Pono ea Bibele

Na Basali ba Lokela ho Ruta Sefaleng?

“BATHO ba bangata ba Bakreste bao e seng baruti ha ba utloisise hore na ho tla joang hore basali ba khone ho ba marena, litona-khōlō, baahloli, lingaka tsa meriana, boramahlale, empa ba thibeloe ho okamele litšebeletsong tsa Selallo le manyalo,” ho ngola moruti oa Kereke ea Engelane Nicholas Stacey ho The Times ea London.

Leha Kereke ea Engelane e koetlisetsa basali bakeng sa tšebeletso e khethehileng, ho fihlela joale ha e-s’o lumelle basali ho sebeletsa e le baprista ba okamelang litšebeletsong tsa selallo le likolobetso. Na u lumellana le boemo bona ba kereke, kapa u lumela hore basali ba lokela ho ruta sefaleng?

E ka Arola Likereke

Tseko ea hore basali e be baruti e arola litho tsa bolumeli bo le bong. Kereke ea Engelane e ka aroloa mekhatlo e ’meli ha bonolo ka lebaka la tseko ena, ho lemosa Ngaka Graham Leonard, Mobishopo oa London, moruti ea eteletseng pele khanyetsong ea hore basali ba khethoe e le baruti. Batho ba bang ba re ke ka baka la leeme basali ba sa lumelloeng ho ruta sefaleng, empa ho akaretsoa lintho tse ngata. Ka lilemo, Kereke ea Engelane e ntse e leka bohato ba ho lokisa liphapano tsa eona le Roma, Empa lengolong la haufinyana le ngoletsoeng Mobishopo e Moholo oa Canterbury, mopapa o boletse hore tumello e ’ngoe le e ’ngoe ea hore mosali e be moprista “mahlong a Kereke e K’hatholike, ke tšitiso e khōlō bohatong boo.”

Leha ho le joalo, ntho ea bohlokoa e siiloe tsekong ena—Bibele. Basali ba ne ba sebeletsa phuthehong ea pele ea Bokreste, ’me karolo ea bona e lokela ho ba efe kajeno?

Baa Lekana empa ha ba Tšoane

Qalehong ea phutheho ea Bokreste ka 33 C.E., basali hammoho le banna ba ile ba amohela moea o halalelang. Ho phethahetse mantsoe a moprofeta Joele a boletsoeng lilemo tse makholo pele, ho hlalositse moapostola Petrose.—Liketso 1:13-15; 2:1-4, 13-18.

Hamorao, Petrose a hlokomela ’nete e ’ngoe ea bohlokoa: “Molimo ha o leeme.” (Liketso 10:34, NW) Lengolo lena le bolela hore Molimo ha se “moshebi oa tšobotsi.” “Moshebi oa tšobotsi” o bontša tlhompho le lerato ho motho e mong. Mehleng ea boholo-holo, baahloli ba bangata ba ne ba rata barui ho feta mafutsana. Kapa ba ne ba liha likahlolo motheong oa bochaba, boemo, lelapa, kapa botsoalle, ho e-na le metheong ea linnete. Empa Jehova o etsa se fapaneng. O rata feela ba mo tšabang le ba sebeletsang ho loka. Ha ho tluoa polokong, Molimo ha o hlokomele ‘tšobotsi’ ea banna ho feta ‘tšobotsi’ ea basali. Bohle baa lekana ho eena.—Liketso 10:35.

Ka lebaka leo, Mangolo a fa banna le basali ba Bakreste boemo bo lekaneng ba tlhompho e le litho tsa phutheho. Moapostola Pauluse o ngolla Bakreste ba Galata hore “ha ho sa le ea ruiloeng, leha e le ea sa ruoang; ha ho sa le monna, leha e le mosali; hobane kaofela ha lōna le ntho e le ’ngoe ho Jesu Kreste.” Kaofela ba na le boemo bo lokolohileng ba moea pel’a Molimo; empa leha ho le joalo, bohle ba kopane joaloka sehlopha sa bahlanka ba hae. Bohle baa tšoana ka tlung ea Molimo.—Ba-Galata 3:26-28.

Leha ho le joalo, ho na le liphapano pakeng tsa banna le basali ka phuthehong. Empa joaloka liphapano tsa tlhaho pakeng tsa monna le mosali e se tšitiso ho tlatsaneng ha bona, le litokelo tse fapaneng tseo banna le basali ba li thabelang ka hare ho phutheho ea Bokreste ha lia lokela ho sitisa bonngoe ba phutheho. Ke liphapano life?

Baruti—Neng ’Me ho Bo-mang?

Liphapano tsena li itšetlehile ka ho ruta le ho laola. Basali ba thibeloa ho sebeletsa e le ba rutang ka phuthehong le ho sebelisa bolaoli ba moea ho litho tsa phutheho. Pauluse, lengolong la hae la keletso ho Timothea, o boletse ka ho toba: “Hobane ha ke lumelle mosali ho ruta, leha e le ho laola monna; a mpe a itulele ka ho ikhutsetsa.”—1 Timothea 2:12.

Pauluse o latela ka ho bontša metheo eo ka eona a sa lumelleng basali ho ruta—kamano e beiloeng ke Molimo pakeng tsa monna le mosali. “Hobane Adama o bōpiloe pele, hamorao ha bōpjoa Eva.” (1 Timothea 2:13) Molimo o ka be o bōpile Adama le Eva ka nako e le ’ngoe, empa ha oa ka oa etsa joalo. Adama o bile teng nako e telele pele ho Eva. Na sena ha se senole morero oa Molimo oa hore Adama a laole, e be hlooho, ho e-na le Eva? (1 Ba-Korinthe 11:3) ’Me ho ruta ke ho sebeletsa joalo ka ea nang le taolo, bohlooho, ho barutoana. Ba lokela ho mamela le ho ithuta ba khutsitse. Ka lebaka leo, ka phuthehong ea Bokreste, ke banna feela ba lokelang ho ruta le ho lebela.

Na hobane basali ba sa rute phuthehong ba lokela ho se khotsofale le ho belaela? Che. Basali ba lokolohile ho ruta thuto ea Bokreste ’me ba memeloa ho etsa joalo. Hoo ba ho etsa ka mabaka afe? Basali ba hōlileng e ka ba ‘baruti ba molemo’, ba basali ba bacha. Joalokaha Eunice le ’m’aè Lois ba rutile Timothea, le basali ba Bakreste ba ntse ba latela mohlala ona ho ruta bana “Tseleng” ea ’nete.—Tite 2:3-5; Liketso 9:2; 2 Timothea 1:5.

Kajeno, basali ba Bakreste ba latela mohlala oa Evodia le Syntike ka ho bolela litaba tse molemo phatlalatsa. (Ba-Filippi 4:2, 3) E ka ba baruti ka ho qhoba lithuto tsa Bibele le batho ba khahlehang. (Mattheu 28:20) Basali ba likete tse makholo ba fumana khotsofalo ea moea mosebetsing ona o potlakileng oa ho bolela le ho ruta. Ba hlokomelisa ba bang ka ho etsoa ha lefatše le lokileng le nang le khotso ka tlas’a puso ea Jesu Kreste—tšepo eo ba e kopanetseng ka ho lekana le baena ba bona ba Bakreste.—Lipesaleme 37:10, 11; 68:11.

[Ntlha e qolotsoeng leqepheng la 16]

Tseko ea hore basali e be baruti e arola litho tsa bolumeli bo le bong