Mafundisho ya Biblia —Hekima Isiyopitwa na Wakati
HEBU WAZIA HILI: Uko kwenye eneo la makumbusho lililojaa minara ya kale. Minara mingi ina mashimo, imechakaa, na kumomonyoka. Mingine imebomoka kwa kiasi kikubwa. Hata hivyo, kuna mnara mmoja ulio imara; umbo lake halijaharibika hata kidogo. Unamuuliza hivi yule anayekutembeza: “Kwani mnara huu ndio wa karibuni zaidi?” Anajibu: “Hapana, huu ni mmoja kati ya minara ya kale zaidi na haujawahi kufanyiwa marekebisho.” Hivyo unamuuliza: “Inamaanisha umekuwa ukitunzwa ili usiharibiwe?” Anajibu kwa kusema: “Hapana, mnara huu umepigwa na dhoruba kali na mvua kubwa zaidi. Isitoshe, wengi wamejaribu kuuharibu.” Basi unabaki unashangaa na kujiuliza, ‘Mnara huu umejengwa kwa kutumia nini?’
Kwa njia fulani, Biblia ni kama mnara huo wa pekee. Ni kitabu cha kale sana. Bila shaka, kuna vitabu vingine vya kale. Lakini kama minara ya zamani iliyomomonyoka, vitabu vingi vya kale vimepoteza ubora wake kadiri muda unavyopita. Kwa mfano, maelezo ya vitabu hivyo kuhusiana na sayansi yamepingana na ujuzi wa kisasa unaotegemea mambo yaliyothibitishwa. Mashauri yake kuhusu tiba yana madhara zaidi kuliko faida. Na maandishi mengi ya kale yamebaki vipande vipande tu; visehemu vingine vimeharibika kabisa au kupotea.
Hata hivyo, Biblia ni tofauti kabisa na vitabu hivyo. Ilianza kuandikwa miaka 3500 hivi iliyopita, na bado inapatikana yote kwa ukamili. Na hata ingawa kwa miaka mingi imeshambuliwa kwa kuchomwa moto, kupigwa marufuku, na kudharauliwa, mawazo yake hayabadiliki. Kadiri ujuzi mpya unavyofunuliwa, ndivyo inavyothibitika kuwa Biblia haijapitwa na wakati, badala yake ina uwezo wa hali ya juu wa kuona mbali.—Soma sanduku lenye kichwa “Imepitwa Ama Ipo Mbele ya Wakati?”
KANUNI ZA MAISHA TUNAZOHITAJI LEO
Huenda ukajiuliza hivi: ‘Je, kweli mafundisho ya Biblia yanaweza kutumika leo?’ Ili kupata jibu, fikiria maswali haya: ‘Wanadamu wanakabili matatizo gani mabaya zaidi leo? Ni yapi yanayotia hofu zaidi?’ Labda unafikiria kuhusu vita, uchafuzi wa mazingira, uhalifu, au ufisadi. Sasa, chunguza baadhi ya kanuni ambazo Biblia hufundisha. Unapozichunguza, jiulize hivi, ‘Je, inawezekana kwamba ulimwengu ungekuwa bora zaidi ikiwa watu wangeishi kupatana na kanuni hizi?’
KUPENDA AMANI
“Wenye furaha ni wale wanaofanya amani, kwa kuwa wataitwa wana wa Mungu.” (Mathayo 5:9) “Ikiwezekana, kwa kadiri inavyowategemea ninyi, fanyeni amani na watu wote.”—Waroma 12:18.
REHEMA, KUSAMEHE
“Wenye furaha ni wale wenye rehema, kwa kuwa wataonyeshwa rehema.” (Mathayo 5:7) “Endeleeni kuvumiliana na kusameheana kwa hiari hata ikiwa yeyote ana sababu ya kulalamika juu ya mwingine. Kama vile Yehovaa alivyowasamehe kwa hiari, nanyi lazima mfanye vivyo hivyo.”—Wakolosai 3:13.
UMOJA KATI YA JAMII MBALIMBALI
Mungu “alifanyiza kila taifa la watu kutoka kwa mtu mmoja ili wakae juu ya uso wa dunia nzima.” (Matendo 17:26) “Mungu hana ubaguzi, lakini katika kila taifa mtu anayemwogopa na kutenda uadilifu anakubaliwa naye.”—Matendo 10:34, 35.
KUTUNZA MAZINGIRA
“Yehova Mungu akamchukua huyo mtu na kumweka katika bustani ya Edeni ili ailime na kuitunza.” (Mwanzo 2:15) Mungu “[atawaharibu] wale wanaoiharibu dunia.”—Ufunuo 11:18.
KUCHUKIA PUPA NA MAADILI MAPOTOVU
“Mjilinde na kila aina ya pupa, kwa sababu hata mtu anapokuwa na vitu vingi, uhai wake hautokani na vitu alivyo navyo.” (Luka 12:15) “Uasherati na kila namna ya ukosefu wa usafi au pupa visitajwe kamwe miongoni mwenu, kama inavyowafaa watu watakatifu.”—Waefeso 5:3.
UNYOOFU, KUFANYA KAZI KWA BIDII
“Tunataka kujiendesha kwa unyoofu katika mambo yote.” (Waebrania 13:18) “Mwizi asiibe tena; badala yake afanye kazi kwa bidii.”—Waefeso 4:28.
UMUHIMU WA KUWASAIDIA WALE WALIO NA UHITAJI
“Wafarijini wale walioshuka moyo, wasaidieni walio dhaifu, iweni na subira kwa watu wote.” (1 Wathesalonike 5:14) “[Muwatunze] mayatima na wajane katika dhiki yao.”—Yakobo 1:27.
Biblia haiishii kutaja tu kanuni hizo. Inatusaidia kuzithamini na kutufundisha jinsi tunavyoweza kuzitumia katika maisha yetu ya kila siku. Ikiwa watu wengi zaidi wangetumia kanuni hizo zilizotajwa, si ni wazi kwamba matatizo ambayo wanadamu wanakabili leo yangepungua kwa kiwango kikubwa? Hivyo basi, kanuni za Biblia zinahitajika zaidi leo kuliko wakati mwingine wowote! Hata hivyo, mafundisho ya Biblia yanawezaje kukunufaisha sasa?
JINSI MAFUNDISHO YA BIBLIA YANAVYOWEZA KUKUNUFAISHA SASA
Mwanamume mwenye hekima zaidi alisema: “Hekima hutetewa kwa matokeo yake.” (Mathayo 11:19, maelezo ya chini) Je, hukubaliani na wazo hilo? Hekima hupimwa kupitia matokeo inayoleta unapoitumia. Hivyo, huenda ukawaza hivi, ‘Ikiwa kwa kweli Biblia ina faida, basi nikiitumia ninapaswa kuona matokeo mazuri katika maisha yangu. Inaweza kunisaidiaje kukabiliana na matatizo niliyo nayo?’ Fikiria kisa hiki.
Delphine,b alikuwa na maisha mazuri, yenye shughuli nyingi, na yenye kuridhisha. Hata hivyo, ghafla akapatwa na janga moja baada ya jingine. Binti yake akafa, ndoa yake ikasambaratika, na hali yake ya kiuchumi ikaporomoka. Anasema hivi: “Nilichanganyikiwa kabisa—sina mtoto, sina mume, wala nyumba. Nilijiona sifai kitu—hadhi yangu imeshuka, sina uwezo, wala kusudi la maisha.”
Ni katika kipindi hicho kigumu ambapo Delphine alijionea waziwazi ukweli wa maneno haya: “Urefu wa maisha yetu ni miaka 70, au miaka 80 ikiwa mtu ana nguvu za pekee. Lakini imejaa taabu na huzuni; nayo hupita haraka, nasi hutokomea.”—Zaburi 90:10.
Delphine aliamua kutafuta msaada wa Biblia katika kipindi hicho kigumu. Ilimsaidia kwa njia ya pekee sana. Kama makala tatu zinazofuata zitakavyoonyesha, wengine pia wamefaidika sana kwa kutumia kanuni za Biblia kushughulikia matatizo yao. Wanaiona Biblia kama ule mnara wa pekee uliotajwa mwanzoni mwa makala hii. Biblia ni tofauti kabisa na vitabu vingine vingi ambavyo huzeeka na kupitwa na wakati. Je, inawezekana kwamba yenyewe imetengenezwa kwa njia tofauti? Je, ni kweli kwamba ina mawazo ya Mungu na si ya wanadamu?—1 Wathesalonike 2:13.
Huenda wewe pia umejionea kuwa maisha ni mafupi na yamejaa matatizo. Matatizo yanapokulemea, wewe hutafuta wapi faraja, msaada, na ushauri wenye kutegemeka?
Na tuchunguze jinsi ambavyo Biblia inaweza kuwa yenye manufaa maishani mwako katika nyanja tatu. Inaweza kukufundisha jinsi ya
kuepuka matatizo inapowezekana.
kutatua hali ngumu zinapojitokeza.
kuvumilia hali ambazo huwezi kubadili.
Makala zinazofuata zitazungumzia mambo hayo matatu.
a Yehova ni jina la Mungu kama linavyoonyeshwa katika Biblia.—Zaburi 83:18.
b Katika makala hii na zile tatu zinazofuata, baadhi ya majina yamebadilishwa.