Kusudi la Mungu kwa Kufanya Wengine ‘Wazaliwe Mara ya Pili’
“Amin, amin, nakuambia, Mtu asipozaliwa kwa maji na kwa roho, hawezi kuuingia ufalme wa Mungu. Usistaajabu kwa kuwa nilikuambia, Hamna budi kuzaliwa mara ya pili.”—Yohana 3:5, 7.
1, 2. (a) Kabla kusudi la Mungu la kufanya wengine ‘wazaliwe mara ya pili’ halijaweza kuelezwa vizuri, lazima tufahamu nini na tuthamini nini? (b) Neno la Mungu linatoa ushahidi gani juu ya haki yake ya hukumu, na hata hivyo haki yake ya hukumu haimtaki afanye nini?
KABLA hatujaweza kueleza vizuri kusudi la Mungu kwa kufanya wengine wazaliwe mara ya pili,’ ni lazima kufahamu na kuthamini jambo fulani juu ya sifa za msingi za Yehova Mungu na makusudi yake kuhusu dunia na wanadamu.
2 Ushahidi wa Neno la Mungu unatuacha bila shaka kwamba mojayapo ya sifa zenye kutokeza sana za Mungu ni haki ya hukumu. Vilevile, msingi wenyewe wa kiti chake cha enzi ni haki. (Kum. 32:4; Zab. 89:14) Hata hivyo, kuwa kwake mwenye haki ya hukumu na mwenye haki ya adili, hakumtaki awape mapendeleo yanayofanana viumbe wake wote wenye akili. Kwa mfano, aliumba watu wengine wakiwa viumbe vya kiroho, malaika, ambao ni bora zaidi ya wanadamu. Wala hathawabishi viumbe wake wote wa kidunia walio waaminifu katika njia ile ile. Kwa hivyo Yesu alisema kuhusu Yohana Mbatizaji kwamba “aliye mdogo zaidi katika ufalme wa Mbingu ni mkubwa zaidi yake.” (Mt. 11:11, The New English Bible) Hayo ni mambo yanayofaa tukumbuke tunapochunguza habari hii ya ‘kuzaliwa mara ya pili.’
KUSUDI LA MUNGU KWA DUNIA NA WANADAMU
3. Adamu na Hawa walikuwa na taraja gani lenye kupendeza mbele yao baada ya kuumbwa?
3 Ili kuthamini kusudi la Mungu la kufanya wanadamu wengine ‘wazaliwe mara ya pili,’ ni lazima tufahamu hali zilizomfanya Mungu achukue hatua ya kufanya wengine ‘wazaliwe mara ya pili.’ Tukirudi nyuma kabisa wakati wa wazazi wetu wa kwanza, twaona kwamba Mungu aliwapa amri hii: “Zaeni, mkaongezeke, mkaijaze nchi, na kuitiisha . . . kila kiumbe chenye uhai kiendacho juu ya nchi.” (Mwa. 1:28) Walipokuwa wakamilifu Adamu na Hawa walikuwa watoto wa Mungu. Kwa kuwa Mungu alikuwa amewaweka ndani ya shamba zuri lililo bustani, lenye kujawa na wanyama wa kupendeza wa namna zote na maua na matunda yenye kunukia na matamu, hakika sehemu yao ilikuwa yenye furaha. Kwa kadiri ambayo wangeendelea kuitiisha dunia na kuijaza na watu wa jinsi yao, mwishowe dunia yote ingekuwa paradiso yenye kukaliwa na wanadamu wakamilifu, kama vile Adamu na Hawa walivyokuwa wakamilifu. Walikuwa na taraja lenye kupendeza kama nini mbele yao!
4, 5. (a) Kwa sababu gani wazazi wetu wa kwanza walishindwa kutumikia kusudi la Mungu la kuwaumba? (b) Kwa hiyo Yehova alipanga kusudi lake kuhusu dunia na wanadamu litimizwe na nani?
4 Hata hivyo, wazazi wetu wa kwanza walikosa kuthamini mipango yote waliyopewa na Mungu na wakavunja sheria yake. Kwa hiyo Mungu aliwatupa nje kutoka kwa jamaa yake ya wana na akawahukumia kifo. Kwa hiyo, wazao wao wote wamezaliwa wakiwa watenda dhambi ambao lazima wafe. (Mwa. 3:19; Rum. 5:12) Wala wazazi wetu wa kwanza wala wo wote wa wazao wao hakuna ye yote aliyeweza kutimiza amri ya kwanza ya Mungu kwa jamaa ya kibinadamu. Je! hiyo maana yake ni kwamba makusudi ya Mungu kuhusu dunia na wanadamu hayatatimizwa kamwe? Sivyo kabisa, kwa maana Neno la Mungu linatuhakikishia kwamba makusudi yake hayashindwi kamwe.—Isa. 46:10, 11; 55:10, 11.
5 Basi, kusudi la Mungu la kwanza kuhusu dunia na wanadamu litatimizwaje? Kupitia kwa Uzao, kama vile Mungu alivyotabiri katika shamba la Edeni na kama vile alivyomwahidi Ibrahimu pia. Mtume Paulo anaonyesha kwamba Yesu Kristo ndiye Uzao huo wa kwanza.—Mwa. 3:15; 22:17, 18; Gal. 3:16, 29.
NAMNA KUSUDI LA KWANZA LA MUNGU LITAKAVYOTIMIZWA
6. Mungu alitolea wazao wa Adamu njia warudishwe kwenye jamaa ya Mungu kupitia nini?
6 Yesu Kristo angewezaje kufanya kusudi la Mungu la kwanza litimizwe? Kwanza kabisa, kwa kuondoa laana waliyo nayo jamii ya kibinadamu kwa ajili ya uasi wa Adamu. Yesu aliweza kufanya hivyo kwa sababu alizaliwa akiwa mwanadamu mkamilifu, Yehova Mungu alikuwa Baba yake wala si mume wa Mariamu, Yusufu. Kwa kweli Yesu aliiondoa laana hiyo kwa kufa juu ya mti wa kufishia kama dhabihu. Kwa kweli, mojayapo ya sababu yake kubwa kuja duniani ilikuwa kutoa uhai wake uwe ukombozi. Hivyo akafungulia njia wazao wa Adamu warudishwe kwenye jamaa ya Yehova inayokubaliwa.—Mt. 28:20.
7. Yesu alifufuliwa kutoka kwa wafu akiwa mtu wa kiroho kwa msingi wa nini?
7 Hata hivyo, Mkombozi aliyekufa hangeweza kufaidi jamii ya kibinadamu. Kwa hiyo, Yehova Mungu alimfufua Yesu Kristo katika siku ya tatu, akamfanya “hai katika roho.” (1 Pet. 3:18, NW) Yehova alifanya hivyo kwa msingi wa yale yaliyokuwa yametokea kwenye Yordani wakati Yesu alipobatizwa. Huko, kupitia roho takatifu yake, Mungu alikuwa amemtokeza Yesu akiwa Mwana aliyezaliwa kwa roho. Yohana Mbatizaji alikuwa ameona roho ya Mungu ikimshukia Yesu ikiwa kwa namna ya njiwa na pia alikuwa ameisikia sauti ya Mungu ikisema hivi: “Huyu ni Mwanangu, mpendwa wangu, ninayependezwa naye.”—Mt. 3:16, 17; Ebr. 10:5-10.
8. Zaidi ya ‘kuzaliwa mara ya pili’ katika Yordani Yesu alipakwa mafuta na kuagizwa awe nini?
8 Kwa hiyo Yesu akawa Mwana wa kiroho wa Mungu na pia Masihi, Kristo au Yeye aliyetiwa mafuta awe mfalme wa ufalme wa Mungu. Vilevile, wakati uo huo aliagizwa awe kuhani mkuu kwa niaba (ajili) ya wanadamu wanaokufa, ili kuondoa kudhoofisha kwa dhambi. (Ebr. 7:26) Na zaidi, sasa maneno ya Isaya 61:1, 2 yalikuwa yanamhusu: “Roho ya Bwana [Yehova] i juu yangu; kwa sababu [Yehova] amenitia mafuta, niwahubiri wanyenyekevu habari njema; amenituma ili kuwaganga waliovunjika moyo, kuwatangazia mateka uhuru wao, na hao waliofungwa habari za kufunguliwa kwao.” Yesu alikuwa amezaliwa kwa roho, ‘amezaliwa mara ya pili.’ Akiwa Mwana wa Mungu aliyetiwa mafuta kwa roho aliendelea kuwa mwaminifu mpaka kufa, yajapokuwa yote ambayo Shetani Ibilisi alijaribu kufanya ili amfanye Yesu avunje ukamilifu wake. Kwa hiyo Mungu alimfufua kutoka kwa wafu.
9. Kwa sababu Yesu aliendelea kuwa mwaminifu mpaka kufa, Mungu alimtayarisha namna gani na kwa kusudi gani?
9 Halafu “Mungu alimkweza kwenye cheo cha juu sana na kwa fadhili akampa jina lililo juu ya kila jina jingine.” (Flp. 2:9-11, NW) Uhakika wa kwamba Yesu alikuwa amefufuliwa kutoka wafu ulishuhudiwa na mamia ya mashahidi. Muda mfupi kabla hajarudi kwa Babaye mbinguni, yeye aliwaambia wanafunzi wake hivi: “Mimi nimepewa mamlaka [au, uwezo] yote mbinguni na duniani.” (Mt. 28:18, NW) Sasa alikuwa ametayarishwa kikamilifu akiwa na haki ya kuwarudisha wanadamu kwenye hali nzuri, kwa sababu ya kifo chake cha dhabihu, na pia akiwa na uwezo wa kufanya hivyo, kwa sababu ya kufufuliwa na kupaa kwenye mkono wa kuume wa Mungu huko mbinguni. (Luka 22:69) Kwa hiyo sasa Yesu Kristo yuko katika hali anayoweza kufanya kusudi la kwanza la Mungu kuhusu dunia na wanadamu litimizwe. Kwa hiyo, unabii wote mbalimbali wa Kimasihi unamhusu yeye.—Tazama Zaburi 72; Isaya 9:6, 7; 11:1-10.
SABABU GANI WENGINE ‘WANAZALIWA MARA YA PILI’
10, 11. (a) Ni ushahidi gani wa Kimaandiko unaoonyesha kwamba Yesu atakuwa na washiriki katika ufalme wake? (b) Ni wangapi watakaoshiriki katika pendeleo hilo, na tunajuaje kwamba hesabu inayotolewa inapasa kuchukuliwa kwa halisi (si mfano)?
10 Je! Yesu Kristo atatimiza mambo hayo yote akiwa peke yake? Hapana. Je! atakuwa na malaika wenye kutawala naye katika serikali yake? Hapana. Watakaoshiriki naye kutimiza unabii huo mbalimbali wa Kimasihi watakuwa ni wengine ambao walikuwa wanadamu duniani, kama vile yeye alivyokuwa. Walakini kabla ya kuweza kushiriki katika serikali ya Ufalme wa Kristo, wao kama yeye, lazima kwanza ‘wazaliwe mara ya pili’ wakiwa duniani. Roho ya Yehova yenye kufanya kazi juu yao huwatokeza wakiwa wana wa kiroho na wakiwa na taraja la uzima wa milele mbinguni. Wakiwa hivyo wanakuwa na uhusiano wa karibu wa kipekee na Mungu, “kufanywa wana kwa roho, roho ambayo kwayo wao wanapaza sauti, wakisema: ‘Abba, Baba.’ “(Rum. 8:15, NW) Kwa kurudia-rudia Yesu aliweka tumaini hilo mbele ya mitume wake. (Luka 22:28-30; Yohana 14:2, 3) Vivyo hivyo, mitume walilitaja tumaini hilo.—Rum. 8:17; 1 Kor. 15:52, 53; 1 Yohana 3:2.
11 Ni wangapi watakaoupata msimamo huo wa kimbinguni? Kulingana na maandiko yote yanayohusu habari ya wale ‘wanaozaliwa mara ya pili’ watakuwa ni wachache kwa kulinganisha. Hilo ni jambo ambalo twapaswa kutazamia, kwa kuwa hiyo ni zawadi ya pekee sana, pendeleo kubwa sana la cheo rasmi. Kwa hiyo Yesu alisema hivi kuwahusu: “Msiogope, enyi kundi dogo; kwa kuwa Baba yenu ameona vema kuwapa ule ufalme.” (Luka 12:32) Wao watakuwa wangapi? Mtume Yohana anasema aliona Waisraeli wa kiroho 144,000 waliotiwa muhuri katika vipaji vya nyuso zao, vilevile hao 144,000 wamesimama juu ya Mlima Sayuni pamoja na Mwana-kondoo Yesu Kristo. Mistari inayozunguka inayosema juu ya “mkutano mkubwa” pia, ambao ‘hakuna mtu aliyeweza kuuhesabu,’ inaonyesha wazi kwamba tunapaswa kuifahamu hesabu hiyo kuwa ya halisi.—Ufu. 7:3, 4, 9; 14:1, 3; 20:4, 6.
WATU KWA AJILI YA JINA LAKE
12, 13. Ni nini kusudi la Yehova la wakati huu kwa washiriki hao wa Ufalme kwa wakati ujao?
12 Hata hivyo, Yehova Mungu amekusudia kazi kwa hao wanaotarajia kuwa wafalme na makuhani wakati wanapokuwa wangali katika mwili wakiwa wanadamu. Nayo hiyo ni kazi gani? Kama vile Yesu alivyotiwa mafuta ‘kuwahubiri wanyenyekevu habari njema,’ ndivyo na wao walivyotiwa mafuta wahubiri habari njema za ufalme wa Mungu. (Isa. 61:1, 2; Luka 4:16-21; Matendo 8:4, 12) Kwa hivyo Yesu aliwapa wanafunzi wake wa kwanza shauri la upole la kuwaaga wakafanye “wanafunzi kutoka kwa watu wa mataifa yote, kuwabatiza.” (Mt. 28:19, 20, NW) Na kabla tu Yesu hajapaa kwenda mbinguni, aliwaambia mitume wake waaminifu 11 kwamba wangekuwa ‘mashahidi wake mpaka kwenye sehemu ya mbali sana ya dunia.’—Matendo 1:8, NW.
13 Kusudi moja la Mungu la kufanya “habari njema” zihubiriwe katika mataifa yote ni “kuchagua watu katika hao kwa ajili ya jina lake.” (Matendo 15:14) Kwa kuwa jina la Mungu ni Yehova, wao wanajulikana kuwa mashahidi kwa ajili ya Yehova. (Isa. 43:10-12, NW) Wafuasi hao waliotiwa mafuta wa Yesu Kristo si wao peke yao wanaohubiri “habari njema” kwa wanyenyekevu, na kufanya wanafunzi na kutoa ushahidi juu ya Yehova Mungu. Mahali pake, kama ambavyo katika Israeli wa kale sheria za Yehova zilivyohusu pia wakaaji wageni waliokuwa katikati yao, ndivyo amri zilizotolewa kwa Waisraeli wa kiroho zinavyohusu pia wenzi wao, ule “mkutano mkubwa” wa “kondoo wengine.”—Yohana 10:16; Ufu. 7:9.
14. Ni daraka gani jingine lililowekwa juu ya wafuasi hawa wa hatua za Yesu Kristo waliotiwa mafuta kwa roho?
14 Daraka jingine walilopewa wafuasi wa hatua za Yesu Kristo waliotiwa mafuta kwa roho ni kwamba wazae matunda ya roho ya Mungu, yaani, “upendo, furaha, amani, ustahimilivu, fadhili, wema, imani, upole, kujiweza.” (Gal. 5:22, 23, NW) Yesu alisema kwamba wafuasi wake wa kweli wangetambuliwa kwa upendo walioonyeshana. (Yohana 13:34, 35) Hiyo ndiyo sababu mtume Paulo anawashauri hivi: “Mvue kwa habari ya mwenendo wa kwanza utu wa zamani, unaoharibika kwa kuzifuata tamaa zenye kudanganya; na mfanywe wapya katika roho ya nia zenu; mkavae utu mpya, ulioumbwa kwa namna ya Mungu katika haki na utakatifu wa kweli.” Maneno haya mengine ya mtume huyo yanaonyesha namna daraka hilo lilivyo la maana kwa Wakristo: “Nautesa mwili wangu na kuutumikisha; isiwe, nikiisha kuwahubiri wengine, mwenyewe niwe mtu wa kukataliwa.” (Efe. 4:22-24; 1 Kor. 9:27) Wale waliotiwa mafuta wanaweza kutumaini kupokea “taji ya uzima” kwa kuendelea tu kuwa waaminifu mpaka kufa.—Ufu. 2:10.
KUSUDI LA KWANZA LA MUNGU HALIJABADILIKA
15. (a) Wakristo wengi wa kujidai wamefanya kosa gani kuhusu kusudi la Mungu? (b) Hiyo imekuwa ni kwa sababu ya kutokezwa wazi kwa tumaini gani katika Maandiko ya Kigiriki ya Kikristo?
15 Wakristo wengi wa kujidai wanakosea kwa kuwa wanapuza kusudi la kwanza la Yehova kuhusu dunia na wanadamu. Neno lake linasema waziwazi kusudi hilo lilikuwa nini na lingali ni nini, na yeye anatuhakikishia kwamba yeye habadiliki. (Mwa. 1:28; Isa. 45:18; Mal. 3:6) Hata hivyo, Maandiko ya Kigiriki ya Kikristo yanatokeza zaidi kusudi la Yehova lililofuata, ambalo lilitangazwa baada ya wanadamu kuanguka ndani ya dhambi, yaani kuchagua hesabu yenye kikomo ya wanadamu, kwa msingi wa dhabihu ya Yesu, ili wawe watawala washirika pamoja na Mwanawe katika ufalme wa kimbinguni. (Mwa. 3:15; 2 Tim. 4:7, 8, 18) Wote hao kwa hakika wangehitaji ‘kuzaliwa mara ya pili,’ kama vile Yesu Kristo. (Yohana 3:3) Hata hivyo, mpango wa Mungu wa kutoa wokovu kwa msingi wa dhabihu ya Kristo si wa wale wenye tumaini la kimbinguni peke yao. Hiyo inaonekana wazi hata kutokana na Maandiko ya Kigiriki ya Kikristo.
WOKOVU MMOJA—MATUMAINI MAWILI
16, 17. Ni maandiko gani yanayoonyesha kwamba faida za dhabihu ya Kristo hazipatikani na wale tu ambao tumaini lao ni la kimbinguni?
16 Yesu aliwafunza wafuasi wake waombe hivi: “Baba yetu uliye mbinguni, Jina lako litukuzwe, Ufalme wako uje, Mapenzi yako yatimizwe, hapa duniani kama huko mbinguni.” (Mt. 6:9, 10) Ili mapenzi ya Mungu yafanywe duniani kama vile mbinguni inamaanisha kwamba lazima pawepo watu wenye haki wakiishi duniani, ambao juu yao imetabiriwa hivi: “Mungu mwenyewe atakuwa pamoja nao. Naye atafuta kila chozi katika macho yao, wala mauti haitakuwapo tena; wala maombolezo, wala kilio, wala maumivu hayatakuwapo tena; kwa kuwa mambo ya kwanza yamekwisha kupita.” Hayo hayawezi kuwa yanahusu mbinguni, maana huko hakujapata kuwa kilio, huzuni, maumivu au kifo.—Ufu. 21:3, 4.
17 Maneno ya mtume Paulo yanayopatikana katika Warumi 8:19-21 yanaonyesha kwamba kuna vikundi viwili vya wanadamu vitakavyofaidika na mipango yenye neema ya Mungu: “Kwa maana viumbe vyote pia [kikundi kimoja] vinatazamia kwa shauku nyingi kufunuliwa kwa wana wa Mungu [kikundi kingine]. Kwa maana viumbe vyote pia vilitiishwa chini ya ubatili; si kwa hiari yake, ila kwa sababu yake yeye aliyevitiisha katika tumaini; kwa kuwa viumbe vyenyewe navyo vitawekwa huru na kutolewa katika utumwa wa uharibifu, hata viingie katika uhuru wa utukufu wa watoto wa Mungu.” Kwa hiyo mwishowe wale wote wenye kufaidika kwa sababu ya imani yao kwa dhabihu ya Kristo watafurahia uzima wakiwa wana wa Mungu—144,000 “walionunuliwa katika dunia” ili wawe mbinguni na maelfu mengi ya mamilioni watakaofurahia uzima wa milele katika dunia iliyo paradiso.—Ufu. 7:4, 9; 14:3, ZSB; Mt. 25:31-34.
18, 19. (a) Ni nini kinachoonyesha kwamba kutimizwa kwa kusudi la Mungu kwa dunia na wanadamu kumekaribia sana? (b) Ni watu gani walio washiriki wa ufalme wa Mungu na wa ‘uzao wa Ibrahimu’? (c) Ni maulizo gani ambayo yangali yatachunguzwa?
18 Kutokana na hayo yaliyotangulia ni wazi kwamba kusudi la kwanza la Mungu kwa dunia na wanadamu lingali litatimizwa. Na kutimizwa kwa unabii wa Biblia, kama ule unaopatikana katika Mathayo sura ya 24, Marko sura ya 13, Luka sura ya 21, 2 Timotheo 3:1-5 na Ufunuo 6:1-8, kunaonyesha kwamba wakati huo umekaribia sana! Kwa sababu ya uasi wa Shetani na kutokutii kwa Adamu na Hawa, Yehova alipanga kuwe thawabu ya kimbinguni kwa kikundi kimoja kilichopendelewa, ambacho atakitumia kutimiza makusudi yake ya kwanza. Ni wao peke yao ‘wanaozaliwa mara ya pili.’ Wao pamoja na Bwana yao, Yesu Kristo, ndio washiriki wa ule ufalme ambao Yesu aliwafunza wafuasi wake waombe. Ndio washiriki wa ‘uzao wa Ibrahimu’ utakaobariki “mataifa yote ya dunia.”—Mwa. 22:18, ZSB; Gal. 3:29.
19 Tumechunguza sababu gani Mwana wa Mungu na washiriki wake wa Ufalme walikuwa na lazima ya ‘kuzaliwa mara ya pili,’ na hesabu yao ni nini na madaraka yao ya wakati huu. Hata hivyo, maulizo haya yangali yanataka kujibiwa: Sehemu ya Mungu ni nini na sehemu ya mwanadamu ni nini katika ‘kuzaliwa mara ya pili’? Mtu anaweza kujuaje kama Yehova Mungu amemchagua ‘azaliwe mara ya pili’?