Limakatso Tsa Pōpo li Phahamisa Jehova

JEHOVA MOLIMO o phahame ho feta kamoo batho ba sa phethahalang ba ka nahanang kateng. Mesebetsi ea hae ea pōpo e lefatšeng le e maholimong ea mo rorisa ’me e etsa hore re hlolloe.—Pesaleme ea 19:1-4.

Kaha Jehova ke ’Mōpi le ’Musi oa Bokahohle, ka sebele o lokela ho eloa hloko ha a bua. Empa re ne re tla makala hakaakang haeba a ne a ka bua le rōna batho feela tjee ba phelang lefatšeng! A re re o ne a bua le uena, mohlomong a bua ka lengeloi. Ka sebele u ne u tla mamela ka hloko. E tlameha ebe monna ea lokileng Jobo o ile a mamela ka hloko haholo ha Molimo a ne a bua le eena lilemong tse fetileng tse ka bang 3 500. Ebe re ka ithuta eng ho seo Molimo a ileng a se bolella Jobo mabapi le lefatše le lihloliloeng tsa maholimo?

Ke Mang ea Thehileng Lefatše, Hona ke Mang ea Laolang Leoatle?

Molimo o ne a le ka har’a sefefo ha a botsa Jobo mabapi le lefatše le leoatle. (Jobo 38:1-11) Ha ho setsebi sa mehaho se ileng sa rera hore na lefatše le lokela ho ba leholo hakae eaba se thusa hore le bōptjoe. Molimo o tšoantša lefatše le mohaho, ’me o botsa Jobo: “Ke mang ea behileng lejoe la lona la sekhutlo?” Ha lea behoa ke motho! Bara ba Molimo ba mangeloi ba ile ba shebella ’me ba thaba ha Jehova a bōpa lefatše lena.

Leoatle ke lesea la maobane ha le bapisoa le Molimo eo ha re tšoantšetsa, a le apesang liaparo. “Le [ile] la tsoa joalokaha eka le qhashoha pōpelong.” Molimo o thiba leoatle joalokaha eka o le kentse ka har’a mekoallo le mamati a notletsoeng, ’me matla a khoheli a letsatsi le a khoeli ke ’ona a laolang ho phahama le ho kokobela ha maqhubu a leoatle.

The World Book Encyclopedia e re: “Maqhubu a mangata a leoatle a fehloa ke moea, ’me a qala e le maqhubu a manyenyane, ebe qetellong e ba maqhubu a matonanahali a bakang lifefo tse matla, a fihlang bophahamong ba limithara tse fetang tse 30. . . . Ha moea o kokobela, maqhubu ana a tsoela pele ho phalla leoatleng, ’me a ka ea hōle haholo le moo a qalileng teng. Aa kokobela ebe a iketsa melanyana e mesesaane. Qetellong, maqhubu ana a fihla lebōpong, moo a qhalanang e se e le lefilo.” Leoatle lea mamela ha Molimo a le laela a re: “U ka fihla bohōleng bona, eseng ho fetela pele; maqhubu a hao a phahameng a lekanyelitsoe ho fihla mona.”

Ke Mang ea Hlahisang Mafube?

Ka mor’a mona, Molimo o botsa Jobo ka seo khanya e se etsang le ka lintho tse ling tseo a li bōpileng. (Jobo 38:12-18) Ha ho motho ea ka laolang tsela eo motšehare le bosiu li latellanang ka eona. Ka puo ea tšoantšetso, mafube a tšoara lipheletso tsa lefatše ebe a hlohlora ba khopo joaloka motho ha a hlohlora lerōle leseleng. Baetsalibe ba ka etsa liketso tse sa lokang ‘lefifing la shoalane.’ (Jobo 24:15, 16) Empa mafube a qhala baetsi ba bobe ba bangata.

Meso e tšoana le setempe se ka letsohong la Molimo seo a tempang lefatše ka sona hore le be letle. Khanya ea letsatsi e senola mebala e mengata, hoo lefatše lena le bonahalang eka le khabile ka liaparo tse majabajaba. Jobo ha aa ka a thusa ha ho etsoa lintho tsena ebile ha aa ka a tsamaea bolibeng hore a bale matlotlo a bona. Ka sebele ho fihlela kajeno, bafuputsi ba tseba hanyenyane feela ka lintho tse phelang leoatleng!

Ke Mang ea Nang le Ntlo ea Polokelo ea Lehloa le ea Sefako?

Ha ho motho ea felehelitseng khanya kapa lefifi ha li e-ea moo li lulang teng kapa ea keneng matlung a polokelo a lehloa le a sefako tseo Molimo a li boloketseng “letsatsi la ho loana le ntoa.” (Jobo 38:19-23) Ha Jehova a ne a loantša lira tsa hae ka sefako Gibeone, ‘ba bangata ba ile ba shoa ka lebaka la majoe a sefako ho feta bao Baiseraele ba ileng ba ba bolaea ka sabole.’ (Joshua 10:11) A ka ’na a sebelisa majoe a sefako a boholo bo sa hlalosoang ha a timetsa batho ba khopo ba tla etelloa pele ke Gogo, e leng Satane.—Ezekiele 38:18, 22.

Ka July 2002, majoe a sefako a lekanang le lehe la khoho a ile a bolaea batho ba 25 setsing sa Profinse ea Henan, Chaena. Mabapi le sefefo se seng sa 1545 se ileng sa na ka tšeole, ’metli oa litšoantšo tsa majoe oa Motaliana ea bitsoang Benvenuto Cellini o ile a ngola a re: “Ha leholimo le qala ho luma le ba le thoathoaretsa , . . re ne re saletsoe ke leeto la letsatsi pele re fihla Lyons. . . . Ka mor’a hore le lume, leholimo le ile la etsa lerata le leholo le le tšosang hoo ke ileng ka nahana hore lefatše lea fela; kahoo ke ile ka emisa pere ea ka ka nakoana ha sefako se qala ho na empa ho se lerotholi la metsi. . . . Sefako sena se ile sa ’na sa hōla ho fihlela se lekana le lisirilamunu tse khōlō. . . . Moea oa sefefo o ile oa puputla ka nakoana, empa qetellong o ile oa kokobela . . . Re ile ra bontšana mengoapo le matetetso; empa ka mor’a ho tsamaea sebaka se ka etsang k’hilomithara e le ’ngoe, re ile ra bona tšenyo e fetang eo re neng re tloha ho eona, ’me e le eo re sitoang ho e hlalosa. Lifate kaofela li ne li hlohlorehile makhasi ’me li senyehile hampe, liphoofolo tse naheng li ne li shoele; ho ne ho shoele le balisana ba bangata; re ile ra bona majoe a maholo a sefako ao motho a neng a ke ke a a kopa ka matsoho a mabeli.”—Autobiography (Buka II, 50), Harvard Classics, Buka 31, leqepheng la 352-3.

Ho tla etsahala joang ha Jehova a bula matlo a hae a polokelo ea lehloa le ea sefako hore a loantše lira tsa hae? Li ke ke tsa pholoha ha lehloa kapa sefako li sebelisetsoa ho phetha thato ea hae.

Pula, Phoka, Serame le Leqhoa ke Mosebetsi o Tsoileng Matsoho oa Mang?

Joale, Jehova o botsa Jobo mabapi le pula, phoka, serame le leqhoa. (Jobo 38:24-30) Molimo ke eena Ea nesang pula, esita le ‘lefeella leo ho lona ho se nang motho oa lefatše’ le rua molemo ka pula ea hae. Pula, leqhoa le serame ha lia simolloa ke motho.

Nature Bulletin e re: “Ntho e makatsang ka ho fetisisa ’me mohlomong e le ea bohlokoa ka ho fetisisa [ka leqhoa] ke hore metsi aa kokomoha ha a ntse a hoama . . . Leqhoa le koahelang matamo le le phaphamalang ka holim’a ’ona mariha le etsa hore limela le liphoofolo tse phelang metsing (litlhapi, le tse ling) li ’ne li phele metsing a ka tlaase. Haeba . . . metsi a ne a ka honyela ebe aa tiea ha a ntse a hoama, leqhoa le ne le tla imela metsi ebe lea teba. . . . Leqhoa le ne le tla ’ne le ipōpe ho fihlela metsi a letamo a hoama kaofela. Libakeng tse batlang li pholile tsa lefatše, metsi a linōka, a matamo, a matša, esita le a maoatle a ne a tla lula a hoamme.”

Ka sebele rea leboha hore ebe metsi ao ha a hoame kaofela! Ruri rea leboha hore ebe limela tsa lefatše lia matlafala ka lebaka la mosebetsi o tsoileng matsoho oa Jehova oa pula le phoka.

Ke Mang ea Behileng Litaelo Tse Hlomamisitsoeng Tsa Maholimo?

Joale, Molimo o botsa Jobo mabapi le lintho tse maholimong. (Jobo 38:31-33) Sehlopha sa linaleli sa Kima seo hangata se bitsoang Pleiadese, ke sehlopha se nang le linaleli tse supileng tse khōlō le tse ngata tse nyenyane tse bohōle ba sebaka seo khanya e nkang lilemo tse 380 ho fihla ho sona e tloha letsatsing. Motho a ke ke a “tiisa litlamo tsa sehlopha sa linaleli sa Kima,” a li etsa ntho e le ’ngoe. Ha ho motho ea ‘ka lokollang lithapo tsa sehlopha sa linaleli sa Kesile,’ se tsejoang e le Orion. Le hoja re sa tsebe hore na ke sehlopha sefe sa linaleli seo a ileng a se bitsa Mazzarothe le seo a ileng a se bitsa Ashe, motho a ke ke a li laola kapa a li tsamaisa. Batho ba ke ke ba fetola “litaelo tse hlomamisitsoeng tsa maholimo,” e leng melao e laolang bokahohle.

Molimo o ile a hlomamisa melao e tsamaisang lihloliloeng tsa leholimo, e laolang mocheso le mohatsela, maqhubu a leoatle, sepakapaka esita le bophelo bo teng lefatšeng lena. Nahana ka letsatsi. The Encyclopedia Americana (Khatiso ea 1996) e re: “Mahlaseli a letsatsi a etsa hore ho be le mocheso le khanya lefatšeng, a hōlisa limela, a etsa mouoane ka metsi a leoatle le [a linōka le matamo], a na le seo a se etsang ho fehla meea, ebile a etsa mesebetsi e meng e mengata e hlokahalang e le hore bophelo bo be teng lefatšeng.” Buka eona ena e re: “E le hore motho a utloisise boholo ba matla ao khanya ea letsatsi e nang le ’ona, o lokela ho nahana feela hore matla ’ohle a teng meeeng le matamong le linōkeng le matla ’ohle a libeso tsa tlhaho tse kang patsi, mashala le oli, ke matla a khanya ea letsatsi a bolokiloeng polaneteng [lefatše] e nyenyane e hōle le letsatsi ka lik’hilomithara tse limilione tse 150.”

Ke Mang ea Kentseng Bohlale Marung?

Jehova o bolella Jobo hore a nahane ka maru. (Jobo 38:34-38) Motho a ke ke a laela leru leha le le leng hore le hlahe kapa le ntše metsi a lona. Empa batho ba hloka ho potoloha ha metsi ho hlomamisitsoeng ke ’Mōpi!

Re bolela’ng ha re bua ka ho potoloha ha metsi? Buka e ’ngoe e re: “Ho potoloha ha metsi ho etsahala ka mekhahlelo e mene e totobetseng: aa bokelloa, a fetoha mouoane, a theohele fatše, ebe aa phalla. Metsi a ka ’na a bokelloa ka nakoana fatše; maoatleng, matšeng le linōkeng; le moo a ikentseng qhoqhoane e khōlō. A nyoloha fatše e le mouoane, a iketse maru, a theohele fatše hape e le (pula kapa lehloa), ’me qetellong a phallela maoatleng kapa a khutlela hape sepakapakeng e le mouoane. Metsi ’ohle a lefatšeng a ’nile a potoloha ka tsela ena ka makhetlo a se nang palo.”—Microsoft Encarta Reference Library 2005.

Maru a khotšeng metsi a ka tšoantšoa le linkho tsa leholimo tse tšetseng metsi. Ha Jehova a a thulamisa, a ka ’na a tšolla pula e ngata hoo lerōle le fetohang seretse ha makote ’ona a khomarelana. Molimo a ka nesa pula kapa a e thibela ho na.—Jakobo 5:17, 18.

Hangata pula e ba le lehalima, empa motho a ke ke a phetha merero ea hae ka lona. Ka puo ea tšoantšetso, mahalima a itlaleha ho Molimo ’me a re: “Ke rōna bana!” Compton’s Encyclopedia e re: “Lehalima le etsa liphetoho tsa bohlokoa metsoakong ea meea e sepakapakeng. Ha le halima, le fehla mocheso o moholohali o kopanyang nitrogen le oxygen hore li etse metsoako ea menontša le e meng. Metsoako ena e theoha le pula ha e na Lefatšeng. Ka tsela ena, nako le nako sepakapaka se nchafatsa menontša eo mobu o e hlokang hore limela li hlahe.” Molimo ke eena feela ea nang le tsebo e feletseng ea mohlolo o etsahalang ka lehalima.

Limakatso Tsa Pōpo li Rorisa Molimo

Kannete limakatso tsa pōpo li phahamisa ’Mōpi oa lintho tsohle. (Tšenolo 4:11) E tlameha ebe Jobo o ile a khahloa hakaakang ke mantsoe a Jehova mabapi le lefatše le lihloliloeng tsa maholimo!

Limakatso tsa pōpo tseo re sa tsoa buisana ka tsona hase tsona feela tseo Jobo a ileng a botsoa ka tsona le tseo a ileng a li hlalosetsoa. Empa, esita le tseo re buisaneng ka tsona, li re susumelletsa hore re tsote: “Bona! Molimo o phahame ho feta kamoo re ka tsebang.”—Jobo 36:26.

[Tlhaloso ea Moo Setšoantšo se Nkiloeng Teng e leqepheng la 14]

Snowflake: snowcrystals.net

[Litlhaloso Tsa Moo Litšoantšo li Nkiloeng Teng tse leqepheng la 15]

Pleiades: NASA, ESA, and AURA/Caltech; fish: U.S. Fish & Wildlife Service, Washington, D.C./William W. Hartley