Kuvumilia Udhalimu
“Maana uharibifu na udhalimu u mbele yangu; kuna ugomvi, na mashindano yatokea. Kwa sababu hiyo sheria imelegea, wala hukumu haipatikani; kwa maana watu wabaya huwazunguka wenye haki; kwa sababu hiyo hukumu ikipatikana imepotoka.”—Hab. 1:3, 4.
1. Mhubiri 1:15 linaelezaje kwa kufaa hali iliyoko kati ya mambo ya wanadamu?
UDHALIMU, kutendwa isivyo haki na upendeleo ni mambo yanayoenea pote katika ulimwengu huu. Kuna mambo mengi sana yenye kasoro yasiyoweza kunyoshwa, nayo makosa katika mambo ya wanadamu hayahesabiki. Mmojawapo wa watawala wenye hekima sana wa nyakati zilizopita, Mfalme Sulemani, alisema hivi: “Yaliyopotoka hayawezi kunyoshwa, wala yasiyokuwapo hayahesabiki.”—Mhu. 1:15.
MATOKEO YENYE KUHUZUNISHA YA KUSHUHUDIA UDHALIMU
2. Wapendao haki wamepata kuuliza nini nyakati nyingine, na kwa sababu gani?
2 Kwa sababu ya maoni yao yenye haki, watu wengi wanahuzunika sana wanaposhuhudia unaoelekea kuwa ufanisi wa wadhalimu wasiomjali Mungu wala wanadamu wenzao. Kama nabii Mwebrania Habakuki, wengine wapendao haki wamepata kuuliza: ‘Sababu gani Mungu hafanyi lo lote?’—Hab. 1:2-4,
3. (a) Wengine wametendaje kwa sababu ya kuona ufanisi wa watu wadhalimu? (b) Asafu alikuwa nani? (c) Yeye alikubali nini kuhusu kipindi fulani cha maisha yake?
3 Wengine wa watumishi wa Mungu wamefadhaishwa sana na kuona udhalimu hivi kwamba wamejikuta wakiwa na mashaka makubwa sana juu ya ubora wa kuishi maisha manyofu. Hivi ndivyo ilivyotokea kwa Asafu,a mpiga muziki Mlawi aliyejulikana sana katika siku za utawala wa Mfalme Daudi. Aliandika nyimbo zilizotumiwa kwa muda wa miaka mingi katika ibada ya watu wote. (2 Nya. 29:30) Akishirikiana na Hemani na Yeduthuni, Asafu ‘alitabiri kwa vinubi, na vinanda, na matoazi.’ (1 Nya. 25:1) Kwa wazi kutabiri huku kulihusu kumsifu na kumshukuru Mungu wakitumia vyombo vya kupiga muziki. Labda Asafu, Hemani na Yeduthuni walifanya hivyo kwa shauku pamoja na bidii kama ile ya manabii. Zaidi ya hayo, maneno yao, yakiimbwa pamoja na muziki, yaliwapelekea Waisraeli ujumbe wa maana sana. Kweli, Asafu alikuwa na pendeleo kubwa sana. Hata hivyo, katika pindi fulani katika wakati wa maisha yake, akawa katika hatari kubwa sana ya kiroho. Katika mojawapo wa nyimbo zake zilizoongozwa na Mungu, Zaburi 73, Asafu anakubali hivi: “Nami miguu yangu ilikuwa karibu na kupotoka, hatua zangu zilikuwa karibu na kuteleza.”—Mst. 2.
4. Kulingana na Zaburi 73:6-9, Asafu aliona jambo gani lililomsumbua sana?
4 Asafu aliona nini kilichokuwa na matokeo yenye hatari hivyo kwake? Jibu lapatikana katika maneno ya Zaburi 73:3-9. Asafu alipouona ufanisi wa wadhalimu, alipatwa na wivu. Watu wapotovu walikuwa wakijisifu juu ya mali nyingi ambazo walikuwa wamejilundikia kwa kutumia njia za udanganyifu. Wajapokuwa waasi, mambo yao yalionekana yakifaulu sana. Kijuujuu tu walionekana kuwa wakijifurahisha amani na usalama. Kwa hakika, wajapoishi maisha ya udhalimu, ‘hawakuwa na maumivu katika kufa kwao’; hata maisha yao yalionekana yakimalizika kwa amani, bila maumivu makali ya kifo. Walikuwa na vyakula vya kutosha, wala hawakuwa na magumu ya afya yakiwazuia kujifurahisha vyakula vyao. Macho yao hayakuwa yameingia ndani sana kwa sababu ya kukosa vyakula vya kuwapa nguvu bali “hutokeza kwa kunenepa.” Watu hao waliendelea katika njia zao za udhalimu bila kuona aibu. Kiburi chao kilikuwa kama kitu cha kujipamba nacho, “mkufu shingoni mwao.” Matendo yao ya jeuri yalikuwa mengi mno hivi kwamba ‘walijivika nayo kama nguo.’ Nyakati zote walijivika jeuri. Kwa kufaulu katika mipango yao ya udhalimu, ‘walipita kadiri ya mawazo ya mioyo yao.’ Hii iliwatia moyo waseme juu ya mazoea yao ya udanganyifu katika ‘hali ya juu sana,’ katika njia ya kiburi. Huweka kinywa chao mbinguni, na ulimi wao hutanga-tanga duniani.’ Hawakuheshimu ye yote mbinguni wala duniani. Ulimi wao uliachwa bila kuzuiwa, navyo vinywa vyao vilimwaga yaliyozipendeza ndimi zao.
5. Maneno ya Zaburi 73:10, 11 yanaonyeshaje kwamba si Asafu peke yake aliyesumbuka kwa kuona ufanisi wa watu wadhalimu bila ya wao kuadhibiwa?
5 Kwa wazi si Asafu peke yake aliyepatwa na matokeo mabaya ya kushuhudia udhalimu. Anaendelea kusema hivi: “Kwa hiyo watu wake hugeuka huko, na maji yaliyojaa humezwa nao. Nao husema, Mungu ajuaje? Yako maarifa kwake aliye juu?” (Zab. 73:10, 11) Wanapofikiria namna wadhalimu wanavyoelekea kufaulu katika udhalimu wao, wenye haki wanasumbuliwa sana na jambo hilo. Hawawezi kulisahau. Wanalifikiria mara nyingi. Matokeo yake kwao ni kama yale ya mtu anayelazimika kunywa kinywaji chenye uchungu. Hii inawafanya waulize: ‘Mungu anawezaje kuvumilia mambo haya? Kwani yeye haoni yanayoendelea?’b
6. Ni jambo gani lililomfanya Asafu afikiri kwamba kumtumikia Yehova lilikuwa jambo la bure?
6 Akilinganisha hali yake na ile yenye ufanisi ya wadhalimu, Asafu alipaza sauti hivi: “Hakika nimejisafisha moyo wangu bure, nimenawa mikono yangu kwa kutokukosa. Maana mchana kutwa nimepigwa, na kuadhibiwa kila asubuhi.” (Zab. 73:12-14) Hivyo mtunga zaburi huyu alianza kufikiri kwamba ilikuwa bure kuishi maisha ya unyofu. Wadhaliku walipokuwa wakijifurahiaha ufanisi, yeye alipata mapigo nyakati zote. Aliona kwamba Mungu alikuwa akimwadhibu au akimkaripia kila asubuhi. Walakini, wadhalimu, ilielekea walifaulu kufanya makosa yaliyo mazito zaidi bila kuadhibiwa.
7. Ni jambo gani linaloonyesha kwamba mtunga zaburi huyu alikubali makosa ya kuuona utumishi wa Mungu kuwa jambo la bure?
7 Walakini, Asafu alifahamu kwamba ilikuwa kosa kwake kujiachilia ashindwe na mawazo kama hayo. Alisema: “Kama ningalijiachilia niendelee kusema katika njia hii, ningalifanya uhaini juu ya jamaa ya Mungu. Kwa hiyo nikaanza kulifikiria hili lakini nililiona kuwa gumu sana kwangu.” (Zab. 73:15, 16, The New English Bible) Ndiyo, mtunga zaburi huyu alifahamu kwamba akiuona utumishi wa Mungu kuwa bure hasa angekuwa akikosa kuonyesha ushikamanifu kwa walio waaminifu. Tena, kusema maneno ya kuonyesha mashaka hadharani kungalidhoofisha imani ya wengine. Ijapokuwa alijaribu kurekebisha kuwaza kwake, Asafu hakuweza kufahamu sababu gani wadhalimu waliendelea kufaulu katika udhalimu wao bila kuadhibiwa hali wenye haki waliendelea kutaabika.
NAMNA YA KUEPUKA USIPATWE NA MASHAKA
8. (a) Mtunga zaburi huyu alikwenda wapi ili arekebishe mawazo yake? (b) Inatupasa kufanya nini tukisumbuliwa na mambo tunayoona?
8 Mtunga zaburi alifanya nini ili arekebishe kuwaza kwake? Asafu alienda hekaluni. Humo akiwa pamoja na waabudu wenzake, alipata kuthamini yale ambayo yangewapata wadhalimu. (Zab. 73:17) Vivyo hivyo, ukisumbuliwa na yale unayoyaona, jaribu kupata majibu kutoka kwa wale wanaomtumikia Mungu kwa nafsi yote. Asafu alipata kuthamini nini? Tunasoma hivi: “Hakika Wewe [Yehova] huwaweka penye utelezi, huwaangusha mpaka palipoharibika. Namna gani wamekuwa ukiwa mara! Wametokomea na kutoweshwa kwa utisho. Ee [Yehova], kama ndoto katika wakati wa kuamuka, uondokapo utaidharau sanamu yao.”—Zab. 73:18-20.
9. Kulingana na Zaburi 49:6-12 na 73:18-20, inatupasa kukubali nini juu ya unaoelekea kuwa ufanisi wa wadhalimu?
9 Maneno haya ya mtunga zaburi yanafunua jambo la maana linaloweza kutusaidia kuvumilia udhalimu wa taratibu isiyomwogopa Mungu. Unaoelekea kuwa ufanisi wa wadhalimu ni wa kitambo tu. Kwa kuwa jambo kubwa maishani mwao ni kuwa na mali za kimwili zenye kuharibika, wanasimama katika mahali “penye utelezi” nao sikuzote wanakabiliwa na hatari ya kupatwa na uangamivu mbaya sana, mara moja na bila onyo. Kwa vyo vyote, kifo kitawapata wazeekapo, nayo mali yao waliyoipata kwa udhalimu haitawarefushia maisha yao. (Zab. 49:6-12) Ufanisi wao utakuwa kama ndoto ipitayo upesi. Huenda hata hukumu ikatekelezwa kwao mapema mno kabla hawajazeeka. Huenda sheria ya Mungu isiyobadilika ikawa na matokeo kwao: “Apandacho mtu ndicho atakachovuna.” (Gal. 6:7) Kwa kuwa wamempa kisogo Aliye Juu Zaidi, ambaye Ndiye peke yake angeweza kuwasaidia, wanapatwa na msiba wenye kishindo. Wanakuwa bila msaada, bila tumaini na bila faraja. Yehova ainukapo hivyo juu yao, atatazama kwa dharau “sanamu” yao, fahari yao na cheo chao, na kuyaona kuwa si kitu.
10. Kwa habari ya unaoelekea kuwa ufanisi wa wadhalimu, tunapaswa kukumbuka nini kuhusu kusudi la Mungu?
10 Kwa hiyo, wakati udhalimu, uasi wa sheria na dhuluma inapoelekea kusitawi, hatupaswi kusahau hata kidogo kwamba, kwa kweli, wadhalimu hawaachiliwi bila kuadhibiwa. Yehova Mungu anaona yanayotendeka, naye anayaruhusu mambo yatendeke kulingana na kusudi lake kuu. Nyakati nyingine, watu wanapochukua mwendo mbaya na kupatwa na taabu kwa sababu hiyo, wanarudiwa na fahamu zao na kumgeukia Muumba na kutubu kwa unyofu. (2 Pet. 3:9) Kwa upande mwingi, wakijifanya wagumu katika njia zao mbovu, watazamaji wote wanaona waziwazi kwamba Mungu alikuwa na haki ya kuwahukumu.—Linganisha Warumi 9:14-24.
11. Ni maoni gani juu ya wakati yatakayotusaidia tumngojee Yehova Mungu kwa subira arekebishe hali ya udhalimu?
11 Kwetu sisi, huenda ikaonekana kama kwamba inachukuwa muda mrefu sana kuwaadhibu wanaostahili kuadhibiwa. Lakini ni muda mchache sana kwa Mungu aishiye milele. Biblia inasema: “Miaka elfu machoni pako ni kama siku ya jana ikiisha kupita, na kama kesha la usiku.” (Zab. 90:4) Jana inaonekana ikiwa mbali kadiri gani kwako leo? Labda ilikuwa siku yenye magumu mengi sana kwako, na labda ilionekana kama kwamba haitaisha. Sasa kwa kuwa imekwisha pita, je! siku hiyo haionekani kama kwamba haijapata kuwapo? Kwa Muumba, miaka elfu moja inaonekana hivyo, kwa kweli, hata inaonekana kama kesha la usiku la saa nne. Kwa hiyo, muda wa maisha wa mwanadamu wa miaka 70 au 80 ni kitu kisichokuwapo machoni pa Mungu. “Tumetowesha miaka yetu kama kite,” akaandika nabii Musa. (Zab. 90:9) Ndiyo, muda mfupi wa maisha yetu unaweza kulinganishwa na pumzi itokayo kinywani mwetu tunapopiga kite. Tukumbukapo kwamba Yehova Mungu ameahidi kuwapa watumishi wake washikamanifu maisha ya milele yenye furaha, amani na usalama, hata muda wote wa maisha yenye taabu nyingi kupita kiasi si kitu hata kidogo. Maoni kama hayo yatatusaidia tusubiri tunaposumbuka kwa kuona udhalimu, uonezi na upendeleo.
12. (a) Ni shtaka gani la Shetani juu ya wanadamu? (b.) Hilo linawezaje kutusaidia kuvumilia udhalimu?
12 Bado kuna jambo jingine linalohusika. Adui mkubwa wa wanadamu, Shetani Ibilisi, anadai kwamba wale wanaomtumikia Mungu wanafanya hivyo kwa sababu za kichoyo. Uhakika huu unaonyeshwa na shtaka la Shetani kwa Ayubu: “Yote aliyo nayo mtu atayatoa kwa ajili ya uhai wake. Lakini sasa nyosha mkono wako, uuguse mfupa wake na nyama yake, naye atakukufuru mbele za uso wako.” (Ayubu 2:4, 5) Kwa hiyo, tukishikilia ushikamanifu wetu kwa Mungu tunapotendwa isivyo haki, tunaweza kuonyesha maoni yanayofaa ya mioyo yetu, kama alivyofanya Ayubu.
13. Tunaweza kuepukaje kutenda katika njia inayoelezwa katika Zaburi 73:21, 22 kwa sababu ya kupatwa na hali zisizofaa?
13 Ikiwa sisi ndisi tunaodhulumiwa kwa sababu ya chuki au kwa sababu ya kukataa kuingilia siasa, lazima tujihadhari tusitende mabaya kwa kuongozwa na maoni yetu ya moyoni kama wanyama wasio na akili kwa sababu ya Mungu kuruhusu udhalimu. Hii inaweza kutufanya tuone uchungu ndani sana mioyoni mwetu na kutufanya tuwaze isivyofaa, na kutufanya tutazame mambo kwa maoni yetu wenyewe tukose kuona kusudi la Mungu. Hivi ndivyo ilivyokuwa kwa Asafu. Anakubali hivi: “Moyo wangu ulipoona uchungu, viuno vyangu viliponichoma, nalikuwa kama mjinga, sijui neno; nalikuwa kama mnyama tu mbele zako.”—Zab. 73:21, 22.
14. Ni uhusiano (urafiki) gani tunaopaswa kujitahidi kulinda?
14 Bila kujali yale yanayotupata, inatupasa tujitahidi sana kulinda uhusiano (urafiki) wetu pamoja na Yehova Mungu, kwa kuwa ndiye atakayetutukuza. Ndivyo alivyopata kujua mtunga zaburi huyu: Tunasoma hivi: “Walakini mimi ni pamoja nawe daima, umeshika mkono wa kuume. Utaniongoza kwa shauri lako, na baadaye utanikaribisha kwa utukufu. Ni nani niliye naye mbinguni, wala duniani sina cha kupendeza ila Wewe. Mwili wangu na moyo wangu hupunguka, bali Mungu ni mwamba wa moyo wangu na sehemu yangu milele. Maana wajitengao nawe watapotea; umewaangamiza wote waliokuacha Wewe. Nami kumkaribia Mungu ni kwema kwangu; nimefanya kimbilio kwa [Yehova] Mungu, niyahubiri matendo yako yote.”—Zab. 73:23-28.
15. Yehova atatuongozaje kwenye utukufu?
15 Imetupasa kukumbuka kwamba Yehova Mungu hatatuacha kamwe hata tuwe katika hali gani ikiwa tutaendelea kuwa waaminifu kwake. Yeye yuko nasi sikuzote. Aliye Juu Zaidi atatushika mkono, atuongoze na kututegemeza. Shauri la Yehova litatuongoza tupate wakati ujao wenye furaha na usalama. Ijapokuwa huenda tukaaibishwa kwa kitambo, Yehova ataibadili hali na kutuongoza tupate utukufu au heshima. Kama Asafu, sisi hatuna mwingine ila Baba yetu wa mbinguni tunayeweza kuegemea kwake ili tupate faraja.
16. (a) Mungu ni mwamba wa moyo wa mtu katika maana gani? (b) Yehova anaweza kuwa “sehemu” au fungu letu namna gani? (c) Inatupasa kujitahidi kufanya nini kwa habari ya matendo makuu ya Yehova?
16 Kuwa na msimamo unaokubalika mbele za Yehova inapaswa iwe ndiyo furaha yetu kuu. Hata viungo vya miili yetu pamoja na mioyo yetu vikishindwa kufanya kazi, Yehova atatupa nguvu. Ataimarisha mioyo yetu hivi kwamba hatutapoteza tumaini letu na uhodari wetu tupatwapo na magumu. Hakika, pendeleo la kufurahia urafiki wa karibu sana pamoja na Baba yetu wa mbinguni na kuweza kumtumikia ni fungu lenye furaha sana, kitu chenye thamani nyingi sana. Na tuishike sana tusiiache ituponyoke, maana huo ungekuwa msiba kwetu, pamoja na wote wanaomwacha Yehova. Kama mtunga zaburi, tunaweza kumkaribia Yehova, kwa kumkabidhi haja zetu zote. Hili ni jambo jema kwa kuwa litasaidia kuongeza furaha yetu na hali yetu njema. Zaidi ya hayo, na tuwajulishe wengine matendo makuu ya Yehova, hivyo tuwatie nguvu wo wote ambao huenda wakawa na mashaka.
l7 Hakika, sisi sote tunaweza kufaidika sana kutokana na yale aliyoandika mtunga zaburi kutokana na yaliyompata. Ijapokuwa huenda tukasumbuliwa na udhalimu tunaouona katika taratibu hii, tunaweza kuvumilia udhalimu huu kwa kufaulu tukifanya jambo kuu maishani mwetu liwe utumishi wetu kwa Mungu. Tukifanya hivyo, tunahakikishiwa thawabu. (Ebr. 6:10) Kwa kweli, thawabu hiyo itakuwa kuu hivi kwamba, yakilinganishwa, majaribu pamoja na dhiki ambayo huenda tukawa tumepata itakuwa “nyepesi, iliyo ya muda wa kitambo tu.”—2 Kor. 4:17.
[Maelezo ya Chini]
a Jina “Asafu” linapatikana katika maandishi ya juu ya Zaburi 50 pamoja na Zaburi 73 mpaka 83 katika tafsiri ya New World. Kwa kuwa Zaburi 79 na 80 hutaja matukio yaliyotukia baada ya wakati wa mwanamuziki Mlawi Asafu, nyingine za zaburi hizi lazima ziwe ziliandikwa na wazao wake. Kwa hiyo, kwa wazi jina “Asafu” lazima lifahamike kuwa linatia ndani nasaba yote ya wazao wake iliyoanza naye. Kwa kuwa hakuna jambo lo lote katika yaliyomo Zaburi 73 linaloonyesha kwamba iliandikwa katika wakati wa baadaye, tunaweza kuamua kwamba iliandikwa na mwanamuziki Mlawi mwenyewe, aliyeishi wakati ule ule na Mfalme Daudi.
b Andiko hili la Kiebrania laweza kufahamika katika maana nyingine. Kwa kuwa mwovu anaelekea kufaulu, wengine kati ya watumishi wa Mungu wanaanza kuwaza katika njia yenye upotovu. Wanarudishwa katika njia ya kuwaza na hali kama ile ya mwasi-sheria. Wale wanaoongozwa vibaya hivyo wanakuwa kama kwamba wanasema hivi: ‘Mungu hajui kinachotukia. Yeye hatauchukulia uasi hatua.’
17. Jambo kubwa maishani mwetu linapaswa kuwa nini, nalo litatusaidiaje kuvumilia udhalimu?
[Picha katika ukurasa wa 14]
Furaha ambayo hata watu wadhalimu wanaonekana wakipata katika maisha hutokeza ulizo hili: Je! inafaa kuishi maisha manyofu?