-
Mtumaini Yehova Upate Mwongozo na UlinziUnabii wa Isaya I—Nuru kwa Wanadamu Wote
-
-
Vita Dhidi ya Ashdodi
5. Ni nani aliyekuwa mtawala Mwashuri mwenye nguvu katika siku ya Isaya, na masimulizi ya Biblia kumhusu yalithibitishwaje?
5 Katika siku ya Isaya, Milki ya Ashuru ilikuwa na nguvu isiyo na kifani chini ya Mfalme Sargoni.a Kwa miaka mingi, wahakiki walitilia shaka kuwepo kwa mtawala huyo, kwa maana hawakufahamu juu ya mtajo wowote kumhusu katika maandishi ya kilimwengu. Hata hivyo, baada ya muda, waakiolojia walivumbua magofu ya jumba la kifalme la Sargoni, hivyo basi masimulizi ya Biblia yakathibitishwa.
6, 7. (a) Huenda ni kwa nini Sargoni aamuru Ashdodi lishambuliwe? (b) Kuanguka kwa Ashdodi kwaathirije jirani za Ufilisti?
6 Isaya aelezea kifupi kuhusu mojawapo ya vita vya kijeshi vya Sargoni: “Jemadari yule alipofika Ashdodi, alipotumwa na Sargoni mfalme wa Ashuru; naye alipigana na Ashdodi akautwaa.” (Isaya 20:1)b Kwa nini Sargoni aamuru Ashdodi, jiji la Wafilisti, lishambuliwe? Sababu moja ni kwamba Ufilisti yashirikiana na Misri, na Ashdodi, makao ya hekalu la Dagoni, liko kwenye barabara inayopita kandokando ya pwani kutoka Misri hadi Palestina. Kwa hiyo jiji hilo lipo mahali muhimu sana. Iwapo latekwa, hiyo yaweza kuonwa kuwa hatua ya mwanzo-mwanzo ya kushinda Misri. Kwa kuongezea, rekodi za Ashuru zaripoti kuwa Azuri, mfalme wa Ashdodi, alikuwa akipanga njama dhidi ya Ashuru. Basi, Sargoni amwondoa mfalme huyo mwenye kuasi naye amweka Ahimiti, ndugu mdogo wa mfalme huyo, kwenye kiti cha ufalme. Hata hivyo, hilo halitatui matatizo. Uasi mwingine wazuka, na mara hii Sargoni achukua hatua kali zaidi. Aamuru Ashdodi lishambuliwe, nalo lazingirwa na kushindwa. Labda andiko la Isaya 20:1 larejezea tukio hilo.
7 Kuanguka kwa Ashdodi ni tisho kwa jirani zake, hasa kwa Yuda. Yehova ajua kuwa watu wake wana mwelekeo wa kutegemea “mkono wa nyama,” kama vile Misri au Ethiopia zilizo upande wa kusini. Basi, amtuma Isaya aigize onyo kali.—2 Mambo ya Nyakati 32:7, 8.
-
-
Mtumaini Yehova Upate Mwongozo na UlinziUnabii wa Isaya I—Nuru kwa Wanadamu Wote
-
-
a Wanahistoria humrejezea mfalme huyo kuwa Sargoni wa Pili. Mfalme wa mapema zaidi, asiye wa Ashuru, bali wa Babiloni, aitwa “Sargoni wa Kwanza.”
b “Jemadari” ni jina la cheo linalorejezea amiri jeshi mkuu wa jeshi la Ashuru, ambaye labda ndiye mtu wa pili mwenye uwezo mkubwa zaidi katika milki hiyo.
-