Wenye Shangwe Sasa na Milele
“Mchachawe, enyi watu, na mwe na shangwe milele katika kile ninachoumba. Kwa sababu ninaumbia Yerusalemu chanzo cha shangwe na watu wayo chanzo cha mchachawo.”—ISAYA 65:18, NW.
1. Ibada ya kweli imeathirije watu mmoja-mmoja muda wa karne ambazo zimepita?
MUDA wa karne ambazo zimepita, idadi ya watu isiyohesabika wamepata shangwe nyingi katika kumtumikia Mungu wa kweli, Yehova. Daudi alikuwa mmoja wao aliyekuwa mwenye shangwe katika ibada ya kweli. Biblia husimulia kwamba wakati sanduku la agano lilipoletwa Yerusalemu, “Daudi na nyumba yote ya Israeli wakalileta sanduku la BWANA kwa shangwe.” (2 Samweli 6:15) Shangwe hiyo katika kumtumikia Yehova si jambo la wakati uliopita tu. Wewe waweza kushiriki katika hiyo. Na hata sehemu mpya za shangwe zaweza kuwa zako karibuni!
2. Zaidi ya utimizo wa kwanza wa Isaya sura ya 35 kwa Wayahudi wenye kurudi, ni nani leo wanaohusika katika utimizo mwingine?
2 Katika makala inayotangulia, tulichunguza utimizo wa kwanza wa unabii wenye kusisimua uliorekodiwa katika Isaya sura ya 35. Twaweza kwa kufaa kuuita huo unabii wa kurudisha kwa sababu ndivyo ulivyokuja kuwa kwa Wayahudi wa zamani. Huo una utimizo uo huo katika wakati wetu. Jinsi gani? Kuanzia na mitume wa Yesu na wengine wakati wa Pentekoste 33 W.K., Yehova amekuwa akishughulika na Waisraeli wa kiroho. Hawa ni wanadamu waliotiwa mafuta kwa roho takatifu ya Mungu wanaokuwa sehemu ya lile ambalo mtume Paulo huita “Israeli wa Mungu.” (Wagalatia 6:16; Warumi 8:15-17) Kumbuka pia, kwamba kwenye 1 Petro 2:9, (NW) Wakristo hawa wanaitwa “jamii iliyochaguliwa, ukuhani wa kifalme, taifa takatifu, kikundi cha watu kwa ajili ya miliki ya pekee.” Petro aendelea kutambulisha mgawo wanaopewa Israeli wa kiroho: ‘Mnapaswa kutangaza kotekote sifa bora kabisa za yeye aliyewaita nyinyi kutoka gizani kuingia katika nuru yake ya ajabu.’
Utimizo Katika Wakati Wetu
3, 4. Hali ilikuwa nini wakati Isaya sura ya 34 ilipotimizwa katika nyakati za kisasa?
3 Kulikuwa na wakati mapema katika karne hii ambapo mabaki ya Israeli wa kiroho duniani hawakuwa wenye kutenda kwa uthabiti sikuzote katika kutangaza ujumbe huo. Hawakuwa wakishangilia kikamili katika nuru ya Mungu ya ajabu. Kwa kweli, walikuwa gizani sana. Hiyo ilikuwa lini? Na Yehova Mungu alifanya nini juu ya hilo?
4 Ilikuwa katika kipindi cha Vita ya Ulimwengu 1, upesi baada ya Ufalme wa Mungu wa Kimesiya kusimamishwa mbinguni mwaka 1914. Mataifa, kwa kuungwa mkono na makasisi wa makanisa katika nchi mbalimbali, yalikuwa yameghadhabikiana. (Ufunuo 11:17, 18) Bila shaka, Mungu alikuwa amepinga Jumuiya ya Wakristo yenye kuasi pamoja na jamii yayo ya makasisi iliyokwezwa kama vile alivyokuwa amepinga lile taifa la Edomu lenye kiburi. Kwa hiyo, Jumuiya ya Wakristo, lile Edomu la mfano, karibu itapatwa na utimizo wa unabii wa siku ya kisasa ya Isaya sura ya 34. Utimizo huo kupitia uangamizo wenye kudumu ni wa hakika kama vile utimizo wa kwanza dhidi ya Edomu la kale ulivyokuwa.—Ufunuo 18:4-8, 19-21.
5. Isaya sura ya 35 imekuwa na utimizo wa namna gani katika wakati wetu?
5 Namna gani sura ya 35 ya unabii wa Isaya, inayokazia shangwe? Huo pia umetimizwa katika wakati wetu. Namna gani? Umetimizwa katika kule kurudishwa kwa Israeli wa kiroho kutoka katika aina fulani ya mateka. Acheni tuchunguze mambo ya hakika katika ile ambayo kwa kweli ni historia ya kitheokrasi ya hivi majuzi, yaliyotendeka katika muda wa maisha ya wengi walio hai bado.
6. Kwa nini yaweza kusemwa kwamba mabaki ya Israeli wa kiroho waliingia katika hali ya mateka?
6 Kwa muda mfupi kwa kulinganisha katika kipindi cha Vita ya Ulimwengu 1, mabaki ya Israeli wa kiroho hawakuwa wamejiweka safi kikamili na kupatanishwa na mapenzi ya Mungu. Baadhi yao walikuwa wametiwa mawaa kwa mafundisho bandia na kuacha msimamo wao kwa kutochukua msimamo wa wazi kwenye upande wa Yehova walipowekwa chini ya msongo wa kuunga mkono mataifa yenye kupiga vita. Katika miaka hiyo ya vita, walipatwa na namna zote za minyanyaso, hata fasihi zao za Biblia zikipigwa marufuku katika mahali pengi. Hatimaye, baadhi ya ndugu wenye umashuhuri zaidi walihukumiwa na kufungwa gerezani kwa mashtaka bandia. Kwa kufikiria yaliyotokea si vigumu kuona kwamba, kwa maana fulani, watu wa Mungu walikuwa katika hali ya mateka, badala ya kuwa huru. (Linganisha Yohana 8:31, 32.) Walikuwa na utovu mkubwa wa mwono wa kiroho. (Waefeso 1:16-18) Walionyesha hali ya kuwa bubu kwa kadiri fulani kwa habari ya kumsifu Mungu, kukiwa na tokeo la kwamba hawakuwa wenye kuzaa matunda kiroho. (Isaya 32:3, 4; Warumi 14:11; Wafilipi 2:11) Je, waona jinsi hii inavyolingana na hali ya Wayahudi wa kale katika hali ya mateka Babiloni?
7, 8. Mabaki wa siku ya kisasa waliona kurudishwa kwa aina gani?
7 Lakini je, Mungu angewaacha watumishi wake wa siku ya kisasa wakiwa katika hali hiyo? La, yeye aliazimia kuwarudisha, kwa kupatana na yale yaliyotabiriwa kupitia Isaya. Hivyo unabii uo huo katika sura ya 35 wapata utimizo dhahiri katika wakati wetu, kwa kule kurudishwa kwa mabaki ya Israeli wa kiroho kwenye ufanisi na afya katika paradiso ya kiroho. Kwenye Waebrania 12:12, Paulo alitumia Isaya 35:3 katika maana ya kitamathali, akiunga mkono usahihi wa kufanya kwetu matumizi ya kiroho kwa sehemu hii ya unabii wa Isaya.
8 Katika kipindi cha baada ya vita, ilikuwa kana kwamba wale wanaobaki wa watiwa-mafuta wa Israeli wa kiroho walitoka katika hali ya mateka. Yehova Mungu alimtumia Yesu Kristo, yule Sairasi Mkubwa, kuwaweka huru. Hivyo, hawa mabaki waliweza kufanya kazi ya kujenga upya, iliyofanana na kazi ya mabaki ya Wayahudi wa kale, ambao walirudi bara lao ili kujenga upya hekalu halisi Yerusalemu. Zaidi ya hayo, Waisraeli hawa wa kiroho katika nyakati za kisasa waliweza kuanza kusitawisha na kutokeza paradiso ya kiroho yenye mimea mibichi, bustani ya Edeni ya kitamathali.
9. Jambo fulani kama lile lililofafanuliwa kwenye Isaya 35:1, 2, 5-7 lilisitawikaje katika wakati wetu?
9 Kwa kuyafikiria yaliyo juu, acheni tuchunguze mara nyingine tena Isaya sura ya 35, na tutazame kwanza mstari wa 1 na wa 2. Mahali palipoonekana kuwa mkoa usio na maji kwa kweli palianza kuchanua maua na kuwa penye kutokeza matunda kama vile nyanda za kale za Sharoni. Kisha, angalia mstari wa 5 hadi wa 7. Wale mabaki, ambao baadhi yao bado wako hai na wenye kutenda katika utumishi wa Yehova, walifunguliwa macho ya uelewevu. Waliweza kuona vizuri zaidi maana ya yale yaliyokuwa yametendeka mwaka 1914 na baadaye. Hilo limekuwa pia na uvutano juu ya wengi wetu tufanyizao “umati mkubwa,” unaotumikia sasa pamoja na mabaki.—Ufunuo 7:9, NW.
Je, Wewe Ni Sehemu ya Huo Utimizo?
10, 11. (a) Umehusikaje katika utimizo wa Isaya 35:5-7? (b) Wewe binafsi unahisije kuhusu mabadiliko hayo?
10 Kwa kielelezo jifikirie mwenyewe. Kabla ya kukutana na Mashahidi wa Yehova, je, ulisoma Biblia kwa ukawaida? Ikiwa ulifanya hivyo, ulikuwa na uelewevu kiasi gani? Mathalani, sasa wajua kweli kuhusu hali ya wafu. Labda ungeweza kumrejeza mtu fulani mwenye kupendezwa na jambo hilo kwenye maandiko yanayohusu hilo katika Mwanzo sura ya 2, Mhubiri sura ya 9, na Ezekieli sura ya 18, na pia kwenye mafungu mengine mengi. Ndiyo, yaelekea waelewa yale ambayo Biblia hufundisha juu ya mambo au masuala mengi. Kwa kusema kwa usahili, Biblia ina maana kwako, nawe waweza kuwaeleza wengine mengi juu yayo, kama vile bila shaka umefanya.
11 Lakini, kila mmoja wetu angefanya vema kuuliza hivi, ‘Nilijifunzaje yote ninayojua kuhusu kweli ya Biblia? Kabla ya kujifunza pamoja na watu wa Yehova, je, nilikuwa nimeyapata mafungu hayo yote ambayo yametoka tu kutajwa? Je, nilikuwa nimeelewa maana yayo na kufikia mikataa iliyo sawa juu ya maana yayo?’ Jibu la unyoofu kwa maswali hayo laelekea ni la. Hakuna mtu apaswaye kuudhika na maneno hayo, lakini yaweza kusemwa kwamba kwa msingi ulikuwa kipofu kwa habari ya maandiko hayo na maana yayo. Sivyo? Yalikuwa humo katika Biblia, lakini hukuweza kuyafahamu, wala kuelewa umaana wayo. Kwa hiyo, macho yako yalifunguliwaje kiroho? Ilikuwa ni kwa lile ambalo Yehova amefanya katika kutimiza Isaya 35:5 juu ya mabaki watiwa-mafuta. Kisha umefunguliwa macho yako. Humo tena katika giza la kiroho. Wewe waweza kuona.—Linganisha Ufunuo 3:17, 18.
12. (a) Kwa nini twaweza kusema kwamba huu si wakati wa uponyaji wa kimwili wa kimuujiza? (b) Hali ya Ndugu F. W. Franz ilionyeshaje njia ambayo Isaya 35:5 linatimizwa katika wakati wetu?
12 Wanafunzi wenye bidii wa Biblia na wa shughuli za Mungu katika muda wote wa karne ambazo zimepita wanajua kwamba hiki si kipindi katika historia cha miujiza ya uponyaji wa kimwili. (1 Wakorintho 13:8-10) Kwa hiyo hatumtazamii Yesu Kristo kuwa akifumbua macho yaliyopofuka katika kuthibitisha kwamba yeye ndiye Mesiya, Nabii wa Mungu. (Yohana 9:1-7, 30-33) Wala yeye hawawezeshi viziwi wote wasikie tena. Frederick W. Franz, mmoja wa watiwa-mafuta na msimamizi wa Watch Tower Society wakati huo, alipokaribia umri wa miaka 100, alikuwa karibu kipofu na alihitaji kutumia kifaa cha kumsaidia asikie. Kwa miaka kadhaa yeye hakuweza kuona tena ili kusoma; hata hivyo, ni nani ambaye angemwona kuwa kipofu au kiziwi katika maana ya Isaya 35:5? Mwono wake mkali wa kiroho ulikuwa baraka kwa watu wa Mungu duniani pote.
13. Watu wa Mungu wa siku ya kisasa waliona kugeuzwa au kurudishwa kupi kwa hali?
13 Au namna gani ulimi wako? Huenda ikawa watiwa-mafuta wa Mungu walikuwa bubu wakati wa hali yao ya mateka ya kiroho. Lakini mara Mungu alipogeuza hali hiyo, ndimi zao zilianza kulia kwa furaha juu ya yale waliyojua kuhusu Ufalme wa Mungu uliosimamishwa na ahadi zake kwa wakati ujao. Huenda ikawa wamekusaidia uufungue ulimi wako pia. Ulisema na wengine juu ya kweli ya Biblia kwa kadiri gani katika wakati uliopita? Labda kwa hatua fulani ulifikiri, ‘Nafurahia kujifunza, lakini sitaenda kamwe kuongea na watu nisiowajua?’ Hata hivyo, je, si kweli kwamba “ulimi wake aliye bubu” sasa ‘unaimba kwa furaha’?—Isaya 35:6.
14, 15. Wengi wametembeaje katika “Njia ya Utakatifu” katika wakati wetu?
14 Wayahudi wa kale waliowekwa huru kutoka Babiloni walikuwa na safari ndefu ya kurudi bara lao. Hilo linalingana na nini katika wakati wetu? Angalia Isaya 35:8, (NW): “Kwa hakika kutakuja kuwa na njia kuu huko, hata njia; na hiyo itaitwa Njia ya Utakatifu. Na yule asiye safi hataipitia.”
15 Tangu kuachiliwa kwao kutoka katika hali ya mateka ya kiroho, mabaki ya watiwa-mafuta, wanaoandamana sasa na mamilioni ya kondoo wengine, wametoka Babiloni Mkubwa katika njia kuu ya kitamathali, njia safi ya utakatifu imwongozayo mtu kwenye paradiso ya kiroho. Tunajitahidi kwa kila njia kustahili kuwa katika hii Njia ya Utakatifu na kuendelea kuwa katika hiyo. Jifikirie mwenyewe. Je, viwango vyako vya kiadili na kanuni unazoshikamana nazo si za juu zaidi sasa kuliko wakati ulipokuwa ulimwenguni? Je, wewe hujitahidi zaidi sana ili kupatanisha kufikiri kwako na mwenendo wako na wa Mungu?—Warumi 8:12, 13; Waefeso 4:22-24.
16. Twaweza kufurahia hali zipi tutembeapo kwenye Njia ya Utakatifu?
16 Uendeleapo katika hii Njia ya Utakatifu, kwa msingi wewe huna wasiwasi juu ya wanadamu wa kihayawani. Ni kweli, ulimwenguni unahitaji kuwa macho kwamba watu wenye pupa au wenye chuki hawakunyafui kitamathali. Watu wengi sana ni wakali katika njia wanayoshughulika na wengine. Ni tofauti kama nini miongoni mwa watu wa Mungu! Humo umo katika mazingira yenye ulinzi. Bila shaka, Wakristo wenzako si wakamilifu; nyakati nyingine mmoja hukosea au huudhi. Lakini wajua kwamba ndugu zako hawana nia ya kukuumiza au kukunyafua. (Zaburi 57:4; Ezekieli 22:25; Luka 20:45-47; Matendo 20:29; 2 Wakorintho 11:19, 20; Wagalatia 5:15) Badala ya hivyo, wao huonyesha kupendezwa nawe; wamekusaidia; wanataka kutumikia pamoja nawe.
17, 18. Ni katika maana gani kwamba paradiso iko sasa, na hilo lina tokeo gani juu yetu?
17 Kwa hiyo twaweza kuangalia Isaya sura ya 35, tukifikiria utimizo wa wakati huu wa mstari wa 1 hadi wa 8. Je, si wazi kwamba tumepata ile ambayo huitwa kwa kufaa paradiso ya kiroho? La, haijakamilika—bado. Lakini kwa kweli ni paradiso, kwa maana, hapa twaweza tayari ‘kuona utukufu wa Yehova, uzuri wa Mungu wetu,’ kama vile isemwavyo katika mstari wa 2, (NW). Na tokeo ni nini? Mstari wa 10 (NW) wasema hivi: “Wale wenyewe waliokombolewa na Yehova watarudi na kwa hakika watakuja Zayoni kwa kilio chenye shangwe; na kushangilia hadi wakati usio dhahiri kutakuwa juu ya kichwa chao. Wao watapata mchachawo na kushangilia, na huzuni na kupiga kite lazima zikimbie mbali.” Kwa kweli, kule kutoka kwetu katika dini bandia na kufuatia kwetu ibada ya kweli chini ya upendeleo wa Mungu ni jambo lenye kuchochea shangwe.
18 Shangwe inayohusiana na ibada ya kweli huzidi kuongezeka, sivyo? Waona wale wenye kupendezwa karibuni wakifanya mabadiliko na kuwa imara katika kweli ya Biblia. Waona vijana wakikua na kufanya maendeleo ya kiroho kutanikoni. Kuna ubatizo, ambapo waona wale unaowajua wakibatizwa. Je, hizo si sababu za shangwe, za shangwe nyingi, leo? Ndiyo, ni shangwe iliyoje kwa wengine kuungana nasi katika uhuru wetu wa kiroho na hali za paradiso!
Utimizo Ulio Mbele Bado!
19. Isaya sura ya 35 inatujaza tazamio gani lenye tumaini?
19 Kufikia sasa tumechunguza Isaya sura ya 35 kwa habari ya utimizo wayo wa kwanza wa kurudi kwa Wayahudi na kwa habari ya utimizo wa kiroho unaoendelea leo. Lakini huo sio mwisho. Kuna mengi zaidi. Unahusiana na uhakikishio wa Kibiblia wa kurudisha kunakokuja kwa hali za paradiso halisi duniani.—Zaburi 37:10, 11; Ufunuo 21:4, 5.
20, 21. Kwa nini ni jambo la kiakili na la Kimaandiko kuamini kwamba kutakuwa bado na utimizo mwingine wa Isaya sura ya 35?
20 Lisingekuwa jambo la kupatana kwa Yehova kuandaa mafafanuzi ya wazi kuhusu paradiso kisha azuie utimizo huo mbalimbali kwa mambo ya kiroho pekee. Bila shaka, hilo si kusema kwamba utimizo mbalimbali wa kiroho si wa maana. Hata ikiwa paradiso halisi ingesimamishwa, hiyo isingeturidhisha ikiwa miongoni mwa mandhari nzuri na wanyama wenye amani tungezungukwa na watu walio wafisadi kiroho, wanadamu wenye kutenda kama hayawani wakali. (Linganisha Tito 1:12.) Ndiyo, lazima utimizo wa kiroho uje kwanza, kwani ni wa maana zaidi.
21 Hata hivyo, Paradiso inayokuja haifiki mwisho kwenye hali za kiroho tunazofurahia sasa na ambazo tutafurahia hata zaidi wakati ujao. Tuna sababu nzuri ya kutazamia utimizo halisi wa unabii mbalimbali kama vile Isaya sura ya 35. Kwa nini? Katika sura ya 65 (NW) Isaya alitabiri “mbingu mpya na dunia mpya.” Mtume Petro alitumia andiko hilo alipofafanua yale yanayofuata siku ya Yehova. (Isaya 65:17, 18; 2 Petro 3:10-13) Petro alikuwa akionyesha kwamba mambo ambayo Isaya alifafanua yangekuwako kwa kweli wakati “dunia mpya” inapokuwa uhalisi. Hilo latia ndani mafafanuzi ambayo huenda ukayafahamu—kujenga nyumba na kukaa ndani yazo; kupanda mashamba ya mizabibu na kula matunda yayo; mtu kufurahia kwa muda mrefu kazi ya mikono yake; mbwa-mwitu na mwana-kondoo wakikaa pamoja; na hakuna madhara yatokeayo duniani pote. Yaani, maisha marefu, makao yaliyo salama, chakula kingi, kazi yenye kuridhisha, na amani miongoni mwa wanyama na kati ya wanyama na wanadamu.
22, 23. Kutakuwa na msingi gani wa shangwe katika utimizo wa wakati ujao wa Isaya sura ya 35?
22 Je, taraja hilo halikujazi shangwe? Lapaswa kufanya hivyo, kwa maana hivyo ndivyo Mungu alivyotuumba tuishi. (Mwanzo 2:7-9) Kwa hiyo, yamaanisha nini kwa habari ya unabii katika Isaya sura ya 35 tunayochunguza? Yamaanisha kwamba tuna sababu zaidi ya kulia kwa shangwe. Majangwa halisi na mikoa isiyo na maji itachanua maua, ikitufanya tushangilie. Ndipo watu wenye macho ya buluu, au ya kahawia, au ya rangi nyingine yenye kupendeza, lakini ambao ni vipofu sasa, wataweza kuona. Wakristo wenzetu walio viziwi, au hata wale kati yetu tulio na ugumu wa kusikia, tutaweza kusikia kwa wazi. Ni shangwe kama nini kutumia uwezo huo ili kusikia Neno la Mungu likisomwa na kuelezwa, na pia kusikiliza sauti za upepo ukiwa mitini, za kicheko cha mtoto, za wimbo wa ndege!
23 Itamaanisha pia kwamba walemavu, kutia na wale wanaoathiriwa na ugonjwa wa yabisi kavu sasa, watatembea huku na huku bila maumivu yoyote. Ni kitulizo kilichoje! Wakati huo mabubujiko halisi ya maji yatapitia majangwa kwa kishindo. Tutayaona maji hayo yenye mawimbi na pia kusikia sauti ya kububujika. Tutaweza kutembea hapo na kugusa nyasi mbichi na mimea ya mafunjo. Kwa kweli itakuwa Paradiso iliyorudishwa. Namna gani ile shangwe ya kuwa karibu na simba au mnyama mwingine wa jinsi hiyo bila hofu? Hatuhitaji kuanza kufafanua hilo, kwani tayari sisi sote tumewazia na kufurahia mandhari hiyo.
24. Kwa nini waweza kukubaliana na usemi katika Isaya 35:10 (NW)?
24 Isaya atuhakikishia hivi: “Wale wenyewe waliokombolewa na Yehova watarudi na kwa hakika watakuja Zayoni kwa kilio chenye shangwe; na kushangilia hadi wakati usio dhahiri kutakuwa juu ya kichwa chao.” Kwa hiyo twaweza kukubali kwamba tuna sababu ya kulia kwa shangwe. Shangwe juu ya yale ambayo tayari Yehova anawafanyia watu wake katika paradiso yetu ya kiroho, na shangwe juu ya yale tuwezayo kutazamia katika ile Paradiso halisi iliyo karibu. Kuhusu wale wenye shangwe—kuhusu sisi—Isaya aandika hivi: “Wao watapata mchachawo na kushangilia, na huzuni na kupiga kite lazima zikimbie mbali.”—Isaya 35:10, NW.
Je, Uliona?
◻ Isaya sura ya 35 imekuwa na utimizo gani wa pili?
◻ Ni nini kinacholingana kiroho na mabadiliko ya kimuujiza ambayo Isaya alitabiri?
◻ Umeshirikije katika utimizo wa unabii huu?
◻ Kwa nini twaweza kusema kwamba Isaya sura ya 35 hutujaza tumaini kwa wakati ujao?
[Picha katika ukurasa wa 15]
Jela ya Raymond Street katika Brooklyn, New York, ambapo ndugu mashuhuri saba walifungwa Juni 1918
[Picha katika ukurasa wa 16]
Ingawa alikuwa karibu kipofu katika miaka yake ya baadaye, mwono wa kiroho wa Ndugu Franz uliendelea kuwa mkali
[Picha katika ukurasa wa 17]
Ukuzi na maendeleo ya kiroho ni sababu za shangwe