“Boraro-bo-bong Bo Halalelang”—Na Bo Teng Ka Bibeleng?
O ILE a chesoa hore a shoe Engelane ka 1550. Lebitso la hae e ne e le mang? Joan Bocher. Molato oa hae e ne e le ofe? Encyclopædia Britannica (1964) e re: “O ile a ahloleloa bonyefoli bo totobetseng ka ho latola Boraro-bo-bong, e leng khopiso e ’ngoe eo kereke eohle e neng e e nka e le e ke keng ea tšoareloa haesale ho tloha ha ho ne ho loantšoa lithuto tsa Arius ea neng a ruta hore Mora hase motho a le mong le Ntate.”
Boraro-bo-bong ke thuto ea sehlooho ea boholo ba likereke. Empa hantle-ntle Boraro-bo-bong ke eng? The Waverley Encyclopedia e bo hlalosa e le “sephiri sa Molimo o le mong ho batho ba bararo—Ntate, Mora le Moea o Halalelang, ba lekanang kahohle le ba ka ho sa feleng linthong tsohle.” Leha ho le joalo The New Encyclopædia Britannica (1981) e re: “Leha e le poleloana Boraro-bo-bong kapa eona thuto e ikhethang joalo, ha li hlahe ka Testamenteng e Ncha.” Hona ka potlako ho mema lipotso mabapi le thuto ena.
Ho thatafatsang taba ke ho se latole ho sebete ho etsoang ke New Catholic Encyclopedia mabapi le potso eo liithuti tsa seminari li atisang ho e botsa, “Empa motho o ee a rute thuto ea Boraro-bo-bong joang?” Buka ena ea K’hatholike e tsoela pele: “Haeba potso ena e le letšoao la pherekano ka lehlakoreng la liithuti, mohlomong e ntse e le letšoao la pherekano e joalo ka lehlakoreng la litsebi tsa bona. Haeba ‘Boraro-bo-bong’ mona bo bolela thuto ea ho tseba ka Molimo ea ba Boraro-bo-bong, karabelo e molemohali e ne e tla ba hore motho a se ke a bo ruta ho hang . . . hobane thuto, ’me haholo-holo tlhaloso ea Bibele, ke moo ho buuoang ka lentsoe la Molimo, e seng litlhaloso tse batsi tsa thuto ea ho tseba ka Molimo.”
‘Litlhaloso tsee tse batsi tsa thuto ea ho tseba ka Molimo’ li qalile neng? The New Encyclopædia Britannica (1981) ea arabela: “Thuto ena e ile ea hōla butle-butle ha makholo a lilemo a ntse a feta le ka likhang tse ngata.” Na hoo ho uena ho utloahala joaloka tšenolo e tobileng e hlakileng le e tsoang ho Molimo? Kahoo e ka ba tšenolo ea Mangolo a Halalelang joang, joalokaha ho boleloa hore e joalo?
Polelo ea Bibele eo baruti ba kereke ba atisang ho e sebelisa ho tšehetsa Boraro-bo-bong ke taelo ea Jesu ea hore balateli ba hae ba etse barutuoa, ba “ba kolobetse ka lebitso la Ntate, le la Mora, le la Moea o Halalelang.” (Mattheu 28:19) Seratsoana sena ka sebele se bolela lintho tse tharo tse feletseng, empa ha se bolele hore ke batho ba bararo kapa hore kaofela ke ntho e le ’ngoe. Ho feta moo, re tseba lebitso la Ntate (Jehova) le la Mora (Jesu), empa lebitso la moea o halalelang ke lefe? Hona ho mema potso . . .
Na Moea o Halalelang Ke Motho?
’Nete ea hore Bibele ha e fane ka pontšo ea hore moea o halalelang o na le lebitso la botho bonyane e fana ka maikutlo a hore e ke ke ea e-ba motho. U ka ’na ua boetse ua botsa, ‘Na moea o halalelang o kile oa bonoa?’ Ha e le hantle, kolobetsong ea Jesu o ile oa itlhahisa e ka leeba ’me ka Pentekonta e ka maleme a kang mollo. (Mattheu 3:16; Liketso 2:3, 4) Haeba ke motho, ke hobane’ng ha o sa ka oa itlhahisa e le motho? ’Me haeba moea o halalelang hase motho, ke eng? Ntle ho pelaelo, ke matla a sebetsang a tsoang ho Molimo ao ka Pentekonta a ileng a ‘tšolleloa’ ho barutuoa. (Liketso 2:17, 18) Ka matla ana a sebetsang, Jehova o ile a phetha mesebetsi ea hae ea Pōpo—“Moea oa Molimo o no o solla holim’a metsi.” (Genese 1:2) Matla oona ao a sebetsang a ile a bululela bangoli ba Bibele.—2 Timothea 3:16.
E mong oa bangoli bao ba bululetsoeng e ne e le moprofeta Daniele. Ho Daniele khaolo ea 7 o hlalosa pono e hlollang eo Jehova a ileng a mo nea eona: “Moholo oa matsatsi” a le teroneng ea hae ea leholimo, a e-na le matšoele a mangeloi a mo sebeletsang. Daniele o boetse a bona “e mong ea kang Mor’a motho [Jesu],” ea ileng a neoa “’muso, le hlompho, le borena, hore ba mefuta eohle, le ba lichaba tsohle, le ba lipuo tsohle, ba tle ba mo sebeletse.” (Daniele 7:9, 10, 13, 14) Leha ho le joalo, ho thoe’ng ka moea o halalelang? Ponong ena ea leholimo ha o boleloe e le motho.
Buka ea ho qetela ea Bibele—Tšenolo—e hlalosa lipono tse ling tse hlollang tsa leholimo. Ea Holimo-limo, Jehova, o tšoantšetsoa mono a le teroneng ea hae, ’me Konyana, Jesu Kreste, a e-na le eena. Empa, hape, moea o halalelang ha o boleloe e le motho ea khethehileng. (Tšenolo, likhaolo 4-6) Ka hona le buka ea ho qetela ea Bibele ha e senole hore ho na le batho ba bararo ho molimo o le mong. Hona ho mema . . .
Potso e ’Ngoe ea Bohlokoa
Thuto ea Boraro-bo-bong e ’nile ea hlalosoa e le “thuto e ka sehloohong ea bolumeli ba Bokreste.” Haeba hona e ne e le ’nete, ke hobane’ng ha Jesu a sa ka a e senola ha a le lefatšeng? Barutuoa ba hae, e le Baiseraele, ba ne ba lumela hore Jehova o khethehile. Ho tla fihlela kajeno, Bajode ba ntse ba pheta Deuteronoma 6:4: “Utloa, Iseraele! Molimo oa rōna ke Jehova, Jehova a ’notši.” Ka Mangolong a Seheberu ha ho moo ho fanoang ka maikutlo a hore Ea Holimo-limo o ka sebopeho sa batho ba bararo. Ke hantle u ka ipotsang, ‘Haeba hona e ne e le ’nete, ke hobane’ng ha ‘thuto ena e ka sehloohong’ e sa ka ea fetoha thuto ho fihlela lekholong la bone la lilemo—har’a likhanyetsano tse bohale tse ileng tsa baka pherekano e ileng ea tlala hohle?’
Ba bang ba ka ’na ba phea khang hore: ‘Empa Jesu o fetse a re: “’Na le Ntate re bang.”’ (Johanne 10:30) Ke ’nete. Leha ho le joalo, ba bang ka kutloisiso efe? Jesu ka boeena o ile a hlakisa hona hamorao ha a re thapelong: “Ntate ea halalelang, boloka [barutuoa ba hae] . . . ba tle ba be bang, joale ka ha rōna re le bang. ” (Johanne 17:11, 22) Ka hona, bonngoe ba Ntate le Mora bo tšoana le bonngoe bo teng har’a balateli ba ’nete ba Kreste—kutloano ea morero le tšebelisano.
Le teng, ba bang ba ka ’na ba fana ka maikutlo a hore le hoja Jesu a sa ka a bua ka thuto ea Boraro-bo-bong, moapostola Johanne o buile ka eona ho 1 Johanne 5:7, eo, ho ea ka King James Version, e reng: “Hoba ho na le ba bararo ba beang bopaki leholimong, Ntate, Lentsoe le Moea o Halalelang: ’me bana ba bararo ke ntho e le ’ngoe.” Leha ho le joalo, liphetolelo tsa morao-rao li sia seratsoana sena. Hobane’ng? Jerusalem Bible ea K’hatholike e hlalosa botlaaseng ba leqephe hore temana ena ha e fumanoe mangolong leha e le afe a pele-pele a Segerike kapa a nkoang e le a bohlokoahali a Selatine a Bibele. Ke bolotsana. Ha ho pelaelo hore e ile ea eketsoa ho leka ho tšehetsa Boraro-bo-bong.
Joalokaha u ka hlahloba Bibeleng ea hao, moapostola Pauluse qalong ea mangolo a hae o sebelisitse lipoleloana tse kang ena hangata: “A le ke le neoe mohau le khotso ke Molimo, Ntat’a rōna, le ke Morena Jesu Kreste.” (Ba-Roma 1:7) Ke hobane’ng ha a sa ka a bolela moea o halalelang e le motho? Hobane Pauluse o ne a sa tsebe letho ka “Boraro-bo-bong bo Halalelang.” Jakobo, Petrose le Johanne ba sebelisitse lipoleloana tse tšoanang mangolong a bona, moo le bona ka ho tšoanang ba sa boleleng moea o halalelang. Hobane’ng? Hobane le bona ba ne ba sa lumele ho Boraro-bo-bong. Moea o Halalelang hase motho joalo ka Molimo le Mora oa oona. Empa kaha Mora ke motho, potso ea hlaha . . .
Na Jesu ke Ea Holimo-limo?
Ba lumelang ho Boraro-bo-bong ba re e. Empa leha ho le joalo u lokela ho thahasella haholo seo Jesu a se buileng. “Ntate o moholo ho ’na.” (Johanne 14:28) “Mora o sitoa ho etsa letho a ’notši, ha a sa ka a le bona le etsoa ke Ntat’ae.” (Johanne 5:19) Pauluse o ile a eketsa: “Hloho ea Kreste ke Molimo.”—1 Ba-Korinthe 11:3.
Hape, hlahloba ka hloko lipotso tsena: Na Jehova o na le Molimo? Ho totobetse hore ha ho joalo, ke Ea Holimo-limo, Ea Matla ’Ohle. Na Jesu o na le Molimo? Kamorao ho tsoho ea hae Jesu o itse ho Maria Magdalena: “Ke nyolohela ho Ntate, e leng le Ntat’a lōna, ho Molimo oa ka, e leng le Molimo oa 1ōna.” Moapostola Petrose o ile a ngola: “Ho bokoe Molimo, Ntat’a Morena oa rōna Jesu Kreste.”—Johanne 20:17; 1 Petrose 1:3.
Na Molimo o kile oa shoa? U ka ’na ua arabela ka nepo, ‘Che.’ Molimo ha o shoe. Moprofeta Habakuke o itse ka Jehova: “Mohalaleli Oa Ka, ha u shoe.” (Habakuke 1:12, NW) Ha ho bapisoa, Jesu o ile a shoa. E be o ile a tsosoa ke mang bafung? Petrose o itse: “Molimo o . . . tsositse [Jesu] bafung.” Joale, hoa hlaka, hore Jesu hase Ea Holimo-limo.—Liketso 3:15; Ba-Roma 5:8.
U ka tsoela pele. Na ho na le mohla Molimo o kileng oa bonoa? “Molimo ha oa ka oa bonoa ke motho le ka mohla.” (Johanne 1:18) Empa likete-kete li ile tsa bona Jesu lefatšeng. Na ho na le eo Molimo o kileng oa mo rapela? O ne o ka rapela mang? Ke e moholo ea ‘utloang merapelo.’ (Pesaleme ea 65:2) Jesu eena? O ne a rapela Ntate oa hae hangata, a be a qete bosiu bohle a rapela. Na Molimo ke moprista? Ho hlakile hore ha ho joalo. Jesu eena? Rea bala: “Le ke le lemohe Jesu Kreste, moapostola le moprista e moholo oa tumelo eo re leng ho eona.”—Ba-Heberu 3:1.
Na ha hoa hlaka ka ho feletseng hore Jesu hase Ea Holimo-limo?
Na Thuto ea Boraro-bo-bong e Kotsi?
E. Thuto ena e tletseng hohle e sotha linnete tse bonolo tsa Bibele hore ke Jehova feela eo e leng Ea Holimo-limo, hore Jesu ke Mora oa hae, le hore moea o halalelang ke matla a sebetsang a Molimo. Thuto ena e baka pherekano ka ho hlahisa Molimo ka har’a leru la sephiri, le isang lefifing la moea.
Leha ho le joalo, ha ho hlokahale hore uena u be lefifing leo. U ka tsitsisa lintlha tse ling tse itseng kelellong:
Thuto ea Boraro-bo-bong ha e boleloe ka Bibeleng. Ke “tlhaloso e batsi ea thuto ea ho tseba ka Molimo” e tsoetseng pele makholo a lilemo kamorao ho mehla ea Jesu, ’me e ile ea qobelloa ka hore ho tšosoe batho ka hore ba tla bolaeloa thupeng. E nyenyefalitse borapeli ba Ea Holimo-limo, e ruta ho lumela sephiri.
Haeba ka linako tsohle u ’nile ua lumela Boraro-bo-bong, joale u lokela ho etsa’ng? Re u phehella hore u ithute Lentsoe la Molimo le lingoliloeng tse kang sena tse tla u thusa ho utloisisa Bibele. Ho etsa joalo ke habohlokoa. Jesu o itse bophelo bo sa feleng bo itšetlehile ka hore u tsebe eena le Jehova—“Molimo o ’notši oa ’nete.”—Johanne 17:3.
[Lebokose/Setšoantšo se leqepheng la 5]
Monoana oa Molimo
Baprista ba linohe ba Baegepeta ba ile ba lumela hore, “Ke monoana oa Molimo,” ha ba hlōleha ho fetola lerōle linta joaloka Moshe. (Exoda 8:18, 19) Thabeng ea Sinai, Jehova o ile a fa Moshe “matlapa a majoe a ngoliloeng ka monoana oa Molimo.” (Exoda 31:18) Na oo e ne e le monoana oa sebele-bele? Che. Ho hlakile hore Jehova ha a na menoana ea sebele-bele. E be joale ke eng? Bangoli ba Bibele Luka le Mattheu ba re fa tsela. E mong o tlalehile hore “ka monoana oa Molimo,” Jesu o ile a leleka bademona. E mong o hlalositse hore Jesu o ho entse ka “Moea oa Molimo.” (Luka 11:20; Mattheu 12:28) Ka hona moea o halalelang ke “monoana oa Molimo,” kofuto ea oona eo o finyellang thato ea oona ka eona. Hase motho, empa matla a maholohali a sebetsang a Molimo.
[Litšoantšo tse leqepheng la 7]
Moea o halalelang o ile oa hlaha joaloka leeba le joaloka maleme a mollo—e seng joaloka motho le ka mohla
[Tlhaloso ea Moo Setšoantšo se Nkiloeng Teng e leqepheng la 4]
Setšoantšo sa Boraro-bo-bong Kerekeng e K’hatholike ea lekholong la bo14 la lilemo ea Tagnon, France