Kwa Nini Ni Muhimu Kujua Yaliyotukia Edeni?
MOJAWAPO ya sababu zenye kushangaza zaidi za kupinga simulizi kuhusu Edeni zinazotolewa na baadhi ya wasomi ni kwamba hakuna sehemu nyingine ya Biblia inayounga mkono simulizi hilo. Kwa mfano, Profesa wa Mambo ya Kidini Paul Morris aliandika hivi: “Hakuna mahali pengine katika Biblia ambapo simulizi kuhusu Edeni limerejelewa kwa njia ya moja kwa moja.” Ingawa huenda watu wanaoitwa “wataalamu” wakaunga mkono maoni yake, bado maoni hayo yanapingana na mambo ya hakika.
Kwa kweli, Biblia hurejelea mara nyingi bustani ya Edeni, Adamu, Hawa, na hata nyoka.a Lakini kosa la wasomi fulani wachache ni dogo kwa kulinganishwa na kosa lingine ambalo ni kubwa zaidi. Bila shaka, kwa kupinga simulizi kuhusu bustani ya Edeni, viongozi wa dini na wachambuzi wa Biblia wanaishambulia Biblia nzima. Jinsi gani?
Ili kuelewa Biblia nzima, ni muhimu kujua yaliyotukia Edeni. Kwa mfano, Neno la Mungu limekusudiwa kutusaidia kupata majibu ya maswali muhimu ambayo wanadamu wanakabili. Tena na tena, Biblia inatoa majibu ya maswali yanayohusiana na matukio yaliyotokea katika bustani ya Edeni. Fikiria mifano kadhaa.
● kwa nini tunazeeka na kufa? Adamu na Hawa wangeishi milele kama wangeendelea kumtii Yehova. Wangekufa tu kama wangemwasi. Walianza kufa siku walipomwasi Yehova. (Mwanzo 2:16, 17; 3:19) Walipoteza ukamilifu na wakapitisha dhambi na kutokamilika kwa watoto wao. Hivyo, Biblia inaeleza: “Kupitia mtu mmoja dhambi iliingia katika ulimwengu na kifo kupitia dhambi, na hivyo kifo kikaenea kwa watu wote kwa sababu wote walikuwa wamefanya dhambi.”—Waroma 5:12.
● kwa nini Mungu anaruhusu uovu? Katika bustani ya Edeni, Shetani alisema Mungu ni mwongo, anayewanyima viumbe wake mambo mema. (Mwanzo 3:3-5) Hivyo, alitilia shaka haki ya Yehova ya kutawala. Adamu na Hawa walichagua kumfuata Shetani; kwa hiyo, hata wao walikataa utawala wa Yehova, na ni kana kwamba walidai kuwa mwanadamu anaweza kujiamulia mema na mabaya. Kupatana na haki na hekima yake kamilifu, Yehova alijua kuna njia moja tu ya kujibu dai hilo—kuruhusu wakati upite ili kuwapa wanadamu nafasi ya kujitawala kama walivyotaka. Uovu uliotokea umechangiwa kwa kadiri fulani na Shetani na umefunua hatua kwa hatua ukweli huu muhimu: Mwanadamu hana uwezo wa kujitawala mwenyewe.—Yeremia 10:23.
● Mungu ana kusudi gani kuhusu dunia? Katika bustani ya Edeni, Yehova aliweka kiwango fulani cha uzuri kuhusiana na dunia. Aliwaamuru Adamu na Hawa wazaane na kuijaza na “kuitiisha,” ili hatimaye dunia yote ifikie kiwango hicho cha uzuri. (Mwanzo 1:28) Hivyo, Mungu alikusudia dunia iwe paradiso inayomilikiwa na familia ya watoto wa Adamu na Hawa walio wakamilifu na wenye umoja. Sehemu kubwa ya Biblia inahusu njia ya Mungu ya kutimiza kusudi hilo la kwanza.
● kwa nini Yesu Kristo alikuja duniani? Uasi katika bustani ya Edeni uliwaletea adhabu ya kifo Adamu na Hawa na watoto wao wote. Lakini kwa upendo Mungu alitoa tumaini. Alimtuma Mwana wake aje duniani ili kuandaa kile Biblia hukiita fidia, au dhabihu ya ukombozi. (Mathayo 20:28) Hilo linamaanisha nini? Yesu ndiye “Adamu wa mwisho,” hivyo alifaulu kufanya jambo ambalo Adamu alishindwa kufanya. Yesu alidumisha uhai wake mkamilifu akiwa mwanadamu kwa kuendelea kuwa mtiifu kwa Yehova. Kisha, bila kulazimishwa akatoa uhai wake kuwa dhabihu, au fidia, na hivyo kuwasaidia wanadamu wote waaminifu waweze kupata msamaha wa dhambi zao na mwishowe wapate aina ya uhai ambao Adamu na Hawa walifurahia katika bustani ya Edeni kabla ya kutenda dhambi. (1 Wakorintho 15:22, 45; Yohana 3:16) Hivyo, Yesu alihakikisha kuwa kusudi la Yehova la kubadili dunia hii iwe kama paradiso ya Edeni litatimia.b
Kusudi la Mungu liko wazi, na si kama jambo fulani la kitheolojia la kuwaziwa tu. Kusudi hilo ni halisi. Kama vile bustani ya Edeni ilivyokuwa mahali halisi hapa duniani, ikikaliwa na watu halisi na wanyama halisi, ndivyo ilivyo ahadi ya Mungu kuhusu wakati ujao—ni halisi na itatimia hivi karibuni. Je, unatazamia kuwa katika dunia kama hiyo wakati ujao? Je, ni halisi kwako? Hilo linakutegemea wewe binafsi. Mungu anataka watu wengi iwezekanavyo wafurahie wakati huo ujao, hata wakosaji ambao ingawa hawakuwa na moyo mwovu, hawakuweza kuishi kupatana na viwango vyake.—1 Timotheo 2:3, 4.
Kabla tu ya Yesu kufa, aliongea na mwanamume fulani ambaye hakuishi kupatana na viwango vya Mungu. Mwanamume huyo alikuwa mhalifu; alijua kuwa alipaswa kuuawa. Lakini alimgeukia Yesu ili afarijiwe na kupata tumaini. Yesu alimwambia nini? “Utakuwa pamoja nami katika Paradiso.” (Luka 23:43) Ikiwa Yesu anataka kumwona mtu huyo aliyekuwa mhalifu—akiwa amefufuliwa na kupewa nafasi ya kuishi milele katika paradiso kama ile ya Edeni—je, si ni wazi kuwa anataka wewe pia upate baraka kama hiyo? Bila shaka! Hivyo ndivyo Baba yake anavyotaka pia! Ikiwa unataka kufurahia wakati huo ujao, fanya yote uwezayo kujifunza kumhusu Mungu aliyepanda bustani ya Edeni.
[Maelezo ya Chini]
a Kwa mfano, ona Mwanzo 13:10; Kumbukumbu la Torati 32:8; 2 Samweli 7:14; 1 Mambo ya Nyakati 1:1; Isaya 51:3; Ezekieli 28:13; 31:8, 9; Luka 3:38; Waroma 5:12-14; 1 Wakorintho 15:22, 45; 2 Wakorintho 11:3; 1 Timotheo 2:13, 14; Yuda 14; na Ufunuo 12:9.
b Ili uweze kujifunza zaidi kuhusu dhabihu ya fidia ya Kristo, ona sura ya 5 ya kitabu Biblia Inafundisha Nini Hasa? kilichochapishwa na Mashahidi wa Yehova.
[Sanduku/Picha katika ukurasa wa 10]
UNABII UNAOIUNGANISHA BIBLIA
“Nitaweka uadui kati yako [nyoka] na yule mwanamke na kati ya uzao wako na uzao wake. Yeye atakuponda kichwa nawe utamtia jeraha kwenye kisigino.”—Mwanzo 3:15.
Huo ndio unabii wa kwanza wa Biblia, uliotolewa na Mungu katika bustani ya Edeni. Wahusika hawa wanne ni nani, yaani, mwanamke, uzao wake, nyoka, na uzao wake? Ni kwa njia gani wanakuwa na “uadui” kati yao?
NYOKA
Shetani Ibilisi.—Ufunuo 12:9.
MWANAMKE
Tengenezo la Yehova la viumbe wa mbinguni. (Wagalatia 4:26, 27) Isaya aliongea kuhusu “mwanamke,” akitabiri kuwa angezaa taifa la kiroho wakati ujao.—Isaya 54:1; 66:8.
UZAO WA NYOKA
Wale wanaochagua kufanya mapenzi ya Shetani. —Yohana 8:44.
UZAO WA MWANAMKE
Yesu Kristo, aliyetoka katika sehemu ya kimbingu ya tengenezo la Yehova, ndiye sehemu ya msingi ya uzao huo. Pia “uzao” huo unatia ndani ndugu wa kiroho wa Kristo, watakaotawala pamoja naye mbinguni. Wakristo hao waliotiwa mafuta wanafanyiza taifa la kiroho, “Israeli wa Mungu.”—Wagalatia 3:16, 29; 6:16; Mwanzo 22:18.
JERAHA KWENYE KISIGINO
Ni pigo lenye uchungu kwa Masihi lakini halikuwa na madhara, au matokeo, ya kudumu. Shetani alifaulu kufanya Yesu auawe hapa duniani. Yesu alifufuliwa.
KUPONDWA KICHWA
Ni pigo la kummaliza Shetani. Yesu atamwangamiza Shetani milele. Kabla ya kufanya hivyo, Yesu ataondoa uovu ulioanzishwa na Shetani katika Edeni.—1 Yohana 3:8; Ufunuo 20:10.
Ili kupata muhtasari mfupi kuhusu kichwa kikuu cha Biblia, ona broshua Biblia—Ina Ujumbe Gani? iliyochapishwa na Mashahidi wa Yehova.
[Picha katika ukurasa wa 11]
Adamu na Hawa walipatwa na matokeo mabaya ya dhambi