Kunufaika na “Nafaka ya Mbinguni”
MUDA mfupi baada ya kukombolewa kimuujiza kutoka Misri, Waisraeli walionyesha ukosefu mbaya wa imani katika Mkombozi wao, Yehova. Kwa sababu hiyo, Yehova aliwafanya watangatange miaka 40 katika nyika ya Sinai. Wakati huo wote, Waisraeli na “kundi kubwa la watu” wageni walioandamana nao walikula, wakanywa, ‘wakashiba.’ (Kutoka 12:37, 38) Zaburi 78:23-25 hutuambia jinsi hilo lilivyowezekana: “[Yehova] aliyaamuru mawingu juu; akaifungua milango ya mbinguni; akawanyeshea mana ili wale; akawapa nafaka ya mbinguni. Mwanadamu akala chakula cha mashujaa; aliwapelekea chakula cha kuwashibisha.”
Akiwa mmoja aliyekula mana hiyo, Musa alifafanua chakula hiki cha kipekee. Aliandika kwamba asubuhi, baada ya ‘umande uliokuwa juu ya nchi kuinuka, juu ya uso wa bara kulikuwa kitu kidogo kilichoviringana, kidogo kama sakitu juu ya nchi. Wana wa Israeli walipokiona, wakaambiana, Nini hiki?’ au kusema kihalisi kwa Kiebrania, “man huʼ ?” Yaelekea usemi huo ndio uliokuwa asili ya neno “mana,” jina ambalo Waisraeli waliita chakula hicho. Musa alisema: “Kilikuwa mfano wa chembe za mtama, nyeupe; na tamu yake ilikuwa kama tamu ya maandazi membamba yaliyoandaliwa kwa asali.”— Kutoka 16:13-15, 31, NW, kielezi-chini.
Mana haikuwa chakula kilichotokea kiasili, kama watu wengine wanavyobisha. Nguvu zinazozidi zile za kibinadamu zilihusika katika kuiandaa. Kwa mfano, kupatikana kwake hakukutegemea mahali au majira. Ikiwekwa usiku kucha, ingepata mabuu na kuanza kuvunda; hata hivyo, kipimo maradufu ambacho kila familia ilikusanya siku iliyotangulia Sabato ya kila juma, hakikuharibika kilipowekwa usiku kucha, hivyo kingeweza kuliwa siku ya Sabato—siku ambayo hakukutokea mana yoyote. Bila shaka mana ilikuwa uandalizi wa kimuujiza.—Kutoka 16:19-30.
Kutajwa kwa “mashujaa,” au “malaika,” katika Zaburi 78 kwadokeza kwamba huenda ikawa Yehova alitumia malaika kuandaa mana. (Zaburi 78:25, NW, kielezi-chini) Kwa vyovyote vile, watu walikuwa na sababu nzuri za kumshukuru Mungu kwa fadhili zake. Hata hivyo, wengi walionyesha mtazamo usio na shukrani kuelekea Yule hasa aliyewaokoa kutoka utumwani Misri. Huenda sisi pia tukapuuza maandalizi ya Yehova au hata kukosa shukrani tukishindwa kutafakari juu ya fadhili-upendo wake. Hivyo, tunaweza kushukuru kwamba Yehova alitia ndani rekodi ya kukombolewa kwa Israeli na matukio yaliyofuata kwa “kufunzwa kwetu.”—Waroma 15:4.
Fundisho kwa Waisraeli Hunufaisha Wakristo
Yehova alipotoa mana, alikuwa akifikiria mengi zaidi ya kutosheleza mahitaji ya kimwili ya Waisraeli wapatao milioni tatu. Alitaka ‘kuwanyenyekeza na kuwajaribu’ ili awatakase na kuwatia nidhamu kwa manufaa yao wenyewe. (Kumbukumbu la Torati 8:16, Biblia Habari Njema; Isaya 48:17) Kama wangekubali kutakaswa na kutiwa nidhamu, Yehova angefurahia ‘kuwajalia mema mwishowe’ kwa kuwapa amani, usitawi, na furaha katika Bara Lililoahidiwa.
Jambo moja muhimu walilohitaji kujifunza ni kwamba “mwanadamu haishi kwa mkate tu, bali huishi kwa kila litokalo katika kinywa cha BWANA.” (Kumbukumbu la Torati 8:3) Kama Mungu hangelitoa mana, watu wangelikufa njaa—jambo walilokiri bila kusita. (Kutoka 16:3, 4) Waisraeli wenye kuthamini walikumbushwa kila siku juu ya utegemeo wao kamili kwa Yehova nao wakanyenyekezwa. Wakati wangeingia katika Bara Lililoahidiwa lenye wingi wa vitu, hawangeelekea sana kumsahau Yehova na utegemeo wao kwake.
Kama Waisraeli, Wakristo wapaswa kutambua utegemeo wao kwa Mungu ili kupata mahitaji ya maisha—ya kimwili na ya kiroho. (Mathayo 5:3; 6:31-33) Kwa kujibu mojawapo ya majaribu ya Ibilisi, Yesu Kristo alinukuu maneno ya Musa kama yapatikanavyo kwenye Kumbukumbu la Torati 8:3, akisema: “Imeandikwa, ‘Binadamu lazima aishi, si kwa mkate pekee, bali kwa kila tamko linalokuja kupitia kinywa cha Yehova.’” (Mathayo 4:4) Naam, waabudu wa kweli wa Mungu wanatiwa nguvu kwa kusoma semi za Yehova zipatikanazo katika Neno lake. Isitoshe, imani yao hutiwa nguvu wakiona maishani mwao manufaa zitokanazo na semi hizi wanapotembea pamoja na Mungu na kuweka masilahi ya Ufalme mahali pa kwanza.
Wanadamu wasiokamilika wanaweza kukosa kuthamini mambo yanayopata kuwa sehemu ya kawaida ya maisha—hata ikiwa mambo hayo yanadhihirisha hangaiko la Yehova lenye upendo kuwaelekea. Kwa mfano, kuandaliwa mana kwa nguvu zinazozidi zile za kibinadamu, kulishangaza na kuwatosheleza Waisraeli hapo mwanzo, lakini baadaye wengi wao wakanung’unika. “Roho zetu zinakinai chakula hiki dhaifu,” wakanung’unika bila staha—wonyesho wa kwamba walikuwa wameanza “kujiondoa kwa Mungu aliye hai.” (Hesabu 11:6; 21:5; Waebrania 3:12) Hivyo, kielelezo chao ni “onyo kwetu sisi ambao juu yetu miisho ya mifumo ya mambo imewasili.”—1 Wakorintho 10:11.
Tunaweza kuzingatiaje kielelezo hiki chenye onyo? Njia moja ni kutoyaona mafundisho ya Biblia au maandalizi mengine tupokeayo kupitia jamii ya mtumwa mwenye busara kuwa ni mambo ya kawaida tu, au ya kivivi hivi. (Mathayo 24:45) Mara tuanzapo kuchukulia zawadi za Yehova kivivi hivi au kuchoshwa nazo, uhusiano wetu naye huanza kupoa.
Kwa sababu nzuri, Yehova hatutolei daima mambo mengi mapya yenye kusisimua. Badala yake, yeye hutoa nuru yenye kuongezeka hatua kwa hatua juu ya Neno lake. (Mithali 4:18) Hilo huwawezesha watu wake washike na kutenda mambo wanayojifunza. Yesu alifuata kielelezo cha Baba yake alipokuwa akifundisha wanafunzi wake wa mapema. Aliwafafanulia Neno la Mungu “kwa kadiri walivyoweza kusikiliza,” au “kuelewa,” kama vile tafsiri fulani hutafsiri fungu hilo.—Marko 4:33; linganisha Yohana 16:12.
Imarisha Uthamini Wako kwa Maandalizi ya Mungu
Yesu pia alirudia-rudia mambo. Bila shaka, huenda akili ikashika jambo fulani kwa urahisi—kwa mfano, kanuni fulani ya Biblia—lakini kuliweka moyoni na kulifanya sehemu ya “utu mpya” wa Kikristo huenda kukachukua muda mrefu zaidi, hasa ikiwa njia na mitazamo ya zamani ya kilimwengu imekolea kabisa. (Waefeso 4:22-24) Kwa hakika, hali ya wanafunzi wa Yesu ilikuwa hivyo walipohitajika kushinda kiburi na kusitawisha unyenyekevu. Ilimbidi Yesu awafundishe kuhusu unyenyekevu pindi kadhaa, kila pindi akitoa hoja ileile ya msingi kwa njia tofauti ili wapate kuelewa, na baadaye wakaelewa.—Mathayo 18:1-4; 23:11, 12; Luka 14:7-11; Yohana 13:5, 12-17.
Wakati wa sasa, mikutano ya Kikristo na vichapo vya Watch Tower hufuata kielelezo cha Yesu kwa kurudia-rudia mambo kwa njia ya busara. Hivyo, acheni tufahamu jambo hilo kuwa wonyesho wa hangaiko lenye upendo la Mungu kutuelekea, na tusichoshwe kamwe na yale tupokeayo, kama vile Waisraeli walivyochoshwa na mana. Kwa kweli, tunapojitahidi kwa subira kutumia vikumbusha anavyotutolea Yehova kwa ukawaida, tutaona matokeo mazuri maishani mwetu. (2 Petro 3:1) Mtazamo huo wa kuthamini waonyesha kwelikweli ‘tunapata maana’ ya Neno la Mungu katika mioyo na akili zetu pia. (Mathayo 13: 15, 19, 23) Kuhusu hilo, twapata kielelezo kizuri kutokana na Daudi mtunga-zaburi, ambaye, ingawa hakuwa na namna mbalimbali za chakula cha kiroho tunachopata leo, alifafanua sheria za Yehova kuwa “tamu kuliko asali, kuliko sega la asali”!— Zaburi 19:10.
“Mana” Inayotoa Uhai Udumuo Milele
“Mimi ndio mkate wa uhai,” Yesu akawaambia Wayahudi. “Baba zenu wa zamani walikula mana nyikani na bado wakafa. . . . Mimi ndio mkate ulio hai ulioteremka kutoka mbinguni; yeyote akila kutokana na mkate huu ataishi milele . . . Mkate ambao nitatoa ni mwili wangu kwa ajili ya uhai wa ulimwengu.” (Yohana 6:48-51) Mkate halisi au mana haikutoa wala haiwezi kutoa uhai udumuo milele. Lakini wale wanaodhihirisha imani katika dhabihu ya fidia ya Yesu hatimaye watafurahia baraka ya uhai udumuo milele.—Mathayo 20:28.
Wengi wa wale wanaonufaika na fidia ya Yesu watafurahia uhai udumuo milele katika dunia paradiso. “Umati mkubwa” wa hao—uliofananishwa kimbele na “kundi kubwa” la wageni walioandamana na Waisraeli Wakitoka Misri—wataokoka “dhiki kubwa” inayokaribia ambayo itaondoa uovu wote duniani. (Ufunuo 7:9, 10, 14: Kutoka 12:38) Na thawabu kubwa hata zaidi yafurahiwa na wale waliotangulia kufananishwa na Waisraeli wenyewe. Mtume Paulo aliwafafanua hawa, ambao hesabu yao ni 144,000, kuwa wanafanyiza Israeli wa Mungu. Thawabu yao wanapokufa ni ufufuo kwenye uhai mbinguni. (Wagalatia 6:16; Waebrania 3:1; Ufunuo 14:1) Huko Yesu atawapa mana ya aina ya pekee.
Maana ya “Mana Iliyofichwa”
“Yeye ashindaye hakika nitampa baadhi ya mana iliyofichwa,” Yesu aliyefufuliwa akaambia Israeli la kiroho. (Ufunuo 2:17) Mana hiyo ya ufananisho iliyofichwa yatukumbusha mana ambayo Mungu aliamuru Musa aiweke ndani ya sanduku takatifu la agano ikiwa katika mtungi wa dhahabu. Sanduku hilo liliwekwa katika chumba cha Patakatifu Zaidi Sana pa tabenakulo. Hapo lilibaki limefichwa, lisiweze kuonekana. Sampuli hiyo ya mana, iliyowekwa kama kikumbusha, haikuharibika wakati wote ilipokuwa ndani ya Sanduku, hivyo, ingefananisha kwa kufaa ugavi wa chakula kisichoweza kuharibika. (Kutoka 16:32; Waebrania 9:3, 4, 23, 24) Kwa kuwapa wale 144,000 mana iliyofichwa, Yesu awahakikishia kupokea hali ya kutokufa na kutoharibika wakiwa wana wa roho wa Mungu.—Yohana 6:51; 1 Wakorintho 15:54.
“Maana kwako Wewe [Yehova] iko chemchemi ya uzima,” akasema mtunga-zaburi. (Zaburi 36:9) Uandalizi wa mana—halisi na ya ufananisho pia—wathibitisha kwa njia nzuri kama nini kweli hiyo! Mana ambayo Mungu alilipa Israeli la kale, mana ya mfano aliyotoa kwa njia ya mwili wa Yesu kwa niaba yetu, na mana ya ufananisho iliyofichwa ambayo huwapa wale 144,000 kupitia Yesu, yatukumbusha sote kwamba twamtegemea Mungu kabisa kupata uhai. (Zaburi 39:5, 7) Acheni tukiri kwa unyenyekevu, kwa staha, na kwa ukawaida kwamba twamtegemea. Naye Yehova ‘atatujalia mema mwishowe.’—Kumbukumbu la Torati 8:16, BHN.
[Picha katika ukurasa wa 26]
Ili kupata uhai udumuo milele, wanadamu wote hutegemea “mkate ulio hai ulioteremka kutoka mbinguni”
[Picha katika ukurasa wa 28]
Kuhudhuria mikutano yote ya Kikristo hudhihirisha uthamini wetu kwa vikumbusha vya Yehova