Ni Sala za Nani Hujibiwa?

“MAMBO mengi zaidi huweza kufanyika kwa sala kuliko vile ulimwengu uwaziavyo.” Ndivyo alivyosema Alfred Tennyson yule mshairi wa karne ya 19. Lakini watu wengi wamesali kuomba afya, furaha, amani, na ufanisi bila kufanikiwa. Kwa uhakika, watu fulani huhisi kwamba Mungu hasikilizi sala kweli kweli. Hata hivyo, Biblia yamwita yeye “Msikiaji wa sala.”​—Zaburi 65:2, NW.

Huenda jambo hili likasababisha wewe uulize hivi: ‘Ni nani huyu “Msikiaji wa sala”? Je! ni lazima tutimize matakwa ya pekee ili sala zetu zisikiwe? Twapaswa kusali jinsi gani? Na ni sala za nani hujibiwa?

Sala Zao Zilisikiwa

Sala ina umri mmoja na aina ya kibinadamu. Fikiria Abeli, mwana wa wazazi wetu wa kwanza, Adamu na Hawa. Yeye alipotolea Mungu dhabihu yenye kukubalika, bila shaka iliandamana na maneno ya dua na sifa.​—Mwanzo 4:1-5.

Katika karne ya tisa kabla ya Wakati wa Kawaida wetu, Yona nabii wa Mungu ‘alimpelekea Yehova Mungu wake sala ya kutoka sehemu za ndani za yule samaki’ aliyekuwa amewekwa ammeze. Je! sala hiyo ilikuwa na matokeo? Ndiyo, kwa maana “baada ya muda Yehova aliamuru yule samaki, hivi kwamba akatapika Yona juu ya nchi kavu.” Ndipo Yona akasonga mbele kutimiza mgawo wake aliopewa na Mungu kwenda Ninawi.​—Yona 1:17; 2:1, 10; 3:1-5, NW.

Daudi wa Israeli ya kale aliposongwa na adui zake, yeye alipaaza kilio hivi: “O Yehova, sikia sala yangu; tega sikio kwenye usihi wangu. Kwa uaminifu wako nijibu mimi kwa uadilifu wako.” (Zaburi 143:1, NW) Sala za Daudi za kuomba kukombolewa zilijibiwa, kwa maana adui zake hawakufaulu kamwe kumwondolea mbali. Kwa hiyo, yeye angeweza kusema hivi: “Bwana [Yehova, NW] yu karibu na wote wamwitao, wote wamwitao kwa uaminifu.”​—Zaburi 145:18.

Kutimiza Matakwa Makuu

Basi, kwa uwazi watumishi wa Mungu wa nyakati za kale walijibiwa sala zao. Bila shaka, wao hawakufuata desturi rasmi tu ya kupeleka sala kwa Mungu asiye na jina. Kwa imani walimpelekea sala Yehova, “yule Aliye Juu Zaidi juu ya dunia yote.” (Zaburi 83:18, NW) Basi, ili sala zetu ziwe na matokeo ni matakwa gani makuu ambayo ni lazima tutimize?

Peleka sala kwa Yehova tu. Ni kazi bure​—kwa uhakika, ni jambo lisilopatana na Maandiko​—kupeleka sala kwa miungu bandia, ambayo sanamu zayo zisizo na uhai zina vinywa visivyonena, masikio yenye uziwi, mikono isiyo na hisia ya kugusa, nyayo zisizoenda, na koo zisizo na sauti. (Zaburi 115:5-7; 1 Yohana 5:21) Tofauti na miungu hiyo isiyostahiki kitu, Yehova huchukua hatua kwa ajili ya wale wampendao na kumtumikia. Mathalani, karne kadhaa zilizopita manabii wa Baali yule mungu bandia walimsihi sana ashushe moto kutoka mbinguni. Ingawa walisali kuanzia asubuhi mpaka jioni, Baali hakuweza kujibu. Ndipo Eliya alipompelekea Yehova ombi rasmi, naye akajibu kwa kupeleka chini moto uliokula kabisa toleo lililowekwa juu ya madhabahu.​—1 Wafalme, sura ya 18.

Mfikie Mungu kupitia Yesu Kristo tu. Yehova Mungu alituma Mwana wake mzaliwa pekee, Yesu Kristo, aje duniani kutumikia akiwa ukombozi wa kufidia aina ya binadamu kutoka kwenye dhambi na kifo. (Yohana 3:16, 36; Warumi 5:12; 6:23) Kwa sababu hiyo, kwa wale wenye kujifaidi na uandalizi huu, Mungu alifungua mfikio mpya wa kumjia yeye mwenyewe katika sala. Watumishi hao wa Mungu walio wa mapema kidogo kama mtunga zaburi Daudi walimpelekea Yehova sala moja kwa moja. (Zaburi 4:1; 17:1; 55:1; 102:1) Lakini ule mfikio mpya ulikuwa kupitia Yesu, aliyesema hivi: “Mtu haji kwa Baba, ila kwa njia ya mimi. Mkiniomba neno lo lote kwa jina langu, nitalifanya.” (Yohana 14:6, 14) Maandiko hayadokezi mahali popote kwamba sala zapasa kuelekezwa kwa Mungu kupitia mtu mwingine yeyote.

Kwa hiyo, basi, tukiisha kujifunza kwamba twapaswa kupelekea Mungu sala katika jina la Yesu, sala zetu hazingejibiwa tusipopeleka sala kwa Yehova tu kupitia Mwana wake. Lakini pia kuna sababu nyingine ambazo zafanya Yehova asijibu sala zilizo nyingi.

Kwa Nini Mungu Hajibu

Mungu hatajibu sala zetu kwa sababu tu sisi twajiweka katika kikao fulani cha pekee tunaposali. Maandiko hayatoi takwa la kwamba tusali tukiwa tumeweka mwili katika kikao fulani hususa. Bila shaka, huenda kupiga magoti kukaonyesha unyenyekevu mbele za Mungu. Lakini yakubalika kusali tukiwa tumesimama, tukiwa tumeketi mezani, tukiwa tumepumzika kitandani, au tukiendelea na utendaji mbalimbali wa kila siku. (Danieli 6:10, 11; Marko 11:25) Naam, Yehova hata hujibu sala ambazo hutolewa bila sauti yenye kusikika chini ya hali zisizo za kawaida! Kabla ya kuambia mfalme wa Uajemi kwamba alitamani kujenga upya kuta za Yerusalemu zilizo ukiwa, kwa kimya Nehemia ‘alipeleka sala kwa yule Mungu wa mbingu,’ na Yehova akajibu sala hiyo. (Nehemia 2:1-6, NW) Kwa hiyo ikiwa si kikao kilicho jambo la maana, kwa nini sala nyingi sana hupita bila kujibiwa na Mungu?

Yehova haoni raha katika sala za waovu. Ndiyo, “yeye aligeuzaye sikio lake asiisikie sheria, hata sala yake ni chukizo.” (Mithali 28:9) Kupitia nabii Isaya, Mungu aliwaambia hivi watu Wake wenye kuacha njia: “Nanyi mkunjuapo mikono yenu, nitaficha macho yangu nisiwaone; naam, mwombapo maombi mengi, sitasikia; mikono yenu imejaa damu.” (Isaya 1:15) Kama vile ingetazamiwa, sala za waovu hazijibiwi hata kama zaelekezwa kwa Mungu kupitia Kristo.

Mungu hajibu sala za kinafiki. “Msalipo,” akasema Yesu Kristo, “msiwe kama wanafiki; kwa maana wao wapenda kusali hali wamesimama katika masinagogi na katika pembe za njia, ili waonekane na watu. Amin, nawaambia, Wamekwisha kupata thawabu yao.” Yesu aliongezea hivi: “Bali wewe usalipo, ingia katika chumba chako cha ndani, na ukiisha kufunga mlango wako, usali mbele za Baba yako aliye sirini; na Baba yako aonaye sirini atakujazi.” (Mathayo 6:5, 6) Kwa kusema hivi, Yesu hakukataza sala zote za peupe, kwa maana yeye mwenyewe alisali kwa sauti yenye kusikika katika kuwapo kwa wengine. (Mathayo 14:19) Lakini Kristo alikuwa anaonyesha kwamba ni kosa kusali peupe ili tu mtu aonwe na kusikiwa na wengine na kupokea sifa yao.

Yehova hajibu sala za kurudia-rudia, zisizo za moyo mweupe. Yesu alisema hivi: “Nanyi mkiwa katika kusali, msipayuke-payuke, kama watu wa mataifa; maana wao hudhani ya kuwa watasikiwa kwa sababu ya maneno yao kuwa mengi. Basi msifanane na hao; maana Baba yenu anajua mnayohitaji kabla ninyi hamjamwomba.” (Mathayo 6:7, 8) Watu wengi katika mabara ya Mashariki hufikiri kwamba kila wakati wazungushapo kwa kasi sana gurudumu la sala (ngoma ambamo sala za maandishi hutiwa), hayo maombi rasmi hurudiwa. Mamilioni ya wengine hutumia Tasbihi au hutaja-taja sala kutokana na vitabu vya sala. Lakini wale wanaotaka kusikiwa na Mungu wataepuka sala za kurudia-rudia na watatoa uangalifu kwa maagizo zaidi ya Yesu.

“Salini Hivi”

Ndipo Yesu alipotoa ile ambayo wengi huiita sala ya kiolezo. (Mathayo 6:9-13, NW) Alisema hivi: “Basi, ni lazima ninyi msali hivi: ‘Baba yetu uliye katika mbingu, jina lako litakaswe.’ “Kumwita Mungu “Baba yetu” kwaonyesha kwamba wengine pia wana uhusiano wa karibu pamoja naye wakiwa sehemu ya jamaa yake ya waabudu. Kutakaswa kwa jina la Mungu, Yehova, ndilo jambo lenye umaana mkubwa zaidi, lakini yeye atalitakasaje? Kwa kuwaondoa waovu, ataondoa kabisa kwenye jina hilo suto lote ambalo limerundikwa juu yalo.​—Ezekieli 38:23.

“Acha ufalme wako uje, acha penzi lako litendeke, kama mbinguni, pia duniani,” Yesu akaongezea. Utawala wa Mungu wenye kuonyeshwa katika Ufalme wa Kimesiya wa Mwanaye ulio wa kimbingu utakuja karibuni dhidi ya wapinzani wote wa enzi kuu ya kimungu, uwaondoe duniani. (Danieli 2:44) Lakini sisi humaanisha nini tuombapo kwamba penzi la Mungu litendeke duniani kama mbinguni? Hili ni ombi la kwamba Yehova atekeleze makusudi yake kuelekea dunia, kutia na kuondolewa kwa wapinzani wake.​—Ufunuo 16:14-16; 19:11-21.

Akiisha kuweka Mungu, utakaso Wake, na makusudi Yake kwanza katika ile sala ya kiolezo, Yesu aliendelea kusema: “Utupe leo riziki yetu.” Kuomba Yehova aandae mahitaji ‘ya leo’ huendeleza imani katika uwezo wake wa kutimiza mahitaji ya kila siku ya waabudu wake. Hili si ombi lenye ubinafsi wa kutaka maandalizi ya kupita kiasi.

Yesu aliongeza hivi: “Utusamehe deni zetu, kama sisi nasi tuwasamehevyo wadeni wetu.” (Luka 11:4 yaonyesha kwamba “deni” hizi ni “dhambi.”) Sisi twaweza kupata msamaha kutoka kwa Mungu ikiwa tu tumesamehe wale wanaotenda dhambi dhidi yetu. (Mathayo 6:14, 15) Basi, kwa kufaa mtume Paulo alisema hivi: “Kama Bwana [Yehova, NW] alivyowasamehe ninyi, vivyo na ninyi.”​—Wakolosai 3:13.

Akimalizia sala ya kiolezo, Yesu alisema: “Na usitutie majaribuni [katika kishawishi, NW], lakini utuokoe na yule mwovu.” Yehova hashawishi watu “na maovu” kamwe. (Yakobo 1:13) Kishawishi huja kutoka kwa aliye mwovu, Shetani Ibilisi, lakini nyakati fulani Biblia husema kwamba kuruhusu kwa Mungu mambo fulani ni kama sawa na kwamba yeye ndiye mwenye kuyatenda. (Ruthu 1:20, 21; Mhubiri 7:13) Kwa kujibu ombi hili, ‘Usitutie katika kishawishi,’ Yehova hawaachi watumishi wake wenye imani, ingawa yeye huwaruhusu washawishwe. Kweli kweli, “Mungu ni mwaminifu; ambaye hatawaacha mjaribiwe kupita mwezavyo; lakini pamoja na lile jaribu atafanya na mlango wa kutokea, ili mweze kustahimili.”​—1 Wakorintho 10:13.

Tuombapo kukombolewa kutoka kwa yule mwovu, tunaomba kwamba Ibilisi asiruhusiwe kutushinda mpaka tuache kuwa waabudu wenye imani wa Yehova. Ikiwa sisi ni watumishi wa Mungu walio waaminifu washikamanifu, twaweza kuwa na uhakika kwamba yeye atajibu hilo ombi rasmi, kwa kuwa mtume Petro aliandika hivi: “Bwana [Yehova, NW] ajua kuwaokoa watauwa na majaribu.” (2 Petro 2:9) Na lo, sehemu hii ya sala ya kiolezo ni ya maana kama nini, kwa maana Shetani Ibilisi “kama simba angurumaye, huzunguka-zunguka, akitafuta mtu ammeze”!​—1 Petro 5:8.

Kwa Nini Sala Zao Hujibiwa

Mungu hujibu sala za waabudu wake wenye imani. Kwa nini? Kwa sehemu, Yehova hufanya hivyo kwa sababu wao humpelekea sala yeye peke yake, wakifanya mfikio wao kupitia Yesu Kristo. Wao huepuka kabisa uovu na kuepuka sala za kinafiki na zenye kurudiwa-rudiwa. Badala ya kurudia sala ya kiolezo kwa kuikariri kutoka kichwani, Mashahidi wa Yehova hutumia miongozo yayo mizuri sana katika kumtajia Mungu mawazo yao wenyewe yenye kuhisiwa moyoni. Lakini kungali kuna sababu nyinginezo ambazo hufanya sala zao zijibiwe.

Wale ambao sala zao hujibiwa wametimiza matakwa ya msingi. Akitaja matakwa haya, Paulo aliandika hivi: “Mtu amwendeaye Mungu lazima aamini kwamba yeye yuko, na kwamba huwapa thawabu wale wamtafutao [kwa moyo wenye bidii, NW].” (Waebrania 11:6) Angalia mambo mawili haya ya msingi: Yehova hujibu sala za (1) wale ambao huamini kwamba Mungu yuko na (2) wale ambao ‘wanamtafuta kwa moyo wenye bidii.’

Mtu mmoja wa jinsi hiyo katika karne ya kwanza alikuwa yule mtu mcha Mungu, Kornelio Asiye Myahudi. Yeye aliamini kwamba Mungu yuko, naye alikuwa anamtafuta kwa moyo wenye bidii. Kornelio alifanya nini alipopata maarifa sahihi? Kwa moyo mzima alijiweka wakfu kwa Yehova Mungu na kubatizwa ili kufananisha wakfu huo. Baada ya hapo, yaonekana Kornelio alikuwa na uhusiano wa karibu pamoja na Mungu, na bila shaka jambo hili lingekuwa na tokeo zuri juu ya sala zake.​—Matendo 10:1-44.

Kabla Kornelio hajabatizwa, sala zake ‘zilipaa zikiwa kikumbusho tu mbele za Mungu.’ (Matendo 10:4, W) Hata hivyo, kwa kufanya wakfu kwa Mungu juu ya msingi wa imani yake katika dhabihu ya ukombozi ya Yesu, na kubatizwa, Kornelio alijitoa kwa Yehova bila kuweka masharti. Hiyo iliimarisha ukaribu mzuri ajabu kati ya Mungu na mtu huyu mchaji​—uhusiano wenye kumpa Kornelio lile pendeleo la sala lisilo na vizuizi. (Yakobo 4:8) Yeye angeweza kufikia Baba yake wa kimbingu kupitia Kristo Yesu kwa tarajio la kusikiwa. Hivyo ndivyo huwa kwa wote ambao hujiweka wakfu kwa Mungu kupitia Kristo na kubatizwa. Wao pia wana lile pendeleo la sala lisilo na vizuizi.

Kwa uhakika, wewe watamani sala zako zijibiwe. Kwa hiyo, ikiwa sasa hutumikii Yehova ukiwa mmoja wa waabudu wake waliojiweka wakfu, ni jambo la hekima kama nini umtafute yeye kwa moyo wenye bidii! Fuatia mwendo kama ule wa Kornelio, na Mungu atajibu sala zako.

[Picha katika ukurasa wa 6]

Wakfu kwa Mungu na ubatizo viliathirije sala za Kornelio?