Na ho ka Etsahala Hore Banyalani ba Ratane ka ho sa Feleng?

1, 2. Ke bo-mang ba ka ruang molemo ka ho hlahloba buka ea Sefela sa Lifela, hona hobane’ng? (Sheba setšoantšo se qalong.)

‘AK’U bone kamoo ba bososelang hamonate kateng ha ba shebana le kamoo ba leng batle kateng! Ha ho pelaelo hore ba ratana e le kannete!’ Ena ke tsela eo moholo ea qetang ho tiisa lenyalo a ikutloang ka eona. Ha banyalani bana ba bacha ba ntse ba tantša ka bokhabane, o oa ipotsa: ‘Ebe lenyalo lee la bona le tla tšoarella tjee? Na ha lilemo li ntse li feta, ba tla ratana le ho feta kapa lerato la bona le tla fela?’ Ka sebele hoa khahlisa ha monna le mosali ba ratana ’me lerato la bona e le le tšoarellang. Empa ho latela tsela eo manyalo a qhalanang ka eona, ke ho utloahalang ho ipotsa hore na monna le mosali ba ka ratana ka ho sa feleng.

² Le mehleng ea Morena Solomone oa Iseraeleng ea boholo-holo, lerato la sebele le ne le fumaneha seoelo. Ha Solomone a bua ka boitšoaro ba batho ba mehleng ea hae, o ile a ngola a re: “Ke fumane monna a le mong ho ba sekete, empa har’a bana bohle ha kea fumana mosali. Bonang! Ke fumane sena feela, hore Molimo oa ’nete o ile a etsa moloko oa batho o lokile, empa ke oona o batlileng mano a mangata.” (Moek. 7:26-29) Ka lebaka la tšusumetso ea basali ba balichaba ba neng ba rapela Baale, boitšoaro ba batho ba mehleng ea Solomone bo ne bo hlephile hoo a ileng a thatafalloa ke ho fumana monna kapa mosali ea nang le boitšoaro bo botle.a Leha ho le joalo, buka ea Sefela sa Lifela eo a ileng a e ngola lilemo tse ka bang 20 pele ho moo, e bontša hore monna le mosali ba ka ratana ka lerato le tšoarellang. E boetse e hlalosa ka ho hlaka hore na lerato leo ke la mofuta ofe le hore na le bonahatsoa joang. Barapeli ba Jehova ba lenyalong le ba masoha ba ka ithuta ho hongata ka lerato la mofuta oo ka hore ba hlahlobe buka ena ea Bibele ka hloko.

 3. Ke hobane’ng ha ho ka khoneha hore monna le mosali ba be le lerato la sebele?

³ Bala Sefela sa Lifela 8:6. Poleloana “lelakabe la Jah” e sebelisitsoeng ho hlalosa lerato, e re ruta ho hongata. Lerato la sebele ke “lelakabe la Jah” ka kutloisiso ea hore Jehova ke Mothehi oa lona. O bōpile motho ka setšoantšo sa hae a e-na le bokhoni ba ho rata. (Gen. 1:26, 27) Ha Molimo a isa mosali oa pele, e leng Eva, ho monna oa pele, Adama, Adama o ile a etsa thothokiso. Ha ho pelaelo hore Eva o ile a ikutloa a le haufi le Adama, eo a neng a “nkiloe” ho eena. (Gen. 2:21-23) Kaha Jehova o file batho bokhoni ba hore ba bontše lerato, ho ka khoneha hore monna le mosali ba ratane ka ho sa feleng.

4, 5. Hlalosa ka bokhutšoanyane pale e bukeng ea Sefela sa Lifela.

⁴ Ntle le hore lerato leo monna le mosali ba ratanang ka lona le ka tšoarella, ho na le litšobotsi tse ling hape tse le khethollang. Tse ling tsa tsona li hlalositsoe ka bokhabane bukeng ea Sefela sa Lifela. Pale ena e ngotsoeng e le pina ke ea moroetsana ea tsoang motseng oa Shuneme, kapa Shuleme le molisa eo a ratanang le eena. Moroetsana enoa o ile a isoa liahelong tsa Solomone tseo a neng a li hlomme haufi le tšimo ea morara eo moroetsana a neng a e hlokomela, kaha Solomone o ne a khahliloe ke botle ba hae. Empa ho tloha qalong feela, ho ile ha hlaka hore o rata molisa. Ha Solomone a ntse a leka ho hapa pelo ea hae, o ile a bolela ka bolokolohi hore o labalabela ho ba le moratuoa ba hae. (Sefela 1:4-14) Molisa o ile a ea liahelong, ’me ba bolellana kamoo ba ratanang kateng.—Sefela 1:15-17.

⁵ Solomone o ile a khutlela Jerusalema le moroetsana eo; empa molisa a ba sala morao. (Sefela 4:1-5, 8, 9) Boiteko bohle ba Solomone ba ho hapa pelo ea moroetsana eo e ile ea e-ba ba lefeela. (Sefela 6:4-7; 7:1-10) Qetellong, morena o ile a mo lumella hore a khutlele hae. Ha pale ena e qetella, moroetsana o lakatsa eka moratuoa oa hae a ka tla ka potlako “joaloka tšephe.”—Sefela 8:14.

 6. Ke hobane’ng ha ho se bonolo ho tseba hore na ke bo-mang ba buang paleng ee?

⁶ Le hoja Solomone a ngotse pale ena ka bokhabane, ha aa kenyelletsa mabitso a batho ba paleng le boitsebiso bo bong bo ka thōko. (Sefela 1:1) Ho latela The New Interpreter’s Dictionary of the Bible, “lintho tse kang hore na taba e etsahetse hokae, pale e hlalosoa joang le hore na ke bo-mang ba paleng eo hase tsa bohlokoa hakaalo.” Mohlomong ha aa bolela mabitso a bona hobane a batla ho totobatsa molaetsa. Empa re khona ho tseba hore na ke mang ea buang ho latela se buuoang.

7, 8. Buka ea Sefela sa Lifela e re’ng ka ‘lipontšo tsa lerato’? Fana ka mohlala.

⁷ Buka ea Sefela sa Lifela e bua haholo ka ‘lipontšo tsa lerato’ pakeng tsa moroetsana le molisa. Le hoja mantsoe a sebelisitsoeng moo a bontša litloaelo tsa batho ba linaheng tsa Bochabela lilemong tse ka bang 3 000 tse fetileng, ’me a ka ’na a makatsa batho ba a balang kajeno, a bolela ho hongata ebile a hlalosa maikutlo ao re a tsebang kajeno. Ka mohlala, molisa o babatsa kamoo mahlo a moroetsana a leng matle kateng, o a bapisa le “a maeba.” (Sefela 1:15) Ha moroetsana eena a tšoantša a molisa le maeba ka booona. (Bala Sefela sa Lifela 5:12.) O ne a bona eka mahlo a hae ke leeba le ntseng le sesa ka har’a lebese.

⁸ Mantsoe a buuoeng paleng ena a ne a sa phafe botle ba ’mele feela. Nahana ka seo molisa a se buang ka moroetsana. (Bala Sefela sa Lifela 4:7, 11.) O re molomo oa hae “o rotha mahe a linotši a khekheng.” Hobane’ng? Hobane mahe a linotši a khekheng a tsoekere ebile a monate ho feta a lutseng moeeng. ‘Mahe a linotši le lebese a tlas’a leleme la hae,’ ho bolelang hore mantsoe a hae a monate a bile a khatholla joaloka mahe a linotši le lebese. Ho hlakile hore ha molisa a ne a re ho moroetsana oa hae “u motle ka ho feletseng, . . . ha ho na sekoli ho uena,” o ne a sa bue ka botle ba ’mele feela.

 9. (a) Lerato la banyalani le akarelletsa’ng? (b) Ke hobane’ng ha e le habohlokoa hore banyalani ba bolellane hore baa ratana?

⁹ Lenyalo hase tumellano feela e etsoang ke batho ba sa rataneng. Ha e le hantle, lerato ke tšobotsi e hlaheletseng lenyalong la Bakreste. Empa lee ke lerato la mofuta ofe? Na ke lerato le tataisoang ke melao-motheo ea Bibele? (1 Joh. 4:8) Na le akarelletsa lerato le kang leo litho tsa lelapa li ratanang ka lona? Na lerato lee le tšoana le leo metsoalle ea hlooho ea khomo e ratanang ka lona? (Joh. 11:3) Na ke lerato le kang la baratani? (Liprov. 5:15-20) Ha e le hantle, lerato la sebele le le tšoarellang pakeng tsa monna le mosali le akarelletsa lintho tseo tsohle. Motho o oa hlokomela ha a bontšoa lerato. Kahoo ke habohlokoa hore banyalani ba se ke ba lumella mathata a bophelo hore a ba sitise ho bontšana lerato! Ho etsa joalo ho ka tlatsetsa hore lenyalo le tsitse le be le sireletsehe. Kaha litsong tseo batsoali ba khethelang bana balekane, hangata mohlankana le moroetsana ha ba tsebane pele ba nyalana, ba lokela ho leka ka matla ho bolellana hore baa ratana ’me seo se tla thusa ho etsa hore lerato la bona le hōle ’me lenyalo la bona le atlehe.

10. Ho hopola lipontšo tsa lerato ho ka ba le liphello life?

¹⁰ Ho ba le molemo o mong ha banyalani ba bontšana hore baa ratana. Morena Solomone o ile a tšepisa moroetsana oa Moshulame “mekhabiso e chitja ea khauta, hammoho le likonopo tsa silevera.” O ile a mo babatsa, a re ‘o motle joaloka khoeli e tolokileng, o hloekile joaloka letsatsi le khanyang.’ (Sefela 1:9-11; 6:10) Empa moroetsana o ile a lula a tšepahala ho mohlankana oa hae oa molisa. Ke’ng e ileng ea mo matlafatsa le ho mo tšelisa nakong ee ea ha ba arohane? O oa re bolella. (Bala Sefela sa Lifela 1:2, 3.) O ne a hopola ‘lipontšo tsa lerato’ tsa mohlankana oa hae. O ne a nka hore “li molemo ho feta veine” e thabisang pelo ea motho, ’me lebitso la hae le ne le mo thoba joaloka ‘oli e tšeloang’ hloohong. (Pes. 23:5; 104:15) Ha e le hantle, ho hopola lerato leo motho a le bontšitsoeng ho ka etsa hore lerato e be le tšoarellang. Ruri ke habohlokoa hore banyalani ba bontšane lerato khafetsa!

11. Bakreste ba masoha ba ka ithuta’ng ho seo moroetsana oa Moshulame a ileng a se bua?

¹¹ Buka ea Sefela sa Lifela e ka boetse ea ruta Bakreste ba masoha thuto ea bohlokoa, haholo-holo ba batlang balekane. Moroetsana oa Moshulame o ne a sa rate Solomone. O ile a nkisa barali ba Jerusalema kano, a re: “Le se ke la leka ho tsosa kapa ho susumetsa lerato ka ho ’na ho fihlela lona le batla.” (Sefela 2:7; 3:5) Hobane’ng? Hobane motho ha aa lokela ho khahloa ke motho e mong le e mong feela ea hlahang. Kahoo, Mokreste ea batlang ho kena lenyalong, o lokela ho leta ka mamello ho fihlela a fumana motho eo a mo ratang e le kannete.

12. Ke hobane’ng ha moroetsana oa Moshulame a ne a rata molisa?

¹² Ke hobane’ng ha moroetsana oa Moshulame a ne a rata molisa? Ke ’nete hore o ne a le motle a tšoana le “tšephe”; matsoho a hae a le matla joaloka “meqomo ea khauta”; ’me maoto a hae a boheha a bile a le matla joaloka “litšiea tsa ’mabole.” Empa hase hore o ne a mo ratela botle le matla feela. ‘Moratuoa oa hae’ o ne a le “joaloka sefate sa liapole har’a lifate tsa moru.” E tlameha ebe moroetsana enoa ea neng a tšepahala ho Jehova o ile a ikutloa ka tsela ena, hobane mohlankana eo o ne a le matla moeeng.—Sefela 2:3, 9; 5:14, 15.

13. Ke hobane’ng ha molisa a ne a rata moroetsana oa Moshulame?

¹³ Ke’ng e neng e ikhetha ka moroetsana oa Moshulame? Le hoja a ne a le motle hoo a ileng a khahla morena eo ka nako eo a neng a e-na le “mafumahali a mashome a tšeletseng le lirethe tse mashome a robeli le baroetsana ba se nang palo,” o ne a ipona e le palesa feela e tloaelehileng—“safrone feela ea thota e lebōpong la leoatle.” Moroetsana eo o ne a ikokobelitse haholo. Ha ho makatse hore ebe molisa o ne a mo nka a ikhetha, a le “joaloka khahla har’a litlama-tlama tse meutloa”! O ne a tšepahala ho Jehova.—Sefela 2:1, 2; 6:8.

14. Tsela eo lerato le hlalosoang ka eona bukeng ea Sefela sa Lifela e ruta Bakreste ba masoha ba batlang ho kena lenyalong eng?

¹⁴ Ka Mangolong, Bakreste ba phehelloa ka matla hore ba nyale “feela Moreneng.” (1 Bakor. 7:39) Mokreste ea seng lenyalong ea batlang molekane, ha aa lokela ho qala litaba tsa lerato le motho eo e seng molumeli-’moho le eena, empa o lokela ho batla molekane har’a barapeli ba Jehova feela. Ho feta moo, e le hore banyalani ba lule ba le khotsong ba bile ba momahane borapeling ha ba ntse ba sebetsana le mathata a bophelo, ba lokela ho ba le tumelo ’me ba inehele ho Molimo, e leng litšobotsi tseo motho a lokelang ho li sheba ha a batla molekane. Tseo ke tsona litšobotsi tseo molisa le moroetsana oa hae ba neng ba e-na le tsona.

15. Moroetsana oa Moshulame o behetse bahlankana le baroetsana ba tšabang Molimo mohlala ofe?

¹⁵ Bala Sefela sa Lifela 4:12. Ke hobane’ng ha molisa a re moratuoa oa hae ke “serapa se kampetsoeng”? Hase motho e mong le e mong ea ka kenang serapeng se kampetsoeng. Motho a ka kena feela ha a buleloa keiti. Moroetsana oa Moshulame o ne a tšoana le serapa seo, kaha o ne a rata molisa feela, e leng mohlankana eo a neng a tšepisane lenyalo le eena. O ile a ipaka ho ba “lerako” ho e-na le ho ba “monyako” ka hore a hane ho hoheloa ke morena. (Sefela 8:8-10) Ka ho tšoanang, bahlankana le baroetsana ba tšabang Molimo ba emela ho bontša lerato feela ho batho bao ba tla nyalana le bona.

16. Buka ea Sefela sa Lifela e ruta batho ba leferehong eng?

¹⁶ Ha molisa a kōpa moroetsana oa Moshulame hore ba ke ba otlolle maoto, banab’abo ba ile ba mo hanela. Ho e-na le hoo, ba mo fa mosebetsi oa hore a hlokomele masimo a morara. Hobane’ng? Na ke hobane ba ne ba sa mo tšepe? Na mohlomong ba ne ba nahana hore ba tla kopanela boitšoarong bo bobe? Ha e le hantle, ba ne ba sireletsa khaitseli ea bona e le hore e se ke ea e-ba boemong bo ka e lekang. (Sefela 1:6; 2:10-15) Ntlheng ena, Bakreste ba masoha ba leferehong ba ithuta hore ba lokela ho nka mehato e loketseng ho boloka kamano ea bona e hloekile. Qobang libaka tse ka thōko. Le hoja e se phoso ho bontšana lerato ka tsela e sa fahleng mahlo, le lokela ho ba hlokolosi ho qoba maemo a ka le lihelang tekong.

17, 18. U ruile molemo joang ka ho hlahloba buka ee ea Sefela sa Lifela?

¹⁷ Hangata Bakreste ba nyalana hobane ba hlile ba ratana. Kaha Jehova o thehile tokisetso ea lenyalo e le ea ka ho sa feleng, ke habohlokoa hore banyalani ba boloke lerato la bona le tuka ’me ba etse hore le ’ne le hōle.—Mar. 10:6-9.

¹⁸ Ha u batla molekane oa lenyalo, u batla ho fumana motho eo u ka mo ratang e le kannete ebe le boloka lerato leo le le matla le bile le tuka, joalokaha ho bontšitsoe bukeng ea Sefela sa Lifela. Ebang u batla molekane oa lenyalo kapa u se u ntse u le lenyalong, e se eka u ka latsoa lerato la sebele—“lelakabe la Jah.”—Sefela 8:6.