Jehova ke Molimo ea Nang le Tiisetso
“Jehova, Molimo ea mohau le ea mosa, ea liehang ho halefa le ea tletseng mosa o lerato le ’nete.”—EXODA 34:6.
1, 2. (a) Nakong e fetileng ke bo-mang ba ileng ba rua molemo tiisetsong ea Jehova? (b) U ka hlalosa “tiisetso” joang?
BATHO ba mehleng ea Noe, Baiseraele ba neng ba nkile leeto le Moshe lefeelleng le Bajuda ba neng ba phela ha Jesu a ne a le lefatšeng—kaofela ba ne ba phela tlas’a maemo a fapaneng. Empa kaofela ba ile ba rua molemo tšoanelehong e tšoanang e mosa ea Jehova—e leng tiisetso. Ho ba bang, e ile ea bolela poloko. Le ho rōna, tiisetso ea Jehova e ka bolela poloko.
2 Tiisetso ke eng? Jehova o e bontša neng, hona ka lebaka lefe? “Tiisetso” e ’nile ea hlalosoa e le “ho mamella bobe kapa khopiso ka ho se fele pelo, ho tsamaeang le ho hana ho lahleheloa ke tšepo ea hore kamano e senyehileng e tla ntlafala.” Ka lebaka leo, tiisetso e na le morero. E lebisa tlhokomelo e khethehileng boiketlong ba ea bakang boemo bo seng monate. Leha ho le joalo, ha u e-na le tiisetso, hoo ha ho bolele hore u khothalletsa liphoso. Ha morero oa tiisetso o finyeletsoe kapa ha ho se na lebaka la hore motho a tsoele pele a mameletse, tiisetso ea fela.
3. Jehova o bontšitse tiisetso ka morero ofe, hona e tla fella ka eng?
3 Batho ba ka ’na ba tiisetsa, empa Jehova ke mohlala o fetisisang oa tiisetso. Lilemong tsa ho tloha ha sebe se senya kamano pakeng tsa Jehova le batho bao a ba bōpileng, ’Mōpi oa rōna o bontšitse ho mamella ka ho se fele pelo ’me o lokiselitse mokhoa oo ka oona batho ba bakileng ba ka ntlafatsang kamano ea bona le eena. (2 Petrose 3:9; 1 Johanne 4:10) Empa ha tiisetso ea hae e se e phethile morero oa eona, Molimo o tla nka khato ka baetsalibe ba ka boomo, a felise tsamaiso ea hona joale e khopo.—2 Petrose 3:7.
E Lumellana le Litšoaneleho Tse Khōlō Tsa Molimo
4. (a) Maikutlo a tiisetso a hlalosoa joang ka Mangolong a Seheberu? (Bona le mongolo o botlaaseng ba leqephe.) (b) Moprofeta Nahume o hlalosa Jehova joang, ’me see se senola eng ka tiisetso ea Jehova?
4 Ka Mangolong a Seheberu, maikutlo a tiisetso a hlalosoa ka mantsoe a mabeli a Seheberu a bolelang “mahanana a malelele” ’me a fetoleloa e le ‘ho lieha ho halefa’ ho Phetolelo ea Lefatše le Lecha.a Moprofeta Nahume o ile a bua mantsoe ana ka tiisetso ea Molimo: “Jehova o lieha ho halefa ’me o na le matla a maholo, Jehova a ke ke a tlohela ho fana ka kotlo.” (Nahume 1:3) Kahoo, tiisetso ea Jehova hase pontšo ea bofokoli hape e na le moo e fellang teng. ’Nete ea hore Molimo ea matla ’ohle o lieha ho halefa hape o na le matla a maholo e bontša hore tiisetso ea hae e tsoaloa ke hore o ithiba ka morero. O na le matla a ho otla, empa o ithiba ho etsa joalo ka potlako e le hore a fe mofosi monyetla oa ho fetoha. (Ezekiele 18:31, 32) Ka lebaka leo, tiisetso ea Jehova ke pontšo ea lerato la hae, ’me e bontša bohlale boo a sebelisang matla a hae ka bona.
5. Tiisetso ea Jehova e sebelisana joang le toka ea hae?
5 Tiisetso ea Jehova e boetse e lumellana le toka ea hae le ho loka ha hae. O ile a itšenola ho Moshe e le “Molimo ea mohau le ea mosa, ea liehang ho halefa [“ea tiisetsang,” King James Version] le ea tletseng mosa o lerato le ’nete.” (Exoda 34:6) Lilemo hamorao, Moshe o ile a bina a rorisa Jehova, a re: “Litsela tsohle tsa hae ke toka. Molimo oa botšepehi, eo ho eena ho se nang ho hloka toka; o lokile ’me o khabane.” (Deuteronoma 32:4) E, mohau oa Jehova, tiisetso ea hae, toka ea hae le bokhabane ba hae kaofela lia sebelisana.
Tiisetso ea Jehova Pele ho Moroallo
6. Jehova o bonahalitse bopaki bofe bo tsotehang ba tiisetso ho bana ba Adama le Eva?
6 Bofetoheli ba Adama le Eva, Edene, bo ile ba qhala ka ho feletseng kamano ea bona ea bohlokoa le Jehova, ’Mōpi oa bona ea lerato. (Genese 3:8-13, 23, 24) Karohano ena e ile ea ama bana ba bona, ba ileng ba futsa sebe, ho se phethahale le lefu. (Baroma 5:17-19) Le hoja batho ba babeli ba pele e ne e le baetsalibe ba ka boomo, Jehova o ile a ba lumella ho ba le bana. Hamorao, o ile a lokisetsa ka lerato mokhoa oo ka oona bana ba Adama le Eva ba neng ba ka boelana le eena. (Johanne 3:16, 36) Moapostola Pauluse o ile a hlalosa: “Molimo o buella lerato la hae ho rōna ka hore, ha re sa ntse re le baetsalibe, Kreste o ile a re shoela. Ka hona, kaha joale ho boletsoe hore re lokile ka mali a hae, re tla pholosoa hakaakang ka eena khalefong. Etsoe haeba, ha re ne re le lira, re ile ra boelanngoa le Molimo ka lefu la Mora oa hae, kaha joale re boelantsoe, re tla pholosoa haholo ka bophelo ba hae.”—Baroma 5:8-10.
7. Jehova o bontšitse tiisetso joang pele ho Moroallo, ’me ke hobane’ng ha ho ne ho loketse hore moloko oa pele ho Moroallo o timetsoe?
7 Tiisetso ea Jehova e ile ea bonahala mehleng ea Noe. Hoo e ka bang lilemo tse fetang lekholo pele ho Moroallo, “Molimo a bona lefatše ’me, bonang! le ne le senyehile, hobane nama eohle e ne e sentse tsela ea eona lefatšeng.” (Genese 6:12) Leha ho le joalo, ka nako e itseng, Jehova o ile a bontša tiisetso ho moloko oa batho. O ile a re: “Moea oa ka o ke ke oa sebetsa ho motho ka nako e sa lekanyetsoang kaha ebile ke nama. Ka lebaka leo matsatsi a hae e tla ba lilemo tse lekholo le mashome a mabeli.” (Genese 6:3) Lilemo tseo tse 120 li ile tsa neha Noe ea tšepahalang monyetla oa ho tsoala bana le oa hore ha a tsebisoa ka taelo ea Molimo, a hahe areka le ho lemosa batho ba mehleng ea hae ka Moroallo o tlang. Moapostola Petrose o ile a ngola, a re: “Ho se fele pelo [e leng tšoaneleho e amanang le ho tiisetsa] ha Molimo ho ne ho letile matsatsing a Noe, ha areka e ne e ntse e hahoa, eo ka ho eona batho ba seng bakae, ke hore, meea e robeli, ba ileng ba pholosoa ba sireletsehile metsing.” (1 Petrose 3:20) Ke ’nete hore bao e neng e se litho tse haufi tsa lelapa la Noe ‘ha baa ka ba elelloa’ ho bolela ha hae. (Matheu 24:38, 39) Empa ka ho etsa hore Noe a hahe areka le hore mohlomong a sebeletse ka mashome a mangata a lilemo e le “’moleli oa ho loka,” Jehova o ile a neha batho ba mehleng ea Noe nako e ngata ea hore ba bakele litsela tsa bona tsa pefo ’me ba Mo sebeletse. (2 Petrose 2:5; Baheberu 11:7) Ho felisoa ha moloko oo o khopo ho ne ho tšoaneleha ka ho feletseng.
O Ile a Tiisetsa Baiseraele ka Mokhoa o Behang Mohlala
8. Tiisetso ea Jehova ho sechaba sa Iseraele e ile ea bonahatsoa joang?
8 Jehova o ile a tiisetsa Baiseraele ka nako e telele haholo ho feta lilemo tse 120. Lilemong tsohle tse fetang 1 500 tsa histori ea bona e le sechaba se khethiloeng sa Molimo, boholo ba nako Baiseraele ba ne ba leka tiisetso ea Molimo ka ho feletseng. Libeke tse seng kae feela ka mor’a ho lokolloa ka mohlolo Egepeta, ba ile ba retelehela borapeling ba litšoantšo, ba bontša ho hloka tlhompho ho feletseng ho Mopholosi oa bona. (Exoda 32:4; Pesaleme ea 106:21) Mashomeng a lilemo a latelang, Baiseraele ba ile ba belaela ka lijo tseo Jehova a neng a ba fa tsona ka mohlolo lefeelleng, ba korotla ka Moshe le Arone, ba bua hampe ka Jehova, ba etsa bohlola le bahetene, esita le ho kopanela borapeling ba Baale. (Numere 11:4-6; 14:2-4; 21:5; 25:1-3; 1 Bakorinthe 10:6-11) Jehova o ne a tla be a nepile haeba a ne a ka felisa batho ba hae, empa ho e-na le hoo, o ile a tiisetsa.—Numere 14:11-21.
9. Nakong ea Baahloli le nakong ea marena, Jehova o ile a bontša joang hore ke Molimo oa tiisetso?
9 Nakong ea Baahloli, Baiseraele ba ile ba oela borapeling ba litšoantšo khafetsa. Ha ba ne ba etsa joalo, Jehova o ne a ba tlohella matsohong a lira tsa bona. Empa ha ba ne ba baka ’me ba kōpa thuso ho eena, o ne a bontša tiisetso ebe o hlahisa baahloli ba ba lopollang. (Baahloli 2:17, 18) Nakong ea puso e telele ea marena, ke marena a seng makae a ileng a bontša boinehelo bo khethehileng ho Jehova. Esita le tlas’a marena a tšepahalang, hangata batho ba ne ba tsoaka borapeli ba ’nete le ba bohata. Ha Jehova a ne a hlahisa baprofeta hore ba fane ka temoso khahlanong le ho se tšepahale, hangata batho ba ne ba khetha ho mamela baprista ba silafetseng le baprofeta ba bohata. (Jeremia 5:31; 25:4-7) Ha ho pelaelo hore Baiseraele ba ne ba hlorisa baprofeta ba tšepahalang ba Jehova esita le ho bolaea ba bang ba bona. (2 Likronike 24:20, 21; Liketso 7:51, 52) Leha ho le joalo, Jehova o ile a tsoela pele ho bontša tiisetso.—2 Likronike 36:15.
Tiisetso ea Jehova ha ea ka ea Fela
10. Tiisetso ea Jehova e ile ea fihla moo e fellang teng neng?
10 Leha ho le joalo, histori e bontša hore tiisetso ea Molimo e na le moo e fellang teng. Ka 740 B.C.E., o ile a lumella Baassyria hore ba lihe ’muso oa Iseraele oa meloko e leshome le hore ba ise baahi ba oona kholehong. (2 Marena 17:5, 6) Bofelong ba lekholo le latelang la lilemo, o ile a lumella Bababylona hore ba futuhele ’muso oa Juda oa meloko e ’meli le ho timetsa Jerusalema le tempele ea eona.—2 Likronike 36:16-19.
11. Jehova o ile a bontša tiisetso joang esita leha a ne a phethahatsa kahlolo?
11 Leha ho le joalo, esita le nakong ea ha Jehova a ne a phethahatsa likahlolo tsa hae khahlanong le Iseraele le Juda, ha aa ka a tlohela ho bontša tiisetso. Ka moprofeta oa hae Jeremia, Jehova o ile a bolela esale pele hore sechaba sa hae se khethiloeng se tla tsosolosoa. O ile a re: “Tumellanong le ho phethahala ha lilemo tse mashome a supileng Babylona ke tla lebisa tlhokomelo ea ka ho lōna, ’me ke tla tiisa lentsoe la ka le molemo ho lōna ka ho le khutlisetsa sebakeng sena. Ke tla etsa hore le mphumane. . . . Ke tla bokella sehlopha sa baholehuoa ba lōna ’me ke le bokelle ho tsoa lichabeng tsohle le libakeng tsohle tseo ke le qhalakanyelitseng ho tsona.”—Jeremia 29:10, 14.
12. Ho ile ha bonahala joang hore ho khutlela Juda ha masala a Bajuda ho ne ho tataisoa ke Molimo mabapi le ho tla ha Mesia?
12 Masala a Bajuda ba kholehong a ile a fela a khutlela Juda ’me a tsosolosa borapeli ba Jehova tempeleng e hahiloeng bocha Jerusalema. Ha merero ea Jehova e phethahala, masala ana a ne a tla tšoana le “phoka e tsoang ho Jehova,” e khathollang le e tlisang nala. Hape a ne a tla ba sebete le ho ba matla joaloka “tau har’a liphoofolo tsa moru.” (Mikea 5:7, 8) Ho ka etsahala hore ebe karolo ena ea bobeli e ile ea phethahala nakong ea bo-Maccabee, e leng nako eo ka eona Bajuda ba ileng ba etelloa pele ke lelapa la bo-Maccabee ho leleka lira tsa bona Naheng e Tšepisitsoeng le ho nehela bocha tempele e neng e silafalitsoe. Kahoo, naha le tempele li ile tsa bolokoa e le hore masala a mang a tšepahalang a ka khona ho amohela Mora oa Molimo ha a hlaha moo e le Mesia.—Daniele 9:25; Luka 1:13-17, 67-79; 3:15, 21, 22.
13. Esita leha Bajuda ba se ba bolaile Mora oa hae, Jehova o ile a tsoela pele joang ho ba bontša tiisetso?
13 Esita leha Bajuda ba se ba bolaile Mora oa hae, Jehova o ile a tsoela pele ho ba bontša tiisetso ka nako ea lilemo tse ling hape tse tharo le halofo, a ba bulela monyetla o khethehileng oa ho ba bitsetsa ho ba karolo ea peō ea moea ea Abrahama. (Daniele 9:27)b Pele le ka mor’a selemo sa 36 C.E., Bajuda ba bang ba ile ba amohela pitso ena, kahoo, joalokaha Pauluse a ile a hlalosa hamorao, “masala a hlahile ho ea ka khetho ka lebaka la mosa o sa tšoanelang.”—Baroma 11:5.
14. (a) Ka 36 C.E., tokelo ea ho ba karolo ea peō ea moea ea Abrahama e ile ea atolosetsoa ho bo-mang? (b) Pauluse o ile a hlalosa boikutlo ba hae ka tsela eo Jehova a khethang litho tsa Iseraele ea moea ka eona joang?
14 Ka 36 C.E., tokelo ea ho ba karolo ea peō ea moea ea Abrahama e ile ea atolosetsoa ka lekhetlo la pele ho bao e seng Bajuda kapa ba sa sokolohelang bolumeling ba Sejuda. Bohle ba ileng ba arabela ba ile ba boela ba amohela mosa o sa tšoanelang oa Jehova le tiisetso ea hae. (Bagalata 3:26-29; Baefese 2:4-7) Pauluse o ile a tsota ha a hlalosa kananelo e tebileng bakeng sa bohlale ba Jehova le morero o tšehelitseng tiisetso ea hae e mohau, eo a hlahisang ka eona palo e feletseng ea ba bilelitsoeng ho phetha palo ea Iseraele ea moea: “O! botebo ba maruo le bohlale le tsebo ea Molimo! Likahlolo tsa hae ke tse ke keng tsa batlisisoa hakaakang ’me litsela tsa hae ke tse ke keng tsa fuputsoa hakaakang!”—Baroma 11:25, 26, 33; Bagalata 6:15, 16.
Tiisetso Molemong oa Lebitso la Hae
15. Lebaka le ka sehloohong la ho tiisetsa ha Molimo ke lefe, ’me ke tseko efe e neng e hloka nako hore e rarolloe?
15 Ke hobane’ng ha Jehova a bontša tiisetso? Lebaka le ka sehloohong ke hore a hōlise lebitso la hae le halalelang le ho tlosa qoso bobusing ba hae. (1 Samuele 12:20-22) Tseko ea hore na ho nepahetseng le ho fosahetseng ke hofe e ileng ea phahamisoa ke Satane mabapi le tsela eo Jehova a sebelisang bobusi ba Hae ka eona e ne e hloka nako hore e rarolloe ka mokhoa o khotsofatsang ka pel’a pōpo eohle. (Jobo 1:9-11; 42:2, 5, 6) Kahoo, ha batho ba hae ba ne ba sotloa Egepeta, Jehova o ile a re ho Faro: “Ke u bolokile u phela ka lebaka lena, ka morero oa hore ke u bontše matla a ka le hore lebitso la ka le boleloe lefatšeng lohle.”—Exoda 9:16.
16. (a) Tiisetso ea Jehova e ile ea etsa hore ho be bonolo joang hore ho lokisoe batho bakeng sa lebitso la hae? (b) Lebitso la Jehova le tla halaletsoa joang ’me bobusi ba hae bona bo tla tlosoa qoso joang?
16 Mantsoe a Jehova ho Faro a ile a qotsoa ha moapostola Pauluse a ne a hlalosa karolo e phethoang ke tiisetso ea Molimo ho tlotlisoeng ha lebitso la Hae le halalelang. Eaba Pauluse oa ngola, o re: “Joale, haeba Molimo, le hoja a e-na le takatso ea ho bontša khalefo ea hae le ho tsebahatsa matla a hae, a mameletse ka tiisetso e khōlō lijana tsa khalefo tse entsoeng hore li lokele timetso, e le hore a ka tsebahatsa maruo a khanya ea hae lijaneng tsa mohau, tseo a ileng a li lokisa esale pele bakeng sa khanya, e leng, rōna, bao a ileng a ba bitsa eseng feela har’a Bajuda empa le har’a lichaba, joale phoso e hokae? Ho joalokaha a boletse le ho Hosea a re: ‘Bao e seng sechaba sa ka ke tla ba bitsa “sechaba sa ka.”’” (Baroma 9:17, 22-25) Kaha Jehova o ile a bontša tiisetso, o ile a khona ho ntša har’a lichaba “batho bakeng sa lebitso la hae.” (Liketso 15:14) Tlas’a Hlooho ea bona, Jesu Kreste, “bahalaleli” bana ke majalefa a ’Muso oo Jehova a tla o sebelisa ho halaletsa lebitso la Hae le leholo le oo a tla o sebelisa ho tlosa qoso bobusing ba Hae.—Daniele 2:44; 7:13, 14, 27; Tšenolo 4:9-11; 5:9, 10.
Tiisetso ea Jehova e Fella ka Poloko
17, 18. (a) Ke ka ho etsa’ng moo re ka nyatsang Jehova re sa ikemisetsa ka ho bontša tiisetso ha hae? (b) Re khothalletsoa ho ba le pono efe ka tiisetso ea Jehova?
17 Ho tloha ha moloko oa motho o qala ho oela sebeng ka sehlōhō ho fihlela joale, Jehova o bontšitse hore ke Molimo ea tiisetsang. Tiisetso ea hae pele ho Moroallo e ile ea bula monyetla oa hore ho fanoe ka temoso e loketseng le hore ho hahoe ntho ea ho pholosa. Empa ho se fele pelo ha hae ho ile ha fihla moo ho fellang teng, ’me Moroallo o ile oa tla. Ka mokhoa o tšoanang kajeno, Jehova o bontša tiisetso e khōlō, ’me e tšoareletse ka nako e telele ho feta kamoo ba bangata ba neng ba lebeletse kateng. Leha ho le joalo, seo hase lebaka la ho felloa ke tšepo. Ho etsa joalo ho ne ho tla tšoana le ho nyatsa Molimo bakeng sa ho ba ea tiisetsang. Pauluse o ile a botsa: “Na u nyelisa maruo a mosa le mamello le tiisetso ea hae, hobane u sa tsebe hore tšobotsi e mosa ea Molimo e leka ho u isa pakong?”—Baroma 2:4.
18 Ha ho le ea mong oa rōna ea ka tsebang hore na re hloka tiisetso ea Molimo hakae ho tiisa hore rea amoheleha ho eena e le hore re tle re pholohe. Pauluse o re eletsa hore re ‘’ne re sebeletse poloko ea rōna ka tšabo le thothomelo.’ (Bafilipi 2:12) Moapostola Petrose o ile a ngolla Bakreste-’moho le eena a re: “Jehova ha a liehe mabapi le tšepiso ea hae, joalokaha batho ba bang ba ho nka e le tieho, empa ha a le felle pelo hobane ha a lakatse hore leha e le mang a timetsoe empa o lakatsa hore bohle ba fihle pakong.”—2 Petrose 3:9.
19. Re ka sebelisa tiisetso ea Jehova hamolemo joang?
19 Kahoo, a re se keng ra fela pelo ke tsela eo Jehova a sebetsang litaba ka eona. Ho e-na le hoo, a re lateleng keletso e tsoelang pele ea Petrose ’me re nke “ho se fele pelo ha Morena oa rōna e le poloko.” Poloko ea bo-mang? Ea rōna le ea ba bang ba se nang palo ba sa ntseng ba lokela ho utloa “litaba tsena tse molemo tsa ’muso.” (2 Petrose 3:15; Matheu 24:14) Sena se tla re thusa ho ananela kamoo Jehova a bontšitseng tiisetso ka mosa kateng le ho re susumelletsa ho bontša tiisetso ha re sebelisana le ba bang.
[Mongolo o botlaaseng ba leqephe]
a Ka Seheberu, lentsoe le sebelisetsoang “nko” kapa “mahanana” (ʼaph) le sebelisoa hangata bakeng sa ho tšoantšetsa bohale. Le sebelisoa ka tsela ena ka lebaka la ho hemela holimo kapa ho suma ha motho ea halefileng.
b Bakeng sa tlhaloso e tsoelang pele ea boprofeta bona, bona buka ea Ela Hloko Boprofeta ba Daniele!, leqepheng la 191-4, e hatisitsoeng ke Lipaki tsa Jehova.
Na U ka Hlalosa?
•Ka Bibeleng lentsoe “tiisetso” le bolela eng?
•Jehova o ile a bontša tiisetso joang pele ho Moroallo, ka mor’a botlamuoa ba Babylona le lekholong la pele la lilemo?
•Jehova o bontšitse tiisetso ka mabaka afe a bohlokoa?
•Re lokela ho ba le pono efe ka tiisetso ea Jehova?
[Setšoantšo se leqepheng la 9]
Tiisetso ea Jehova pele ho Moroallo e file batho monyetla o mongata oa pako
[Setšoantšo se leqepheng la 10]
Ka mor’a ho oa ha Babylona, Bajuda ba ile ba rua molemo tiisetsong ea Jehova
[Setšoantšo se leqepheng la 11]
Lekholong la pele la lilemo, Bajuda le bao e seng Bajuda ba ile ba rua molemo tiisetsong ea Jehova
[Litšoantšo tse leqepheng la 12]
Bakreste kajeno ba sebelisa tiisetso ea Jehova hamolemo