Bacha Baa Botsa . . .
Na ke Lokela ho Shebella Livideo Tsa ’Mino?
“Livideo tsa ’mino lia ipabola. Tse ling tsa tsona ekare ke lifilimi tse khutšoanyane. Li pheta pale, ’me ke rata tsela eo ba tantšang ka eona.”—Casey.
“Ke tsela e ntle ea ho fumana ’mino o mocha. Ha li u bapalle feela lipina tse 40 tse ratoang. Livideo tsa ’mino li ka boela tsa etsa moqoqo o monate.”—Josh.
“Makolopetso a videong ke a bohlokoa ho ’na—hore na ke mang ea binang, o apere’ng le hore na o etsa makhabane a hae joang. Tseo kaofela ha li kopana li hlalosa seo mantsoe a pina a se bolelang.”—Kimberly.
“Ke rata ho bona seo lihlopha tseo ke li ratang tsa ’mino li tlang ho se etsa lekhetlong lena. Ke rata tsela e ikhethang eo litšoantšo li hlahisoang ka eona. ’Me livideo tse ling lia tšehisa. Empa u lokela ho ba hlokolosi.”—Sam.
MOHLOMONG le uena u thabela ho shebella livideo tsa ’mino. Ha li ne li qala ho bapaloa mananeong a thelevishene, li ne li batla li hlahisoa ka litšenyehelo tse tlaase. Empa ha ho bonahala hore livideo tsa ’mino hase tsa ho tsoa fesheneng le hore li etsa hore lirekoto li rekoe haholo, ka potlako li ile tsa fetoha tse rarahaneng, tse entsoeng ka boqhetseke le ka theknoloji ea morao-rao. Kajeno li phetha karolo ea bohlokoa lefatšeng la ’mino ’me li ipakile li ratoa haholo ke bacha. Linaheng tse ling ho na le liteishene tsa thelevishene tse reretsoeng ho bontša livideo tsa ’mino ka ho khetheha!
Empa ke hobane’ng ha bacha ba kang Sam, ea qotsitsoeng mona, ba re ho hlokahala hore motho a be hlokolosi? Na ke hobane mohlomong livideo tse ling tsa ’mino li ka ’na tsa e-ba le tšusumetso e mpe ho uena—mohlomong tsa senya monahano oa hao le litekanyetso tsa hao tsa boitšoaro kapa hona ho senya kamano ea hao le ’Mōpi oa hao? Potso eo e ka ’na ea utloahala eka e fetelletsa taba. Empa ak’u nahane, Haeba u ne u il’o sesa letšeng kapa leoatleng ’me u bona matšoao a reng ho kotsi ho sesa moo, na e ne e tla ba bohlale ho hlokomoloha temoso eo? Le hanyenyane. Ka hona, e tla ba bohlale hore u hlahlobe tse ling tsa litemoso tse fanoang mabapi le livideo tsa ’mino.
Libaka Tse Kotsi
U lokela ho amohela ’nete ea hore seo u se bonang le ho se utloa se ka u ama! Bibele e re bolella hore morena oa pele oa Iseraele, e leng Saule, o ile a sebelisa ’mino ka tsela e molemo—ho mo thoba maikutlo. (1 Samuele 16:14-23) Na ’mino o ka boela oa e-ba le tšusumetso e mpe? Buka e reng Rock and Roll—Its History and Stylistic Development e hlahisa ntlha ena: “Motho a ke ke a ja ka mehlahare e ’meli. Haeba re lumela hore ’mino oa rock o ’nile oa e-ba le tšusumetso e ntle (joalokaha ho le joalo), re boetse re lokela ho ikemisetsa ho lumela hore o ’nile oa e-ba le tšusumetso e mpe (joalokaha ho le joalo). Motho ea reng ka boikhohomoso, ‘’Na ke imamella ’mino, empa ha o nketse letho’ ke leoatla le se nang thuso kapa o lefifing le letšo.”
Bibele e bua khafetsa ka tšusumetso eo leihlo le nang le eona monahanong le maikutlong a rōna. (Liproverbia 27:20; 1 Johanne 2:16) Kahoo ka ho kenyelletsa litšoantšo tse nang le tšusumetso e matla ’minong, bahlahisi ba livideo ba matlafatsa tšusumetso eo ’mino o nang le eona ho bamameli ba oona. Ke litšoantšo tsa mofuta ofe tse atisang ho sebelisoa?
Ho latela phuputso e ’ngoe, livideo tsa ’mino oa rock tse etsang hoo e ka bang karolo ea 57 lekholong li bontša liketso tsa pefo. Tse etsang hoo e ka bang karolo ea 76 lekholong li akarelletsa liketso tsa ho kopanela liphate. Phuputso e ’ngoe ea morao tjena e fumane hore karolo ea 75 lekholong ea livideo tse tšoantšisang taba (livideo tse phetang lipale) li akarelletsa litšoantšo tsa ho kopanela liphate, ’me tse fetang halofo li akarelletsa pefo, hangata khahlanong le basali. Joale na ka sebele ho shebella livideo tse joalo ho ka u ntša kotsi? Makasine e ’ngoe e bontša hore “liphuputso tsa teko li fumane hore ha e le hantle ho shebella livideo tsa ’mino ho ka ’na ha susumelletsa ba kenang lilemong tsa bocha ho ba le maikutlo a ho kopanela liphate ba sa le tlaase lilemong kapa ka litsela tse sa sireletsehang.” ’Me ha ho ea ka hanang hore ha libini li ntse li leka ho hlōlisana le libini tsa mehleng ea pele ho tsona le libini-’moho le tsona, livideo tsa ’mino ka kakaretso e ba tse behang taba puo-phara ka ho eketsehileng.
Setsebi se seng sa lefapha la thuto se ile sa re: “Ba bangata ba pheha khang ea hore seo ba se utloang—le seo ba se bonang livideong tsa ’mino—ha ho moo se fapanang teng le tšusumetso eo ’mino o neng o e-na le eona melokong e fetileng . . . Empa ho bonahala eka ka ho tella libini tse ngata kajeno li sebelisa puo e litšila le pefo e feteletseng e le lisebelisoa tse amohelehang ho etsa hore lirekoto tsa tsona li rekoe haholo.” ’Me makasine ea Chicago e re ka ba shebellang seteishene se itseng sa livideo tsa ’mino: “Ba fumana lethala la lipontšo tse tsosang litakatso tsa boitšoaro bo bobe ka matla.”
Makasine ea Chicago e boetse e hlalosa video e ’ngoe ea ’mino eo ho eona “mohlankana e mong a lutseng k’haontareng ea reschorente a petlelelitse hlooho. Molaleng oa hae ho hlaha leqeba la letonanahali le re tlere! ke mali ’me hlooho ea kamoha.” Ho tlalehoa hore video e ’ngoe e ile ea bontša monna e mong a memela liaparo a khenathetse mali, ebile a tlosa letlalo le mesifa ea hae. E ile ea bontša lintho tse ling tse nyarosang haholo hoo re ke keng ra li pheta.
Batho ba bang ba ka ’na ba qhelela linnete tsena thōko, ka hore livideo tse hlalositsoeng mona li fetelletsa taba le hore tse ngata ha li hlile ha li mpe hakaalo. Ba bang ba ka ba ba pheha khang ea hore ha ba bone livideo tsa ’mino li nyarosa hakaalo kapa li le kotsi. Empa na seo ha se bontše feela hore ho shebella livideo tse joalo khafetsa ho chesitse batho bao matsoalo? Casey, mohlankana ea qotsitseng qalong, oa lumela: “Haeba u sa lekanyetse seo u se shebellang, lintho tseo qalong li neng li nyarosa li qetella e se e le tse tloaelehileng. U sa elelloe, u batla tse ka holimonyana ’me u amohela u sa ikemisetsa seo pele u neng u se nka se tšosa.”
Phello e ka ’na ea e-ba efe? Bokhoni ba hao ba ho etsa liqeto tse utloahalang tabeng ea boitšoaro bo ka ’na ba ameha habohloko. Kaha likelello tsa rōna li ka susumetsoa habonolo ka tsela e fosahetseng, Bibele e re phehella hore re ‘sireletse bohlale bo sebetsang le matla a ho nahana.’ (Liproverbia 3:21; 5:2) Phello e ’ngoe e mpe e ka ba ho senyeheloa ke botsoalle ba hao le Jehova Molimo. Na leo hase lona letlotlo la hao la bohlokoa ka ho fetisisa? Kahoo, ho hlokahala hore u sireletse botsoalle boo ka hore u nke khato ea ho qoba boithabiso bo litšila ba mofuta leha e le ofe. U ka etsa seo joang?
Ho Itšireletsa
Ntlha ea pele, ka kōpo amohela hore ho fosahetse ho shebella mananeo a bontšang seo Bibele e se hanelang ka ho toba. (Pesaleme ea 11:5; Bagalata 5:19-21; Tšenolo 21:8) Ha video e tlotlisa lintho tse sa ‘tšoaneleng batho ba halalelang,’ u lokela ho ikemisetsa ho emisa ho e shebella. (Baefese 5:3, 4) Ke ’nete hore ho fetola seteishene—kapa ho tima TV—ho ka ’na ha se ke ha e-ba bonolo ha ho bapala video e ipiletsang. Kahoo, ho ka ’na ha hlokahala hore u rapele joalokaha mopesaleme a ile a ngola: “Phemisa mahlo a ka hore a se ke a bona se se nang thuso.”—Pesaleme ea 119:37.
Ka tlhaho u ka ’na ua nyarosoa ke livideo tse tšosang tse kang tseo re li hlalositseng pejana. Leha ho le joalo, livideo tse ling li batla li bontša lintho ka tsela e poteletseng. Ho ka ’na ha bontšoa ka bokhutšoanyane liketso tsa ho kopanela liphate. Ho ka ’na ha hlophisoa mantsoe le litšoantšo ka boqhetseke ho hlohlelletsa maikutlo a mang ao Molimo a sa a amoheleng ho sa buuoe kapa ho sa bontšoe ntho leha e le efe e hlakileng. Leha ho le joalo, haeba u ikutloa u le molato ka tsela e itseng ka lebaka la ho shebella video e ’ngoe, ho ka etsahala hore hase e hahang kapa ke e sa lokelang Bakreste ka tsela e itseng. Kahoo, u ka khetha joang seo u lokelang ho se shebella le seo u lokelang ho se qoba tabeng e sa hlakang ea boitšoaro?
Ke ’nete hore tabeng ea hore na u shebella livideo tsa ’mino kapa che, ke qeto ea hao le ea batsoali ba hao, ba nang le boikarabelo ba ho etsa qeto ka seo u ka se shebellang le seo u ke keng ua se shebella. (Baefese 6:1, 2) Empa haeba batsoali ba hao ba u lumella ho shebella livideo tsa ’mino, ha ua lokela ho tataisoa ke feela seo u nahanang hore se loketse. Baheberu 5:14 e re khothalletsa hore re ‘koetlise matla a rōna a ho lemoha’ e le hore re ka “khetholla se nepahetseng le se fosahetseng.” Matla a rōna a ho lemoha a koetlisoa ke ho ithuta melao-motheo ea Bibele, e ralang moralo oa ho khetholla se setle mahlong a Jehova ho se sebe. Ka ho nahanisisa ka melao-motheo e joalo ea Bibele, u tla khona ho hlokomela lintho tse kotsi bophelong ba hao ba moea, esita le moo ho se nang molao o tobileng oa Bibele ho u tataisa.
Joale, ke melao-motheo efe ea Bibele e ka u tataisang ka ho khetheha tabeng ea ho shebella livideo tsa ’mino? Ntlha ena e tla tšohloa sehloohong se tlang.
[Ntlha e Qolotsoeng e leqepheng la 20]
“Motho ea reng ka boikhohomoso, ‘’Na ke imamella ’mino, empa ha o nketse letho’ ke leoatla le se nang thuso kapa o lefifing le letšo”
[Litšoantšo tse leqepheng la 21]
Na ka sebele u ka shebella ntho e itseng e sa haheng ebe ha e u ame?