudzodzwa mu Korinto wakale: “Ine pano ndinakugoperani ninga munakugoperani Mulungu. Ndakusemberani mamuna mbodzi ene, mbandikuperekerani kuna Kristu ninga mwali wakulinganira.” (2 Akor. 11:2) Mankhadzi Wamamuna, Mambo Yezu Kristu asapasa ntengo ‘kubalika’ kwauzimu kwa mankhadzi wace wankazi. Pontho mankhadzi wankazi asacemera Mankhadzi Wamamuna ninga “mbuya” wace ‘mbacita pinafuna iye’ ninga mamuna wace wantsogolo.

MANKHADZI WANKAZI ‘AKUPEREKWA KUNA MAMBO’

 8. Thangwi yanji ndi pyakuthema kuti mankhadzi wankazi alongwe ninga ‘wakubalika maningi?’

⁸ Lerini Masalmo 45:13, 14. Mankhadzi wankazi asalongwa ninga ‘wakubalika maningi’ toera kumanga banja na mambo. Pa Apokalipse 21:2, mankhadzi wankazi asalandaniswa na nzinda wa Yerusalemu upswa, pontho ‘abvala nguwo ninga wakubalikiswa na mamuna wace.’ Nzinda unoyu wakudzulu uli na “mbiri ya Mulungu” pontho ndi wakuyetimira ‘ninga yaspi, mwala wakukoma maningi wa kuoneka ninga vidru yakuceneratu.’ (Apok. 21:10, 11) Kuyetimira kwa Yerusalemu Upswa kwalembwa mwadidi m’bukhu ya Apokalipse. (Apok. 21:18-21) Mphyakukhonda kudzumatirisa kuti nyamasalmo alonga mankhadzi wankazi ninga ‘wakubalika maningi!’ Mwandimomwene, kumanga banja kwa mambo kunacitika kudzulu.

 9. Mbani “mambo” wakuti asabwereserwa mankhadzi wankazi, pontho mankhadzi wankazi abvala tani?

⁹ M’bodzi wakuti asabwereserwa mankhadzi wankazi ndi Mankhadzi Wamamuna, Mambo Mesiya. Iye asakhunganya nkazi unoyu mu ‘kuncenesa na madzi a mafala a moyo.’ Mankhadzi wankazi ndi ‘wakucena, nkhabe midonthi.’ (Aef. 5:26, 27) Nguwo za mankhadzi wace wankazi zisafunikambo kukhala zakuthema toera kumanga banja. Inde iye abvala nguwo zakuthema. Mwandimomwene, ‘nguwo zace zasonwa na usalu wa ndalama.’ Toera kumanga banja na Mwanabira, ‘mankhadzi wankazi apaswa nguwo yakufewa yakuceneratu na yakuyetima, thangwi nguwo yakufewa ndi macitiro adidi a anthu akucena.’​—Apok. 19:8.

‘WAFIKA NDZIDZI WAKUMANGA BANJA’

10. Kodi kumanga banja kwa Mwanabira kunacitika lini?

¹⁰ Lerini Apokalipse 19:7. Kodi Mwanabira anamanga lini banja? Ngakhale kuti mankhadzi wace amala kukhunganyika toera kumanga banja, mafala anatowerera nee asalonga pya kumanga banja kwandimomwene. Mbuto mwace, asapereka mafokotozero apakweca a khundu yakumalisa ya nyatwa ikulu. (Apok. 19:11-21) Kodi pyenepi pisabveka kuti kumanga banja kunacitika pa ndzidzi wakuti Mankhadzi Wamamuna mbadzati kumalisa kuwina kwace? Nkhabe. Masomphenya a m’bukhu ya Apokalipse nee asalongwa mwakubverana na ndzidzi unacitika pinthu. Masalmo kapitulu 45, kumanga banja kwa mambo kunacitika mu ndzidzi unamala Mambo Yezu Kristu kumanga supada yace ‘mbakunda’ anyamalwa ace.​—Sal. 45:3, 4.

11. Ndi mu njira ipi Kristu anadzamalisa kuwina kwace?

¹¹ Natenepa, tinakwanisa kulonga kuti pinthu pinadzacitika mu njira iyi: Pakutoma, ‘nkazi waupombo,’ Babilonya Wankulu, utongi wa dziko yonsene wa uphemberi waunthawatawa anadzafudzwa. (Apok. 17:1, 5, 16, 17; 19:1, 2) Buluka penepo, Kristu anadzapitiriza na basa ya Mulungu mu kufudza makhaliro onsene a dziko ya Sathani pa Harmagedoni, ‘nkhondo ya ntsiku ikulu ya Mulungu wamphambvu zonsene.’ (Apok. 16:14-16; 19:19-21) Pakumalisa, Mambo wa Nkhondo anadzamalisa kuwina kwace mu kuponya Sathani na mademonyo ace n’djendje, m’mbuto yakuti anadzakhala ninga akufa mbasowa mphambvu.​—Apok. 20:1-3.

12, 13. (a) Kodi kumanga banja kwa Mwanabira kunadzacitika lini? (b) Mbani anafuna kudzatsandzaya pabodzi na Mwanabira kudzulu?

¹² Mu ndzidzi wakuti Akristu akudzodzwa asamalisa basa yawo pa dziko yapantsi nkati mwakukhalapo kwa Kristu, iwo asalamuswa mwa akufa toera kukhala maso kudzulu. Pakumala kufudzwa kwa Babilonya Wankulu, Yezu anadzagumanyiza kuna iye piwalo pyonsene pyakusalira pya nsoka wa mankhadzi wankazi. (1 Ates. 4:16, 17) Natenepa, mbidzati kutoma nkhondo ya Harmagedoni, piwalo pyonsene pya “mankhadzi wankazi” pinadzagumanika kudzulu. Pakumala kwa nkhondo, kumanga banja kwa Mwanabira kunadzatoma. Unadzakhala ndzidzi wakutsandzayisa kakamwe. Apokalipse 19:9 isalonga: “Anyakutsandzaya ndiwo adachemerwa dzadya phwando ya banja ya Mwanabira.” Mwandimomwene, anyakutsandzaya anadzakhala piwalo 144.000 pya nsoka wa mankhadzi wankazi. Pontho Mankhadzi Wamamuna, Mambo, anadzatsandzaya thangwi yakukhala pabodzi na piwalo pyonsene pya amambo andzace akuti mwakuphiphirisa ‘anadzadya mbamwa pabodzi’ pa meza ya Umambo wace. (Luka 22:18, 28-30) Natenepa, kutsandzaya pabodzi na Mwanabira nee kunadzakhala basi kwa Mankhadzi Wamamuna na mankhadzi wankazi.

¹³ Ninga tadinga kale, mwakuphatana mbumba yakudzulu isaimba: ‘Tisekere mphapo, mbatikomerwa, mbatisimba Mulungu, thangwi wafika ndzidzi wakumanga banja kwa Mwanabira na mankhadzi wace wakukomeseka.’ (Apok. 19:6, 7) Mphapo, ndiye tani atumiki a Yahova pa dziko yapantsi? Kodi iwo anadzacitambo khundu mu kutsandzaya kweneku?

‘IWO ANADZAFIKA NA MIKHUWO YA KUSEKERA’

14. Ninga pyalongwa pa Masalmo 45, mbani ‘amiyali andzace’ a mankhadzi wankazi?

¹⁴ Lerini Masalmo 45:12, 14, 15. Mprofeta Zakariya alongeratu kuti mu ntsiku zakumalisa, anthu a madzindza mbadagumanyikana okhene na a mbumba yakusalira ya Israele wauzimu. Iye alemba: ‘Mu ntsiku zenezi, anthu khumi akubuluka ku pilongero pyonsene anadzaenda kuna muisraele m’bodzi mbampanga: Ife tisafunambo tikhale pabodzi na iwe, thangwi tabva kuti Mulungu ali na iwe.’ (Zak. 8:23) Pa Masalmo 45:12, “anthu khumi” anewa akuphiphirisa, asalongwa ninga “mwana wankazi wa ku Tiro” na amuna “anyapidzo.” Iwo asabwera kuna anyakudzodzwa akusalira na miyoni toera kusaka ciphedzo cauzimu. Kubulukira mu caka 1935, pikwi na pikwi pya anthu atawira kupfundziswa ‘pyakulungama.’ (Dan. 12:3) Andzawo akukhulupirika a Akristu akudzodzwa acenesa umaso wawo mbakhala amiyali mwauzimu. ‘Amiyali andzace’ anewa a mankhadzi wankazi aperekeka okhene kuna Yahova mbakhala okhene anthu akukhulupirika a Mankhadzi Wamamuna, Mambo.

15. Kodi ‘amiyali andzace’ asaphata tani basa pabodzi na akusalira a nsoka wa mankhadzi wankazi?

¹⁵ Nsoka wakusalira wa mankhadzi wankazi usapereka takhuta kakamwe kuna ‘amiyali andzace’ thangwi ya phinga yawo mu kumwaza ‘mphangwa zadidi za Umambo’ pa dziko yonsene yapantsi. (Mat. 24:14) Tayu basi ene ‘nzimu na mankhadzi wankazi’ asapitiriza kulonga, “Bwera.” Mbwenye ale anabvesera asalongambo “Bwera.” (Apok. 22:17) Mwandimomwene, “mabira anango” abva piwalo pya Akristu akudzodzwa a nsoka wa mankhadzi wankazi mbakalonga kuti “Bwera.” Pontho iwo aphatana na mankhadzi wankazi mu kulonga “Bwera” kuna akhali a pa dziko yapantsi.​—Jwau 10:16

16. Ndi mwai upi udapereka Yahova kuna mabira anango?

¹⁶ Akudzodzwa akusalira asafuna andzawo, pontho asatsandzaya kudziwa kuti Yahova, Baba wa Mankhadzi Wamamuna, asapasa cinyindiro mabira anango anewa mwai wakutsandzayambo pa kumanga banja kwa Mwanabira. Pikhadalongweratu kuti ‘amiyali andzace’ mbadafika na “mikhuwo ya dondowe na ya kusekera.” Inde, mabira anango, akuti ali na cidikhiro cakukhala kwenda na kwenda pa dziko yapantsi, anadzacitambo khundu mu kutsandzaya kwa kudzulu na pantsi pa ndzidzi wakumanga banja kwa Mwanabira kudzulu. Mwakuthema, bukhu ya Apokalipse isalonga piwalo pya ‘mwinji ukulu’ ninga ‘alimira pa mpando wa mambo na pa maso pa Mwanabira.’ Iwo asaphata mabasa akucena a Yahova mu templo yace yauzimu pa dziko yapantsi.​—Apok. 7:9, 15.

‘ANAKO ANADZAKHALA PA MBUTO YA MAKOLO AKO’

17, 18. Kodi kumanga banja kwa Mwanabira kwadzakhala tani kwakuphindulisa, pontho Kristu anadzakhala baba wani nkati mwa Pyaka Cikwi ca utongi wace?

¹⁷ Lerini Masalmo 45:16. ‘Amiyali andzace’ a mankhadzi wankazi wakudzulu wa Kristu, anadzakhala na thangwi yakuthimizirika toera kutsandzaya angadzaona maphindu akumanga banja kwa Kristu na mankhadzi wace mu dziko ipswa. Mankhadzi Wamamuna anadzaikha citsalakano cace pa dziko yapantsi, pontho anadzalamusa mwa akufa ‘makolo’ ace, akuti anadzakhala “ana” ace pa dziko yapantsi. (Jwau 5:25-29; Aheb. 11:35) Pakati pa anthu anewa, iye anadzaikha “atongi pantsi pano ponsene.” Mwakukhonda penula, Kristu anadzaikha anthu anango pakati pa akulu akukhulupirika a lero toera kutsogolera mu dziko ipswa.​—Iza. 32:1.

¹⁸ Mu ndzidzi wa Utongi wace wa Pyaka Cikwi, Kristu anadzakhala baba kuna anthu anango. Mwandimomwene, akhali onsene a pa dziko yapantsi akuti anadzatambira umaso wakukhonda mala kubulukira mu kukhulupira ntsembe ya ciomboli ca Yezu. (Jwau 3:16) Iye adzakhala ‘Baba wawo Wakukhaliratu.’​—Iza. 9:6, 7.

ASAKULUMIZIKA TOERA ‘KUBVEKESA DZINA YACE’

19, 20. Kodi pyakucitika pinalongwa pa Masalmo 45 pisakhuya tani Akristu onsene andimomwene lero?

¹⁹ Lerini Masalmo 45:1, 17. Mwandimomwene, Pyakucitika pidalembwa pa Masalmo 45 mphyakufunika kwa Akristu onsene. Mwakukhonda dembuka, akudzodzwa akusalira pa dziko yapantsi asadikhira kugumanywa pabodzi na abale awo, pontho na Mankhadzi wawo Wamamuna. Mabira anango asangonjera Mambo wawo wambiri na asapasa ntengo mwai wakukhala pabodzi na piwalo pyakusalira pya mankhadzi wankazi pa dziko yapantsi. Pakumala kumanga kwawo banja, Kristu na andzace a mu Umambo anadzapereka nkhombo zizinji kuna akhali a pa dziko yapantsi.​—Apok. 7:17; 21:1-4.

²⁰ Munadikhira ife kukwanirisika kwa “mafala akukoma” analonga pya Mambo Mesiya, kodi nee tisakulumizika toera ‘kubvekesa dzina yace?’ Tendeni tikhale pakati pa ale akuti ‘anadzasimba Mambo kwenda na kwenda.’