“Le ’ne le Behe Litholoana Tse Ngata”

“Le ’ne le behe litholoana tse ngata ’me le be barutuoa ba ka.”—JOHANNE 15:8.

 1. (a) Jesu o ile a bolella baapostola ba hae hore ho hlokahala’ng hore e be barutuoa? (b) Re lokela ho ipotsa potso efe?

E NE e le bosiung ba pele ho lefu la hae. Jesu o ne a nkile nako a khothatsa baapostola ba hae ka tieo. Nakong ena e tlameha ebe e ne e le ka mor’a khitla, empa ka lebaka la ho rata metsoalle ea hae e haufi, Jesu o ile a tsoela pele a ntse a bua. Joale, moqoqong oa hae, o ile a ba hopotsa ntho e ’ngoe hape e hlokahalang hore ba lule e le barutuoa ba hae. O ile a re: “Ntate o tlotlisoa ka sena, hore le ’ne le behe litholoana tse ngata ’me le be barutuoa ba ka.” (Johanne 15:8) Na rōna kajeno re beha haholo joaloka barutuoa? Ho bolela’ng ho ‘beha litholoana tse ngata’? Hore re fumane karabo, a re nahaneng ka puisano e ileng ea etsoa bosiung boo.

 2. Jesu o bolela papiso efe mabapi le litholoana bosiung ba pele ho lefu la hae?

² Keletso ea ho beha litholoana ke karolo ea papiso eo Jesu a ileng a e bolella baapostola ba hae. O ile a re: “Ke ’na sefate sa morara sa ’nete, ’me Ntate ke molemi. Lekala le leng le le leng le ho ’na le sa beheng litholoana oa le tlosa, ’me le leng le le leng le behang litholoana oa le hloekisa, e le hore le ka beha litholoana tse eketsehileng. Le se le hloekile ka lebaka la lentsoe leo ke le boleletseng lona. Lulang bonngoeng le ’na, le ’na ke lule bonngoeng le lōna. Feela joalokaha lekala le ke ke la beha litholoana ka bolona ntle le hore le lule sefateng sa morara, ka tsela e tšoanang le lōna le ke ke la beha litholoana ka bolōna, ntle le hore le lule bonngoeng le ’na. Ke ’na sefate sa morara, lōna le makala. . . . Ntate o tlotlisoa ka sena, hore le ’ne le behe litholoana tse ngata ’me le be barutuoa ba ka. Feela joalokaha Ntate a nthatile ’me ’na ke le ratile, le lule leratong la ka. Haeba le boloka litaelo tsa ka, le tla lula leratong la ka.”—Johanne 15:1-10.

 3. Ke’ng seo balateli ba Jesu ba lokelang ho se etsa e le hore ba behe litholoana?

³ Papisong ena Jehova ke Molemi, Jesu ke sefate sa morara, ’me baapostola bao Jesu a buang le bona ke makala. Hafeela baapostola ba loanela ho ‘lula bonngoeng’ le Jesu, ba ne ba tla beha litholoana. Joale Jesu o ile a hlalosa kamoo baapostola ba ka atlehang ho boloka bonngoe bona ba bohlokoa kateng, o ile a re: “Haeba le boloka litaelo tsa ka, le tla lula leratong la ka.” Hamorao, moapostola Johanne o ile a ngolla Bakreste-’moho le eena mantsoe a tšoanang, a re: “Ea bolokang litaelo tsa [Kreste] o lula bonngoeng le eena.”a (1 Johanne 2:24; 3:24) Kahoo, ka ho boloka litaelo tsa Kreste, balateli ba hae ba lula bonngoeng le eena, ’me bonngoe boo bo ba nolofalletsa ho beha litholoana. Re lokela ho beha litholoana tsa mofuta ofe?

Monyetla oa ho Tsoela Pele

 4. Re ka ithuta’ng ’neteng ea hore Jehova o “tlosa” lekala le leng le le leng le sa beheng litholoana?

⁴ Papisong ea sefate sa morara, Jehova o “tlosa,” kapa o poma lekala le sa beheng. See se re bolella’ng? Se re bolella hore hoa hlokahala hore barutuoa bohle ba behe litholoana le hore bohle ba ka beha litholoana ho sa tsotellehe hore na maemo a bona kapa mefokolo ea bona ke efe. Ka sebele, ho ke ke ha lumellana le litsela tsa Jehova tse lerato ho “tlosa” motho kapa ho nka hore ha a tšoanelehe ho ba morutuoa oa Kreste kahobane a hlōleha ho etsa ntho eo a ke keng a khona ho e etsa.—Pesaleme ea 103:14; Bakolose 3:23; 1 Johanne 5:3.

 5. (a) Papiso ea Jesu e bontša joang hore re ka tsoela pele re beha litholoana? (b) Re tla nahana ka litholoana tsa mofuta ofe tse peli?

⁵ Papiso ea Jesu ea sefate sa morara e boetse e bontša hore ho latela maemo a rōna, re lokela ho batla menyetla ea ho tsoela pele mesebetsing ea rōna ea borutuoa. Hlokomela seo Jesu a se bolelang ha a re: “Lekala le leng le le leng le ho ’na le sa beheng litholoana oa le tlosa, ’me le leng le le leng le behang litholoana oa le hloekisa, e le hore le ka beha litholoana tse eketsehileng.” (Johanne 15:2) Ho ea qetellong ea papiso ena, Jesu o ile a khothalletsa balateli ba hae ho beha “litholoana tse eketsehileng.” (Temana ea 8) See se bolela’ng? Joaloka barutuoa, ha rea lokela ho qhoaolla. (Tšenolo 3:14, 15, 19) Ho e-na le hoo, re lokela ho batla litsela tsa ho tsoela pele re beha litholoana. Re lokela ho leka ho beha litholoana tsa mofuta ofe haholo? Ke (1) “litholoana tsa moea” le (2) litholoana tsa ’Muso.—Bagalata 5:22, 23; Matheu 24:14.

Litholoana Tsa Botho ba Bokreste

 6. Jesu Kreste o ile a hatisa bohlokoa ba tholoana ea moea e boletsoeng pele joang?

⁶ Lerato ke lona la pele ‘litholoaneng tsa moea.’ Moea o halalelang oa Molimo o etsa hore Bakreste ba be le lerato, hobane ba mamela taelo eo Jesu a faneng ka eona nakoana pele a bua ka papiso ea sefate sa morara se behang litholoana. O ile a re ho baapostola ba hae: “Ke le fa taelo e ncha, hore le ratane.” (Johanne 13:34) Ha e le hantle, ho sohle seo Jesu a ileng a se bua bosiung boo ba ho qetela a le lefatšeng, ka makhetlo o ile a hopotsa baapostola bohlokoa ba ho bontša lerato.—Johanne 14:15, 21, 23, 24; 15:12, 13, 17.

 7. Moapostola Petrose o ile a bontša joang hore ho beha litholoana ho amana le ho bontša botho bo kang ba Kreste?

⁷ Petrose, ea neng a le teng bosiung boo, o ile a utloisisa hore lerato le kang la Kreste hammoho le botho bo amanang le lona li lokela ho bonahala har’a barutuoa ba ’nete ba Kreste. Lilemo hamorao, Petrose o ile a khothalletsa Bakreste ho sebeletsa ho ba le botho bo bontšang boitšoaro, boikutlo bo mofuthu ba bara ba motho le lerato. O ile a phaella ka ho bolela hore ho etsa joalo ho re thibela “ho ba ba sa sebetseng kapa ba sa beheng.” (2 Petrose 1:5-8) Ho sa tsotellehe maemo a rōna, re ka khona ho bonahatsa litholoana tsa moea. Ka lebaka leo, e se eka re ka leka ho bontša lerato, mosa, bonolo le botho bo bong bo kang ba Kreste haholoanyane, etsoe “ha ho molao [kapa moeli] . . . khahlanong le lintho tse joalo.” (Bagalata 5:23) Ka sebele, a re beheng “litholoana tse ngata.”

Ho Beha Litholoana Tsa ’Muso

 8. (a) Ho na le kamano efe pakeng tsa litholoana tsa moea le litholoana tsa ’Muso? (b) Ke potso efe eo re lokelang ho nahana ka eona?

⁸ Semela se shebahala hantle ha se behile litholoana tse ntle le tse nang le metsi a mangata. Leha ho le joalo, molemo oa litholoana tseo hase feela ho etsa hore semela se shebahale hantle. Litholoana li boetse ke tsa bohlokoa hobane peō ea tsona e thusa hore ho be le limela tse ling. Ka ho tšoanang, litholoana tsa moea ha li felle feela ka ho khabisa botho ba rōna ba Bokreste. Botho bo bontšang lintho tse kang lerato le tumelo bo boetse bo re susumelletsa ho jala molaetsa oa ’Muso o kang peō o Lentsoeng la Molimo. Hlokomela kamoo moapostola Pauluse a hatisang kamano ena ea bohlokoa. O re: “Le rōna re bontša tumelo [karolo ea litholoana tsa moea] ’me ka hona rea bua.” (2 Bakorinthe 4:13) Ka tsela ena, Pauluse o hlalosa ho ea pele hore ‘re nyehela kamehla ho Molimo sehlabelo sa thoriso, ke hore, litholoana tsa melomo’—e leng mofuta oa bobeli oa litholoana tseo re lokelang ho li bonahatsa. (Baheberu 13:15) Na re na le menyetla ea ho beha litholoana haholoanyane, ha e le hantle ho beha “litholoana tse ngata,” re le baboleli ba ’Muso oa Molimo?

 9. Na ho beha litholoana ke ntho e le ’ngoe le ho etsa barutuoa? Hlalosa.

⁹ E le hore re arabe ka nepo, ho hlokahala hore pele re utloisise hore na litholoana tsa ’Muso ke eng. Na ho nepahetse ho nahana hore ho beha litholoana ho bolela ho etsa barutuoa? (Matheu 28:19) Na ka ho khetheha litholoana tseo re li behang li bolela batho bao re ba thusang hore e be barapeli ba kolobelitsoeng ba Jehova? Che. Haeba ho ne ho le joalo, sena se ne se tla nyahamisa Lipaki tsohle tse ratehang tse ’nileng tsa bolela molaetsa oa ’Muso ka botšepehi ka lilemo masimong a batho ba sa mameleng hakaalo. Ka sebele, haeba litholoana tsa ’Muso tseo re li behang li ne li tšoantšetsoa feela ke barutuoa ba bacha, Lipaki tse sebetsang ka thata joalo li ne li tla tšoana le makala a sa beheng a papiso ea Jesu! Ho hlakile hore ha ho joalo. Ebe joale litholoana tsa ’Muso tse ka sehloohong tsa tšebeletso ea rōna ke’ng?

Ho Beha Litholoana ka ho Jala Peō ea ’Muso

10. Papiso ea Jesu ea mojali le mefuta e sa tšoaneng ea mobu e bontša joang hore na litholoana tsa ’Muso ke eng le hore na hase eng?

¹⁰ Papiso ea Jesu ea mojali le mefuta e sa tšoaneng ea mobu e re fa karabo—karabo e khothatsang ho ba pakang masimong a sa beheng haholo. Jesu o ile a re peō ke molaetsa oa ’Muso o ka Lentsoeng la Molimo le hore mobu o emela pelo ea motho ea tšoantšetso. Peō e ’ngoe e ile “ea oela mobung o motle, ’me, ka mor’a hore e mele, ea hlahisa litholoana.” (Luka 8:8) Litholoana life? Ha koro e se e metse ’me e butsoitse, litholoana tsa eona hase mahlaka a manyenyane a koro empa ke peō e ncha. Ka ho tšoanang, litholoana tseo Mokreste a li behang hase hakaalo barutuoa ba bacha, empa ke peō e ncha ea ’Muso.

11. Litholoana tsa ’Muso li ka hlalosoa joang?

¹¹ Kahoo, tabeng ena litholoana hase barutuoa ba bacha kapa botho bo botle ba Bokreste. Kaha peō e jaloang ke lentsoe la ’Muso, litholoana e lokela ho ba ho atisoa ha peō eo. Tabeng ena ho beha litholoana ho bolela ho bua ka ’Muso. (Matheu 24:14) Na ho beha litholoana tse joalo tsa ’Muso—e leng ho bolela litaba tse molemo tsa ’Muso—hoa khoneha ho sa tsotellehe hore na maemo a rōna ke afe? E, hoa khoneha! Papisong eona ena Jesu o hlalosa lebaka.

Ho Fana ka se Molemohali Seo re Nang le Sona ho Tlotlisa Molimo

12. Na Bakreste bohle ba ka khona ho beha litholoana tsa ’Muso? Hlalosa.

¹² Jesu o ile a re: ‘E jetsoeng mobung o motle, ke ea hlahisang, enoa tse lekholo, eane tse mashome a tšeletseng, e mong tse mashome a mararo.’ (Matheu 13:23) Peō e jetsoeng masimong e ka beha ka tsela e sa tšoaneng ho itšetlehile ka maemo. Ka ho tšoanang, seo re ka se etsang ha re bolela litaba tse molemo se ka fapana ho itšetlehile ka maemo a rōna, ’me Jesu o ile a bontša hore o hlokomela sena. Ba bang ba ka ’na ba e-ba le menyetla e eketsehileng; ba bang e ka ’na eaba ba phela hantle ’meleng ’me ba matla. Kahoo, seo re khonang ho se etsa e ka ’na ea e-ba se eketsehileng kapa se ka tlaase ho seo ba bang ba se etsang, empa hafeela e le se molemohali, Jehova oa thaba. (Bagalata 6:4) Esita le haeba nako ea rōna mosebetsing oa boboleli e fokotsoa ke ho hōla kapa ho kula, ha ho pelaelo hore Jehova, Ntat’a rōna ea mohau, o nka hore re har’a ‘ba ntseng ba beha litholoana tse ngata.’ Hobane’ng? Hobane re mo fa ‘sohle seo re nang le sona’—e leng tšebeletso ea rōna ea moea oohle.b—Mareka 12:43, 44; Luka 10:27.

13. (a) Lebaka le ka sehloohong la hore re ‘tsoele pele’ re beha litholoana tsa ’Muso ke lefe? (b) Ke’ng se tla re thusa hore re ’ne re behe litholoana masimong a batho ba sa mameleng hakaalo? (Bona lebokose le leqepheng la 21.)

¹³ Ho sa tsotellehe hore na re beha litholoana tsa ’Muso hakae, re tla susumelletseha hore ‘re tsoele pele ’me re ’ne re behe litholoana’ ha re hopola hore na re li beha ka lebaka lefe. (Johanne 15:16) Jesu o ile a bolela lebaka le ka sehloohong a re: “Ntate o tlotlisoa ka sena, hore le ’ne le behe litholoana tse ngata.” (Johanne 15:8) Ho hlakile hore mosebetsi oa rōna oa boboleli o halaletsa lebitso la Jehova ka pel’a batho bohle. (Pesaleme ea 109:30) Honor, eo e leng Paki e tšepahalang e ka bang lilemo li 75, o re: “Esita le masimong a batho ba sa mameleng hakaalo, ke tlotla ho emela Ea Holimo-limo.” Ha Claudio, eo e bileng Paki e chesehang ho tloha ka 1974, a ne a botsoa hore na ke hobane’ng ha a ntse a tsoela pele ho bolela le hoja e le ba fokolang feela ba mamelang tšimong ea habo, o ile a qotsa Johanne 4:34, moo re balang mantsoe a Jesu a reng: “Lijo tsa ka ke hore ke etse thato ea ea nthomileng le hore ke qete mosebetsi oa hae.” Claudio o ile a phaella a re: “Joaloka Jesu, ha ke batle ho qala feela empa ke boetse ke batla ho phetha mosebetsi oa ka joaloka ’moleli oa ’Muso.” (Johanne 17:4) Lipaki Tsa Jehova lefatšeng lohle li na le maikutlo a tšoanang.—Bona lebokose le reng “Mokhoa oa ho ‘Beha Litholoana ka Mamello,’” leqepheng la 21.

Ho Bolela le ho Ruta

14. (a) Mosebetsi oa Johanne Mokolobetsi le oa Jesu o ne o e-na le merero efe e ’meli? (b) U ka hlalosa mosebetsi oa Bakreste kajeno joang?

¹⁴ ’Moleli oa pele oa ’Muso ea boleloang ka Likosepeleng ke Johanne Mokolobetsi. (Matheu 3:1, 2; Luka 3:18) Morero oa hae o moholo e ne e le “hore a fane ka bopaki,” ’me o ile a etsa joalo ka tumelo e matla le ka tšepo ea hore “batho ba mefuta eohle ba ka lumela.” (Johanne 1:6, 7) Ka sebele, ba bang bao Johanne a ileng a ba bolella molaetsa e ile ea e-ba barutuoa ba Kreste. (Johanne 1:35-37) Kahoo, Johanne e ne e le ’moleli hape e le moetsi oa barutuoa. Jesu le eena e ne e le ’moleli le mosuoe. (Matheu 4:23; 11:1) Kahoo, ha ho makatse hore ebe Jesu o ile a laela balateli ba hae hore ba bolele molaetsa oa ’Muso le hore ba thuse batho ho o amohela e le hore e be barutuoa. (Matheu 28:19, 20) Kahoo, kajeno mosebetsi oa rōna ke ho bolela le ho ruta.

15. Ho na le ho tšoana hofe pakeng tsa mosebetsi oa boboleli o neng o etsoa lekholong la pele la lilemo C.E. le o etsoang kajeno?

¹⁵ Ho batho ba lekholong la pele la lilemo C.E. ba ileng ba utloa ha Pauluse a bolela le ho ruta, ‘ba bang ba ile ba qala ho lumela lintho tse boleloang; ba bang ba ne ba sa lumele.’ (Liketso 28:24) Kajeno ho etsahala se tšoanang. Ka masoabi, boholo ba peō ea ’Muso bo oela mobung o seng motle. Leha ho le joalo, peō e ’ngoe e sa ntsane e oela mobung o motle, e hlahisa metso le ho mela joalokaha Jesu a boletse esale pele. Ha e le hantle, lefatšeng lohle ka karolelano batho ba fetang 5 000 e ba barutuoa ba ’nete ba Kreste beke ka ’ngoe ka selemo! Barutuoa bana ba bacha ba “lumela lintho tse boleloang,” le hoja batho ba bang ba bangata ba sa li lumele. Ba thusitsoe ke’ng hore lipelo tsa bona li amohele molaetsa oa ’Muso? Hangata ba thusoa ke thahasello eo Lipaki li e bontšang—e tšoanang le ho nosetsoa ha peō e ncha. (1 Bakorinthe 3:6) Nahana ka mehlala e ’meli feela.

Ho Bontša Thahasello Hoa Thusa

16, 17. Ke hobane’ng ha e le habohlokoa ho bontša thahasello ho bao re kopanang le bona tšimong?

¹⁶ Karolien, eo e leng Paki e nyenyane ea Belgium, o ile a etela mosali e mong ea hōlileng ea sa kang a thabela molaetsa oa ’Muso. Kaha mosali enoa o ne a tlamisitse letsoho, Karolien le eo a neng a tsamaea le eena ba ile ba kōpa ho mo thusa empa o ile a hana. Matsatsi a mabeli hamorao ba ile ba khutlela ha mosali enoa ’me ba mo botsa botsoho. Karolien o re: “Sena se ile sa thusa. O ile a hlolloa ho bona hore re ne re hlile re thahasella eena. O ile a re re kene ka tlung, ’me re ile ra qala thuto ea Bibele.”

¹⁷ Sandi, Paki ea United States, le eena o bontša thahasello ho bao a ba bolellang molaetsa. O bala litsebiso tsa bana ba hlahileng koranteng ebe joale o etela batsoali ba bacha a nkile Buka ea ka ea Lipale tsa Bibele.c Kaha hangata ’mè o teng lapeng ’me o motlotlo ho bontša baeti lesea la hae, hangata puisano e tsoela pele. Sandi o re: “Ke bua le batsoali ka bohlokoa ba hore ba etse hore ho be le kamano pakeng tsa bona le lesea ka ho bala. Hamorao ke bua ka mathata a ho hōlisa bana lefatšeng lena.” Ka lebaka la sena, haufinyane ’mè e mong le bana ba tšeletseng ba ile ba qala ho sebeletsa Jehova. Ho ikitlaetsa le ho bontša thahasello ho ka ba le liphello tse tšoanang tse thabisang tšebeletsong ea rōna.

18. (a) Ke hobane’ng ha kaofela ha rōna re ka phetha taelo ea hore re ‘behe litholoana tse ngata’? (b) Ke lintho life tse tharo tse hlokahalang bakeng sa ho ba barutuoa tse boletsoeng Kosepeleng ea Johanne tseo u ikemiselitseng ho li etsa?

¹⁸ Ho khothatsa hakaakang ho tseba hore re ka phetha taelo ea hore re ‘’ne re behe litholoana tse ngata’! Ebang re banyenyane kapa re baholo, ebang re phela hantle kapa rea kula, ebang re paka masimong a batho ba amohelang molaetsa kapa ba sa o amoheleng hakaalo, bohle re beha litholoana tse ngata. Joang? Ka ho bonahatsa litholoana tsa moea haholoanyane le ka ho jala molaetsa oa ’Muso oa Molimo ka hohle kamoo re ka khonang. Ka nako e tšoanang, re loanela ho ‘lula lentsoeng la Jesu’ le ho ‘ba le lerato har’a rōna.’ E, ka ho etsa lintho tsena tse tharo tsa bohlokoa tse hlokahalang bakeng sa ho ba barutuoa, tse boletsoeng Kosepeleng ea Johanne, re bontša hore “ka sebele re barutuoa ba [Kreste].”—Johanne 8:31; 13:35.

[Mongolo o botlaaseng ba leqephe]

Lipotso Tsa Tlhahlobo

• Re lokela ho beha litholoana tsa mofuta ofe haholo?

• Ke hobane’ng ha re ka finyella pakane ea ho ‘beha litholoana tse ngata’?

• Ke lintho life tse tharo tse hlokahalang bakeng sa ho ba morutuoa tse boletsoeng Kosepeleng ea Johanne tseo re buileng ka tsona?

[Lebokose/Setšoantšo se leqepheng la 21]

MOKHOA OA HO “BEHA LITHOLOANA KA MAMELLO”

KE’NG se u thusang ho tsoela pele ka botšepehi ho bolela molaetsa oa ’Muso masimong a batho ba sa mameleng hakaalo? Tse ling tsa likarabo tse thusang ke tsena.

“Ho tseba hore Jesu o re tšehelitse ka ho feletseng ho re susumelletsa hore re khothale le ho mamella, ho sa tsotellehe karabelo ea batho tšimong.”—Harry, ea lilemo li 72; ea kolobelitsoeng ka 1946.

“Lengolo la 2 Bakorinthe 2:17 le nkhothatsa kamehla. Le re ha re e-ea tšimong ‘re bonoa ke Molimo, hammoho le Kreste.’ Ha ke le tšimong ke thabela hore ke na le metsoalle ea ka e meholo.”—Claudio, ea lilemo li 43; ea kolobelitsoeng ka 1974.

“Ho bua ’nete, mosebetsi oa boboleli ke ntoa ho ’na. Leha ho le joalo, mantsoe a Pesaleme ea 18:29 aa phethahala ho ’na ha e re: ‘Ka Molimo oa ka nka hloa lerako.’”—Gerard, ea lilemo li 79; ea kolobelitsoeng ka 1955.

“Haeba nka bala temana e le ’ngoe feela tšimong, ke khotsofalla hore pelo ea motho e mong e hlahlobiloe ke Bibele.”—Eleanor, ea lilemo li 26; ea kolobelitsoeng ka 1989.

“Ke leka likenyelletso tse fapaneng. Li ngata haholo hoo nke keng ka li sebelisa kaofela lilemong tse ntšaletseng.”—Paul, ea lilemo li 79; ea kolobelitsoeng ka 1940.

“Ha ke khopisoe ke batho ha ba nkaraba hampe. Ke leka ho ba botsoalle, ke buisane le batho ’me ke ba mamele.”—Daniel, ea lilemo li 75; ea kolobelitsoeng ka 1946.

“Ke ’nile ka kopana le batho ba sa tsoa kolobetsoa ba ileng ba mpolella hore mosebetsi oa ka oa boboleli o ba thusitse ho ba Lipaki. Ke sa tsebe, hamorao motho e mong o ile a ithuta Bibele le bona ’me a ba thusa hore ba tsoele pele. Hoa thabisa ho tseba hore tšebeletso ea rōna hase mosebetsi oa motho a le mong.”—Joan, ea lilemo li 66; ea kolobelitsoeng ka 1954.

Ke’ng e u thusang ho “beha litholoana ka mamello”?—Luka 8:15.

[Litšoantšo tse leqepheng la 20]

Ka ho bonahatsa litholoana tsa moea le ka ho bolela molaetsa oa ’Muso, re beha litholoana tse ngata

[Setšoantšo se leqepheng la 23]

Jesu o ne a bolela’ng ha a re ho baapostola ba hae: “Le ’ne le behe litholoana tse ngata”?