Boprofeta ba Hosea bo re Thusa ho Tsamaea le Molimo

“Ba tla latela Jehova.”—HOSEA 11:10.

 1. Ke ketsahalo efe e tšoantšetsang eo ho buuoang ka eona bukeng ea Hosea?

NA U thabela litšoantšiso tse bontšang batho ba thahasellisang le lipale tse hlollang? Buka ea Bibele ea Hosea e bua ka ketsahalo e tšoantšetsang.a Tšoantšiso ena e bua ka litaba tsa lelapa la moprofeta oa Molimo ea bitsoang Hosea ’me e amana le lenyalo la tšoantšetso leo Jehova a neng a kene ho lona le Baiseraele ba boholo-holo ka selekane sa Molao oa Moshe.

 2. Re tseba eng ka Hosea?

² Boemo boo tšoantšiso ena e thehiloeng ho bona bo boletsoe ho Hosea khaolo ea 1. Kamoo ho bonahalang kateng Hosea o ne a lula ’musong oa Iseraele oa meloko e leshome (oo hape o bitsoang Efraime, ka lebaka la moloko oa oona o ka sehloohong). O ile a profeta nakong eo ho neng ho busa babusi ba ho qetela ba supileng ba Iseraele le nakong ea marena a latelang a Juda: Uzia, Jothame, Akaze le Ezekiase. (Hosea 1:1) Kahoo, Hosea o ile a profeta bonyane ka lilemo tse 59. Le hoja buka ea Hosea e ile ea phethoa nakoana ka mor’a 745 B.C.E., ke ea bohlokoa kajeno, nakong eo batho ba limilione ba phethahatsang mantsoe a boletsoeng esale pele a reng: “Ba tla latela Jehova.”—Hosea 11:10.

Seo Tlhahlobo e Khutšoanyane ea Buka Ena e se Senolang

 3, 4. Hlalosa hakhutšoanyane hore na Hosea khaolo ea 1 ho ea ho ea 5 e akaretsa eng.

³ Tlhahlobo e khutšoanyane ea Hosea khaolo ea 1 ho ea ho ea 5 e tla re matlafatsa hore re ikemisetse ho tsamaea le Molimo ka ho bontša tumelo le ka ho etsa lintho tumellanong le thato ea hae. Le hoja baahi ba ’muso oa Iseraele ba ne ba le molato oa bofebe ba moea, Molimo o ne a tla ba hauhela haeba ba ne ba ka baka. Sena se bonahetse ka tsela eo Hosea a ileng a tšoara mosali oa hae Gomere ka eona. Kamoo ho bonahalang kateng, mosali enoa o ile a ba le bana ba babeli ba matšeo ka mor’a hore a tsoalle Hosea ngoana a le mong. Leha ho le joalo, Hosea o ile a boelana le eena, feela joalokaha Jehova a ne a ikemiselitse ho hauhela Baiseraele ba bakileng.—Hosea 1:1–3:5.

⁴ Jehova o ne a e-na le nyeoe khahlanong le Baiseraele hobane ho ne ho se na ’nete, mosa o lerato, kapa tsebo ea Molimo naheng. O ne a tla ahlola litaba khahlanong le Baiseraele ba rapelang litšoantšo le ’muso oa Juda o khelohileng. Leha ho le joalo, ha batho ba Molimo ba ne ba le “mahlomoleng,” ba ne ba tla batla Jehova.—Hosea 4:1–5:15.

Tšoantšiso ea Qala

 5, 6. (a) Bohlola bo ne bo atile hakae ’musong oa Iseraele oa meloko e leshome? (b) Ke hobane’ng ha temoso e fuoeng Baiseraele ba boholo-holo e le ea bohlokoa ho rōna?

⁵ Molimo o ile a laela Hosea a re: “E-ea, u inkele mosali oa bohlola le bana ba bohlola, hobane ka sebele naha ka bohlola e furalla ho latela Jehova.” (Hosea 1:2) Bohlola bo ne ho atile hakae Iseraele? Rea bolelloa: “Moea oa bohlola o entse hore [sechaba sa ’muso oa meloko e leshome] se hlahlathele, ’me ka bohlola se tloha tlas’a Molimo oa sona. . . . Barali ba lōna ba [etsa] bohlola le lingoetsi tsa lōna [lia feba]. . . . Ha e le banna, ba ea moo ba leng bang le liotsoa, ’me ba etsa sehlabelo le matekatse a basali a tempele.”—Hosea 4:12-14.

⁶ Bohlola ba sebele le ba moea bo ne bo atile Iseraele. Kahoo Jehova o ne a tla “ahlola litaba” khahlanong le Baiseraele. (Hosea 1:4; 4:9) Temoso ena ke ea bohlokoa ho rōna hobane ba itšoarang hampe ebile ba kopanela borapeling bo litšila kajeno, Jehova o tla ahlola litaba khahlanong le bona. Empa ba tsamaeang le Molimo ba boloka melao ea hae ea borapeli bo hloekileng ebile baa hlokomela hore “ha ho sehlola . . . [se] nang le lefa leha e le lefe ’musong oa Kreste le oa Molimo.”—Baefese 5:5; Jakobo 1:27.

 7. Lenyalo la Hosea le Gomere le ne le tšoantšetsa eng?

⁷ Kamoo ho bonahalang kateng, Gomere e ne e le moroetsana ha Hosea a mo nyala, ebile e ne e le mosali ea tšepahalang ha a ne “a mo tsoalla mora.” (Hosea 1:3) Joalokaha ketsahalo ena e tšoantšetsang e bontša, nakoana ka mor’a hore Molimo a lokolle Baiseraele botlamuoeng Egepeta ka 1513 B.C.E., ka ho tšoanang o ile a etsa selekane le bona se neng se tšoana le tumellano ea lenyalo le hloekileng. Ka ho lumela ho kena selekaneng seo, Baiseraele ba ne ba tšepisa hore ba tla tšepahala ho Jehova, “monghali [oa bona] eo e leng monna.” (Esaia 54:5) Ka sebele, lenyalo lena la tšoantšetso la Baiseraele le Molimo le ne le tšoantšetsa lenyalo le hloekileng la Hosea le Gomere. Empa ruri lintho li ile tsa fetoha!

 8. Ho tlile joang hore ’muso oa Iseraele oa meloko e leshome o be teng, hona u ka re’ng ka borapeli ba oona?

⁸ Mosali oa Hosea o ile “a boela a ima ’me a tsoala morali.” Mohlomong, ngoana eo oa ngoanana le e mong ea ileng a mo hlahlama, Gomere o ile a ba emola ka bofebe. (Hosea 1:6, 8) Kaha Gomere o ne a tšoantšetsa Baiseraele, u ka ’na ua botsa, ‘Ho tlile joang hore Baiseraele e be matekatse?’ Ka 997 B.C.E., meloko e leshome ea Iseraele e ile ea ikarola melokong e ka boroa, e leng moloko oa Juda le oa Benjamine. Ho ile ha thehoa borapeli ba namane ’musong o ka leboea oa Iseraele oa meloko e leshome e le hore batho ba oona ba se ke ba ea Juda ho ea rapela Jehova tempeleng ea hae e Jerusalema. Borapeli ba molimo oa bohata ea bitsoang Baale, bo neng bo akarelletsa boitšoaro bo hlephileng ba ho kopanela liphate, bo ile ba mela ka metso Iseraele.

 9. Joalokaha ho boletsoe esale pele ho Hosea 1:6, ho ile ha etsahala’ng ka Baiseraele?

⁹ Ha ho ne ho tsoaloa ngoana oa bobeli oa Gomere eo mohlomong e neng e le oa matšeo, Molimo o ile a re ho Hosea: “Mo rehe lebitso la Lo-ruhama [le bolelang “Ha aa ka a Bontšoa Mohau”], etsoe ha ke sa tla hlola ke bontša mohau ho ba ntlo ea Iseraele, hobane ka sebele ke tla ba tlosa.” (Hosea 1:6) Jehova o ile ‘a ba tlosa’ ha Baassyria ba isa Baiseraele kholehong ka 740 B.C.E. Leha ho le joalo, Molimo o ile a hauhela ’muso oa Juda oa meloko e ’meli ’me ha aa ka a o pholosa ka seqha, sabole, ntoa, lipere kapa ka banna ba lipere. (Hosea 1:7) Ka bosiu bo le bong ka 732 B.C.E., lengeloi le le leng le ile la bolaea masole a Assyria a 185 000 a neng a soketse motse-moholo oa Juda, e leng Jerusalema.—2 Marena 19:35.

Nyeoe ea Jehova Khahlanong le Baiseraele

10. Boitšoaro ba Gomere ba bofebe bo ne bo tšoantšetsa eng?

¹⁰ Gomere o ile a tlohela Hosea eaba o fetoha “mosali oa bohlola,” ea lulang le monna e mong ka bofebe. Sena se ne se tšoantšetsa kamoo ’muso oa Iseraele o ileng oa etsa lilekane tsa bopolotiki le linaha tse rapelang litšoantšo oa ba oa qala ho li tšepa. Ho e-na le hore Baiseraele ba tlotlise Jehova ka katleho ea lintho tse bonahalang, ba ile ba tlotlisa melimo ea lichaba tseo eaba ba senya selekane sa bona sa lenyalo le Molimo ka ho kopanela borapeling ba bohata. Hase feela Jehova a ileng a ba le nyeoe khahlanong le sechaba seo se etsang bofebe ba moea!—Hosea 1:2; 2:2, 12, 13.

11. Ho ile ha etsahala’ng ka selekane sa Molao ha Jehova a ne a lumella sechaba sa Iseraele le sa Juda hore se isoe kholehong?

¹¹ Baiseraele ba ile ba fumana kotlo efe ka ho tlohela Monghali oa Bona eo e Leng Monna? Molimo o ile a etsa hore ba “ee lefeelleng” la Babylonia, e leng sechaba se ileng sa hlōla Assyria, moo Baiseraele ba neng ba isitsoe kholehong teng ka 740 B.C.E. (Hosea 2:14) Kahoo ha Jehova a ne a felisa ’muso oa meloko e leshome, ha aa ka a felisa selekane sa hae sa lenyalo seo a neng a se entse pele le sechaba sa Iseraele sa meloko e leshome le metso e ’meli. Ha e le hantle, ha Molimo a ne a lumella Bababylona ho timetsa Jerusalema ka 607 B.C.E. le ha a ne a lumella sechaba sa Juda hore e be baholehuoa, ha aa ka a felisa selekane sa Molao oa Moshe seo meloko e leshome le metso e ’meli ea Iseraele e neng e kene ho sona le eena ka lenyalo la tšoantšetso. Kamano eo e ile ea felisoa feela ka mor’a hore baeta-pele ba Bajuda ba hane Jesu Kreste le ho mo bolaea ka 33 C.E.—Bakolose 2:14.

Jehova o Khalemela Baiseraele

12, 13. Moko-taba oa Hosea 2:6-8 ke ofe, hona mantsoe ao a ile a sebetsa joang ho Baiseraele?

¹² Molimo o ile a khalemela Baiseraele hore ba ‘tlose bohlola ba bona,’ empa bona ba ne ba labalabela ho sala morao ba ba ratang ka takatso e matla. (Hosea 2:2, 5) Jehova o ile a re: “Ka hona bona! ke etsetsa tsela ea hao lekhoakhoa la meutloa; ’me ke tla haha lerako la majoe khahlanong le eena, hoo a ke keng a fumana litsela tsa hae. O tla lelekisa ba mo ratang ka takatso e matla, empa a ke ke a ba fihlela; ’me o tla ba batla, empa a ke ke a ba fumana. O tla lokela ho re, ‘Ke batla ho ea le ho khutlela ho monna oa ka, oa pele, etsoe ho bile molemo ho ’na ka nako eo ho feta hona joale.’ Empa ha aa ka a hlokomela hore ke ’na ea neng a mo file lijo-thollo le veine e monate le oli, le hore ke ne ke entse hore silevera e mo atele, le khauta, eo ba ileng ba e sebelisetsa Baale [kapa, eo “ba entseng setšoantšo sa Baale ka eona,” mantsoe a botlaaseng ba leqephe ho NW].”—Hosea 2:6-8.

¹³ Le hoja Baiseraele ba ile ba kōpa thuso ho lichaba tseo ba neng ba li ‘rata ka takatso e matla,’ ha ho sechaba se ileng sa khona ho ba thusa. Ba ile ba thibelloa joalokaha eka ba thibelletsoe ka har’a lekhoakhoa la meutloa le ke keng la phunyeletsoa, hoo lichaba tseo li ileng tsa hlōleha ho ba thusa ka tsela leha e le efe. Ka mor’a lilemo tse tharo ba thibelletsoe ke Assyria, motse-moholo oa bona, e leng Samaria, o ile oa oa ka 740 B.C.E., ’me ’muso oa meloko e leshome ha oa ka oa hlola o tsosolosoa. Ke batho ba itseng feela har’a baholehuoa ba Baiseraele ba neng ba tla hlokomela kamoo lintho li neng li tsamaea hantle kateng nakong ea ha baholo-holo ba bona ba ne ba sebeletsa Jehova. Masala ao a ne a tla hana borapeli ba Baale ’me a tsosolose kamano ea ’ona ea selekane le Jehova.

Ho Talima Tšoantšiso Ena ka Leihlo le Leng

14. Ho tlile joang hore Hosea a tsosolose likamano tsa hae tsa lenyalo le Gomere?

¹⁴ E le hore u utloisise hantle kamano e teng pakeng tsa litaba tsa lenyalo tsa Hosea le kamano ea Baiseraele le Jehova, hlokomela mantsoe a latelang: “Jehova a tsoela pele ho re ho ’na: ‘E-ea hape, u rate mosali ea ratoang ke motsoalle le ea febang.’” (Hosea 3:1) Hosea o ile a iphaphatha le taelo ena ka ho rekolla Gomere ho monna eo a neng a lula le eena. Ka mor’a moo, Hosea o ile a laea mosali oa hae ka thata a re: “U tla lula u le oa ka ka matsatsi a mangata. U se ke ua etsa bohlola, ’me u se ke ua ba oa monna e mong.” (Hosea 3:2, 3) Gomere o ile a amohela taeo eo, eaba Hosea o tsosolosa kamano ea lenyalo le eena. See se ile sa sebetsa joang litšebelisanong tsa Molimo le sechaba sa Iseraele le sa Juda?

15, 16. (a) Ke tlas’a maemo afe sechaba sa Molimo se lauoeng se neng se ka fumana mohau oa hae? (b) Hosea 2:18 e phethahetse joang?

¹⁵ Ha batlamuoa ba Iseraele le ba Juda ba ntse ba le kholehong Babylona, Molimo o ile a sebelisa baprofeta ba hae hore ba ‘bue le lipelo tsa bona.’ E le hore batho ba Molimo ba fumane mohau oa hae, ba ne ba lokela ho baka ’me ba khutlele ho Monghali oa Bona eo e Leng Monna, joalokaha Gomere a ile a khutlela ho monna oa hae. Joale, “lefeelleng” la Babylona Jehova o ne a tla ntša sechaba sa hae se lauoeng se kang mosali ’me a se khutlisetse Juda le Jerusalema. (Hosea 2:14, 15) O ile a phethahatsa tšepiso eo ka 537 B.C.E.

¹⁶ Molimo o ile a phethahatsa le tšepiso e latelang: “Ka sebele ke tla hlaba selekane letsatsing leo bakeng sa bona mabapi le sebata sa naha le sebōpuoa se fofang sa maholimo le sehahabi sa lefatše, ’me ke tla felisa seqha le sabole le ntoa naheng, ’me ke tla ba robatsa ka tšireletseho.” (Hosea 2:18) Masala a Bajuda a neng a khutletse naheng ea habo ’ona a ile a lula a sireletsehile, a sa tšabe libata tsa naha. Boprofeta bona bo ile ba boela ba phethahala ka 1919 C.E., ha masala a Baiseraele ba moea a lokolloa ho “Babylona e Moholo,” e leng ’Muso oa bolumeli ba bohata o laolang lefatše lohle. Hona joale a lula a sireletsehile a bile a phela paradeiseng ea moea hammoho le bo-mphato ba ’ona, ba nang le tšepo ea ho phela ka ho sa feleng lefatšeng. Mekhoa ea bophoofolo ha e eo har’a Bakreste bana ba ’nete.—Tšenolo 14:8; Esaia 11:6-9; Bagalata 6:16.

Nka Seo U Ithutang Sona Mona ka Botebo

17-19. (a) Ke litšobotsi life tsa Molimo tseo re khothalletsoang ho li etsisa? (b) Mohau oa Jehova le kutloelo-bohloko ea hae li lokela ho re ama joang?

¹⁷ Molimo o mohau ebile o bontša kutloelo-bohloko, ’me le rōna re lokela ho ba joalo. Ena ke thuto eo re ithutileng eona likhaolong tsa pele tsa Hosea. (Hosea 1:6, 7; 2:23) Hore ebe Molimo o ne a ikemiselitse ho hauhela Baiseraele ba bakileng ho lumellana le maele ana a bululetsoeng: “Ea koahelang litlōlo tsa hae a ke ke a atleha, empa ea li bolelang ’me a li tlohela o tla bontšoa mohau.” (Liproverbia 28:13) Hape bafosi ba bakileng ba tšelisoa ke mantsoe a latelang a mopesaleme: “Mahlabelo a eang ho Molimo ke moea o robehileng; Molimo, u ke ke ua nyelisa pelo e robehileng le e sithabetseng.”—Pesaleme ea 51:17.

¹⁸ Boprofeta ba Hosea bo totobatsa kutloelo-bohloko le mohau oa Molimo eo re mo rapelang. Esita leha ba bang ba kheloha litsela tsa hae tse lokileng, ba ka ’na ba baka ’me ba sokoloha. Haeba ba etsa joalo, Jehova oa ba amohela. O ile a hauhela sechaba se bakileng sa Iseraele, seo a neng a kene lenyalong la tšoantšetso le sona. Le hoja se ile sa hlompholla Jehova le ho ‘utloisa Mohalaleli oa Iseraele bohloko, o ne a le mohau a bile a ntse a hopola hore ke batho ba nama.’ (Pesaleme ea 78:38-41) Mohau o joalo o lokela ho re susumelletsa hore re ’ne re tsamaee le Jehova, e leng Molimo oa rōna ea nang le kutloelo-bohloko.

¹⁹ Le hoja libe tse kang ho bolaea, ho utsoa le ho feba li ne li atile har’a Baiseraele, Jehova ‘o ile a bua le lipelo tsa bona.’ (Hosea 2:14; 4:2) Ho nahana ka mohau oa Jehova le kutloelo-bohloko ea hae ho lokela ho susumetsa lipelo tsa rōna le ho matlafatsa kamano ea rōna le eena. Ka hona re lokela ho ipotsa lipotso tse latelang: ‘Nka etsisa Jehova haholoanyane joang ka ho bontša mohau le qenehelo ha ke sebelisana le ba bang? Haeba Mokreste-’moho le ’na a ntšitetsoe ’me a kōpa tšoarelo, na ke ikemiselitse ho mo tšoarela joalokaha Molimo le eena a tšoarela?’—Pesaleme ea 86:5.

20. Fana ka mohlala o bontšang hore re lokela ho ba le tšepo ka seo Molimo a re tšepisitseng sona.

²⁰ Molimo o re fa tšepo ea sebele. Ka mohlala, o ile a tšepisa a re: “Ke tla mo fa . . . khohlo ea Akore e le monyako oa tšepo.” (Hosea 2:15) Mokhatlo o hlophisitsoeng oa Jehova oa boholo-holo o kang mosali o ne o e-na le tšepo e feletseng ea hore o tla tsosolosoa naheng ea habo ’ona, moo “khohlo ea Akore” e neng e le hona teng. Ho phethahala ha tšepiso eo ka 537 B.C.E., ho re fa lebaka le utloahalang la ho thabela tšepo e tiileng eo Jehova a re tšepisitseng eona.

21. Tsebo e ka re thusa joang ha re ntse re tsamaea le Molimo?

²¹ E le hore re ’ne re tsamaee le Molimo, re lokela ho tsoela pele re rua tsebo ka eena le ho e sebelisa bophelong ba rōna. Tsebo ea Jehova e ne e haella haholo Iseraele. (Hosea 4:1, 6) Leha ho le joalo, ba bang ba ne ba nka thuto e tsoang ho Molimo e le ea bohlokoa haholo, ba phela ka eona ’me ba ile ba putsoa haholo. E mong oa batho bao e ne e le Hosea. Ho bile joalo le ka batho ba 7 000 ba sa kang ba khumamela Baale mehleng ea Elia. (1 Marena 19:18; Baroma 11:1-4) Ho ananela thuto e tsoang ho Molimo ho tla re thusa hore re tsoele pele re tsamaea le Molimo.—Pesaleme ea 119:66; Esaia 30:20, 21.

22. Re lokela ho talima bokoenehi joang?

²² Jehova o lebeletse hore banna ba etellang pele har’a batho ba hae ba hane bokoenehi. Leha ho le joalo, Hosea 5:1 e re: “Utloang sena, Lōna baprista, ’me le ele hloko, Lōna ba ntlo ea Iseraele, le lōna, ba ntlo ea morena, mamelang, etsoe kahlolo e ama lōna; hobane le fetohile sefi ho Mizpa ’me le joaloka letlooa le aliloeng holim’a Tabore.” Baeta-pele ba bakoenehi ba ne ba fetohile sefi le letlooa ho Baiseraele, ba ne ba ba eka hore ba kopanele borapeling ba litšoantšo. Mohlomong Thaba ea Tabore le sebaka se bitsoang Mizpa e ne e le litsi tsa borapeli bo joalo ba bohata.

23. U ruile molemo ofe ho seo u ithutileng sona ho Hosea khaolo ea 1 ho ea ho ea 5?

²³ Ho fihlela joale, boprofeta ba Hosea bo re bontšitse hore Jehova ke Molimo ea mohau ea fanang ka tšepo le ea putsang ba sebelisang thuto ea hae le ba hanang bokoenehi. Ho tšoana le Baiseraele ba boholo-holo ba ileng ba baka, a re batleng Jehova ’me kamehla re loanele ho mo khahlisa. (Hosea 5:15) Haeba re etsa joalo, re tla kotula se molemo ’me re tla ba le thabo le khotso e fumanoang ke bohle ba tsamaeang le Molimo ka botšepehi.—Pesaleme ea 100:2; Bafilipi 4:6, 7.

[Mongolo o botlaaseng ba leqephe]

U ka Araba Joang?

• Lenyalo la Hosea le Gomere le ne le tšoantšetsa eng?

• Ke hobane’ng ha Jehova a ile a ba le nyeoe khahlanong le Baiseraele?

• Ke thuto efe e u khahlileng ho Hosea khaolo ea 1 ho ea ho ea 5?

[Setšoantšo se leqepheng la 18]

Na ua tseba hore na mosali oa Hosea o tšoantšetsa bo-mang?

[Setšoantšo se leqepheng la 19]

Baassyria ba ile ba hapa baahi ba Samaria ka 740 B.C.E.

[Setšoantšo se leqepheng la 20]

Batho ba thabileng ba khutlela naheng ea habo bona