Lentsoe la Jehova Lea Phela
Lintlha-khōlō Tsa Buka ea Hosea
HO SETSE hanyenyane hore borapeli ba ’nete bo fele ’musong oa Iseraele oa meloko e leshome o ka leboea. Tlas’a bobusi ba Jeroboame II, Iseraele e ruile haholo, empa hang ka mor’a lefu la hae leruo leo lea fela. Ho latela nako ea lintoa le merusu ea lipolotiki. Marena a mane ho a tšeletseng a mo hlahlamang aa bolaoa. (2 Marena 14:29; 15:8-30; 17:1-6) Hosea o profeta ka lilemo tse 59, ho qala ka 804 B.C.E. ho fihlela nakong ena ea meferefere.
Maikutlo a Jehova mabapi le sechaba sa Iseraele sa marabele a tšoantšetsoa ka ho hlaka ke se etsahalang lenyalong la Hosea. Sehlooho sa molaetsa oa Hosea ke ho pepesa phoso ea Iseraele le ho phatlalatsa likahlolo tsa boprofeta khahlanong le eona le ’muso oa Juda. Hosea o ngotse lintlha tsena tsohle bukeng e reheletsoeng ka eena, a sebelisa mantsoe a bonolo le a bontšang qenehelo hammoho le puo e matla le e hlakileng. Kaha molaetsa oa eona ke karolo ea Lentsoe la Molimo le bululetsoeng, oa phela ’me o fana ka matla.—Baheberu 4:12.
“U INKELE MOSALI OA BOHLOLA”
Jehova o re ho Hosea: “E-ea, u inkele mosali oa bohlola.” (Hosea 1:2) Hosea o latela taelo eo ’me o ba le mora le Gomere. Kamoo ho bonahalang kateng bana ba babeli bao a ba belehang ka mor’a moo ke bana ba matšeo. Se boleloang ke mabitso a bona, e leng Lo-ruhama le Lo-ami, se bontša hore Jehova o ne a khaolitse ho bontša Iseraele mohau ’me a lahlile batho ba hae ba sa tšepahaleng.
Ha e le hantle Jehova o ikutloa joang ka batho ba hae ba marabele? O re ho Hosea: “E-ea hape, u rate mosali ea ratoang ke motsoalle le ea febang, joaloka tabeng ea lerato la Jehova bakeng sa bara ba Iseraele ha ka nako e tšoanang ba ntse ba retelehela ho melimo e meng.”—Hosea 3:1.
Lipotso Tsa Mangolo Lia Arajoa:
1:1—Ke hobane’ng ha Hosea a bua ka marena ’ohle a mane a ileng a busa Juda nakong ea tšebeletso ea hae empa a bua ka ’musi a le mong feela oa Iseraele? Ke hobane ke marena a lesika la Davida feela a neng a nkoa e le babusi ba tšoanelehang ba sechaba se khethiloeng sa Molimo. Marena a ’muso o ka leboea e ne e se a lesika la Davida, athe a Juda e ne e le a lesika la Davida.
1:2-9—Na Hosea o ile a hla a nka mosali oa bohlola? E, Hosea o ile a hla a nyala mosali eo hamorao e ileng ea e-ba mofebi. Moprofeta enoa ha a re letho le bontšang hore seo a se boletseng ka bophelo ba lelapa la hae e ne e le toro kapa pono.
1:7—Ke neng moo ntlo ea Juda e ileng ea bontšoa mohau le ho pholosoa? Sena se ile sa phethahala ka 732 B.C.E., mehleng ea Morena Ezekiase. Ka nako eo, Jehova o ile a namolela Jerusalema e neng e sokeloa ke Baassyria ka ho sebelisa lengeloi hore le bolaee ba 185 000 ba lebotho la sera ka bosiu bo le bong. (2 Marena 19:34, 35) Ka tsela eo, Jehova o ile a lopolla Bajuda, eseng “ka seqha kapa ka sabole kapa ka ntoa, ka lipere kapa ka banna ba lipere,” empa ka lengeloi la hae.
1:10, 11—Kaha ’muso o ka leboea oa Iseraele o ile oa oa ka 740 B.C.E., ke joang bara ba Iseraele ba ileng ba “phutheha bonngoeng” le bara ba Juda? Ba bangata ba tsoang ’musong o ka leboea ba ile ba ea Juda pele baahi ba naha ea Juda ba isoa botlamuoeng Babylona ka 607 B.C.E. (2 Likronike 11:13-17; 30:6-12, 18-20, 25) Ha Bajuda ba neng ba ile botlamuoeng ba khutlela naheng ea habo bona ka 537 B.C.E., litloholo tsa Baiseraele ba ’muso o ka leboea li ne li le har’a ba ileng ba khutlela hae.—Esdrase 2:70.
2:21-23—Jehova o ne a profeta hore ho tla etsahala’ng ha a ne a re: “Ka sebele ke tla jala [Jezriele] joaloka peō bakeng sa ka lefatšeng, ’me ke tla bontša mohau”? Lebitso la mora oa letsibolo eo Gomere a ileng a mo tsoalla Hosea e ne e le Jezriele. (Hosea 1:2-4) Lebitso leo le bolelang hore “Molimo o Tla Jala Peō,” ke boprofeta ba hore Jehova o ne a tla bokella masala a tšepahalang ka 537 B.C.E. ’me a a jale joaloka peō naheng ea Juda. Joale naha e neng e bile lesupi ka lilemo tse 70 e ne e tla lokela ho hlahisa lijo-thollo, veine e monate le oli. Boprofeta bona bo boletsoeng ka tsela ea thothokiso bo re lintho tsena tse molemo li ne li tla kōpa lefatše hore le hlahise matsoai, ’me lefatše le ne le tla kōpa maholimo hore a nese pula. Ebe maholimo ’ona a etsa thapeli ho Molimo hore a fane ka maru a pula. Lintho tsena tsohle li ne li tla etsa hore masala a khutlileng a be le matletsetletse a lintho tseo a li hlokang. Moapostola Pauluse le moapostola Petrose ba ile ba bontša hore mantsoe a Hosea 2:23 a sebetsa tabeng ea ho bokella masala a Iseraele ea moea.—Baroma 9:25, 26; 1 Petrose 2:10.
Seo re Ithutang Sona:
1:2-9; 3:1, 2. Nahana kamoo Hosea a ileng a itela kateng ka ho lula lenyalong leo kahobane a ikokobelletsa thato ea Molimo! Re ikemiselitse hakae ho tela lintho tseo re li ratang e le hore re etse thato ea Molimo?
1:6-9. Jehova o hloile bofebe ba moea, feela joalokaha a hloile bofebe ba sebele.
1:7, 10, 11; 2:14-23. Seo Jehova a ileng a se profeta ka Iseraele le Juda se ile sa phethahala. Kamehla lentsoe la Jehova lea phethahala.
2:16, 19, 21-23; 3:1-4. Jehova o ikemiselitse ho tšoarela ba bakang ho tloha pelong. (Nehemia 9:17) Re lokela ho tšoana le Jehova ka ho qenehela le ho hauhela bao re sebelisanang le bona.
“JEHOVA O NA LE NYEOE”
“Jehova o na le nyeoe le baahi ba naha.” Hobane’ng? Hobane “ha ho ’nete leha e le mosa o lerato kapa tsebo ea Molimo naheng.” (Hosea 4:1) Sechaba sa Iseraele sa marabele se qhekeletse ebile se tšolotse mali ’me se entse bohlola ba sebele le ba moea. Ha sea kōpa thuso ea Molimo, empa se “ipilelitse ho Egepeta; [se] ile Assyria.”—Hosea 7:11.
Jehova o phatlalatsa kahlolo ea hae, o re: “Baiseraele ba tla metsoa.” (Hosea 8:8) ’Muso oa Juda le oona o molato. Hosea 12:2 e re: “Jehova o na le nyeoe le Juda, esita le ho ahlola litaba khahlanong le Jakobo ho ea ka litsela tsa hae; o tla mo buseletsa ho ea ka mesebetsi ea hae.” Empa ka sebele tsosoloso e tla ba teng, kaha Molimo o tšepisa ho re: “Ke tla ba lopolla letsohong la Sheole; ke tla ba lokolla lefung.”—Hosea 13:14.
Lipotso Tsa Mangolo Lia Arajoa:
6:1-3—Ke mang ea neng a re: “Tloong, ’me re khutleleng ho Jehova”? Mohlomong Baiseraele ba sa tšepahaleng ba ne ba khothatsana hore ba khutlele ho Jehova. Haeba ho le joalo, ba ne ba mpa ba etsa eka ba bakile. Mosa oa bona o lerato e ne e le oa nakoana le o felang ka potlako joaloka “maru a hoseng le . . . phoka e tlohang kapele.” (Hosea 6:4) Ka lehlakoreng le leng, ho ka etsahala hore mantsoe ao a ne a buuoa ke Hosea a ipiletsa ho batho hore ba khutlele ho Jehova. Ho sa tsotellehe hore na boemo e ne e le bofe, baahi ba marabele ba ’muso oa Iseraele oa meloko e leshome ba ne ba lokela ho bontša pako ea sebele ’me ba khutlele ho Jehova e le kannete.
7:4—Ke joang Baiseraele ba bafebi ba neng ba le joaloka “sebōpi se hotelitsoeng”? Papiso ena e bontša hore na litakatso tse mpe tse ka lipelong tsa bona li ne li le matla hakae.
Seo re Ithutang Sona:
4:1, 6. Ha re batla ho lula re fumana mohau oa Jehova, re lokela ho tsoela pele ho ithuta ka eena ’me re etse seo re ithutang sona.
4:9-13. Jehova o tla ahlola ba tloaetseng ho itšoara hampe ka ho kopanela liphate le ba kopanelang borapeling bo sa hloekang.—Hosea 1:4.
5:1. Ba etellang pele har’a batho ba Molimo ba lokela ho phema bokoenehi ka ho feletseng. Ho seng joalo, bo ka ’na ba hohella ba bang borapeling ba bohata, kahoo ea e-ba ‘sefi le letlooa’ ho bona.
6:1-4; 7:14, 16. Ho baka ka molomo feela ke boikaketsi ebile ke halefeela. Hore mofosi a hauheloe ke Molimo, o tlameha ho bontša hore o bakile ho tsoa pelong, e leng se bonahalang ka hore a khutlele nthong “e phahameng,” e leng mofuta oa borapeli o phahameng. Liketso tsa hae li lokela ho lumellana le melao ea Molimo e phahameng.—Hosea 7:16, NW, mongolo o botlaaseng ba leqephe.
6:6. Ho tloaela ho etsa sebe ho bontša hore motho ha a na lerato le tšepahalang ho Molimo. Ho sa tsotellehe hore na re etsa mahlabelo a mangata hakae a moea, a ke ke a koahela liphoso tsa rōna.
8:7, 13; 10:13. Molao-motheo o reng “leha e le sefe seo motho a se jalang, o tla boela a se kotule” o ile oa phethahala ho Baiseraele ba rapelang litšoantšo.—Bagalata 6:7.
8:8; 9:17; 13:16. Boprofeta bona bo amanang le ’muso o ka leboea bo ile ba phethahala ha motse-moholo oa oona, e leng Samaria o haptjoa ke Assyria. (2 Marena 17:3-6) Re ka kholiseha hore Molimo o tla etsa seo a se buileng ’me o tla phetha mantsoe a hae.—Numere 23:19.
8:14. Jehova o ile a romela “mollo metseng” ea Juda ka 607 B.C.E. a sebelisa Bababylona, a etsa Jerusalema le naha ea Juda lesupi joalokaha ho ne ho profetiloe. (2 Likronike 36:19) Le ka mohla lentsoe la Molimo le ke ke la hlōleha.—Joshua 23:14.
9:10. Le hoja Baiseraele ba ne ba inehetse ho Molimo oa ’nete, ‘ba ile ba ea ho Baale oa Peore, ’me ba qala ho inehela nthong e hlabisang lihlong.’ Mohlala oa bona o mobe e lokela ho ba temoso ea hore re be hlokolosi hore re se ke ra hlōleha ho phetha boinehelo ba rōna ho Jehova.—1 Bakorinthe 10:11.
10:1, 2, 12. Re lokela ho rapela Molimo ka pelo e se nang boikaketsi. Ha ‘re itjalla peō ka ho loka, re kotula tumellanong le mosa o lerato oa Molimo.’
10:5. Bethe-avene (e bolelang “Ntlo e Utloisang Bohloko”) ke lebitso le eisang le filoeng Bethele (e bolelang “Ntlo ea Molimo”). Ha setšoantšo sa namane sa Bethe-avene se ne se haptjoa, baahi ba Samaria ba ile ba lla ka lebaka la ho lahleheloa ke ntho eo ba neng ba e rapela. Ka sebele ke ntho e se nang kelello ho tšepa setšoantšo se sa pheleng le se sitoang ho itšireletsa!—Pesaleme ea 135:15-18; Jeremia 10:3-5.
11:1-4. Kamehla Jehova o sebetsana le batho ba hae ka lerato. Ha ho mohla ho ikokobelletsa Molimo e leng mokhoka-khoale.
11:8-11; 13:14. Lentsoe la Jehova le mabapi le ho tsosolosetsa batho ba hae borapeling ba ’nete ‘ha lea ka la khutlela ho eena le se na litholoana.’ (Esaia 55:11) Ka 537 B.C.E., botlamuoa ba Babylona bo ile ba khaotsa ’me masala a khutlela Jerusalema. (Esdrase 2:1; 3:1-3) Ruri seo Jehova a se buileng ka baprofeta ba hae se tla phethahala.
12:6. Re lokela ho ikemisetsa ka tieo ho bontša mosa o lerato, ho sebelisa toka le ho tšepa Jehova kamehla.
13:6. Baiseraele “ba ile ba khora ’me lipelo tsa bona tsa qala ho iphahamisa. Ke ka lebaka leo ba ileng ba [lebala Jehova].” Re lokela ho itebela khahlanong le tloaelo leha e le efe ea ho iphahamisa.
“LITSELA TSA JEHOVA LI LOKILE”
Hosea oa ipiletsa: “Lōna Baiseraele, le khutlele ho Jehova Molimo oa lōna, etsoe le khopiloe phosong ea lōna.” O khothalletsa sechaba hore se re ho Jehova: “E se eka u ka tšoarela phoso; ’me u amohele se molemo, ’me re tla nyehela e le puseletso lipohoana tsa melomo ea rōna.”—Hosea 14:1, 2.
Mofosi ea bakileng o lokela ho tla ho Jehova, a iphaphathe le litsela tsa hae ’me a nyehele ho eena mahlabelo a thoriso. Hobane’ng? Hobane “litsela tsa Jehova li lokile, ’me ba lokileng ke bona ba tla tsamaea ho tsona.” (Hosea 14:9) Re thaba hakaakang hore ebe ho na le ba bangata bao “ka sebele ba tla tla ba thothomela ho Jehova le ho molemo oa hae karolong e qetellang ea matsatsi”!—Hosea 3:5.
[Setšoantšo se leqepheng la 15]
Bophelo ba lelapa la Hosea bo ne bo tšoantšetsa litšebelisano tsa Jehova le Baiseraele
[Setšoantšo se leqepheng la 17]
Ha Samaria e oa ka 740 B.C.E., ’muso oa Iseraele oa meloko e leshome o ile oa fela