Wasomaji Wetu Wanauliza
Je, Kweli Wale Wanaume Watatu Wenye Hekima Walimtembelea Yesu?
Mandhari za Krismasi ulimwenguni pote huonyesha wafalme watatu, au wanaume wenye hekima, wakiwa na zawadi zenye thamani kwa ajili ya mtoto aliyekuwa amezaliwa, Yesu. Je, hadithi hiyo ni ya kweli? Je, inapatana na mambo hakika ya Biblia? Acha tuone.
Injili ya Mathayo na Luka inasimulia kuhusu kuzaliwa kwa Yesu. Masimulizi hayo yanaonyesha kwamba wachungaji wa hali ya chini waliokuwa katika mashamba ya karibu ndio peke yao waliomtembelea Yesu alipozaliwa. Wale wanaoitwa wafalme au wanaume wenye hekima walikuwa wanajimu si wafalme, na Biblia haitaji idadi yao. Wanajimu hao hawakumtembelea Yesu baada tu ya yeye kuzaliwa akiwa kwenye hori bali walienda kumwona alipokuwa mtoto akiishi ndani ya nyumba. Ziara yao ilihatarisha maisha ya Yesu!
Unapochunguza kwa makini simulizi la kuzaliwa kwa Yesu lililoandikwa na mwandikaji wa Biblia Luka, utaona linasema hivi: “Kulikuwako . . . wachungaji wakiishi nje, wakichunga makundi yao usiku. Na kwa ghafula malaika wa Yehova akasimama kando yao, na . . . akawaambia: ‘. . . Mtamkuta mtoto akiwa amefungwa vitambaa na akiwa amelala katika hori.’ . . . Nao wakaenda haraka wakamkuta Maria na vilevile Yosefu, na yule mtoto mchanga akiwa amelala katika hori.”—Luka 2:8-16.
Ni Yosefu, Maria, na wachungaji hao tu waliokuwa pamoja na Yesu punde tu baada ya yeye kuzaliwa. Hakuna mtu mwingine anayetajwa na ripoti ya Luka.
Sasa chunguza simulizi la Mathayo 2:1-11 kulingana na Zaire Swahili Bible: “Wakati Yesu alipozaliwa katika Betelehemu ya Yudea siku za mufalme Herode, tazama, waakili [yaani, watu wenye hekima] wa mashariki walifika Yerusalema, . . . Wakaingia nyumbani, wakaona mutoto pamoja na Maria mama yake.”
Ona kwamba simulizi hilo linataja tu “waakili” wala si “waakili watatu,” na pia linataja kwamba kwanza walisafiri kutoka mashariki hadi Yerusalemu, wala si Bethlehemu, mji ambao Yesu alizaliwa. Walipofika Bethlehemu Yesu alikuwa ‘mtoto’ si kitoto kichanga na hakuwa ndani ya hori bali alikuwa ndani ya nyumba.
Pia, tafsiri ya Zaire Swahili Bible inatumia neno “waakili” inapoeleza kuhusu wageni hao, lakini tafsiri nyingine zinasema “mamajusi” au “wanajimu.” Kitabu fulani kuhusu Injili ya Mathayo (A Handbook on the Gospel of Matthew) kinasema kwamba maneno “watu wenye hekima” yanatafsiriwa kutokana na “kitenzi cha Kigiriki ambacho awali kiliwakilisha makuhani wa Kiajemi waliokuwa wataalamu wa unajimu.” Na kamusi fulani ya maneno yaliyo kwenye Agano Jipya (The Expanded Vine’s Expository Dictionary of New Testament Words) inafafanua neno hilo kuwa “mchawi, mlozi, mtu anayejifanya kuwa na nguvu za uchawi, au profesa wa uchawi.
Ingawa bado watu wengi leo wanatumia unajimu na uchawi, Biblia inatuonya tuepuke mambo hayo. (Isaya 47:13-15) Huko ni kuwasiliana na pepo na ni mazoea ambayo Yehova Mungu anachukia. (Kumbukumbu la Torati 18:10-12) Hiyo ndiyo sababu hakuna malaika wa Mungu aliyewatangazia wanajimu hao kuzaliwa kwa Yesu. Hata hivyo, kupitia ndoto, Mungu aliwaonya wasirudi kwa Mfalme mwovu Herode, kwa kuwa alikuwa akitaka kumuua Yesu. Hivyo “wakaondoka kwenda nchi yao kwa njia nyingine.”—Mathayo 2:11-16.
Je, Wakristo wa kweli wangependa kuendeleza hadithi ya uwongo inayopotosha ukweli kuhusu kuzaliwa kwa Yesu? Bila shaka, jibu ni la.