Maswali Kutoka kwa Wasomaji
Je, kuna tumaini lolote kwamba mtoto anayefia ndani ya tumbo la uzazi atafufuliwa?
Wale ambao hawajawahi kupatwa na hali hiyo huenda wasielewe hisia za wale ambao wamekabili hali hiyo. Wazazi fulani wanapatwa na huzuni nyingi sana. Mama mmoja alifiwa na watoto watano kabla hawajazaliwa. Baada ya muda, alibarikiwa kulea wana wawili wenye afya. Hata hivyo, alimkumbuka kila mmoja wa wale watoto watano waliokufa. Katika maisha yake yote, alikuwa akifikiria watoto hao wangekuwa na miaka mingapi ikiwa hawangekufa. Je, Wakristo kama hao wana msingi wa kutumaini kwamba watoto wao ambao walikufa watafufuliwa?
Kwa ufupi, jibu la swali hilo ni hatujui. Biblia haizungumzi kamwe kuhusu ufufuo wa watoto waliozaliwa wakiwa wamekufa au wale ambao uhai wao ulikatishwa kwa sababu ya mimba kuharibika. Hata hivyo, Neno la Mungu lina kanuni zinazohusiana na swali hilo na zinaweza kutufariji kwa kadiri fulani.
Acheni tuchunguze maswali mawili yanayohusiana na jambo hilo. Kwanza, kwa maoni ya Yehova, uhai wa mwanadamu unaanza wakati gani—wakati mimba inapotungwa au wakati wa kuzaliwa? Pili, Yehova ana maoni gani kuhusu watoto ambao hawajazaliwa—je, anawaona kuwa watu mmoja-mmoja au mkusanyo wa chembe ndani ya tumbo la uzazi la mwanamke? Kanuni za Biblia zinajibu waziwazi maswali yote mawili.
Sheria ya Musa ilifunua wazi kwamba uhai unaanza, si wakati wa kuzaliwa, bali mapema zaidi. Jinsi gani? Ilionyesha kwamba mtu aliyeua kijusi angepata adhabu ya kifo. Angalia sheria hii: “Utatoa nafsi kwa nafsi.”a (Kut. 21:22, 23) Hivyo, mtoto aliye tumboni yuko hai naye ni nafsi hai. Kuelewa ukweli huo usioweza kubadilika kumewasaidia mamilioni ya Wakristo kukataa kabisa zoea la kutoa mimba, na kuliona kuwa dhambi nzito machoni pa Mungu.
Ni kweli kwamba mtoto ambaye hajazaliwa yuko hai, lakini Yehova anathamini uhai huo kadiri gani? Sheria inayotajwa hapo juu iliamuru mtu mzima auawe kwa kusababisha kifo cha mtoto ambaye hajazaliwa. Hivyo, ni wazi kwamba uhai wa mtoto ambaye hajazaliwa una thamani kubwa machoni pa Mungu. Zaidi ya hilo, Maandiko mengi yanaonyesha kwamba Yehova anaona watoto ambao hawajazaliwa kuwa watu mmoja-mmoja wenye nyutu tofauti. Kwa mfano, Mfalme Daudi aliongozwa na roho takatifu kusema hivi kumhusu Yehova: “Wewe uliniweka nikiwa nimekingwa katika tumbo la mama yangu. . . . Macho yako yalikiona kiini-tete changu, na katika kitabu chako sehemu zake zote zilikuwa zimeandikwa, kuhusiana na siku ambazo zilifanyizwa.”—Zab. 139:13-16; Ayu. 31:14, 15.
Yehova pia anaona kwamba watoto ambao hawajazaliwa wana sifa fulani na huenda wakawa na maisha mazuri baadaye. Wakati ambapo mke wa Isaka, Rebeka, alikuwa na mimba ya mapacha, Yehova alitoa unabii kuhusu wavulana hao wawili wakipambana ndani ya tumbo la Rebeka, kuonyesha kwamba tayari alikuwa ameona sifa fulani zao ambazo zingekuwa na matokeo makubwa baadaye.—Mwa. 25:22, 23; Rom. 9:10-13.
Kisa cha Yohana Mbatizaji kinapendeza pia. Simulizi la Injili linasema hivi: “Elisabeti aliposikia salamu za Maria, yule mtoto mchanga katika tumbo lake la uzazi akaruka; na Elisabeti akajazwa roho takatifu.” (Luka 1:41) Alipoeleza kisa hicho, daktari Luka alitumia neno la Kigiriki ambalo linaweza kumaanisha kijusi au pia mtoto ambaye ametoka tu kuzaliwa. Alitumia neno hilo pia alipokuwa akisimulia kumhusu mtoto Yesu akiwa amelala katika hori ya ng’ombe.—Luka 2:12, 16; 18:15.
Kwa ujumla, je, Biblia inatupa msingi wa kuamini kwamba kuna tofauti kubwa kati ya mtoto aliye tumboni na mtoto ambaye ametoka tu kuzaliwa? Hapana. Na jambo hilo linapatana na uvumbuzi wa sayansi ya kisasa. Kwa mfano, watafiti wamegundua kwamba mtoto aliye tumboni anaweza kuhisi na kuitikia mambo yanayotukia nje ya tumbo la mama yake. Hivyo, haishangazi kwamba kwa kawaida mama mja-mzito anasitawisha uhusiano wa karibu pamoja na mtoto anayekua ndani yake.
Muda wa mtoto kukaa tumboni kabla ya kuzaliwa unaweza kutofautiana. Fikiria mfano huu: Mama fulani anajifungua kabla ya wakati na kupata mtoto aliye hai, lakini mtoto huyo anakufa baada ya siku chache. Mama mwingine anapata uchungu wa kuzaa kwa wakati unaofaa, lakini mtoto wake anakufa kabla tu ya kuzaliwa. Je, mama wa kwanza ana tumaini la kumwona mtoto wake katika ufufuo eti tu kwa sababu mtoto huyo alizaliwa kabla ya wakati, lakini yule mama wa pili hana tumaini hilo?
Basi, kwa ufupi, Biblia inafundisha waziwazi kwamba uhai unaanza wakati mimba inapotungwa na kwamba Yehova anaona mtoto ambaye hajazaliwa kuwa mtu mwenye utu tofauti na mwenye thamani. Huenda wengine wakaona kwamba kusema eti mtoto aliyekufa kabla ya kuzaliwa hatafufuliwa hakupatani na kweli hizo za Kimaandiko. Kwa kweli, huenda wakaona kwamba kusema hivyo kunapinga msimamo wetu wa Kimaandiko kuhusu kutoa mimba ambao unategemea sana kweli hizohizo.
Zamani, gazeti hili liliuliza maswali fulani yaliyoonekana kuwa yanatilia shaka uwezekano wa kufufuliwa kwa watoto waliokufa kabla ya kuzaliwa. Kwa mfano, katika Paradiso, je, Mungu atatia ndani ya tumbo la uzazi la mwanamke hata kiini-tete kilichoanza tu kukua? Hata hivyo, baada ya kufanya uchunguzi zaidi, kutafakari, na kusali, Baraza Linaloongoza limekata kauli kwamba maswali hayo si ya maana kuhusiana na tumaini la ufufuo. Yesu alisema: “Mambo yote yanawezekana kwa Mungu.” (Marko 10:27) Kisa cha Yesu mwenyewe kinaonyesha kwamba maneno hayo ni ya kweli; uhai wake ulihamishwa kutoka mbinguni mpaka ndani ya tumbo la uzazi la msichana bikira—jambo ambalo kwa maoni ya wanadamu haliwezekani hata kidogo.
Basi, je, mambo yote hayo yanamaanisha kwamba Biblia inafundisha kuwa watoto wanaokufa kabla ya kuzaliwa watafufuliwa? Ni lazima tukazie kwamba Biblia haijibu swali hilo moja kwa moja, kwa hiyo, wanadamu hawana msingi wa kusisitiza kwamba watoto hao watafufuliwa. Habari hii inaweza kutokeza maswali mengi mno. Hata hivyo, ni bora tuepuke kukisia-kisia. Tunajua hili: Jambo hilo liko mikononi mwa Yehova Mungu, ambaye ni mwingi wa fadhili zenye upendo na rehema. (Zab. 86:15) Bila shaka, anatamani kutoka moyoni kukomesha kifo kupitia ufufuo. (Ayu. 14:14, 15) Tunaweza kuwa na hakika kwamba sikuzote anafanya yaliyo sawa. Ataondoa kabisa maumivu mengi yanayotupata maishani katika mfumo huu mwovu wa mambo atakapomwelekeza kwa upendo Mwana wake “azivunje kazi za Ibilisi.”—1 Yoh. 3:8.
[Maelezo ya chini]
a Nyakati nyingine andiko hilo linatafsiriwa kwa njia inayoonyesha kwamba ni kifo tu cha mama ndicho kinachoweza kuleta adhabu ya kifo. Hata hivyo, maandishi ya awali ya Kiebrania yanaonyesha kwamba sheria hiyo ilihusu kumuumiza mama au mtoto wake ambaye hajazaliwa na hivyo kusababisha kifo cha mama au mtoto huyo.
[Picha katika ukurasa wa 13]
Yehova ataondoa kabisa mambo yote yanayosababisha uchungu maishani