Kudumisha Upatano Kati ya Wazee na Watumishi wa Huduma
MUDA mfupi baada ya Pentekoste 33 W.K., hali ya dharura ilitokea katika kutaniko la Kikristo lililofanyizwa karibuni. Mpango ulikuwa umeanzishwa wa kutunza wajane wenye uhitaji. Lakini baada ya muda mfupi “palikuwa na manung’uniko ya Wayahudi wa Kiyunani juu ya Waebrania kwa sababu wajane wao walisahauliwa katika huduma ya kila siku.”—Matendo 6:1.
Malalamiko hayo yalipata kusikiwa na mitume. “Wale Thenashara wakawaita jamii ya wanafunzi, wakasema, Haipendezi sisi kuliacha neno la Mungu na kuhudumu mezani. Basi ndugu, chagueni watu saba miongoni mwenu, walioshuhudiwa kuwa wema, wenye kujawa na Roho, na hekima, ili tuwaweke juu ya jambo hili.”—Matendo 6:2, 3.
Hili laonyesha kanuni ya maana ya kitengenezo ndani ya kutaniko la Kikristo. Watu fulani wenye kuchukua daraka wanatumiwa kutunza mambo ya kikawaida, hali wengine hutunza mambo mazito zaidi ya kiroho. Lakini hilo si jambo jipya. Katika Israeli wa kale, Haruni na wazao wake waliwekwa rasmi kutumikia wakiwa makuhani ili kumtolea Mungu dhabihu. Hata hivyo, Yehova alielekeza kwamba Walawi wawasaidie kwa ‘kuvitunza vyombo vyote vya hema ya kukutania.’ (Hesabu 3:5-10) Vivyo hivyo, leo waangalizi wanasaidiwa na watumishi wa huduma.
Fungu la Wazee na Watumishi wa Huduma
Maandiko huonyesha sifa za kustahili za juu za wazee na pia watumishi wa huduma. (1 Timotheo 3:1-10, 12, 13; Tito 1:6-9) Wao si washindani bali hujitahidi kutimiza mradi uleule—kujengwa kwa kutaniko. (Linganisha Waefeso 4:11-13.) Hata hivyo, kuna tofauti fulani-fulani katika kazi wanayofanya kutanikoni. Kwenye 1 Petro 5:2, waangalizi wanaambiwa hivi: “Lichungeni kundi la Mungu lililo kwenu, na kulisimamia, si kwa kulazimishwa, bali kwa hiari kama Mungu atakavyo; si kwa kutaka fedha ya aibu, bali kwa moyo.” Wao humtolea Mungu hesabu kwa jinsi wanavyotimiza amana hiyo takatifu.—Waebrania 13:17.
Namna gani watumishi wa huduma? Maandiko hayahitaji kwamba wawe na sifa za kustahili za kadiri iyo hiyo kwa habari ya uwezo wao wa kufundisha. Wajibu wao mbalimbali ni tofauti kwa kadiri fulani na ule wa wazee. Katika karne ya kwanza W.K., bila shaka kulikuwa na mambo mengi yenye hali ya kimwili, kikawaida, au ya kitaratibu yaliyohitaji uangalifu, labda kutia na ununuzi wa vifaa vya kunakili Maandiko au hata kufanya kule kunakili kwenyewe.
Leo, watumishi wa huduma wanaendelea kutimiza kazi mbalimbali za maana ndani ya kutaniko, kama vile kutunza hesabu ya kutaniko na maeneo, kugawanya magazeti na vitabu, na kudumisha Jumba la Ufalme. Watumishi wengine wa huduma walio na uwezo huenda hata wakatumiwa katika kufundisha, nyakati nyingine kuongoza Mafunzo ya Kitabu ya Kutaniko, kushughulikia sehemu za Mikutano ya Utumishi, na kutoa hotuba za watu wote.
Wazee na watumishi wa huduma wafanyapo kazi kwa upatano, mahitaji ya kutaniko—ya kiroho na ya kitengenezo—yanatunzwa kwa njia yenye usawaziko. Kisha washiriki wa kutaniko ni wenye shangwe, wenye nguvu, na wenye matokeo ya kiroho. Kumbuka yale ambayo Paulo aliwaandikia watiwa-mafuta katika Efeso: “Wote ukiungamanishwa na kushikanishwa kwa msaada wa kila kiungo, kwa kadiri ya utendaji wa kila sehemu moja moja, huukuza mwili upate kujijenga wenyewe katika upendo.”—Waefeso 4:16.
Ni lazima wazee na watumishi wa huduma wajitahidi kukuza upatano uo huo, yaani, kukubaliana, kuafikiana, kushirikiana, na kuungana. Hata hivyo, upatano huo hautokei wenyewe tu. Ni lazima ukuzwe na kulindwa kwa uangalifu.
Lile Wazee Wawezalo Kufanya
Hatua ya maana ni kutambua kwamba uhusiano kati ya mzee na mtumishi wa huduma si ule ulio kati ya bwana mkubwa na mtumwa au kati ya mwajiri-kazi na mwajiriwa. Kunapokuwa na upatano wa kweli, wazee huwaona watumishi wa huduma kuwa wahudumu wenzao wa Mungu. (Linganisha 1 Wakorintho 3:6-9.) “Kwa heshima mkiwatanguliza wenzenu,” lasema Warumi 12:10. Kwa hiyo wazee huepuka kuwatenda watumishi wa huduma kwa njia ambazo huenda zikaonekana kuwa zenye kuwatweza au kuwashusha hali. Wao hutia moyo ujianzilishaji ufaao, badala ya kukandamiza. Kuwatendea watumishi wa huduma kwa staha huelekea kuwachochea kuonyesha sifa zao nzuri zaidi nako huwasaidia wafurahie kazi yao kutanikoni.
Wazee wapaswa kukumbuka kwamba utume wao wa kuchunga kundi la Mungu lililo katika utunzaji wao watia ndani wale ndugu watumikiao wakiwa watumishi wa huduma. Ni kweli, wanaume hao wenye kuchukua daraka wanatazamiwa kuwa Wakristo wakomavu. Hata hivyo, kama vile wale wengine katika kundi, wao wanahitaji uangalifu wa kibinafsi mara kwa mara. Wazee wapaswa wawe wenye kupendezwa sana na ukuzi wa kiroho wa wanaume hao.
Kwa kielelezo, wakati mtume Paulo alipokutana na yule kijana Timotheo, alifahamu mara iyo hiyo uwezo wa Timotheo “akamtaka huyo afuatane naye.” (Matendo 16:3) Timotheo alitumikia akiwa mwandamani wa Paulo katika safari, akipokea mazoezi yenye thamani sana kwa sababu hiyo. Kwani, miaka kadhaa baadaye Paulo angeweza kuwaandikia Wakristo katika Korintho hivi: “Nimemtuma Timotheo kwenu, aliye mwanangu mpendwa, mwaminifu katika Bwana, atakayewakumbusha njia zangu zilizo katika Kristo [Yesu]”!—1 Wakorintho 4:17.
Wazee, je, mmeanza kutumia uwezo wote wa watumishi wa huduma walio kutanikoni mwenu? Je! mnawasaidia wafanye maendeleo kwa kuwapa mazoezi ya kibinafsi katika kutoa hotuba za watu wote na kufanya utafiti wa Biblia? Je! mmekaribisha wale wenye sifa za kustahili kuandamana nanyi kwenye ziara za uchungaji? Je! nyinyi huhubiri nao katika huduma ya shambani? Katika mfano wa Yesu wa talanta, bwana mkubwa aliwaambia watumishi wake waaminifu hivi: “Vema, mtumwa mwema na [mw]aminifu.” (Mathayo 25:23) Je! nyinyi ni wakarimu vilevile katika kutoa sifa na pongezi kwa watumishi wa huduma wanaotimiza migawo yao kwa kiasi katika njia nzuri? (Linganisha Mithali 3:27.) Ikiwa sivyo, je, wao watahisi kwamba kazi yao inathaminiwa?
Uwasiliano ni muhimu vilevile ili kuwe na uhusiano wa kazi wenye upatano. (Linganisha Mithali 15:22.) Wajibu mbalimbali haupaswi ama kugawiwa ama kuondolewa kwa njia isiyo na utaratibu au ovyoovyo. Wazee wapaswa kuzungumzia kwa njia ya sala jinsi uwezo mbalimbali wa ndugu fulani uwezavyo kutumiwa vema zaidi kutanikoni. (Linganisha Mathayo 25:15.) Mgawo unapofanywa, ndugu apaswa kuagizwa kikamili kuhusu yale barabara atakwayo kufanya. “Pasipo mashauri,” yaonya Mithali 11:14, “taifa huanguka.”
Haifai kumwambia ndugu tu atwae kutoka mtumishi mwingine, hesabu, magazeti, au idara ya fasihi. Nyakati nyingine mtumishi aliyepewa mgawo karibuni hurithi rundo la rekodi zisizo sahihi wala kamili. Hilo lavunja moyo kama nini! “Mambo yote na yatendeke kwa uzuri na kwa utaratibu,” yaelekeza 1 Wakorintho 14:40. Wazee wapaswa kuchukua hatua ya kwanza kuwazoeza ndugu, kuwafahamisha na taratibu za kikutaniko na kuweka kielelezo wao wenyewe katika kufuata taratibu hizo. Kwa kielelezo, wazee wanapaswa kupanga kwamba hesabu za kutaniko zakaguliwa kila miezi mitatu. Kupuuza mpango wa maana hivyo kwaweza kuongoza kwenye matatizo na kudhoofisha staha ambayo watumishi wa huduma huwa nayo kuelekea maagizo ya kitengenezo.
Lakini tuseme ndugu fulani aonekana mlegevu katika kushughulikia mgawo fulani? Badala ya kumwondoa mara moja kutoka mgawo wake, wazee wapaswa kuongea naye. Labda tatizo ni ukosefu wa mazoezi. Ikiwa ndugu huyo aendelea kuwa na magumu katika kushughulikia mgawo wake, labda angefanya vema katika mgawo mwingine.
Wazee waweza pia kuendeleza upatano kwa kudhihirisha unyenyekevu. Wafilipi 2:3 huwatia moyo Wakristo wasitende “neno lo lote kwa kushindana wala kwa majivuno; bali kwa unyenyekevu, kila mtu amhesabu mwenziwe kuwa bora kuliko nafsi yake.” Hivyo mzee apaswa kujaribu kushirikiana ikiwa mkaribishaji amwelekeza kuketi kwenye kiti fulani katika jumba, bila kusababu kwamba kwa sababu yeye ni mzee, hahitaji kutii. Labda mkaribishaji huyo anafuata tu lile dokezo la kuketi katika sehemu mbalimbali za jumba, ingawa apaswa kukumbuka kwamba hakuna sheria kwamba ni lazima wote wafanye hivyo.a Mzee ataepuka kupuuza bila sababu nzuri maamuzi yanayohusu mambo ambayo yamegawiwa mtumishi wa huduma fulani.
Watumishi wa Huduma Wakifanya Kazi kwa Upatano
“Watumishi wa huduma wapaswa hivyohivyo kuwa wachukua-mambo kwa uzito,” akasema mtume Paulo. (1 Timotheo 3:8, NW) Kuona kwao migawo kwa uzito—kuwa ni sehemu ya utumishi wao mtakatifu—husaidia sana kuzuia mikazo isisitawi. Ikiwa wewe ni mtumishi wa huduma, je, wewe hufanya wajibu wako mbalimbali kwa idili? (Warumi 12:7, 8) Je! umejitahidi ili uwe mstadi katika kushughulikia wajibu wako mbalimbali? Je! unatumainika na kutegemeka? Je! wewe huonyesha roho ya hiari kwa habari ya migawo? Mtumishi wa huduma katika nchi moja ya Afrika hushughulikia migawo mitatu tofauti-tofauti kutanikoni. Mtazamo wake ukoje? “Yamaanisha tu kufanya kazi zaidi iliyo ngumu,” yeye asema, “na kazi iliyo ngumu haikuui.” Kwa kweli, wale wajitoao huonea shangwe furaha nyingi zaidi.—Matendo 20:35.
Wewe waweza pia kufanya mambo mengi ili kuendeleza upatano kwa kushirikiana kikamili na wazee. “Watiini wenye kuwaongoza, na kuwanyenyekea,” yasema Waebrania 13:17, “maana wao wanakesha kwa ajili ya roho zenu kama watu watakaotoa hesabu, ili kwamba wafanye hivyo kwa furaha wala si kwa kuugua; maana isingewafaa ninyi.” Ni kweli, wazee ni watu wasio wakamilifu, na huenda ikawa rahisi kuona makosa yao. Hata hivyo mtazamo wa kuchambua husababisha hali ya kutoaminiana. Waweza kuharibu shangwe yako na kuwaathiri vibaya sana wengine kutanikoni. Hivyo mtume Petro alitoa shauri hili: “Ninyi vijana, watiini wazee. Naam, ninyi nyote jifungeni unyenyekevu, mpate kuhudumiana . . . Basi nyenyekeeni chini ya mkono wa Mungu ulio hodari, ili awakweze kwa wakati wake.”—1 Petro 5:5, 6.
Shauri hilo lafaa hasa ikiwa wahisi umepuuzwa kwa habari ya mapendeleo ya utumishi. Labda umekuwa ‘ukijitahidi kufikilia cheo cha mwangalizi,’ lakini hujawekwa bado. (1 Timotheo 3:1, NW) Hali ya akili ya kujishusha chini yaweza kukusaidia udumishe “mtazamo wa kungojea.” (Maombolezo 3:24, NW) Badala ya kuhisi uchungu kuelekea wazee—jambo ambalo kwa hakika laweza kudhoofisha uhusiano wako mzuri wa kazi—waulize ikiwa kuna mambo ambayo waweza kufanyia maendeleo. Bila shaka nia yako ya kweli ya kukubali na kutumia shauri itaonwa kuwa uthibitisho wa ukuzi wa kiroho.
Unyenyekevu na kiasi cha kimungu zaweza kusaidia mtumishi wa huduma adumishe usawaziko wake ikiwa ana uwezo mbalimbali wa pekee au faida za kielimu na za kijamii. Lingeweza kuwa jambo la kushawishi kama nini kwake kujaribu kuwashinda wazee au kuelekeza uangalifu kwenye uwezo wake mwenyewe! Mithali 11:2 yatukumbusha kwamba “hekima hukaa na wanyenyekevu.” Ndugu mwenye kiasi hutambua upungufu wake. Ana nia ya kufanya kazi kimya-kimya bila kuonekana na wengine na kutumia uwezo wake mbalimbali kuwaunga mkono wazee. Kiasi chaweza pia kumsaidia ang’amue kwamba ingawa huenda akawa na ujuzi mwingi kwa njia ya kilimwengu, huenda bado akawa na ukosefu katika sehemu za maana za hekima na ufahamu wa kiroho—sifa ambazo huenda ikawa wazee huonyesha kwa njia ya kutokeza.—1 Wakorintho 1:26–2:13; Wafilipi 1:9.
Kwa wazi, wazee na watumishi wa huduma wana madaraka muhimu. Wakiwa pamoja wao waweza kufanya mambo mengi ili kujenga wote kutanikoni. Lakini ili kufanya hivyo ni lazima wafanye kazi pamoja kwa upatano, “kwa unyenyekevu wote na upole, kwa uvumilivu, [waki]chukuliana katika upendo; na kujitahidi kuuhifadhi umoja wa Roho katika kifungo cha amani.”—Waefeso 4:2, 3.
[Maelezo ya Chini]
[Picha katika ukurasa wa 27]
Wazee huwaona watumishi wa huduma, si kuwa watu wenye cheo cha chini, bali kuwa wahudumu wenzao wa Mungu