Nilikuwa Mhalifu

ILIKUWA Mei 1, 1947, katika Sicily. Watu wapatao 3,000, kutia ndani wanawake wenye watoto, walikuwa wamekusanyika kwenye kipito fulani cha mlima ili kusherehekea Siku ya Wafanyakazi ya kila mwaka. Hawakujua hatari iliyokuwa katika vilima vilivyokuwa karibu. Labda umesoma au hata kuona sinema juu ya msiba uliotokea. Maangamizi hayo yameitwa Machinjo ya Portella della Ginestra, yaliyotokeza vifo vya watu 11 na kujeruhi watu 56.

Ingawa sikushiriki katika msiba huo, nilikuwa mwanachama wa kikundi hicho cha kupigania uhuru ambacho kilifanya machinjo hayo. Kiongozi wacho alikuwa Salvatore Giuliano, ambaye tulilelewa naye katika kijiji cha Montelepre. Alinizidi umri kwa mwaka mmoja tu. Mnamo 1942, nilipokuwa na umri wa miaka 19, nilisajiliwa jeshini wakati wa Vita ya Ulimwengu 2. Mapema mwaka huo nikampenda Vita Motisi na kufunga ndoa naye. Hatimaye tukawa na wana watatu; wa kwanza alizaliwa 1943.

Sababu Iliyofanya Niwe Mhalifu

Katika 1945, mwaka ambao Vita ya Ulimwengu 2 ilipoisha, nilijiunga na kikosi cha magharibi cha Jeshi la Kujitolea la Kupigania Uhuru wa Sicily (EVIS). Hicho kilikuwa kikosi cha kijeshi cha chama cha kisiasa cha kupigania uhuru kilichoitwa Chama cha Uhuru wa Sicily (MIS). Salvatore Giuliano, ambaye tayari alikuwa mtoro, alikuwa amewekwa na wakuu wa EVIS na MIS kusimamia kikosi chetu.

Salvatore nami tuliunganishwa na upendo wetu kwa kisiwa chetu cha Sicily na kwa watu wetu. Nasi tulikasirika kwa sababu ya ukosefu wa haki tulioona. Basi nilikubali makusudio ya kikundi cha Giuliano, ambacho kilitaka Sicily kinyakuliwe na Marekani kiwe jimbo layo la 49. Je, kulikuwa na sababu ya kuamini kwamba jambo hilo liliwezekana? Kwa hakika ndiyo, maofisa wa MIS walikuwa wametuhakikishia kwamba walikuwa na uhusiano wa karibu na serikali ya Marekani na kwamba rais wa Marekani Harry S. Truman alipendelea unyakuzi huo.

Matendo ya Uhalifu

Kazi ya kikundi chetu ilihusu hasa utekaji nyara na kuzuia watu mashuhuri kwa ajili ya fidia. Kwa njia hiyo tulipata fedha za kununua vifaa vilivyohitajika. Hakuna yeyote kati ya wale waliotekwa nyara, ambao tuliwaita “wageni wetu,” aliyepata kuumizwa. Walipoachiliwa, tuliwapa risiti ambazo wengetumia ili warudishiwe pesa za fidia tulizokuwa tumepokea. Waliambiwa wangeweza kutumia risiti hizo kurudishiwa pesa zao baada ya sisi kupata ushindi.

Nilishiriki katika visa vipatavyo 20 vya utekaji nyara, na vilevile katika kushambulia kwa kutumia silaha vituo vya Carabinieri, ambayo ilikuwa polisi wa kijeshi wa taifa. Hata hivyo, nafurahi kusema kwamba sikupata kuua mtu kamwe. Mashambulizi yetu ya kutaka uhuru yalifikia upeo na lile tendo lisilo la hekima lililofanywa katika kijiji cha Portella della Ginestra. Lilipangwa na karibu watu dazani moja wa kikundi cha Giuliano nalo lilielekezewa Chama cha Kikomunisti.

Ingawa kuua watu wa kawaida—kutia ndani majirani na watu waliotuunga mkono—hakukukusudiwa, watu waliokuwa wametuunga mkono na kuhisi wamelindwa waliona kama tumewasaliti. Tangu wakati huo, kikundi cha wahalifu cha Giuliano kilianza kusakwa sana. Baada ya polisi kupashwa habari, wengi wa waandamani wangu walishikwa. Mnamo Machi 19, 1950, niliingia mtegoni nikashikwa. Na katika kiangazi hicho Giuliano mwenyewe aliuawa.

Kufungwa na Kuhukumiwa

Katika gereza moja la Palermo nilikozuiwa nikingoja kesi, nilihuzunika kwa kutenganishwa na mke wangu mchanga na wana watatu. Lakini, tamaa ya kupigania kile nilichoona kuwa haki ilinifanya nisikate tumaini kabisa. Nilianza kusoma ili nipishe wakati. Kitabu kimoja kiliamsha tamaa yangu ya kusoma Biblia. Kilikuwa cha maisha ya Silvio Pellico, Mwitalia aliyefungwa kwa sababu za kisiasa katika karne ya 19.

Pellico aliandika kwamba sikuzote yeye alikuwa na kamusi na Biblia gerezani. Ingawa familia yangu na hata mimi tulikuwa Wakatoliki wa Roma, kwa kweli sikuwa nimesikia chochote kuhusu Biblia. Hivyo nikaomba wenye mamlaka nipate Biblia moja. Niliambiwa kwamba Biblia ilikatazwa, lakini nikapewa nakala ya Gospeli za Mathayo, Marko, Luka, na Yohana. Baadaye niliweza kupata nakala ya Biblia nzima, ambayo ningali nimehifadhi ikiwa kumbukumbu.

Hatimaye, katika 1951 kesi yangu ilianza katika Viterbo, karibu na Roma. Iliendelea kwa miezi 13. Nilihukumiwa kufungwa maisha mara mbili pamoja na kifungo zaidi cha miaka 302! Hiyo ilimaanisha singetoka kamwe gerezani nikiwa hai.

Kujifunza Kweli za Biblia

Niliporudishwa gerezani katika Palermo, nilipelekwa sehemu ambayo mwanachama wa kikundi chetu aliyekuwa binamu wa Giuliano alikuwa amefungwa pia. Alikuwa ameshikwa miaka mitatu kabla ya mimi kushikwa. Awali, katika gereza alikuwa amekutana na mmoja wa Mashahidi wa Yehova kutoka Uswisi ambaye alisema naye juu ya ahadi nzuri ajabu za Biblia. Mtu huyo kutoka Uswisi alikuwa ameshikwa pamoja na Shahidi mwenzake katika Palermo wakihubiri habari njema za Ufalme wa Mungu. (Mathayo 24:14) Baadaye niliambiwa kwamba alishikwa kwa sababu ya uchochezi wa makasisi.

Japo matendo yangu ya uhalifu, niliamini Mungu na mafundisho ya kanisa. Basi nilishangaa kujifunza kwamba kutukuzwa kwa wale waitwao eti watakatifu hakupatani na Maandiko na kwamba moja ya Amri Kumi inakataza utumizi wa sanamu katika ibada. (Kutoka 20:3, 4) Niliandikisha magazeti ya Mnara wa Mlinzi na Amkeni!, niliyokuja kuthamini sana. Sikuelewa yote niliyosoma, lakini kadiri nilivyosoma, ndivyo nilivyozidi kuona uhitaji wa kutoroka, si kutoroka gerezani, bali kutoroka gereza la ubandia wa kidini na upofu wa kiroho.

Hatimaye, nilitambua kwamba ili nimpendeze Mungu nilihitaji kuvua kabisa utu wangu wa zamani na kuvaa utu mpya—utu ambao ni mpole na unaofanana na ule wa Kristo Yesu. (Waefeso 4:20-24) Nilibadilika polepole. Lakini karibu mara hiyo nilianza kufanya mambo kwa niaba ya wafungwa wenzangu, nikajaribu kusema nao kuhusu mambo matukufu niliyokuwa nikijifunza. Hivyo, katika 1953 nilianza kipindi cha shangwe. Lakini kulikuwa na vizuizi.

Upinzani Kutoka kwa Kasisi

Miezi sita baada ya kuandikisha Mnara wa Mlinzi na Amkeni!, hayakuletwa tena. Nilimwendea mchuja barua za wafungwa na kumjulisha jambo hilo. Aliniambia kwamba ni kasisi wa gereza aliyefanya magazeti hayo yasifikishwe.

Nikaomba kumwona huyo kasisi. Katika mazungumzo yetu nilimwonyesha yale machache niliyojua katika Biblia, kutia ndani maandiko kama Kutoka 20:3, 4 na Isaya 44:14-17 kuhusu matumizi ya sanamu katika ibada. Pia nilimsomea maneno ya Yesu, yaliyorekodiwa kwenye Mathayo 23:8, 9, yasemayo ‘usimwite mtu baba duniani.’ Akiwa ameudhika, alijibu kwamba siwezi kuelewa Biblia kwa sababu sina ujuzi.

Ilikuwa vema kwamba tayari nilikuwa nimeanza kubadili utu wangu—la sivyo, sijui ningalifanya nini. Nikibaki nikiwa mtulivu, nilijibu: “Ndiyo, ni kweli; sina ujuzi. Lakini wewe umesoma, nawe hujafanya chochote ili unifundishe kweli za Biblia.” Huyo kasisi akajibu kwamba ili nipokee fasihi za Mashahidi wa Yehova, ni lazima nipeleke ombi la kukana dini ya Katoliki kwa Wizara ya Sheria. Nilifanya hivyo mara moja, lakini ombi langu halikukubaliwa. Hata hivyo, baadaye niliweza kusajiliwa kuwa mmoja wa Mashahidi wa Yehova na niliweza kupata magazeti tena. Lakini ilinibidi nisisitize sana.

Jumba la Ufalme Gerezani

Kwa muda fulani nilikuwa nimemwomba msimamizi wa gereza kazi ili niweze kuchuma pesa za kupelekea familia yangu. Mara nyingi alikuwa akijibu kwamba akinipa kazi, itambidi awape wengine pia kazi, na hilo halikuwezekana. Lakini asubuhi ya Agosti 5, 1955, huyo msimamizi alinipa habari njema—nilipaswa kuanza kufanya kazi ya karani gerezani.

Kazi yangu ilifanya niheshimiwe na huyo msimamizi wa gereza, naye kwa fadhili alinipa ruhusa ya kutumia bohari kufanyia mikutano ya funzo la Biblia. Hivyo, katika 1956, nikitumia mbao za kabati zilizotupwa, nilitengeneza benchi kwa ajili ya kile ambacho kingeonwa kuwa Jumba la Ufalme, kama mahali pa kukutania pa Mashahidi wa Yehova panavyoitwa. Tulikutania huko kila Jumapili pamoja na wafungwa wengine, na hudhurio la mazungumzo yetu ya Biblia lilifikia kilele cha watu 25.

Hatimaye, yule kasisi akagundua mikutano niliyokuwa nikifanya, akaghadhabika sana. Tokeo likawa kwamba katika kiangazi cha 1957, nilihamishwa kutoka Palermo hadi gereza la Porto Azzurro katika kisiwa cha Elba. Mahali hapo palikuwa na sifa mbaya sana.

Nabatizwa Gerezani

Nilipofika, nilizuiliwa nikiwa peke yangu kwa siku 18. Sikuruhusiwa hata kuwa na Biblia huko. Baadaye, tena niliandikia Wizara ya Sheria nikiomba niruhusiwe kukana dini ya Katoliki. Lakini, wakati huu niliomba msaada wa ofisi ya tawi ya Mashahidi wa Yehova katika Roma. Baada ya miezi kumi, jibu nililongoja kwa muda mrefu likaja. Hiyo Wizara ilitambua kwamba nimebadili dini! Hilo halikumaanisha tu kwamba niliweza kuwa na Biblia, magazeti, na fasihi nyingine za Biblia bali pia kwamba ningeweza kutembelewa kwa ukawaida na mhudumu wa Mashahidi wa Yehova.

Nikajawa shangwe sana nilipotembelewa kwa mara ya kwanza na Giuseppe Romano, ambaye alitoka ofisi ya tawi ya Mashahidi wa Yehova katika Italia. Kwa ruhusa ya maofisa wa gereza, mipango ilifanywa ili hatimaye niweze kuonyesha wakfu wangu kwa Yehova kwa ubatizo wa maji. Mnamo Oktoba 4, 1958, mbele ya msimamizi wa gereza, mkuu wa nidhamu, na maofisa wengine, Ndugu Romano alinibatiza pamoja na mfungwa mwingine katika beseni kubwa ya kunyunyizia maji bustani la gereza.

Ingawa karibu sikuzote niliweza kujifunza Mnara wa Mlinzi pamoja na wafungwa wengine, nililazimika kuadhimisha Ukumbusho wa kifo cha Kristo wa kila mwaka nikiwa peke yangu katika seli kwa sababu mwadhimisho huo hufanyika baada ya jua kushuka. Nilifunga macho na kusali, nikiwazia kwamba nilikuwa nimekusanyika pamoja na Mashahidi wenzangu.

Kufanya Wanafunzi Gerezani

Katika 1968, nilihamishwa hadi gereza lililokuwako Fossombrone, katika mkoa wa Pesaro. Huko nilipata matokeo mazuri kwa kusema na wengine kuhusu kweli za Biblia. Nilifanya kazi mahali pa kutunzia wagonjwa, ambapo ilikuwa rahisi kupata fursa za kutoa ushahidi. Ilikuwa shangwe hasa kuona maendeleo ya mfungwa mmoja, Emanuele Altavilla. Baada ya miezi miwili ya kujifunza, alitambua kwamba ilikuwa lazima atumie shauri la Matendo 19:19 na kuharibu kitabu chake cha kimizungu. Baadaye, Emanuele akawa mmoja wa Mashahidi wa Yehova.

Mwaka uliofuata nilihamishwa hadi gereza lililokuwa katika kisiwa cha Procida, ng’ambo tu ya ghuba kutoka Naples. Kwa sababu ya mwenendo mzuri, mara nyingine tena nilipelekwa mahali pa kutunzia wagonjwa. Huko nilikutana na Mario Moreno, aliyekuwa Mkatoliki mwenye kupokea kipaimara. Pia alikuwa na cheo chenye daraka, akifanya kazi katika idara ya hesabu.

Jioni moja Mario aliniomba kitu cha kusoma, nami nikampa kitabu Kweli Iongozayo Kwenye Uzima wa Milele.a Mara moja alielewa umaana wa kile alichokuwa akisoma, tukaanza funzo la Biblia. Mario aliacha kuvuta sigareti paketi tatu kila siku. Kwa kuongezea, alitambua kwamba ni lazima ajiendeshe kwa ufuatiaji wa haki hata katika kazi ya hesabu inayofanywa gerezani. Akaanza kumtolea ushahidi mchumba wake, naye pia akakubali mafundisho ya Biblia. Muda mfupi baadaye, walifunga ndoa gerezani. Katika mkusanyiko mmoja Naples katika 1975, mke wa Mario alibatizwa. Alijawa na shangwe aliposikia kwamba mume wake alikuwa amebatizwa siku iyo hiyo gerezani!

Niliruhusiwa kuwa na mazungumzo ya kila juma pamoja na Mashahidi walionitembelea Procida. Pia niliruhusiwa kutayarisha milo ya kushiriki pamoja nao katika ukumbi wa wageni. Waliweza kuwa hata kumi kwa safari moja. Waangalizi wasafirio wa Mashahidi wa Yehova walipozuru, nilipewa ruhusa ya kuonyesha slaidi yao. Pindi moja nilifurahi kuongoza funzo la Mnara wa Mlinzi wakati wa ziara ya Mashahidi 14. Ilionekana wenye mamlaka walinitumaini kabisa. Katika siku fulani, kuelekea jioni, nilikuwa nikienda kuhubiri seli hadi seli.

Katika 1974, baada ya kukaa katika magereza kadhaa kwa miaka 24, nilitembelewa na hakimu aliyenitia moyo kupeleka ombi la kuomba msamaha. Nilifikiria kwamba si sawa kufanya hivyo kwa sababu ingalimaanisha nakubali kuwa nilishiriki katika machinjo ya Portella della Ginestra, na mimi sikushiriki.

Pindi za Shangwe Kubwa

Katika 1975 sheria mpya iliruhusu kupata kibali cha kutoka nje ya gereza kwa muda fulani. Hivyo, nikapata fursa ya kuhudhuria mkusanyiko wa Mashahidi wa Yehova kwa mara ya kwanza katika jiji la Naples. Nilifurahia siku tano ambazo siwezi kuzisahau, wakati ambapo nilikutana na ndugu na dada wengi Wakristo kuliko nilivyopata kuona.

Kile kilichonipa shangwe ya pekee kilikuwa hatimaye, baada ya miaka mingi sana, kuweza kuungana na familia yangu tena. Mke wangu, Vita, alidumisha uaminifu kwangu, na wana wangu sasa walikuwa wanaume wachanga katika miaka yao ya 20 na 30.

Mwaka uliofuata—wakati ambapo nilipata likizo kutoka gerezani mara kadhaa—ilipendekezwa kwamba nipeleke ombi la kufunguliwa kutoka gerezani. Katika ripoti ya hakimu wa probesheni kunihusu, yeye alipendekeza kwamba ombi langu likubaliwe. Yeye aliandika: “Yaweza kusemwa kwa dhati—leo Mannino, akilinganishwa na kijana mwenye uchu wa kumwaga damu aliyetekeleza amri za Giuliano, ni mtu tofauti; amebadilika kabisa.”

Baadaye, wenye mamlaka wa gereza la Procida walipeleka ombi nisamehewe. Hatimaye nilipata msamaha, na mnamo Desemba 28, 1978, nilifunguliwa kutoka gerezani. Shangwe iliyoje, baada ya kufungwa kwa zaidi ya miaka 28, nilikuwa huru!

Tumaini la Pekee la Haki

Nikiwa mtekaji nyara chini ya uongozi wa Salvatore Giuliano, nilikuwa nimepigania kile ambacho niliamini kingeleta uhuru wa kweli kwa familia yangu na wananchi wenzangu. Lakini nilikuja kujifunza kutokana na Biblia kwamba hata wanadamu wawe wanyoofu kadiri gani, hawawezi kamwe kuleta haki ambayo niliitamani sana nikiwa kijana. Kwa shukrani, ujuzi wa Biblia ulinisaidia kuona kwamba ni Ufalme wa Mungu pekee ukiwa mkononi mwa Mwana wake, Yesu Kristo, ndio uwezao kuandaa kitulizo kinachohitajika sana cha ukosefu wa haki.—Isaya 9:6, 7; Danieli 2:44; Mathayo 6:9, 10; Ufunuo 21:3, 4.

Magazeti mengi yaliandika juu ya badiliko la utu wangu, ambalo lilitokezwa na ujuzi huo wa Biblia. Kwa kielelezo, gazeti Paese Sera lilinukuu mlinzi wa gereza la Procida akisema: “Ikiwa wafungwa wote wangekuwa kama Franck, magereza hayangekuwako; amekuwa na mwenendo mzuri sana, hakugombana, naye hakukaripiwa hata kwa jambo dogo.” Gazeti jingine, Avvenire, lilisema: “Yeye ni mfungwa mwenye mfano mzuri sana, asiye wa kawaida. Badiliko lake ni kubwa sana. Anastahi mamlaka na maofisa wa gereza naye ana hali ya kiroho isiyo ya kawaida.”

Maisha Yenye Kuthawabisha

Tangu 1984, nimetumikia katika kutaniko la Mashahidi wa Yehova nikiwa mzee na painia, kama waitwavyo wahudumu wa wakati wote. Katika 1990 mlinzi mmoja wa gereza ambaye nilishiriki naye ujuzi wa Biblia miaka 15 iliyotangulia alinipigia simu akinieleza kwamba yeye na familia yake yote walikuwa wamekuwa Mashahidi wa Yehova.

Lakini jambo lililonifurahisha zaidi lilikuja katika Julai 1995. Mwaka huo nilikuwa na shangwe kuu ya kuhudhuria ubatizo wa mke wangu mpendwa, Vita. Baada ya miaka mingi sana, alifanya mafundisho ya Biblia yawe mali yake mwenyewe. Labda wana wangu watatu, ambao kwa sasa hawashiriki imani yangu, siku moja watakubali kile ambacho nimejifunza kutoka kwa Neno la Mungu.

Yale ambayo nimeona katika kusaidia wengine kujifunza kweli za Biblia yamenipa furaha isiyo na kifani. Imethawabisha kama nini kupata ujuzi uongozao kwenye uhai udumuo milele na kuweza kuushiriki na wale wenye mioyo ya haki!—Yohana 17:3.—Kama ilivyosimuliwa na Franck Mannino

[Maelezo ya Chini]

[Picha katika ukurasa wa 18]

Kipito cha mlima katika Sicily ambako hayo machinjo yalitukia

[Picha katika ukurasa wa 19]

Tulipofunga ndoa, 1942

[Picha katika ukurasa wa 21]

Mara nyingi nilishiriki kweli za Biblia pamoja na walinzi wa gereza

[Picha katika ukurasa wa 23]

Nikiwa na mke wangu