Sitawisha Roho ya Shukrani

TABIBU fulani katika Jimbo la New York aokoa uhai wa Marie katika hali ya dharura. Lakini Marie mwenye umri wa miaka 50 wala hamshukuru daktari wala kulipa gharama yake. Ni kifananishi kilichoje cha kukosa shukrani!

Biblia husimulia kwamba wakati mmoja, Yesu alipoingia katika kijiji fulani, alikutana na wanaume kumi waliokuwa na maradhi mabaya sana ya ukoma. Walipaaza kilio kwake kwa sauti kuu: “Yesu, Mfunzi, uwe na rehema juu yetu!” Yesu aliwaamuru hivi: “Nendeni mkajionyeshe wenyewe kwa makuhani.” Wenye ukoma walikubali mwelekezo wake, na walipokuwa njiani, walianza kuona na kuhisi afya yao iliyorudishwa.

Tisa kati ya wenye ukoma walioponywa waliendelea na safari yao. Lakini yule mwenye ukoma mwingine, Msamaria, alirudi kumtafuta Yesu. Aliyekuwa mwenye ukoma hapo zamani alimsifu Mungu, na alipompata Yesu, alianguka miguuni pake, akimshukuru. Kwa kujibu Yesu alisema: “Wale kumi walisafishwa, sivyo? Basi, wako wapi wale wengine tisa? Je, hawakupatikana wowote waliorudi kumpa Mungu utukufu ila mtu huyu wa taifa jingine?”—Luka 17:11-19.

Somo lenye maana latokezwa na swali hili: “Basi, wako wapi wale wengine tisa?” Kama Marie, wale wenye ukoma tisa walikuwa na upungufu mkubwa—hawakuonyesha shukrani. Kukosa shukrani huko kumeenea sana leo. Ni nini iliyo sababu ya kuenea huko?

Sababu ya Msingi ya Kukosa Shukrani

Kimsingi kukosa shukrani hutokana na ubinafsi. Wafikirie wazazi wetu wa kwanza wa kibinadamu, Adamu na Hawa. Yehova aliwaumba wakiwa na sifa za kimungu, akawaandalia kila kitu kwa ajili ya furaha yao, kutia ndani makao mazuri ya bustani, mazingira makamilifu, na kazi yenye kusudi na yenye kutosheleza. (Mwanzo 1:26-29; 2:16, 17) Lakini, chini ya mkazo wa kuvutiwa kwao na Shetani wajipende, wakiwa wenzi walikosa kutii, wakaudharau ukarimu wa Yehova.—Mwanzo 3:1-5; Ufunuo 12:9.

Wafikirie pia watu wa Israeli la kale, ambao Mungu alikuwa amewachagua wawe mali yake ya pekee. Lazima wazazi Waisraeli wawe walikuwa wenye shukrani kama nini usiku wa Nisani 14, 1513 K.W.K.! Usiku huo wa maana, malaika wa Mungu aliua “wazaliwa wa kwanza wote katika nchi ya Misri” lakini alipita juu ya nyumba za Waisraeli zilizokuwa zimetiwa alama vizuri. (Kutoka 12:12, 21-24, 30) Nao walipokombolewa kutoka kwa jeshi la Farao kwenye Bahari Nyekundu, wakiwa na mioyo iliyojaa shukrani, ‘Musa na wana wa Israeli walimwimbia BWANA.’—Kutoka 14:19-28; 15:1-21.

Hata hivyo, majuma kadhaa tu baada ya kuondoka Misri, ‘mkutano mzima wa wana wa Israeli ukaanza kunung’unika.’ Kukosa shukrani kuliwashinda upesi kama nini! Walikosa kule ‘kuketi karibu na zile sufuria za nyama wakila vyakula hata kushiba’ ambako walikuwa wameonea shangwe huko Misri, nchi yao ya utumwa. (Kutoka 16:1-3) Kwa wazi, ubinafsi huzuia kusitawisha na kudhihirisha shukrani.

Wakiwa wazao wa Adamu mwenye dhambi, wanadamu wote huzaliwa wakiwa na kiasi fulani cha ubinafsi na mwelekeo wa kukosa shukrani. (Waroma 5:12) Kukosa shukrani pia ni sehemu ya ile roho ya ubinafsi ambayo hutawala watu wa ulimwengu huu. Kama hewa tupumuayo, roho hiyo iko kila mahali, nayo hutuathiri. (Waefeso 2:1, 2) Basi, twahitaji kusitawisha mwelekeo wenye shukrani. Twaweza kufanyaje hivyo?

Kutafakari Ni kwa Lazima!

Kamusi ya Webster’s Third New International Dictionary hufasili shukrani kuwa “hali ya kuwa mwenye shukrani: uchangamshi na hisia ya kirafiki kuelekea mfadhili ikichochea mtu kurudisha wema.” Hisia haiwezi kutokezwa na kuondoshwa kana kwamba kwa mashine; lazima ijitokeze yenyewe kutoka ndani ya mtu. Shukrani ni zaidi ya kuonyesha tu adabu nzuri; hiyo hutoka moyoni.

Twaweza kujifunzaje kuhisi shukrani moyoni? Biblia huonyesha kwamba mengi ya yale tuhisiyo husababishwa na chaguo letu la mawazo. (Waefeso 4:22-24) Kujifunza kuhisi shukrani huanza na kutafakari kwa uthamini juu ya fadhili mbalimbali tupokeazo. Kwa kupatana na hilo, Dakt. Wayne W. Dyer, afanyaye kazi katika uwanja wa afya ya akili, asema hivi: “Huwezi kuwa na hisia (hisia-moyo) bila kwanza kuwa na wazo.”

Kwa mfano, chukua lile jambo la kushukuru kwa sababu ya uumbaji utuzungukao. Uangaliapo anga lenye kujaa nyota katika usiku usio na mawingu, wewe huhisije juu ya yale unayoona? Mfalme Daudi alionyesha kicho alichohisi hivi: “Nikiziangalia mbingu zako, kazi ya vidole vyako, mwezi na nyota ulizoziratibisha; mtu ni kitu gani hata umkumbuke, na binadamu hata umwangalie?” Na katika kimya cha usiku, nyota zilisema na Daudi, zikimchochea aandike hivi: “Mbingu zauhubiri utukufu wa Mungu, na anga laitangaza kazi ya mikono yake.” Kwa nini anga lenye nyota lilimwathiri Daudi sana hivyo? Yeye mwenyewe ajibu: “Nimeyatafakari matendo yako yote, naziwaza kazi za mikono yako.”—Zaburi 8:3, 4; 19:1; 143:5.

Solomoni mwana wa Daudi alifahamu pia thamani ya kufikiria maajabu ya uumbaji. Kwa mfano, kuhusu sehemu ambayo mawingu hutimiza katika kuiburudisha dunia yetu, aliandika hivi: “Mito yote huingia baharini, walakini bahari haijai; huko iendako mito, ndiko irudiko tena.” (Mhubiri 1:7) Kwa hiyo ndivyo ilivyo kwamba baada ya mvua na mito kuiburudisha dunia, maji yake hurudishwa tena kutoka baharini hadi kwenye mawingu. Dunia hii ingekuwaje bila kusafishwa huko na kurudishwa tena kwa maji? Lazima Solomoni awe alihisi mwenye shukrani kama nini alipokuwa akifikiria hayo!

Mtu mwenye shukrani pia huthamini mahusiano yake pamoja na washiriki wa familia, marafiki, na wajuani. Matendo yao ya fadhili huteka uangalifu wake. Afikiriapo kwa uthamini wema zao, yeye huhisi shukrani moyoni.

Kuonyesha Shukrani

“Asante” ni neno sahili kama nini! Ni rahisi sana kutamka neno hilo. Nazo fursa za kufanya hivyo ni nyingi. Asante yenye uchangamshi na ya moyo mweupe inaburudisha kama nini kwa mtu fulani ambaye atufungulia mlango au kuokota kitu fulani ambacho tumeangusha! Kusikia neno hilo kwaweza kufanya kazi ya karani wa duka au mhudumu-meza wa kike kwenye mkahawa au mpeleka-barua, iwe rahisi zaidi na yenye kuthawabisha zaidi.

Kupeleka kadi za kusema asante ni njia ifaayo ya kuonyesha shukrani kwa ajili ya matendo ya fadhili. Kadi nyingi zipatikanazo katika maduka huonyesha hizo hisia-moyo vizuri. Lakini je, haungekuwa wonyesho wa hisia ya kibinafsi ya upendo kuongeza maneno ya uthamini katika mwandiko wako mwenyewe? Watu fulani hupendelea kutotumia kadi iliyochapwa, wakipeleka barua fupi ya kibinafsi badala yake.—Linganisha Mithali 25:11.

Yaelekea, wale wanaostahili shukrani zetu zaidi ni watu walio karibu nasi zaidi nyumbani. Biblia husema juu ya mke mwenye uwezo hivi: “Mumewe naye humsifu.” (Mithali 31:28) Je, semi za mume zenye kuhisiwa moyoni za shukrani kwa mke wake hazichangii mazingira ya amani na ya uradhi nyumbani? Na je, mume pia hateremi kuja nyumbani kupata salamu yenye uchangamshi na yenye uthamini kutoka kwa mke wake? Siku hizi, mikazo juu ya ndoa ni mingi, na mikazo iongezekapo, hamaki huwaka kwa urahisi. Mwenye mwelekeo wa shukrani yuko tayari kuachilia mambo na ni mwepesi kuwia radhi na kusamehe.

Vijana pia wahitaji kukaza uangalifu ili kutolea wazazi wao semi za kuhisiwa moyoni za uthamini. Bila shaka, wazazi si wakamilifu, lakini jambo hilo si sababu ya kuwa mwenye kukosa shukrani kwa yale ambayo wamekufanyia. Upendo na uangalifu ambao wamekupa tangu uzaliwe hauwezi kununuliwa. Ikiwa wamekufunza ujuzi juu ya Mungu, una sababu zaidi ya kuwa mwenye shukrani.

“Wana ndio urithi wa BWANA,” Zaburi 127:3 yajulisha wazi. Kwa hiyo wazazi wapaswa kutafuta fursa za kuwapongeza watoto wao badala ya kugeukia kuwasumbua-sumbua juu ya mambo madogo-madogo yasiyo na maana. (Waefeso 6:4) Nao wana pendeleo lililoje kuwasaidia wachanga walio chini ya utunzaji wao wakuze roho ya shukrani!—Linganisha Mithali 29:21.

Wenye Shukrani kwa Mungu

Yehova Mungu ndiye Mpaji wa “kila zawadi njema na kila upaji mkamilifu.” (Yakobo 1:17) Iliyo ya maana hasa ni zawadi ya uhai, kwa sababu kila kitu tulichonacho au ambacho huenda tukapanga kitakuwa kisicho na thamani tukipoteza uhai. Maandiko yatuhimiza tukumbuke kwamba ‘kwa Yehova Mungu iko chemchemi ya uhai.’ (Zaburi 36:5, 7, 9; Matendo 17:28) Ili kukuza moyo wenye shukrani kuelekea Mungu, twahitaji kutafakari juu ya maandalizi yake yenye ukarimu ambayo hutegemeza maisha yetu ya kimwili na ya kiroho. (Zaburi 1:1-3; 77:11, 12) Moyo wa namna hiyo utatuchochea kuonyesha uthamini katika maneno na matendo.

Sala ni njia moja iliyo wazi ya kuonyesha shukrani zetu kwa Mungu. Mtunga-zaburi Daudi alijulisha wazi hivi: “Ee BWANA, Mungu wangu, umefanya kwa wingi miujiza yako na mawazo yako kwetu; hakuna awezaye kufananishwa nawe; kama ningependa kuyatangaza na kuyahubiri, ni mengi sana hayahesabiki.” (Zaburi 40:5) Na tuchochewe kufanya vivyo hivyo.

Daudi pia aliazimia kuonyesha Mungu uthamini wake kupitia maneno aliyosema kwa wengine. Alisema hivi: “Nitamshukuru BWANA kwa moyo wangu wote; nitayasimulia matendo yako yote ya ajabu.” (Zaburi 9:1) Kusema na wengine juu ya Mungu, tukijieleza kwa kushiriki pamoja nao kweli kutoka Neno lake, yaelekea ndiyo njia iliyo nzuri zaidi ya kumwonyesha shukrani zetu. Na jambo hilo litatusaidia kuwa wenye shukrani zaidi katika pande nyingine za maisha.

“Atoaye dhabihu za kushukuru, ndiye anayenitukuza. Naye autengenezaye mwenendo wake, nitamwonyesha wokovu,” asema Yehova. Na upate shangwe ambayo hutokana na kumwonyesha shukrani yenye kuhisiwa moyoni.—Zaburi 50:23; 100:2.

[Picha katika ukurasa wa 7]

Uhai ni zawadi kutoka kwa Mungu. Hakikisha kuongeza wonyesho wa hisia ya kibinafsi