Pono ea Bibele

Na Tumelo e Tsamaisana le ho Nahana?

RAFILOSIFI e mong oa Lebrithani ea bitsoang A. C. Grayling, o ile a ngola a re: “Ho ba le tumelo ho fapane hōle le ho nahana.” Mantsoe a hae a akaretsa maikutlo a bangoli le bo-rafilosofi ba bangata bao ho theosa le makholo a lilemo ba ’nileng ba bolela hore tumelo ha e tsamaisane le ho nahana.

Ho hlakile hore lithuto tse ling tsa bolumeli ha li tsamaisane le ho nahana. Empa nahana ka sena: Lithuto tse ngata tsa saense tseo batho ba neng ba li lumela ka tieo, ho ile ha bontšoa hore li fosahetse. Na see se bolela hore lithuto tsohle tsa saense li fosahetse kapa ha li tsamaisane le ho nahana? Ke hobane’ng ha re ka nahana se fapaneng ka lithuto tsa bolumeli? Ha e le hantle, batho ba ke ke ba e-ba le tumelo eo ho buuoang ka eona ka Bibeleng haeba ba se na tsebo, ho e-na le hoo, ba lokela ho ba le tsebo e tiileng le mabaka a utloahalang. Ha u ntse u hlahloba bopaki, hlokomela kamoo tumelo ea ’nete e tsamaisanang le ho nahana kateng.

Tumelo e Thehiloe ka Tieo ho Nahaneng

Ka mohlala, Bibele e re e le hore borapeli ba hao e be bo “amohelehang ho Molimo,” e lokela hore e be ‘tšebeletso e halalelang ka matla a hao a ho nahana.’ Ka mantsoe a mang, u lokela ho rapela Molimo “ka tsela e tšoanelang batho ba nahanang.” (Baroma 12:1; The Jerusalem Bible) Kahoo, tumelo eo ho buuoang ka eona ka Bibeleng hase taba ea ho nkeha maikutlo feela le ho se nahane, kapa seo ba bang ba reng ke ho lumela ka hlooho e ntšo feela. Ebile hase ho lumela ntle ho mabaka. Ho e-na le hoo, ke ho lumela seo u ileng ua se nahanisisa—e leng se entseng hore u tšepe Molimo le Lentsoe la hae, u itšetlehile ka tieo mabakeng ao u nahanneng ka ’ona.

Ke ’nete hore u lokela ho ba le boitsebiso bo nepahetseng e le hore u khone ho beha mabaka ka tsela e utloahalang. Esita le mananeo a k’homphieutha a tsoetseng pele ka ho fetisisa a entsoeng ho latela melao-motheo e hlakileng, a ka fana ka boitsebiso bo makatsang haeba a filoe boitsebiso bo fosahetseng. Ka ho tšoanang, tumelo ea hao e tla itšetleha haholo ka seo u se utloang kapa ka hore na boitsebiso boo u ithutang bona bo nepahetse hakae. Ka nepo, Bibele e re “tumelo e latela ntho e utloiloeng.”—Baroma 10:17.

Ntho ea bohlokoa e hlokahalang hore motho a be le tumelo ke ‘tsebo e nepahetseng ea ’nete.’ (1 Timothea 2:4) Bibele e re ke ‘’nete feela e tla u lokolla’ lithutong tse fosahetseng, ebang ke tsa saense kapa tsa bolumeli. (Johanne 8:32) Bibele e u lemosa hore u se ke ua beha tumelo “lentsoeng le leng le le leng.” (Liproverbia 14:15) Ho e-na le hoo, e re u ‘nepisise lintho tsohle’—kapa u hlahlobe lintho tseo u li utloang pele u li lumela. (1 Bathesalonika 5:21) Ke hobane’ng ha u lokela ho etsa lipatlisiso le ho hlahloba seo u se lumelang? Hobane tumelo e thehiloeng leshanong ke ea bohata. Batho ba bang ba motse oa Berea ea boholo-holo ba neng ba e-na le likelello tse bulehileng ba re behetse mohlala o motle tabeng ea ho ba le tumelo e nepahetseng. Le hoja batho bana ba ne ba batla ka tieo ho lumela seo baromuoa ba Bakreste ba neng ba ba ruta sona, ba ile ba tiisa hore “ba hlahloba Mangolo ka hloko letsatsi le leng le le leng mabapi le hore na lintho tsena li joalo kapa che.”—Liketso 17:11.

Theha Tumelo Bibeleng

Empa u ka etsa’ng haeba u sa kholiseha ka litaba tse ngotsoeng ka Bibeleng? U ka kholiseha joang hore ke mohloli oa tsebo e nepahetseng? Ha e le hantle, u etsa’ng e le hore u tšepe batho ba bang? Ka sebele, u ithuta bona—ka ho qeta nako u shebile hore na ba itšoara joang le hore na boitšoaro ba bona bo fella kae. Ke hobane’ng ha u sa etse se tšoanang le ka Bibele?a

Bibele e hlalosa hore tumelo ke “tebello e tiisitsoeng ea lintho tseo ho nang le tšepo bakeng sa tsona, ke bopaki bo totobetseng ba lintho tsa sebele le hoja li sa bonoe.” (Baheberu 11:1) Ho hlakile hore motho ea nang le tumelo ea sebele hase ea hlokang tsebo empa ke ea lumelang hobane a hlahlobile ka hloko boitsebiso bo fumanehang. Ho nahana ka boitsebiso bo joalo ho tla mo kholisa hore esita le lintho tseo a ke keng a li bona ka mahlo, ha e le hantle ke tsa sebele.

Joale u lokela ho etsa’ng haeba seo u ithutang sona se hanyetsana le lintho tseo u li lumelang ka tieo? Na u lokela ho hlokomoloha seo? Che ha ua lokela ho etsa joalo. Ka linako tse ling u ka ’na ua lokela ho hlahloba bopaki bo matla bo bonahalang bo le khahlanong le seo u se lumelang. Ka Bibeleng, Molimo o tšepisa ho putsa batho ba batlang ’nete ka tieo, ka ho ba fa tsebo, bohlale le matla a ho nahana.—Liproverbia 2:1-12.

Tumelo e thehiloeng ho seo Bibele e se rutang e tsamaisana le ho nahana. U na le tumelo ea mofuta ofe? Batho ba bangata ba amohetse tumelo ea batsoali ba bona e le “lefa” ’me ha ba e-s’o ka ba hlahlobisisa mabaka a seo ba se lumelang. Empa hase ho bontša ho se hlomphe haeba u hlahloba seo u se lumelang e le ho “ipakela” hore seo u se nahanang se lumellana le Lentsoe la Molimo. (Baroma 12:2) Bibele e re eletsa hore re ‘leke lipolelo tse bululetsoeng ho bona hore na li simoloha ho Molimo.’ (1 Johanne 4:1) Ha u etsa joalo, u tla khona ‘ho ikarabella ka pel’a e mong le e mong ea batlang lebaka bakeng sa tšepo e ho uena.’—1 Petrose 3:15.

[Mongolo o botlaaseng ba leqephe]

NA U KILE UA IPOTSA?

● Na Bibele ha e khothalletse batho ho nahana?—Baroma 12:1, 2.

● Ho hlokahala hore u be le tsebo ea mofuta ofe e le hore u be le tumelo ea sebele?—1 Timothea 2:4.

● U ka ithuta’ng tseleng eo Bibele e hlalosang tumelo ka eona?—Baheberu 11:1.

[Ntlha e Qolotsoeng e leqepheng la 29]

Molimo o putsa batho ba batlang ’nete ka tieo