Yafaa Kuzuia Kiburi Chako

KWA sababu zisizopungua sita, inakupasa kuzuia kiburi chako. Ni kwa sababu gani tunahitaji kushauriwa mara nyingi juu ya kiburi? Kwa kuwa mara nyingi ni namna ya choyo iliyoimarika sana ambayo inaweza kutuingiza matatani kwa urahisi sana isipokuwa tunajilinda sikuzote nayo. Ndiyo, “mawazo ya moyo wa mwanadamu ni mabaya tangu ujana wake.”​—Mwa. 8:21.

Kwa kweli, tunahitaji kujikaza tukatae cho chote na kila kitu kinachotufanya tujikweze au kuwa na kiburi. Ni watu wengi kama nini waliojifanya wapumbavu kwa sababu ya kiburi! Lililo baya hata zaidi, ni wangapi walioangamia kwa sababu ya kiburi chao! Mwandikaji wa habari Mwingereza alilieleza vizuri jambo hilo wakati mmoja, aliposema hivi: “Kwa kawaida, makosa yote makubwa yanasababishwa na kiburi.” Mfano wa kisasa wenye sifa mbaya sana ni ule wa Adolf Hitler.

Linalooyesha kwa uzito hata zaidi ubaya wa kuwa na kiburi ni uhakika wa kwamba kuwa na kiburi kunaweza kutufanya kuwa adui za Yehova Mungu, kwa kuwa tunasoma hivi: “Mungu huwapinga wenye kiburi, lakini huwapa wanyenyekevu neema.” (1 Pet. 5:5) Ndiyo, katika maana hii “kila mwenye moyo wa kiburi ni chukizo kwa [Yehova].” Si ajabu kwamba tunasoma tena kwamba “kiburi hutangulia uangamivu; na roho yenye kutakabari hutangulia maanguko.”​—Mit. 16:18.

Kuna mifano mingi ya Biblia inayoonyesha kwamba kuzuia kiburi ni mwendo wa hekima, kama vile wakati tunapopewa shauri. Mfano mmoja ni ule wa Naamani, mkuu wa jeshi la Washami aliyekuwa na ukoma. Kwa sababu ya kiburi aliudhika sana wakati mtumishi wa Elisha alipomwambia ajitumbukize mara saba katika maji ya Yordani ili aponywe. Naamani alijisifu kwamba mito ya Dameski ilikuwa bora kuliko Yordani. Hata hivyo, alizuia kiburi chake akawaruhusu watumishi wake wamshawishi atende kulingana na ujumbe aliopelekewa na Elisha. Alipofanya hivyo, Naamani aliponywa ukoma wake. Hakika kuzuia kiburi chake kulimfaa sana. (2 Fal. 5:11-14) Na ndivyo ilivyo kwetu. Tunapopewa shauri linalopingana na maelekeo yetu, itatufaa kuzuia kiburi chetu.

Juu ya hili tunasoma hivi: “Mkaripie mwenye hekima, naye atakupenda.” “Sikio lisikilizalo karipio lenye uzima lakaa miongoni mwa watu wenye hekima.” (Mit. 9:8; 15:31, NW) Kaini ni mmoja aliyekataa kukubali karipio katika nyakati za zamani. Yehova Mungu alimwonya hivi: “Dhambi iko, inakuotea mlangoni, nayo inakutamani wewe, walakini yapasa uishinde.” Kwa sababu ya kiburi chake, Kaini alikataa kusikiliza na kwa hiyo akawa mwuaji naye akalaaniwa. (Mwa. 4:7) Mfano mwingine ni ule wa Mfalme Uzia. Kufanikiwa kijeshi kulimfanya awe na kiburi sana hata akataka kujinyakulia utumishi wa makuhani. Alipokemewa, alishupaza shingo yake akakataa kuzuia kiburi chake, na, kama matokeo, alikufa akiwa mwenye ukoma.​—2 Nya. 26:16-21.

Katika nyakati nyingine huenda tukadharauliwa au tukatukanwa katika njia moja au nyingine. Tutafanya nini? Tulipe kisasi? Tufanye kama tulivyofanyiwa? Hapana, kwa kuwa haitupasi kurudisha ovu kwa ovu. (Rum. 12:17-21) Katika hali kama hizo, maneno ya Yesu yanatumika: “Mtu akupigaye shavu la kuume, mgeuzie na la pili.” (Mt. 5:39) Mmoja aliyekataa kukubali kudharauliwa, akakataa kuzuia kiburi chake, alikuwa Hamani Mwagagi. Mfalme Ahasuero alikuwa ametoa amri kwamba watu wote wampigie magoti Hamani, walakini Mordekai Myahudi, akiwa na sababu nzuri, alikataa kufanya hivyo. Jambo hilo lilimkasirisha Hamani mwenye kiburi sana hivi kwamba aliazimia kumwua si Mordekai peke yake bali pia na Wayahudi wote. Mwishowe, kwanza Hamani aliaibishwa sana na upesi baada ya hapo akatundikwa juu ya ule mti aliokuwa ameweka tayari kwa ajili ya Mordekai. Kama Hamani angezuia kiburi chake na kutojali kudharauliwa huko alikokuwa ameonyeshwa na Mordekai, pengine hangeona mwisho kama huo wa aibu na usio wa wakati wake. (Esta, sura ya 3 mpaka ya 9) Kwa kufaa tunasoma hivi: “Mpumbavu huonyesha ghadhabu yake mara; mtu mwerevu akidharauliwa huficha maono yake.”​—Mit. 12:6, The New English Bible.

Kisha tena, inafaa kuzuia kiburi chetu na kuomba msamaha ikiwa tumemkosea mwingine kwa neno au kwa tendo. Kwa kweli tunakuwa na wajibu kwetu sisi wenyewe na kwa yule mtu mwingine tunyoshe mambo. Kama vile Yesu alivyoshauri katika Mahubiri yake ya Mlimani: “Basi, ikiwa, wewe unaleta zawadi yako kwenye madhabahu nawe hapo unakumbuka kwamba ndugu yako ana jambo fulani juu yako, iache zawadi yako hapo mbele ya madhabahu, nawe uende zako; kwanza fanya amani na ndugu yako, na ndipo, urudipo, toa zawadi yako.”​—Mt. 5:23, 24, NW.

Bado hali nyingine ambayo katika hiyo inatupasa kuzuia kiburi chetu ni ile ya kukubali kosa tunapolifanya. Hakuna mtu anayejua yote; hakuna mtu aliye mkamilifu. Kwa hiyo tunapopata kujua kwamba kwa kweli hatukujua tuliyokuwa tukisema, au tulifanya kosa katika kufanya uamuzi na hivyo tukatenda kwa njia isiyo ya hekima, mwendo ulio wa hekima ni kukubali jambo hilo mbele ya wengine ambao huenda wakawa wanapaswa na jambo hilo. Hasa jambo hilo ni la maana kwa upande wa wale walio na uangalizi, wawe ni wazazi, waangalizi au wazee waliowekwa katika kundi.​—Linganisha Yakobo 3:1, 2.

Vilevile, kuzuia kiburi chetu kutafaa sikuzote tukitazamia machache kuliko yale tunayofikiria kuwa ni haki yetu. Hivyo Yesu alisema kwamba tukialikwa karamuni inatupasa kuchukua mahali pa chini zaidi hata kama tunaona kwamba tuna haki ya kukaa mahali pa heshima zaidi. Inafaa zaidi kuombwa tuchukue mahali pa heshima zaidi kuliko kuombwa tuondoke na kukaa mahali penye heshima ndogo zaidi.​—Luka 14:7-11.

Kweli kweli, kuna sababu nyingi, sivyo, za kutufanya tuzuie kiburi chetu? Inafaa kufanya hivyo.