Na Bakreste ba Lokela ho Boloka Sabatha?
Karabo ea Bibele
Ha ho hlokahale hore Bakreste ba boloke sabatha ea beke le beke. Bakreste ba tlas’a “molao oa Kreste,” ’me oona ha o akarelletse Sabatha. (Bagalata 6:2; Bakolose 2:16, 17) Ke hobane’ng ha re kholisehile ka seo? A re qale ka ho hlahloba tšimoloho ea Sabatha.
Sabatha ke eng?
Lentsoe “sabatha” le tsoa lentsoeng la Seheberu le bolelang “ho phomola; ho khaotsa.” Le hlaha ka lekhetlo la pele ka Bibeleng litaelong tse neng li fuoe sechaba sa Iseraele ea boholo-holo. (Exoda 16:23) Ka mohlala, molao oa bone Melaong e Leshome, o re: “Ka ho hopola letsatsi la sabatha hore u le nke le halalela, u tla etsa tšebeletso ’me u etse mosebetsi oa hao ka matsatsi a tšeletseng. Empa letsatsi la bosupa ke sabatha ea Jehova Molimo oa hao. U se ke ua etsa mosebetsi leha e le ofe.” (Exoda 20:8-10) Letsatsi la Sabbatha le ne le qala ka Labohlano ka mor’a hore letsatsi le likele ho fihlela ka Moqebelo ka mor’a hore letsatsi le likele. Ka nako eo, Baiseraele ba ne ba sa lokela ho tloha malapeng a bona, ho besa mollo, ho roalla kapa ho nka lintho tse boima. (Exoda 16:29; 35:3; Numere 15:32-36; Jeremia 17:21) Motho ea neng a tlōla molao oa Sabatha o ne a fuoa kotlo ea lefu.—Exoda 31:15.
Matsatsi a mang k’halendareng ea Sejuda hammoho le selemo sa bosupa le sa bo50, li ne li bitsoa lisabatha. Lilemong tsa Sabatha, masimo a ne a lokela ho tloheloa a sa lengoa ’me Baiseraele ba ne ba sa lokela ho qobelloa hore ba patale likoloto.—Levitike 16:29-31; 23:6, 7, 32; 25:4, 11-14; Deuteronoma 15:1-3.
Ke hobane’ng ha molao oa Sabatha o sa sebetse ho Bakreste?
Molao oa Sabatha o ne o sebetsa feela ho batho ba neng ba le tlas’a Molao o neng o fuoe Moshe. (Deuteronoma 5:2, 3; Ezekiele 20:10-12) Ho ne ho se mohla Molimo a neng a batla hore batho ba bang ba boloke phomolo ea sabatha. Ho phaella moo, esita le Bajuda ba ne ba “lokolotsoe Molaong” oa Moshe, ho akarelletsa Melao e Leshome, ka lebaka la sehlabelo sa Jesu Kreste. (Baroma 7:6, 7; 10:4; Bagalata 3:24, 25; Baefese 2:15) Ho e-na le hore Bakreste ba khomarele Molao oa Moshe, ba latela molao o phahameng oa lerato.—Baroma 13:9, 10; Baheberu 8:13.
Maikutlo a fosahetseng ka Sabatha
Maikutlo a fosahetseng: Molimo o ile a theha Sabatha ha a ne a phomola ka letsatsi la bosupa.
’Nete: Bibele e re: “Molimo oa hlohonolofatsa letsatsi la bosupa, ’me oa le khetha, hobane o phomotse ka lona mosebetsing oohle oo Molimo o o entseng ka ho o sebetsa.” (Genese 2:3, Bibele ea Sesotho) Temana ena ha e bue ka molao o fuoeng batho, empa e bua ka seo Molimo a ileng a se etsa letsatsing la bosupa la pōpo. Bibele ha e bue ka motho leha e le ofe ea ileng a boloka sabatha pele ho mehla ea Moshe.
Maikutlo a fosahetseng: Baiseraele ba ne ba lokela ho boloka molao oa Sabatha le pele ba fuoa Molao oa Moshe.
’Nete: Moshe o ile a re ho Baiseraele: “Jehova Molimo oa rōna o hlabile selekane le rōna Horebe,” haufi le Thaba ea Sinai. Selekane sena se ne se akarelletsa molao oa Sabatha. (Deuteronoma 5:2, 12) Lintho tse ileng tsa etsahalla Baiseraele mabapi le Sabatha li bontša hore e ne e le ntho e ncha ho bona. Haeba Baiseraele ba ile ba boloka molao oa Sabatha ha ba le Egepeta, Sabatha e ne e tla ba hopotsa ho lopolloa ha bona Egepeta joang feela joalokaha Molimo a ne a boletse? (Deuteronoma 5:15) Ke hobane’ng ha ba ile ba bolelloa hore ba se ke ba thonaka manna ka letsatsi la bosupa? (Exoda 16:25-30) Hape, ke hobane’ng ha ba ne ba sa tsebe kahlolo eo ba lokelang ho e fa motho ea tlōlang molao oa Sabatha?—Numere 15:32-36.
Maikutlo a fosahetseng: Sabatha ke Selekane sa ka ho sa feleng kahoo e ntse e lokela ho bolokoa.
’Nete: Libibele tse ling li re Sabatha ke “selekane sa ho isa nakong e sa lekanyetsoang.” (Exoda 31:16) Leha ho le joalo, lentsoe la Seheberu le fetoletsoeng e le “ea ka ho sa feleng” le ka boela la bolela “e tšoarellang ho isa nakong e sa lekanyetsoang,” e seng ka ho sa feleng. Ka mohlala, Bibele e sebelisa lentsoe le tšoanang ha e hlalosa boprista ba Baiseraele, boo Molimo a ileng a bo felisa lilemong tse 2 000 tse fetileng.—Exoda 40:15; Baheberu 7:11, 12.
Maikutlo a fosahetseng: Bakreste ba lokela ho boloka Sabatha hobane Jesu o ile a e boloka.
’Nete: Jesu o ne a boloka Sabatha hobane e ne e le Mojuda, kahoo o ne a tlameha ho boloka Molao oa Moshe. (Bagalata 4:4) Ka mor’a hore Jesu a shoe, Molao ona oa selekane ho akarelletsa molao oa Sabatha, o ile oa felisoa.—Bakolose 2:13, 14.
Maikutlo a fosahetseng: Kaha moapostola Pauluse e ne e le Mokreste, o ne a boloka Sabatha.
’Nete: Pauluse o ne a kena lisynagogeng ka Sabatha, empa o ne a sa kopanele le Bajuda ho bolokeng Sabatha. (Liketso 13:14; 17:1-3; 18:4) Ho e-na le hoo, ho latela tloaelo ea ka nako eo, o ne a bolela litaba tse molemo lisynagogeng, joalokaha libui tsa baeti li ne li memeloa ho fana ka puo ho batho ba tl’o etsa tšebeletso ea borapeli. (Liketso 13:15, 32) Pauluse o ne a bolela litaba tse molemo “letsatsi le leng le le leng,” eseng feela ka Sabatha.—Liketso 17:17.
Maikutlo a fosahetseng: Sabatha ea Bakreste e Sontaha.
’Nete: Bibele ha e fane ka taelo ea hore Bakreste ba phomole le ho rapela ka Sontaha. Ho Bakreste ba pele, Sontaha e ne e le letsatsi le tloaelehileng la mosebetsi. Buka ea The International Standard Bible Encyclopedia e re: “Letsatsi la Sontaha le qalile ho nkoa e le la ho boloka Sabatha lekholong la bone la lilemo, ha [moemphera oa mohetene oa Moroma] Constantine, a laela hore mefuta e meng ea mesebetsi e se ke ea etsoa ka Sontaha.”a
Leha ho le joalo, ke hobane’ng ha litemaneng tse ling ho utloahala eka Sontaha e ne e le letsatsi le khethehileng? Bibele e re moapostola Pauluse o ile a ja le balumeli-’moho le eena “ka letsatsi la pele la beke,” e leng Sontaha, empa ho ne ho utloahala hobane Pauluse o ne a tla tsamaea letsatsing le hlahlamang. (Liketso 20:7) Ka ho tšoanang, liphutheho tse ling li ile tsa bolelloa hore li behelle chelete e itseng ka thōko ka ‘letsatsi la pele la beke,’ e leng Sontaha, hore li etse mosebetsi oa liphallelo, empa ena e le tlhahiso feela ea chelete eo motho ka mong a ka ipehelang eona. Menehelo e ne e bolokoa lapeng, e ne e sa tlisoe sebakeng sa liboka.—1 Bakorinthe 16:1, 2.
Maikutlo a fosahetseng: Ho fosahetse ho beha letsatsi le le leng ka thōko bakeng sa ho phomola le ho rapela.
’Nete: Bibele e re Mokreste e mong le e mong o lokela ho iketsetsa qeto tabeng ena.—Baroma 14:5.
a Sheba le buka ea New Catholic Encyclopedia, Second Edition, Volume 13, leqepheng la 608.