Bacha Baa Botsa . . .

“Hlonepha Ntat’ao le ’M’ao”—Empa Hobane’ng?

“U manganga hoo ke sa tsebeng hore na nka etsa’ng ka uena,” ho boleletse ntat’a Veda ea halefileng. “Ha u ntlhomphe. U batlana le khathatso.” Veda o ne a laetsana le moshanyana ea neng a sebelisa lithethefatsi le joala. Kamehla o ne a ea meketeng ea disco ho fihlela ka meso. Le hoja ntat’ae a ile a mo hanela ka matla, Veda o ne a sa tsotelle.

“Ke ile ka ikutloa hore ntate ke ea behang lithibelo haholo,” ho hlalositse Veda. “Nakong eo ke ne ke e-na le lilemo tse 18, ’me ke nahana hore ke hōlile ebile ke tseba tsohle. Ke ne ke ikutloa hore ntate o beha lithibelo haholo ’me o ne a sa batle ha ke e-ba le linako tse monate, kahoo ka itsamaela ’me ka etsa seo ke neng ke batla ho se etsa.”

Mocha e mong, Gina, o ngotse, “Ntate o ne a noa haholo, ’me ke ne ke hlōleha ho robala hobane batsoali ba ka ba ne ba ngangisana ’me ba etsa lerata. Ke ne ke robala betheng ebe ke ea lla. Ke ne ke sa ba bolelle kamoo ke ikutloang kateng ka sena hobane ’mè o ne a ka nkotla. Bibele e re ‘hlonepha ntat’ao,’ empa ’na kea hlōleha.”

Mohlomong, joaloka Veda le Gina, u thatafalloa ke ho hlonepha batsoali ba hao. Mohlomong ba etsa seo u nahang hore ha se hlokahale kapa ba beha mohlala o mobe oa boitšoaro. Leha ho le joalo, Bibele e eletsa ka ho hlakileng: “Hlonepha ntat’ao le ’m’ao.” (Ba-Efese 6:2) Sena se akarelletsa eng? ’Me na ho na le mabaka a utloahalang a ho etsa joalo, esita leha batsoali ba hatella hore ba hlomphuoe?

“Hlompho” e Bolela Eng?

“Hlompho” e akarelletsa ho hopola ka ho loketseng melao e behiloeng. Ka mohlala, Bakreste ba laeloa, “Hlomphang morena oa sechaba.” (1 Petrose 2:17) Le hoja kamehla u sa lumellane le ’musi oa sechaba, boemo ba hae bo ntse bo lokela ho hlomphuoa. Lapeng, Molimo o neile batsoali melao e itseng joaloka baemeli ba hae. Ka lebaka leo, bana ba mamelang ba lokela hlonepho ho molao oo. Empa bana ba lokela ho bontša ho fetang feela hlompho e tloaelehileng.

Leetsi la pele la Segerike le ngoloang e le “hlonepha” ha e le hantle ka Bibeleng le bolela ho nka motho e mong e le oa bohlokoa bo boholo. Kahoo motsoali o lokela ho talingoa e le oa bohlokoa, ea hlomphehang, le ea ratehang ho uena. Sena se akarelletsa ho ba le boikutlo bo mofuthu le ba kananelo ho bona. ‘Empa nka ikutloa ka tsela e joalo joang ha ba ntšulafalletsa lintho hakaale?’ mohlomong ua ipotsa.

Ke Hobane’ng ha u Lokela ho Hlonepha Batsoali ba Hao?

Lebaka le leng, Liproverbia 23:22 e re: “Mamela ntat’ao ea u tsoetseng, u se ke ua nyelisa ’m’ao.” Litlaleho li lekanyetsa hore limpa tse ntšuoang selemo le selemo lefatšeng lohle li ka fihla ho limillione tse 55. ’Nete ea hore batsoali ba hao ba u lumelletse hore u belehuoe ke lebaka le leng la hore u ba hlomphe. Gregory, eo ka nako e ’ngoe a neng a sa hlomphe, o ile a hlokomela sena. “Ke ile ka qala ho utloisisa sohle seo ’mè a nketselitseng sona,” oa lumela. “Ke leboha Jehova Molimo hore ’mè ha a ka a ntša mpa kapa ho ntahlela moqomong oa lithole ha ke sa le lesea. ’Mè o re hōlisitse a le mong, ’me re ne re le bana ba tšeletseng. Kea tseba hore ho ne ho le boima ho eena.”

Leha ho le joalo, ho hōlisa bana, ha ho “boima” feela empa ho boetse ho hloka chelete e ngata. Tlaleho e tsoang Canada e senotse hore litšenyehelo tsa ho hōlisa ngoana ho fihlela a le lilemo li 18 lelapeng la batsoali ba babeli le nang le ngoana a le mong bonyane ke liranta tse 99 100! Nahana ka boitelo ba batsoali ba hao bakeng sa ho u lokisetsa lijo le liaparo. “Ka nako e ’ngoe lijo tse neng li setse e ne e le pone e ka lekotikoting le lijo-thollo. ’Mè o ne a li lokisetsa rōna bana, empa eena o ne a sa je. Ke ne ke robala ke khotše, empa ke ipotsa hore na ke hobane’ng ha ’Mè a sa je. Joale ke na le bana ba ka, ke hlokomela hore o ne a tela lijo bakeng sa rōna. Kea ipotsa hore e be nka tela lijo bakeng sa ngoana oa ka. Ha ke bone kamoo a neng a etsa kateng,” ho hlalositse Gregory.

Ntle ho pelaelo, batsoali ba hao ba lutse masiu a mangata ba sa robale ba shebane le uena ha u ne u kula. Ba ile ba u ntša leiri e metsi ka makhetlo a mangata le thoto ea liaparo tsa hao tse litšila tseo ba neng ba lokela ho u hlatsoetsa eona. Maamerika a fetang 200 000 a ile a botsoa hore na a ne a tla ba le bana ba bakae haeba a ne a ka boela a pheta. ‘Re ne re tla ba le palo e lekanang ea bana,’ ho boletse batsoali ba etsang 54 lekholong! Ke karolo ea 6 lekholong feela e itseng, “Ha re batle le a mong.”

Kahoo, batsoali ba hao ba u file bophelo ’me ba u hlokomela. Ruri ba tšoaneloa ke hlompho ea hao.

Batsoali ba Mathata

Leha ho le joalo, ho thoe’ng haeba batsoali ba hao ba beha mohlala o mobe, mohlomong ba halefa haholo, e le matahoa, kapa ba itšoere hampe? Ka ho utloahalang, u ka utloisoa bohloko ke hona. U ka hlonepha batsoali ba joalo joang?a

Joaloka batho ba sa phethahalang, mohlomong batsoali ba hao ba na le mathata a tebileng kapa mefokolo ea botho. (Moeklesia 7:20) Leha ho le joalo, ho sa tsotellehe mefokolo ea bona, Molimo o ba neile taolo e itseng ka bophelo ba hao. O sa ntse o lebeletse hore u hlomphe melao ea bona. Hopola, Molimo o boletse hore hlompho e loketseng e lokela ho bontšoa babusi. (Ba-Roma 13:7) ’Me hlompho eo e lokela ho bontšoa ho sa tsotellehe boitšoaro ba bona empa ka baka la setulo, kapa boemo ba bona. Kahoo ho e-na le ho se hlomphe haeba u ikutloa hore motsoali o sebelisa matla a hae hampe, leka ho lula u khutsitse. (Bapisa Moeklesia 10:4.) Tlohella taba matsohong a Molimo, hobane “ea etsang bokhopo, o tla jara bokhopo bo a bo entseng; hape Molimo ha o ahlole ka tšobotsi ea batho.”—Ba-Kolosse 3:25.

U lokela ho lumela ’nete ea hore ha feela motsoali oa hao a ntse a u hlokometse, o na le boikarabelo ba lelapa. Moeklesia 8:3,4 e re: “Hobane [motho ea nang le taolo] o etsa hohle ho mo khahlisang; etsoe lentsoe la morena le le matla.” Ho iketsa lerabele ho ke ke ha u atlehisa.

Leha ho le joalo, u ka qoba joang ho ba le lehloeo? Leka ho utloisisa hore na ke hobane’ng ha batsoali ba hao ba itšoara ka tsela eo ba itšoarang ka eona. Hape, ikhopotse melemo eo ba fanang ka eona. Ka mohlala, Dody, ea neng a e-na le ’mè ea sa tsotelleng le ntate oa bobeli eo e neng e le lekhoba la joala, o ngotse: “Mohlomong ’mè o ne a sa re bontše lerato, hobane joalo ka ngoana ea neng a tšoeroe hampe, ha ho mohla a kileng a rutoa ho rata. Ntate oa bobeli o ne a bontša thahasello mesebetsing ea rōna ha a ne a hlaphohetsoe, empa e ne e se hangata. Leha ho le joalo, ’na le khaitseli ea ka kamehla re ne re na le bolulo le lijo ka sehatsetsing.” Kahoo letsoalo la Dody le hlakile, ka ho tseba hore o entse sohle se matleng a hae ho hlonepha batsoali ba hae.

Ha e le hantle ho hlompha motho ha ho bolele hore u lumellana le eena. “Boloka taelo ea morena [kapa motsoali], ka baka la kano eo u e entseng pel’a Molimo,” ho eletsa Moeklesia 8:2. Ha feela taelo e se khahlanong le melao ea Molimo, bontša lerato la hao ho Molimo ka ho e hlonepha. “Utloang batsoali ba lōna nthong tsohle; hobane ke taba e khahlisang Morena.”—Ba-Kolosse 3:20.

Ho feta moo, ekasita le haeba mohlala oa motsoali o le mobe, u se etse qeto ea hore ntho e ’ngoe le e ’ngoe eo ba u bolellang eona e fosahetse. Mehleng ea Jesu Kreste, baeta-pele ba bolumeli ba neng ba na le matla a ho ruta Lentsoe la Molimo ba ne ba le babe haholo. Leha ho le joalo, Jesu a bolella batho: “Ka baka leo, le boloke, le etse tsohle tseo ba le bolellang tsona, le mpe le se ke la etsa ka liketso tsa bona.” (Mattheu 23:1-3, 25, 26) Ka ho hlompha taelo e fanoeng Lentsoeng la Molimo, batho ba tla hlohonolofatsoa ke Molimo. Le uena u ka hlonolofala ha u hlompha taelo ea Molimo e tsoang ho batsoali ba hao.

‘Seo Ntate a se Boletseng se ne se Nepahetse’

Qetellong, Veda o ile a fetola boikutlo ba hae mabapi le batsoali ba hae. Empa o ithutile ka tsela e bohloko. Nakong eo a ntseng a palame koloi le mohlankana oa hae, ea neng a tahiloe ke matekoane le joala, e ile ea tsoa taolong. Ea thula lebone ka lebelo la lik’hilomithara tse 100 ka hora, le ileng la senya koloi ’me ea siea Veda a e-na le leqeba le tšabehang phatleng. Mohlankana o ile a ’malehela, a se ke a tla sepetlele ho tla mo thusa.

“Ha batsoali ba ka ba fihla sepetlele,” ho bolela Veda, “ke ile ka ba bolella hore ntho e ’ngoe le e ’ngoe eo ntate a mpoleletseng eona e ne e nepahetse le hore e tlameha hore ebe ke khale ke ne ke mamele.” Ho tloha mohlang oo, Veda a ikemisetsa ho hlonepha batsoali ba hae. “Ho ne ho se bonolo,” o lumetse, “hobane ke ne ke ntse ke lakatsa ho ea metjekong ea disco, ’me ho ne ho tena ho lula hae. Empa ke ne ke batla ho khahlisa Molimo. Ke ne ke entse phoso e khōlō, ’me ke batlile ke shoa, kahoo ka rapela Jehova hore a nthuse ho fetola boitšoaro ba ka.”

Veda o ithutile thuto e bohloko—ho hlompha taolo. Ho hlōleha ho ithuta sena ho thibetse ba bangata hore ba atlehe sekolong, mosebetsing, kapa ho ba le lenyalo le thabileng. “Ho ithuta ho hlompha ntate oa ka, le hoja ho ne ho se bonolo, ho nthusitse ho ikokobeletsa monna oa ka,” ho bolela Veda, eo hona joale a thabelang lenyalo la hae. E, likamano tse thabileng le ba bang esita le letsoalo le letle ho Molimo ke meputso ea ho ithuta ho hlompha batsoali ba hao.

[Mongolo o botlaaseng ba leqephe]

[Setšoantšo se leqepheng la 21]

Ha u nahana ka sohle seo batsoali ba hao ba u etselitseng sona ka lilemo-lemo ho lokela ho u susumeletsa ho ba hlonepha