Pata Manufaa Kamili kwa Kusoma Biblia
“Kwa kweli naipenda sheria ya Mungu.”—ROM. 7:22.
1-3. Tunapata faida gani tunaposoma Biblia na kutumia mafundisho yake?
“KILA asubuhi ninamshukuru Yehova kwa kunisaidia kuielewa Biblia.” Dada Mkristo aliyezeeka ambaye alisema maneno hayo ameisoma Biblia nzima zaidi ya mara 40, naye ameazimia kuendelea kuisoma. Dada mmoja mchanga aliandika kwamba kusoma Biblia kumemsaidia kumwona Yehova kuwa halisi. Kufanya hivyo kumemsaidia amkaribie zaidi Baba yake wa mbinguni. Alisema hivi: “Sijawahi kamwe kuwa na shangwe kama hii maishani mwangu!”
2 Mtume Petro alitutia moyo sote ‘tukuze tamaa kwa ajili ya maziwa yasiyochanganywa kitu ambayo ni ya lile neno.’ (1 Pet. 2:2) Wale wanaotosheleza tamaa hiyo kwa kujifunza Biblia na kutumia mafundisho ya Biblia wana dhamiri safi na kusudi maishani. Wanasitawisha urafiki wa kudumu pamoja na wengine wanaompenda na kumtumikia Mungu wa kweli. Hizo zote ni sababu nzuri za ‘kuipenda sheria ya Mungu.’ (Rom. 7:22) Hata hivyo, kuna faida nyingi zaidi. Ni zipi baadhi ya faida hizo?
3 Kadiri unavyojifunza mengi zaidi kumhusu Yehova na Mwana wake, ndivyo upendo wako kuwaelekea na kuelekea wanadamu wenzako utakavyozidi kukua. Kuwa na ujuzi sahihi wa Kimaandiko kutakusaidia kuona jinsi ambavyo hivi karibuni Mungu atawaokoa wanadamu watiifu kutoka katika mfumo huu unaoelekea mwisho wake. Una ujumbe mzuri wa habari njema wa kuwaambia watu katika huduma. Yehova atakubariki unapowafundisha wengine mambo uliyojifunza kupitia usomaji wako wa Neno la Mungu.
SOMA NA UTAFAKARI
4. Kuisoma Biblia “kwa sauti ya chini” kunamaanisha nini?
4 Yehova hataki watumishi wake walisome Neno lake haraka-haraka. Alimwambia Yoshua wa nyakati za kale hivi: “Kitabu hiki cha sheria kisiondoke katika kinywa chako, nawe ukisome kwa sauti ya chini mchana na usiku.” (Yos. 1:8; Zab. 1:2) Je, agizo hilo linamaanisha kwamba utamke kwa sauti ya chini maneno yote unaposoma kuanzia Mwanzo mpaka Ufunuo? Hapana. Linamaanisha kwamba unapaswa kusoma kwa mwendo utakaokupa nafasi ya kutafakari. Kusoma Biblia “kwa sauti ya chini,” kutakusaidia kukazia fikira sehemu hususa zinazokufaa na kukutia moyo wakati huo. Unapopata masimulizi, mistari, au sehemu za aina hiyo, soma polepole, unaweza hata kutamka maneno hayo kimya-kimya unaposoma. Huenda ukaguswa moyo sana na wazo fulani la Kimaandiko. Kwa nini hilo ni muhimu? Kwa sababu kuelewa mashauri ya Mungu kutakuchochea sana kuyatumia.
5-7. Toa mfano unaoonyesha jinsi kusoma Neno la Mungu kwa sauti ya chini kunavyoweza kukusaidia (a) kubaki safi kiadili; (b) kuwatendea wengine kwa subira na fadhili; (c) kumtegemea Yehova hata unapokabili hali ngumu.
5 Unaweza kunufaika zaidi ukisoma kwa sauti ya chini vitabu vya Biblia usivyojua vizuri. Kwa mfano, wazia hali hizi tatu. Kwanza, fikiria ndugu kijana Mkristo ambaye amefikia unabii wa Hosea katika ratiba yake ya usomaji wa kibinafsi. Katika sura ya 4, anatua baada ya kusoma kwa sauti ya chini mstari wa 11 na wa 13. (Soma Hosea 4:11-13.) Kwa nini? Anakazia fikira mistari hiyo kwa sababu amekuwa akipambana na mikazo ya upotovu wa maadili shuleni. Anatafakari mistari hiyo na kuwaza hivi: ‘Yehova anaona mambo mabaya ambayo watu wanafanya hata faraghani. Sitaki kumkasirisha.’ Ndugu huyo anaazimia kubaki safi kiadili mbele za Mungu.
6 Katika hali ya pili, dada Mkristo anasoma unabii wa Yoeli, naye anafika katika sura ya 2, mstari wa 13. (Soma Yoeli 2:13.) Anaposoma mstari huo kwa sauti ya chini, anatafakari jinsi anavyopaswa kumwiga Yehova, ambaye ni mwenye ‘neema na rehema, ambaye si mwepesi wa hasira na ni mwingi wa fadhili zenye upendo.’ Anaamua kujaribu kutosema maneno ya dhihaka na yenye hasira ambayo nyakati nyingine anatumia anapoongea na mume wake na wengine.
7 Katika hali ya tatu, mfikirie baba Mkristo aliyefutwa kazi ambaye ana wasiwasi kuhusu hali-njema ya mke na watoto wake. Katika Nahumu 1:7, anasoma kwa sauti ya chini kwamba Yehova “hutambua wale wanaotafuta kimbilio kwake” naye huwalinda kama “ngome katika siku ya taabu.” Wazo hilo linamfariji. Anahisi kwamba Yehova anamjali kwa upendo, naye anaacha kuhangaika kupita kiasi. Kisha anasoma kwa sauti ya chini mstari wa 15. (Soma Nahumu 1:15.) Ndugu yetu anaona kwamba anapohubiri habari njema chini ya hali ngumu, anaonyesha kwa kweli kwamba anamwona Yehova kuwa ngome yake. Ndugu yetu anapoendelea kutafuta kazi, anachochewa pia kuunga mkono mpango wa utumishi wa shambani katikati ya juma.
8. Eleza kwa ufupi hazina ya kiroho uliyopata katika usomaji wako wa Biblia.
8 Mambo hayo yenye manufaa yaliyotajwa yanatoka katika vitabu vya Biblia ambavyo huenda wengine wanaona havieleweki kwa urahisi. Unapochunguza vitabu vya Hosea, Yoeli, na Nahumu ukiwa na hamu ya kujifunza, utachochewa kusoma kwa sauti ya chini mistari mingine katika vitabu hivyo. Wazia faraja na hekima nyingi utakayopata kutokana na maandishi ya manabii hao! Namna gani vitabu vingine vya Biblia? Neno la Mungu ni kama mgodi uliojaa almasi. Chimba vizuri mgodi huo! Naam, soma Biblia nzima ukiwa na mradi wa kupata hazina, yaani, mwongozo wa Mungu na uhakikisho wake.
JITAHIDI KUPATA UELEWAJI
9. Tunawezaje kuongeza uelewaji wetu kuhusu mapenzi ya Mungu?
9 Ingawa ni muhimu kusoma sehemu fulani ya Biblia kila siku, unataka pia kupata uelewaji na ufahamu. Kwa hiyo, tumia vizuri machapisho ya tengenezo la Yehova kwa kufanya utafiti kuhusu historia ya watu, maeneo, na matukio unayosoma. Au ikiwa hujui jinsi fundisho fulani la Biblia linavyoweza kukusaidia maishani, unaweza kumwomba msaada mzee wa kutaniko au Mkristo mwingine mkomavu. Ili kuonyesha umuhimu wa kuongeza uelewaji wetu, acheni tufikirie mfano wa Mkristo mmoja wa karne ya kwanza aliyejitahidi kufanya hivyo. Aliitwa Apolo.
10, 11. (a) Apolo alisaidiwaje kufanya maendeleo akiwa mhudumu wa habari njema? (b) Tunaweza kujifunza nini kutokana na simulizi kumhusu Apolo? (Tazama sanduku lenye kichwa “Je, Mafundisho Yako Yanapatana na Kweli za Hivi Karibuni?”)
10 Apolo alikuwa Mkristo Myahudi aliyekuwa na “ujuzi mwingi sana wa Maandiko” na ‘aliyewaka roho.’ Kitabu cha Matendo kinasema hivi kumhusu: “Akaanza kusema na kuyafundisha kwa usahihi mambo juu ya Yesu, lakini akiwa anaufahamu ubatizo wa Yohana tu.” Bila kujua, Apolo alikuwa akifundisha uelewaji uliopitwa na wakati kuhusu ubatizo. Baada ya kumsikia akifundisha huko Efeso, Prisila na Akila, wenzi wa ndoa Wakristo walimfafanulia “kwa usahihi zaidi njia ya Mungu.” (Mdo. 18:24-26) Jambo hilo lilimsaidiaje Apolo?
11 Baada ya kuhubiri Efeso, Apolo alienda Akaya. “Alipofika huko, akawasaidia sana wale waliokuwa wameamini kwa sababu ya fadhili zisizostahiliwa za Mungu; kwa maana kwa juhudi nyingi alithibitisha kikamili hadharani kuwa Wayahudi ni wenye makosa, huku akionyesha kwa Maandiko kwamba Yesu alikuwa ndiye Kristo.” (Mdo. 18:27, 28) Kufikia wakati huo, Apolo aliweza kufafanua kwa usahihi maana ya ubatizo wa Kikristo. Akiwa na uelewaji ulioongezeka, Apolo ‘aliwasaidia sana’ wapya kufanya maendeleo katika ibada ya kweli. Tunaweza kujifunza nini kutokana na simulizi hilo? Kama Apolo, tunajitahidi kuelewa mambo tunayosoma katika Biblia. Hata hivyo, mwamini mwenzetu mwenye uzoefu anapotupatia pendekezo la kutusaidia kufundisha kwa ustadi zaidi, tunapaswa kukubali msaada huo kwa unyenyekevu na shukrani. Tukifanya hivyo tutaboresha utumishi wetu mtakatifu.
TUMIA MAMBO UNAYOJIFUNZA KUWASAIDIA WENGINE
12, 13. Ukitumia mfano, eleza jinsi kutumia Maandiko kwa busara kunavyoweza kuwasaidia wanafunzi wa Biblia kufanya maendeleo.
12 Kama Prisila, Akila na Apolo, tunaweza kuwasaidia wengine. Unahisije wakati kitia-moyo chako kinapomsaidia mtu anayependezwa kushinda jambo linalomzuia kufanya maendeleo ya kiroho? Au ikiwa wewe ni mzee wa kutaniko, unahisije mwabudu mwenzako anapokushukuru kwa sababu ulimpa shauri la Kimaandiko lililomsaidia kukabili hali ngumu? Bila shaka, kutumia Neno la Mungu kuwasaidia wengine kuboresha maisha yao ni chanzo cha shangwe na uradhi.a Ona jinsi unavyoweza kufanya hivyo.
13 Waisraeli wengi katika siku za Eliya waliyumbayumba kati ya ibada ya kweli na ya uwongo. Shauri ambalo Eliya aliwapa watu hao linaweza kumsaidia mwanafunzi wa Biblia anayesita kufanya maendeleo ya kiroho. (Soma 1 Wafalme 18:21.) Fikiria hali nyingine: Ikiwa mtu anayependezwa anaogopa maoni ya marafiki au familia yake, unaweza kuimarisha azimio lake la kumwabudu Yehova kwa kuzungumza naye kuhusu kitabu cha Isaya 51:12, 13.—Soma.
14. Ni nini kitakachokusaidia kukumbuka maandiko ya Biblia unapohitaji kuwasaidia wengine?
14 Ni wazi kwamba Biblia ina maneno mengi yanayoweza kuwatia moyo, kuwarekebisha, au kuwaimarisha wanaoisoma. Hata hivyo, huenda ukauliza, ‘Ni nini kitakachonisaidia kukumbuka maandiko ninapoyahitaji?’ Soma Biblia na utafakari mawazo ya Mungu kila siku. Kwa njia hiyo, utajenga hazina ya mawazo ya Mungu ambayo roho takatifu ya Yehova itakusaidia kuyakumbuka unapoyahitaji.—Marko 13:11; soma Yohana 14:26.b
15. Ni nini kitakachokusaidia kuelewa Neno la Mungu kikamili zaidi?
15 Kama Mfalme Sulemani, sali ili Yehova akupe hekima itakayokusaidia kutimiza majukumu yako ya kitheokrasi. (2 Nya. 1:7-10) Kama manabii wa zamani, ‘chunguza kwa bidii na utafute kwa uangalifu’ katika Neno la Mungu ujuzi sahihi kumhusu Yehova na mapenzi yake. (1 Pet. 1:10-12) Mtume Paulo alimhimiza Timotheo ajilishe “maneno ya imani na ya fundisho zuri.” (1 Tim. 4:6) Ukifanya hivyo, utakuwa tayari zaidi kuwasaidia wengine kiroho. Wakati huohuo, utajenga imani yako.
ULINZI HAKIKA UNAOTEGEMEA NENO LA MUNGU
16. (a) ‘Kuyachunguza Maandiko kwa uangalifu kila siku’ kuliwanufaishaje Waberoya? (b) Kwa nini ni muhimu sana kwetu leo kusoma Biblia kila siku?
16 Wayahudi walioishi katika jiji la Beroya huko Makedonia walikuwa na desturi ya ‘kuyachunguza Maandiko kwa uangalifu kila siku.’ Paulo alipowahubiria Wayahudi hao habari njema, walilinganisha maneno yake na ujuzi waliokuwa nao wa Maandiko. Matokeo yakawa nini? Wengi wakasadiki kwamba alikuwa akifundisha kweli, nao “wakawa waamini.” (Mdo. 17:10-12) Hilo linaonyesha kwamba kuisoma Biblia kila siku humsaidia mtu kusitawisha imani yenye nguvu katika Yehova. Imani hiyo, yaani, “tarajio lililohakikishwa la mambo yanayotumainiwa,” ni muhimu sana ili tuokoke na kuingia katika ulimwengu mpya wa Mungu.—Ebr. 11:1.
17, 18. (a) Imani yenye nguvu na upendo huulindaje moyo wa mfano wa Mkristo? (b) Tumaini linatulindaje dhidi ya hatari?
17 Paulo alikuwa na sababu nzuri alipoandika hivi: “Kwa habari yetu sisi tulio wa mchana, na tutunze akili zetu na kuvaa bamba la kifuani la imani na upendo na lile tumaini la wokovu kama kofia ya chuma.” (1 The. 5:8) Moyo wa askari-jeshi unahitaji kulindwa dhidi ya adui. Vivyo hivyo, moyo wa mfano wa Mkristo unahitaji kulindwa dhidi ya nguvu za dhambi. Inakuwaje mtumishi wa Yehova anapokuwa na imani yenye nguvu katika ahadi za Mungu na kumpenda Yehova na wanadamu wenzake? Mtumishi wa aina hiyo anavaa bamba la kifuani la kiroho lililo bora sana. Inaelekea kwamba hatafanya jambo lolote litakalomfanya apoteze kibali cha Mungu.
18 Paulo alitaja pia kofia ya chuma, yaani, “tumaini la wokovu.” Bila kulinda kichwa chake, askari-jeshi katika nyakati za Biblia angeuawa kwa urahisi vitani. Lakini akiwa na kofia nzuri ya chuma, angepigwa lakini hangeumizwa sana kichwani. Tunajenga tumaini letu katika matendo ya wokovu ya Yehova kwa kujifunza Neno lake. Tumaini lenye nguvu linatusaidia kuwapinga waasi-imani na ‘maneno yao matupu’ yaliyo kama kidonda kilichooza. (2 Tim. 2:16-19) Tumaini letu litatuimarisha pia ili kuwapinga kabisa wale wanaotushawishi kufuata mwenendo unaoshutumiwa na Yehova.
JAMBO MUHIMU ILI KUPATA WOKOVU
19, 20. Kwa nini tunalithamini sana Neno la Mungu, na tunaonyeshaje kwamba tunalithamini? (Tazama sanduku lenye kichwa “Yehova Hunipa Kile Tu Ninachohitaji.”)
19 Kadiri ule mwisho unavyokaribia, ndivyo tunavyohitaji kulitegemea zaidi Neno la Yehova. Shauri tunalopata humo linatusaidia kurekebisha tabia mbaya na kudhibiti mielekeo yetu ya dhambi. Kupitia faraja na kitia-moyo cha Neno la Mungu, tutashinda majaribu ambayo Shetani na ulimwengu wake unatuletea. Tukifuata mwongozo ambao Yehova anatupatia katika Neno lake, tutabaki katika barabara ya uzima.
20 Kumbuka kwamba mapenzi ya Mungu ni kwamba “watu wa namna zote waokolewe.” Watumishi wa Yehova ni miongoni mwa ‘watu hao wa namna zote.’ Pia, wanatia ndani wale ambao huenda tukawasaidia kupitia kazi yetu ya kuhubiri na kufundisha. Hata hivyo, ni lazima wote wanaotaka kupata wokovu wapate “ujuzi sahihi wa kweli.” (1 Tim. 2:4) Kwa hiyo, kuokoka siku hizi za mwisho kunategemea kusoma Biblia na kufuata maagizo yake yaliyoandikwa kwa mwongozo wa roho takatifu. Naam, tunaposoma Biblia kila siku tunaonyesha kwamba tunalithamini sana Neno la Yehova la kweli lenye thamani.—Yoh. 17:17.
a Kwa kweli, hatutumii mashauri ya Biblia kuwalazimisha au kuwahukumu wengine. Tunapaswa kumtendea mwanafunzi wa Biblia kwa fadhili na subira kama Yehova anavyotutendea.—Zab. 103:8.
b Namna gani ikiwa unakumbuka maneno makuu katika andiko lakini hukumbuki kitabu, sura, na mstari? Inaelekea kwamba utapata andiko hilo ukitafuta maneno hayo katika fahirisi iliyo kwenye kurasa za nyuma za Biblia, katika Watchtower Library, au katika konkodansi ya Tafsiri ya Ulimwengu Mpya ya Kiingereza.