Heshimu Yule Mwana, Wakili Mkuu Wa Yehova
“Asiyemheshimu Mwana hamheshimu Baba aliyempeleka.”—YOHANA 5:23.
1. Ni jinsi gani imani ya Jumuiya ya Wakristo katika Utatu ilivyo mvunjo wa heshima kwa Yesu?
LEO wengi katika Jumuiya ya Wakristo hudai kwamba wanaheshimu Yesu Kristo, hata hivyo wanafanya kinyume kabisa. Jinsi gani? Basi, wengi wanadai kwamba Yesu ni Mungu Mweza Yote, na kwamba Mungu, Muumba wa vitu vyote, alikuja duniani akaishi na kufa akiwa binadamu. Dai hili limo katika fundisho la Utatu, ambalo ndilo fundisho la msingi la Jumuiya ya Wakristo. Lakini ikiwa Utatu si wa kweli, ikiwa Yesu, kwa uhakika, ni mdogo na ni wa cheo cha chini kuliko Mungu, je! singizio hili la uhusiano wake pamoja na Mungu halingefanya Yesu asifurahi? Kwa kweli, yeye angeona singizio hilo kuwa ni kuvunjia heshima yeye mwenyewe na kila jambo alilofundisha.
2. Maandiko yanaonyeshaje wazi kwamba Yesu ni mdogo na wa cheo cha chini kuliko yeye?
2 Ukweli ni kwamba, Yesu hakudai kuwa Mungu, lakini alirudia-rudia kusema kwamba yeye mwenyewe ni “Mwana wa Mungu.” Hata adui zake walikubali kwamba alisema hivyo. (Yohana 10:36; 19:7) Yesu alifikiria daima kuinua cheo cha Baba na kujiweka chini Yake, kama vile alivyosema wazi: “Mwana hawezi kutenda neno mwenyewe ila lile ambalo amwona Baba analitenda; kwa maana yote ayatendayo yeye, ndiyo ayatendayo Mwana vile vile. Mimi siwezi kufanya neno mwenyewe . . . kwa sababu siyatafuti mapenzi yangu mimi, bali mapenzi yake aliyenipeleka.” Tena, alisema hivi: “Nimetoka kwake [mimi ni mwakilishi kutoka kwake, NW], naye ndiye aliyenituma.” Pia alisema hivi: “Nalitoka kwa Mungu, nami nimekuja.” (Yohana 5:19, 30; 7:28, 29; 8:42) Yesu hata hakudokeza kamwe kwamba yeye alikuwa Mungu wala kwamba alikuwa sawa na yeye. Hivyo basi kufundisha jambo la jinsi hiyo ni kumvunjia Yesu heshima.
Njia Nyingine Ambazo Watu Fulani Wanamvunjia Yesu Heshima
3. (a) Ni kwa kukana nini kuhusu Yesu watu fulani katika Jumuiya ya Wakristo wanamvunjia heshima? (b) Ni ushuhuda gani ambao Yesu alitoa juu ya kuwako kwake kabla hajawa binadamu?
3 Kwa kushangaza, pia kuna watu fulani katika Jumuiya ya Wakristo leo ambao wanamvunjia Yesu heshima kwa kukana kwamba hakuwako kabla ya kuwa binadamu. Hata hivyo, tukithamini kwamba Yesu alishuka kihalisi kutoka mbinguni kuja duniani ndipo tu tunaweza kuanza kumheshimu kwa kufaa. Yesu mwenyewe alirudia-rudia kusema kwamba alikuwako kabla ya kuwa binadamu. “Hakuna mtu aliyepaa mbinguni,” akasema, “ila yeye aliyeshuka kutoka mbinguni, yaani, Mwana wa Adamu.” Baadaye alisema hivi: “Mimi ndimi chakula chenye uzima kilichoshuka kutoka mbinguni . . . Itakuwaje basi, mmwonapo Mwana wa Adamu akipaa huko alikokuwako kwanza?” Na tena: “Ninyi ni wa chini, mimi ni wa juu; . . . Amin, amin, nawaambia, Yeye Ibrahimu asijakuwako, mimi niko.” (Yohana 3:13; 6:51, 62; 8:23, 58) Pia Yesu alitaja kuwako kwake kabla hajawa binadamu katika sala yake kwa Baba yake wa kimbingu katika usiku wa kusalitiwa kwake.—Yohana 17:5.
4. (a) Ni kwa njia gani ya ziada wengi wanamvunjia Yesu heshima? (b) Ni ushuhuda gani unaotosha kuthibitisha kwamba kwa kweli Yesu aliishi, na kwa nini?
4 Watu fulani katika Jumuiya ya Wakristo hata wanapita kiasi kwa kukana kwamba Yesu hakuwa mtu wa kihistoria, kwamba hakuishi kamwe akiwa binadamu. Ikiwa kwa kweli yeye hakuwako, hakungekuwa na maana ya kuzungumza ni sababu gani na jinsi gani sisi tunapaswa kumheshimu. Hata hivyo ushuhuda wa mashahidi walioona wenyewe ambao umehifadhiwa katika Maandiko unapasa kutosha kuthibitisha bila shaka lolote kwamba kwa kweli Yesu aliishi duniani. (Yohana 21:25) Hasa hii ni kweli kwa kuwa mara nyingi Wakristo wa mapema walifundisha juu ya Yesu kwa kuhatarisha uhai wao wenyewe na uhuru wao. (Matendo 12:1-4; Ufunuo 1:9) Hata hivyo, mbali ya yale ambayo wafuasi wake waliandika juu yake, je! inaweza kuonyeshwa kwamba Yesu alikuwako?
5, 6. Ushuhuda wa kihistoria, mbali ya Maandiko, unaonyeshaje kuwako kikweli kwa Yesu Kristo?
5 The New Encyclopædia Britannica (1987) inasema hivi: “Masimulizi yenye kujitegemea yanathibitisha kwamba katika nyakati za kale hata wapinzani wa Ukristo hawakutilia shaka kamwe uhistoria wa Yesu.” Ni nini mengine ya masimulizi haya yenye kujitegemea? Kulingana na mwanachuo Myahudi Joseph Klausner, kuna ushuhuda wa miandiko ya mapema ya Kitalmudi. (Jesus of Nazareth, ukurasa wa 20) Pia kuna ushuhuda wa mwanahistoria Myahudi Yosefo wa karne ya kwanza. Kwa mfano, yeye anaeleza juu ya kupigwa mawe kwa Yakobo akimtambulisha kuwa “ndugu ya Yesu aliyeitwa Kristo.” (Jewish Antiquities, 20, [9, 1]).
6 Kwa kuongezea, kuna ushuhuda wa wanahistoria wa mapema Waroma, hasa ule wa Tasito mwenye kuheshimiwa sana. Yeye aliandika mapema katika karne ya pili juu ya “jamii iliyochukiwa kwa sababu ya machukizo yao, ambayo watu waliiita Wakristo. Kristo, ambaye kutoka kwake jina hilo [Mkristo] lilipata asili, alipata adhabu iliyo ya kupita kiasi kabisa wakati wa utawala wa Tiberio mikononi mwa mmoja wa wahukumu wetu.” (The Annals, 15, 44) Akiuona ushuhuda wa kwamba Yesu alikuwa mtu wa kihistoria kuwa mwingi mno, Mfaransa wa karne ya 18 mwenye kutetea maadili kwa falsafa, Jean-Jacques Rousseau, alishuhudia hivi: “Historia ya Socrates, ambayo hakuna mtu anayejitanguliza kuitilia shaka, haishuhudiwi vizuri sana kama ile ya Yesu Kristo.”
Sababu za Kumheshimu Mwana
7. (a) Ni ushuhuda gani wa Kimaandiko unaotupa sisi wajibu wa kumheshimu Yesu Kristo? (b) Yehova amemheshimuje Mwana wake zaidi?
7 Sasa tunakuja kwenye lile jambo la kumheshimu Yesu Kristo. Kwamba wafuasi wake wana wajibu wa kumheshimu inaweza kuonwa kutokana na maneno yake kwenye Yohana 5:22, 23: “Baba hamhukumu mtu ye yote, bali amempa Mwana hukumu yote; ila watu wote wamheshimu Mwana kama vile wanavyomheshimu Baba. Asiyemheshimu Mwana hamheshimu Baba aliyempeleka.” Tangu ufufuo wa Kristo, Yehova amemheshimu Mwana kwa kadiri kubwa hata zaidi, ‘akimvika taji la utukufu na heshima kwa sababu alipatwa na maumivu ya mauti.’ (Waebrania 2:9; 1 Petro 3:22) Kwa msingi, sisi tuna sababu za kumheshimu Yesu kwa sababu ya kile alicho na pia kwa sababu ya yale ambayo amefanya.
8. Yesu Kristo anastahili heshima kwa sababu ya mambo gani ya pekee?
8 Yesu Kristo anastahili heshima kwa sababu yeye, akiwa ndiye Logos, au Neno, ndiye mwasiliani bora kabisa wa Yehova. Kutokana na Maandiko ni wazi kwamba mtajo “Neno” unatumika kwa Yesu kabla hajaja duniani na pia baada ya yeye kupaa mbinguni. (Yohana 1:1; Ufunuo 19:13) Kwenye Ufunuo 3:14 anajisema kuwa “mwanzo wa kuumba kwa Mungu.” Si kwamba tu yeye ndiye “mzaliwa wa kwanza wa viumbe vyote” bali akiwa ‘Mwanawe pekee’ yeye ndiye mmoja tu aliyeumbwa moja kwa moja na Yehova Mungu. (Wakolosai 1:15; Yohana 3:16) Kwa kuongezea, “vyote vilifanyika kwa huyo; wala pasipo yeye hakikufanyika cho chote kilichofanyika.” (Yohana 1:3) Kwa hiyo, tunaposoma kwenye Mwanzo 1:26 kwamba Mungu alisema, “Na tufanye mtu kwa mfano wetu, kwa sura yetu,” hiyo “tu-” inatia ndani yule Logos, au Neno. Kwa kweli, uhakika wa kwamba Yesu katika kuwako kwake kabla hajawa binadamu alikuwa na pendeleo la kushiriki pamoja na Yehova Mungu katika uumbaji unafanya astahili heshima kubwa.
9. Kwa nini tunakata shauri kwamba Yesu ndiye Mikaeli yule malaika mkuu, na Mikaeli alimheshimuje Yehova kwa habari ya mwili wa Musa?
9 Zaidi ya hilo Yesu Kristo anastahili heshima kwa sababu yeye ndiye mkuu wa malaika za Yehova, au ndiye malaika mkuu. Tunafikia kukata shauri hivyo kwa msingi gani? Ni kwamba, hilo neno “mkuu” linatokeza wazo la kwamba kuna mmoja tu aliye malaika mkuu. Neno la Mungu linasema juu yake linapotaja Bwana Yesu Kristo aliyefufuliwa. Tunasoma hivi: “Bwana mwenyewe atashuka kutoka mbinguni pamoja na mwaliko, na sauti ya malaika mkuu, na parapanda ya Mungu; nao waliokufa katika Kristo watafufuliwa kwanza.” (1 Wathesalonike 4:16) Huyu malaika mkuu ana jina, kama tunavyosoma kwenye Yuda 9: “Mikaeli, malaika mkuu, aliposhindana na Ibilisi, na kuhojiana naye kwa ajili ya mwili wa Musa, hakuthubutu kumshitaki kwa kumlaumu, bali alisema, Bwana [Yehova, NW] na akukemee.” Kwa kutojitanguliza mbele ya Yehova kwa kuthubutu kuleta hukumu dhidi ya Ibilisi, kwa njia hiyo Yesu alimheshimu Baba yake wa kimbingu.
10. (a) Mikaeli anaongozaje katika kupigana kwa niaba ya Ufalme wa Mungu? (b) Ni fungu gani ambalo Mikaeli alitimiza kwa habari ya taifa la Israeli?
10 Mikaeli yule malaika mkuu anapigana kwa niaba ya Ufalme wa Mungu, akiongoza katika kusafisha mbingu zitokwe na Shetani na masongamano ya roho wake waovu. (Ufunuo 12:7-10) Naye nabii Danieli anasema kwamba ‘anasimama kwa ajili ya watu wa Mungu.’ (Danieli 12:1, NW) Kwa hiyo, inaonekana kwamba Mikaeli ndiye “malaika wa Mungu, aliyetangulia mbele ya jeshi la Israeli” na kwamba ndiye ambaye Mungu alitumia kuingiza watu wake katika lile Bara Lililoahidiwa. “Jitunzeni mbele yake, mwisikize sauti yake,” Mungu akaamuru. “Msimtie kasirani . . . kwa kuwa jina langu limo ndani yake.” (Kutoka 14:19; 23:20, 21) Bila shaka ni lazima iwe malaika mkuu wa Yehova alipendezwa sana na watu wa jina halisi la Mungu. Kwa kufaa sana alikuja kusaidia malaika mwingine aliyetumwa kumfariji nabii Danieli, aliyeshikwa kwa kuotewa njiani na roho mwovu mwenye nguvu nyingi. (Danieli 10:13) Kwa hiyo ingeweza kuwa fikira nzuri kukata shauri kwamba malaika aliyeangamiza mashujaa wa vita 185,000 wa Senakeribu hakuwa mwingine ila Mikaeli yule malaika mkuu.—Isaya 37:36.
11. Yesu anastahili heshima yetu kwa sababu alifuatia mwendo gani wa maisha duniani?
11 Si kwamba tu Yesu Kristo anastahili kuheshimiwa kwa sababu ya cheo chake, bali pia anastahili heshima yetu kwa sababu ya yale ambayo amefanya. Kwa mfano, yeye pekee ndiye binadamu aliyeishi maisha makamilifu. Adamu na Hawa waliumbwa wakamilifu, lakini ukamilifu wao ukawa wa muda mfupi tu. Hata hivyo, Yesu Kristo alibaki ‘mtakatifu [mwaminifu-mshikamanifu, NW], asiyekuwa na uovu, aliyetengwa na wakosaji’ ijapokuwa yote ambayo Ibilisi angeweza kuleta juu yake kwa namna ya majaribu au mateso. Kupitia yote hayo “yeye hakutenda dhambi, wala hila haikuonekana kinywani mwake.” Kwa kufaa angeweza kuwatolea wapinzani wake wa kidini wito wa ushindani: “Ni nani miongoni mwenu anishuhudiaye ya kuwa nina dhambi?” Hakuna hata mmoja wao ambaye angeweza! (Waebrania 7:26; 1 Petro 2:22; Yohana 8:46) Na kwa sababu ya kuendeleza uaminifu wa kimaadili usio na dhambi, Yesu alimtetea Baba yake wa kimbingu kwamba ndiye mwenye haki ya kuwa Mwenye Enzi Kuu ya ulimwengu wote mzima na akamthibitisha Ibilisi kuwa mwongo mbaya sana tena wa kupindukia.—Mithali 27:11.
12. (a) Yesu alikuwa binadamu wa aina gani, naye alifanya na akapatwa na mambo gani kwa ajili ya wengine? (b) Kwa nini wewe ungesema Yesu anastahili heshima yetu kwa sababu ya aliyofanya na kwa sababu ya aliyoteseka?
12 Yesu Kristo anastahili heshima yetu, si kwa sababu tu aliishi maisha mkamilifu yasiyo na dhambi, bali pia kwa sababu alikuwa binadamu mwema, binadamu asiye na ubinafsi, mwenye kujidhabihu. (Linganisha Warumi 5:7.) Alihudumia mahitaji ya watu ya kiroho na kimwili bila kuchoka. Lo, ni bidii kama nini aliyoonyesha wazi kwa ajili ya nyumba ya Baba yake, na lo, ni saburi kama nini aliyoonyesha wazi katika kushughulika na wanafunzi wake! Lo, yeye alikuwa na nia ya kupatwa na mateso yaliyoje katika kufanya mapenzi ya Baba yake! Juu ya jaribu lake kali katika bustani ya Gethsemane, Biblia inasema hivi: “Naye kwa vile alivyokuwa katika dhiki, akazidi sana kuomba; hari yake ikawa kama matone ya damu yakidondoka nchi.” Ndiyo, ‘alitoa maombi na dua pamoja na kulia sana na machozi.’ (Luka 22:44; Waebrania 5:7) Jinsi nabii Isaya alivyotabiri kwa usahihi jaribu lake kali kwenye Isaya 53:3-7!
13. Ni mfano gani mzuri ambao Yesu alituwekea katika kumheshimu Baba yake wa kimbingu?
13 Yesu pia anahitaji heshima yetu kwa sababu ya mfano mwema aliotuwekea katika kumheshimu Baba yake wa kimbingu. Angeweza sana kusema hivi: “Mimi namheshimu Baba yangu.” (Yohana 8:49) Nyakati zote yeye alimletea Yehova Mungu heshima kwa maneno na matendo yake. Hivyo, alipoponya mwanamume fulani, usimulizi wa Biblia unasema, si kwamba watu walimtukuza Yesu, bali kwamba “wakamtukuza Mungu.” (Marko 2:12) Kwa hiyo, kwenye mwisho wa huduma yake ya kidunia, Yesu angeweza kwa haki kusema hivi katika sala kwa Baba yake wa kimbingu: “Mimi nimekutukuza duniani, hali nimeimaliza kazi ile uliyonipa niifanye.”—Yohana 17:4.
Yale Ambayo Ametufanyia Sisi
14. Kifo cha Yesu kilitimiza jambo gani kwa ajili yetu ambalo linamfanya astahili heshima?
14 Naye Yesu Kristo anastahili kama nini heshima yetu kwa sababu ya yote ambayo ametufanyia! Alifia dhambi zetu ili tuweze kupatanishwa kwa Yehova Mungu. Yesu alisema hivi juu yake mwenyewe: “Mwana wa binadamu alikuja, si ili ahudumiwe, bali kuhudumu na kutoa nafsi yake ukombozi kwa kubadilishana ili kupata wengi.” (Mathayo 20:28, NW) Hivyo, kifo chake kilileta uwezekano wa mambo yote ambayo Ufalme utatufanyia sisi wanadamu: uhai usioweza kufa katika mbingu kwa wale 144,000 walio bibi-arusi wake na uhai wa milele katika dunia-paradiso kwa ajili ya mamilioni wengine wanaothibitisha imani na utii wao chini ya jaribu.—Zaburi 37:29; Ufunuo 14:1-3; 21:3, 4.
15. Ni nini mfano mmoja wa kufunua kwa Yesu utu wa Baba yake kwetu?
15 Pia Yesu Kristo anastahili heshima kwa sababu, akiwa ndiye Mwalimu Mkuu, ametufunulia kwa ukamilifu mapenzi na utu wa Baba yake. Kwa mfano, katika Mahubiri yake juu ya Mlima, alielekeza kwenye ukubwa wa moyo wa Baba yake katika kupeleka mwanga wa jua na mvua juu ya wema na wabaya pia halafu akasema hivi: “Basi ninyi mtakuwa wakamilifu, kama Baba yenu wa mbinguni alivyo mkamilifu.”—Mathayo 5:44-48.
16. Mtume Paulo alitoaje muhtasari wa mwendo wa Yesu unaostahili heshima?
16 Mtume Paulo alitoa muhtasari wa mwendo wa Yesu unaostahili heshima alipoandika hivi: “Ingawa alikuwa mfanano wa Mungu, hakufikiria kunyakua, yaani, kwamba alingane na Mungu. La, lakini alijifanya utupu akachukua umbo la mtumwa akaja kuwa mfanano wa wanadamu. Zaidi ya hayo, alipojikuta katika mtindo wa mwanadamu, alijinyenyekeza mwenyewe na kuwa mtiifu mpaka kifo, ndiyo, kifo juu ya mti wa mateso.”—Wafilipi 2:5-8, NW.
Jinsi Tunavyoweza Kumheshimu Mwana
17, 18. Ni katika njia gani mbalimbali sisi tunaweza kumletea heshima Yesu Kristo?
17 Kwa kuwa bila shaka Yesu Kristo anastahili heshima yetu, tunafika kwenye swali hili: Tunaweza kumheshimuje Mwana? Tunafanya hivyo kwa kujizoeza imani katika dhabihu ya ukombozi wake, na tunathibitisha imani hiyo kwa kuchukua hatua zinazohitajiwa sana za toba, uongofu, wakfu, na ubatizo. Kwa kumjia Yehova katika sala katika jina la Yesu, tunamheshimu Yesu. Tunamheshimu zaidi tunapotii maneno yake: “Ikiwa mtu yeyote anataka anifuate mimi, acheni akane kuwa wa yeye mwenyewe na kuinua mti wa mateso wake na kuendelea kunifuata mimi.” (Mathayo 16:24, NW) Tunamheshimu Yesu Kristo tunapotii maagizo yake kuendelea kutafuta kwanza Ufalme wa Mungu na uadilifu wake, na tunamheshimu tunapotii amri yake kushiriki katika kazi ya kufanya wanafunzi. Tena, tunamheshimu Yesu tunapoonyesha wazi upendo wa kidugu aliosema ungetambulisha wafuasi wake wa kweli.—Mathayo 6:33; 28:19, 20; Yohana 13:34, 35.
18 Zaidi ya hilo, tunamletea Mwana heshima kwa kujitwalia jina lake juu yetu, tukijiita Wakristo, halafu kwa kuishi kulingana na jina hilo kwa mwenendo wetu mzuri. (Matendo 11:26; 1 Petro 2:11, 12) Mtume Petro alisema kwamba inatupasa tufuate hatua za Yesu kwa ukaribu. (1 Petro 2:21) Kwa kumwiga hivyo katika mwenendo wetu wote, tunamheshimu pia. Na kwa uhakika, tunapoadhimisha kila mwaka Ukumbusho wa kifo cha Kristo, tunampa heshima ya pekee.—1 Wakorintho 11:23-26.
19, 20. (a) Ni thawabu gani ambazo Yesu anatolea wafuasi wake kwa kumheshimu, sasa na katika wakati ujao? (b) Ni uhakika gani ambao sisi tunaweza kuwa nao kuhusiana na yule Mwana?
19 Ni thawabu gani ambazo Yesu anawatolea wanafunzi wake kwa kufuata mwendo unaomheshimu? Yeye alisema hivi: “Amin, nawaambieni, Hakuna mtu aliyeacha nyumba, au ndugu waume, au ndugu wake, au mama, au baba, au watoto, au mashamba, kwa ajili yangu, na kwa ajili ya Injili, ila atapewa mara mia sasa wakati huu, nyumba, na ndugu waume, na ndugu wake, na mama, na watoto, na mashamba, pamoja na udhia; na katika ulimwengu ujao uzima wa milele.”—Marko 10:29, 30.
20 Hivyo basi, tukifanya mambo fulani ya kujidhabihu kwa ajili ya Yesu, yeye atahakikisha kwamba tunathawabishwa. Yesu atuhakikishia hivi: “Basi, kila mtu atakayenikiri mbele ya watu, nami nitamkiri mbele za Baba yangu aliye mbinguni.” (Mathayo 10:32) Basi kama vile Baba wa kimbingu anavyoheshimu wale wanaomheshimu, sisi tunaweza kuwa na uhakika kwamba Mwana mzaliwa pekee wa Yehova ataiga Baba yake katika jambo hili, sawasawa na vile Mwana anavyofanya katika mambo mengine.
Wewe Ungejibuje?
◻ Ni jinsi gani wengi katika Jumuiya ya Wakristo wanamvunjia heshima Mwana?
◻ Ni ushuhuda gani ambao Yesu alitoa juu ya kuwako kwake kabla hajawa binadamu?
◻ Ni nini nyingine za sababu tulizo nazo za kumheshimu Yesu?
◻ Ni nini nyingine za njia ambazo tunaweza kumheshimu Yesu?
◻ Kumheshimu Yesu Kristo kunatokeza manufaa zipi?