Wenye Uhakika katika Ulimwengu Unaozungukwa na Mashaka
“Amebarikiwa mtu mwenye uwezo anayemtumaini Yehova, na ambaye Yehova amekuwa uhakika wake.”—Biblia
‘Utiliaji mashaka rahisi na mzuri ndiyo maoni yanayotazamiwa kwa mtu mzima aliyeelimishwa.’—Filosofia ya kilimwengu
1, 2. Wagiriki fulani walikuwa na maoni gani, nayo masomo ya juu ya ulimwengu huu yametokeza nini?
“KWELI ni nini?” Jibu hilo ambalo Pontio Pilato alimpa Yesu Kristo ni kawaida ya maoni ya kutilia shaka ya watu wengi. (Yohana 18:38) Kwa habari ya wenye kutilia shaka wa Ugiriki ya kale inasemekana kwamba “lengo lao lilikuwa utulivu wa akili usiovurugwa, lifikiwe kwa kuendelea kusawazisha hoja zenye kupingana, hivyo kupunguza kila kitu kifikie hali yenye mashaka na isiyokuwa na uhakika.”
2 Namna nyingine za maoni hayo ya kutilia shaka zilianzishwa karibu na siku zetu na wanafilosofia kama vile Mfaransa Rene Descartes, Mholanzi Spinoza, Msikochi David Hume na mwanafilosofia Mjeremani Kant. Kupitia kwa uongozi wa wanaume hao na wengine wengi, hali hiyo ya kutilia shaka imekuwa jambo la kutia imani katika masomo ya juu. Vyuo vikuu katika nchi zote vimetokeza kizazi cha wenye kutilia shaka kwa njia hiyo, kizazi ambacho kinaona kwamba “kila kitu kinategemea.”
3. (a) Mojalapo la matokeo mabaya ya hali ya kutilia shaka ni ipi? (b) Biblia inatia moyo tuwe na maoni gani yanayofaa zaidi?
3 Ikizungumza juu ya matokeo hayo mabaya ya hali hiyo ya kutokuwa na uhakika, habari moja ilisema kwamba “matokeo ya maoni ya kutegemea na kutilia shaka katika kizazi chetu ni kwa ajili ya kukosa kuwa na woga wa kimungu ufaao wa kweli.” Inaendelea kusema hivi:
Woga wa kimungu ufaao wa kweli si maoni ya uongo ya kizazi chetu yanayojaribu kufunua kila kitu, kwa kuamini kwamba hakuna mtu ye yote wala kitu cho chote kinachoweza kudai kwa kweli kuwa na kweli. Maoni hayo ndiyo yanayounganisha uhakika wenye furaha kwamba kweli yaweza kupatikana kwa hakika, pamoja na kutii kwa unyenyekevu kweli wakati wo wote na mahali po pote inapotokea. Unyofu huo unahitajiwa kwa wale wanaomwabudu Mungu wa kweli. . . . Maoni hayo . . . ndiyo ambayo [Agano la Kale] na [Agano Jipya] yanashuhudia.—“New International Dictionary of New Testament Theology,” 1978, Kitabu cha 3, kurasa 900, 901.
Uhakika Wenye Furaha katika Kweli
4, 5. (a) Maandiko yanatiaje uhakika, wala si mashaka? (b) Matokeo gani mazuri ya unyofu kuhusiana na “maneno yenye uzima” ya Biblia?
4 Ndiyo, Biblia nzima inatia katika wasomaji wake uhakika wala si shaka. Maandiko ya Kiebrania yanasema hivi: “Amebarikiwa mtu mwenye uwezo anayemtumaini Yehova, na ambaye Yehova amekuwa uhakika wake.” (Yer. 17:7, NW) Na katika Maandiko ya Kigiriki ya Kikristo Paulo anaandika hivi: “Sijapoteza uhakika wo wote, kwa sababu najua nimeweka tumaini langu katika nani, nami sina shaka lo lote kwamba anaweza kuyaangalia yote ambayo nimempa amana mpaka Siku hiyo.” Hakuna kutilia shaka hapo!—2 Tim. 1:12, The Jerusalem Bible.
5 Baada ya kuuonyesha uhakika wake kamili katika Mungu, Paulo anaongeza hivi: “Shika kielelezo cha maneno yenye uzima uliyoyasikia kwangu, katika imani na upendo ulio katika Kristo Yesu.” (2 Tim. 1:13) Kuwa na unyofu kuhusu “maneno yenye uzima” yanayopatikana katika Biblia kunaongeza imani na upendo wetu nako kunatupa uhakika wenye furaha katika ukweli wa ahadi zote zilizo bora ambazo Yehova ametupa. Kisha, nalo jambo hilo linatupa tumaini, ambalo ni “nanga ya nafsi, iliyo hakika na imara.” —Ebr. 6:17-19, NW.
6. Ili tuweze kuwaambia wengine “habari njema,” sisi wenyewe tunahitaji nini?
6 Ni uhakika huo wenye furaha katika kweli unaotuwezesha tuondoke tukahubiri habari njema za ufalme wa Mungu kuwa tumaini pekee la wanadamu. Lazima mtu asadikishwe kabisa juu ya ukweli wa ujumbe wa tumaini ili awaambie wengine. Hivyo tunaweza kuwaambia wanaotusikiliza: “Habari njema tunazohubiri hazikuwafikia ninyi kwa usemi peke yake bali pia kwa nguvu na kwa roho takatifu na sadikisho thabiti.” “Mlipopata lile neno la ujumbe la Mungu mlilolisikia kwetu, mlilipokea si kama neno la wanadamu, bali kama neno la Mungu; na ndivyo lilivyo kweli kweli.”—1 The. 1:5, NW; 2:13.
7, 8. Katika kundi la kwanza la Kikristo, nani waliosaidia akina ndugu waondolee mbali mashaka?
7 Katika kundi la kwanza la Kikristo waangalizi waaminifu waliwasaidia Wakristo wenzao waondolee mbali mashaka na kuwa imara katika imani. Kwa msaada wa roho takatifu baraza yenye kuongoza ya karne ya kwanza, ambayo, washiriki wake walikuwa mitume na wazee wa kundi la Yerusalemu, ilifanya maamuzi, ikatoa maagizo na kutuma wanaume waaminifu wakawajenge ndugu. Katika kitabu cha Biblia cha Matendo twasoma hivi: “Basi [Paulo, Sila na wenzi wao wa kusafiri] walipokuwa wakipita katika miji ile, wakawapa zile amri zilizoamriwa na mitume na wazee walioko Yerusalemu, ili wazishike. [Makundi] yakatiwa nguvu katika ile imani, hesabu yao ikaongezeka kila siku.”—Matendo 16:4, 5; 15:23-29.
8 Akiandikia kundi katika Kolosai, Paulo alizungumza juu ya Mkristo mwaminifu Epafra kuwa alikuwa “akifanya bidii sikuzote kwa ajili yenu katika maombi yake, ili kwamba msimame wakamilifu na kuthibitika sana katika mapenzi yote ya Mungu.” (Kol. 4:12) Hata katika siku hizo, hakukuwako nafasi ya kutilia shaka wala ya kuwa na mashaka. Wakristo hao wa kwanza walihitaji ‘uthabiti katika imani,’ “kuthibitika sana.”
Kushinda Mashaka
9. Sababu gani uhakika wa Kikristo ni wa maana sana sana leo?
9 Je! uhakika wa Kikristo ni wa maana kidogo katika siku zetu, katika ulimwengu ambao, tukitumia maneno ya mwanafilosofia Mwingereza Bertrand Russell, ‘utiliaji mashaka rahisi na mzuri ndiyo maoni yanayotazamiwa kwa mtu mzima aliyeelimishwa’? Hasha. Kwa vyo vyote, kusadikika kwa uthabiti ni jambo la maana hata zaidi, kwa sababu kuliko wakati mwingine wo wote, “roho inayotenda kazi katika wana wa kuasi” inatia moyo kutotumaini na kutia shaka. (Efe. 2:2, NW) Kwa hiyo Mkristo anayezungukwa na mashaka anapaswa kutambua hatari hiyo na kuchukua hatua za lazima ili mwishowe ‘asimame akiwa mkamilifu na kuthibitika sana.’
10, 11. (a) Mashaka yakianza kutokea akilini mwetu twapaswa kujiuliza maulizo gani? (b) Zaidi ya watu 2,000,000 wanaweza kuyajibuje maulizo hayo?
10 Iwapo mashaka ya werevu yanaanza kuingia polepole katika akili yake, Mkristo anapaswa kuichanganua hali hiyo kwanza na kujiuliza maswali machache yaliyo wazi:
Ni wapi nilipojifunza kwamba jina la Mungu ni Yehova, ambayo jina hilo linamaanisha, ni nini kusudi la Mungu lenye upendo kwa wanadamu na sababu gani ameruhusu taabu iendelee muda mrefu sana duniani?—Zab. 83:18, Ufu. 21:3, 4; 2 Pet. 3:9, 13.
Ni nani aliyenifunza kwamba Yesu Kristo si sehemu ya pili ya mungu wa Utatu, bali yeye ni Mwana-pekee wa Yehova, naye ni nani aliyenisaidia kufahamu maana kamili ya kukombolewa na dhambi kupitia kwa dhabihu ya ukombozi ya Kristo?—Yohana 3:16; 14:28; 1 Kor. 15:27, 28.
Ni dini ipi iliyonisaidia nifahamu vizuri roho takatifu ilivyo, kuwa si “Roho Takatifu” yenye utu, bali ni nguvu ya utendaji ya Yehova, na ni wapi nimepata kikundi cha watu wanaojitahidi kwa unyofu kutokeza tunda la roho?—Matendo 2:33; Gal. 5:22, 23; Kol. 3:12-14.
Ni tengenezo jipi la kidini lililoniondolea wazo la zamani la kipagani la kutokufa kwa nafsi ya kibinadamu, na kuthibitisha katika Biblia kwamba nafsi inakufa na hivyo kutoa maana kamili ya fundisho la Biblia la ufufuo na kuniweka huru na fundisho lenye kumvunjia Mungu heshima la moto wa mateso?—Eze. 18:4; Matendo 24:15; Rum. 6:23.
Ni nani amekuwa akihubiri ufalme wa Mungu kuwa tumaini pekee la wanadamu, naye ni nani amenisaidia kufahamu kwamba tunaishi katika “siku za mwisho” na kwamba twapaswa “kukesha” kwa ajili ya kuja kwa Mwana wa Adamu?—Marko 13:10, 33-37; Luka 21:34-36; 2 Pet. 3:3-7.
Nimepata kusudi la kweli maishani kupitia kwa nani, “amani ya Mungu,” ulinzi kutokana na majaribu na mitego ya ulimwengu huu na hekima inayotumika katika kutatua matatizo ya maisha?—Mt. 24:45-47; 1 Tim. 3:15; Flp. 4:6-9.
Mwishowe, ni kikundi kipi cha Wakristo chenye ‘kupendana’ kweli kweli (Yohana 13:34, 35), kinachoheshimu kikweli kanuni zilizoandikwa katika Yohana 17:14, 16 na Isaya 2:4, na kinachoteswa, si kwa sababu ya kujiingiza katika siasa, bali ‘kwa ajili ya jina la Yesu,’ yaani, kwa ajili ya kuwa Wakristo wa kweli?—Mt. 24:9; Yohana 15:18, 19.
11 Kwa zaidi ya watu 2,000,000 wanaoishi katika zaidi ya nchi 200 na vikundi vya visiwa, jibu la unyofu kwa ulizo hilo ni: Mashahidi wa Yehova, kama ambavyo wanalishwa kiroho na jamii ya “mtumwa mwaminifu mwenye akili” na baraza yake yenye kuongoza.—Linganisha Luka 12:42-44.
Endeleza Maoni Yanayofaa
12. Mashaka huanzia wapi?
12 Ili kuepuka kupata roho ya ulimwengu, roho ya kushuku, kutotumaini na kutilia shaka, ni jambo la lazima mtu aangalie makusudi yake ya ndani zaidi. Kwa mitume 11 waaminifu na wanafunzi wengine waliokuwa na shida kuamini kwamba alikuwa amefufuliwa kweli kweli, Kristo alisema hivi: “Mbona mnafadhaika? na kwa nini mnaona shaka mioyoni mwenu?” (Luka 24:38) Ndiyo, mashaka huanzia hapo—katika moyo.
13, 14. (a) Mashaka yanaweza kuwa ishara ya jambo gani? (b) Twaweza kujifunza somo gani kutokana na Israeli asiyeaminika?
13 Kwa hiyo mashaka yenye kufadhaisha (kusumbua) yakianza kutusumbua, twapaswa kuanza kuchunguza makusudi yetu. Je! mashaka yetu ni ya kweli, au je! ni kisababu cha kulegea? Je yanaonyesha kukosa uvumilivu? Je! yanaonyesha kukosa imani katika uwezo wa Mungu wa kusamehe? Je! mtu fulani amekuwa akitokeza mashaka? (1 Yohana 1:9; Matendo 20:30) Paulo anaandika hivi: “Angalieni, ndugu zangu, usiwe katika mmoja wenu moyo mbovu wa kutokuamini, kwa kujitenga na Mungu aliye hai. . . . Msifanye migumu mioyo yenu.”—Ebr. 3:12-15.
14 Tukiendeleza maoni yanayofaa na kukumbuka yote ambayo Yehova ametufanyia kupitia kwa Mwanawe Yesu Kristo na yote ambayo tumejifunza juu ya makusudi yake na ahadi zake kupitia kwa chakula cha kiroho kinachotolewa kupitia kwa “mtumwa mwaminifu mwenye akili,” tutaepuka kuwa wasiokuwa na shukrani kama vile Israeli, ambao juu yao Yehova alisema hivi: “Ng’ombe wanajua mwenyeji wao, na punda wanajua mahali pale ambapo bwana wao anawalishia. Lakini hayo ni yale ambayo watu wangu Israeli hawajui.”—Isa. 1:3, Good News Bible.
Hawa Walipata Uhakika Upya
15. Mzee mmoja alisaidiwaje aweze kushinda mashaka yake?
15 Mzee mmoja katika magharibi ya Ufaransa alianza kuwa na mashaka juu ya kushirikiana kwake na kundi la kweli la Mungu kwa sababu, kama alivyosema, chakula cha kiroho kilichokuwa kikitolewa kilionekana kwake kuwa kile kile sikuzote. Kwa hiyo akaomba aachishwe kazi zake za Kikristo kama mzee. Hata hivyo, jamaa yake na wazee wengineo hawakumtendea kama kwamba alikuwa mwasi. Kwa upendo walimsaidia kupitia kwa sala na mazungumzo yenye kujenga. Mwishowe, ndugu huyo alisaidiwa aone kwamba haiwezekani yawepo maelezo mapya kila wakati, kama vile asivyoweza mama kupakua chakula tofauti kabisa mara tatu kwa siku moja na siku 365 kwa mwaka mmoja. Namna izo hizo za chakula zinakuja tena zikiwa za aina nyingine, walakini ulimi wenye kuthamini unamsaidia mtu afurahie chakula hicho, akisage tumboni na kupata nguvu kutokana nacho. Ndugu huyo alisaidiwa pia afikirie juu ya upungufu wa chakula cha kiroho katika sehemu nyinginezo. Mwishowe alipata uhakika kwa mara nyingine, akaongeza kuthamini kwake mambo mazuri yanayojifunzwa katika vitabu vya Sosaiti, akapata nguvu yake ya kiroho tena naye akapata furaha mpya katika utumishi wa Yehova. Sasa, anatumikia kwa mara nyingine kama mzee Mkristo.
16. Ni jambo gani lililotokeza mashaka katika akili ya Shahidi mmoja kijana Mfaransa, naye alinyoshwaje?
16 Shahidi mmoja kijana katika kusini mwa Ufaransa, ambaye alikuwa na mawazo ya kujitegemea kabla hajaingia katika kweli, alipata kitabu chenye kuzungumza juu ya wazo la kwamba namna zote za serikali zinaingilia isivyo haki uhuru wa mtu binafsi nazo zapaswa kuondolewa na mahali pake pachukuliwe na shirikisho la kujitolea la vikundi vya shirika. Akakisoma, akaona kuwa chapendeza, akanunua vitabu zaidi vyenye kuzungumza juu ya jambo hilo naye alipokuwa akivisoma vitabu hivyo akaanza kupoteza imani na kuwa na mashaka. Kisha, ghafula, kwa kutumia maneno yake, “Nikatambua kwamba nilikuwa naruhusu chakula kibaya cha kiroho kichochee ndani yangu tabia za utu wangu wa kale, mojayapo ambayo ilikuwa roho ya kuasi.” Makala mbili za Mnara wa Mlinzi zilinyosha mambo katika akili yake: “Njia ya Uzima Ni Nyembamba Lakini Ni Huru,” katika toleo la Aprili 15, 1978, na “Namna Ufalme wa Mungu Unavyoweza Kukufaidi Wewe,” katika toleo la Juni 15, 1978. Alipata uhakika upya, akaingia katika kazi ya kuhubiri wakati wote na sasa anatumikia kama painia wa pekee.
Uhakika Huleta Furaha
17, 18. Yakobo anasema nini juu ya wenye kushuku, naye anawapa shauri gani?
17 Hiyo ni mifano miwili tu ya Wakristo waliokuwa wamezungukwa na mashaka, walakini ambao waliyashinda na kupata tena furaha yao katika utumishi wa Mungu. Kama wangeshindwa na mashaka yao, leo wangekuwa wasiokuwa na furaha na wasiokuwa na tumaini. Biblia inasema hivi: “Mwenye shaka ni kama wimbi la bahari lililochukuliwa na upepo na kupeperushwa huku na huku.” (Yak. 1:6) Ndiyo, mashaka yanatuacha bila kinga. Yakobo anaongeza kwamba mwenye kushuku ni “mtu wa nia mbili husita-sita katika njia zake zote.”—Yak. 1:8.
18 Uhakika mwingi katika Yehova, katika Neno lake na katika tengenezo lake unaondoa mashaka yenye kulemaza na kuleta furaha ya kweli. Hiyo ndiyo njia ya hekima ya kweli. “Lakini,” asema Yakobo, “mtu wa kwenu akipungukiwa na hekima, na aombe dua kwa Mungu, awapaye wote kwa ukarimu, wala hakemei; naye atapewa. Ila na aombe kwa imani, pasipo shaka yo yote.”—Yak 1:5, 6.
19. Sababu gani twapaswa kuepuka “roho ya ulimwengu,” nalo ni jambo gani litakalotusaidia tushikilie ‘uhakika tuliokuwa nao mwanzoni’?
19 Tukiichukua “roho ya ulimwengu,” kushuku kutakuwa sehemu ya kuwaza kwetu. Walakini Paulo anaandika hivi: “Lakini tulipokea, si roho ya ulimwengu, bali roho inayotoka kwa Mungu, ili tupate kujua mambo ambayo tumepewa na Mungu kwa fadhili.” (1 Kor. 2:12, NW) Iwapo tunafahamu ‘mambo yote ambayo tumepewa na Mungu kwa fadhili,’ na tukitambua kwa unyofu kwamba tumepata kujua mambo hayo kwa kujifunza Biblia pamoja na Mashahidi wa Yehova, shukrani zetu nyingi kwa Yehova zitatuchochea tuondolee mbali mashaka na “tukishikamana na mwanzo wa [uhakika] wetu kwa nguvu mpaka mwisho.”—Ebr. 3:14.
20. Ni nini zawadi mbili za uhakika?
20 ‘Tukishikamana na uhakika wetu’ katika Mungu, Neno lake lisilokosea na kundi lake la kidunia chini ya uongozi wa Kristo, tutavuna zawadi nyingi sasa na katika wakati ujao. Mojayapo, isiyo ya kupuzwa, ni amani ya akili. Mtunga zaburi aliandika hivi: “Wana amani nyingi waipendao sheria yako, wala hawana la kuwakwaza.” (Zab. 119:165; tazama pia Wakolosai 3:15.) Vilevile yenye kuthawabisha sana ni mashirika yetu yanayofaa pamoja na Wakristo waaminifu ambao wanathamini “mambo ambayo tumepewa na Mungu kwa fadhili,” kupitia kwa roho yake, Neno lake na tengenezo lake Iionekanalo.—Zab. 1:1-3; 2 The. 3:6, 14; Ebr. 10:24, 25.
21, 22. (a) Uhakika unaleta faida gani nyingine? (b) Ni jambo gani litakalochunguzwa katika makala inayofuata?
21 Kushika sana ‘uhakika tuliokuwa nao mwanzoni’ kunatuwezesha kuwa wenye juhudi katika utumishi wa Mungu, jambo hilo likileta furaha kwa Yehova na kwetu. (Mit. 27:11) Furaha tunayoona yenyewe ni zawadi (Mt. 25:23), walakini vilevile ni ulinzi, “nguvu” yetu. (Neh. 8:10) Furaha ya namna hiyo katika utumishi wa Yehova inatupa maoni yanayofaa, yanayokuwa maangavu zaidi na zaidi tunapoona unabii ukitimizwa. Tuna kusudi maishani. Tunajua tunakoelekea. Tuna tumaini lenye utukufu, ambalo msingi wake ni “mji” au ufalme wa Kimasihi ambao Ibrahimu aliutazamia.—Ebr. 11:10, 16.
22 Hata hivyo, “usemi ulioongozwa kwa roho wasema kwa hakika kwamba katika vipindi vya baadaye vya wakati wengine wataasi imani.” (1 Tim. 4:1, NW) Sababu gani hivyo, na sababu gani jambo hilo lisitufadhaishe isivyofaa? Tutachunguza jambo hilo katika makala inayofuata.