1. Je, Ulimwengu Unabadilika?

Aristoto alisema kwamba miviringo iliyozunguka dunia haingeweza kubadilika. Kama vile tu miviringo mingine, ukubwa wa mviringo ulioshikilia nyota mahali pake haungeweza kuongozeka wala kupungua.

Je, Biblia inakubaliana na wazo hilo? Hapana. Biblia haitoi kauli ya moja kwa moja kuhusu wazo hilo. Hata hivyo, ona ufafanuzi wake wenye kuvutia: “Kuna Yeye anayekaa juu ya mviringo wa dunia, ambayo wakaaji wake ni kama panzi, Yeye anayetandaza mbingu kama shashi bora, anayezitandaza kama hema la kukaliwa ndani.”—Isaya 40:22.a

Ni jambo gani linalokubalika leo kati ya mambo hayo mawili—mchoro wa Aristoto au ufafanuzi wa Biblia? Wanakosmolojia wa kisasa (watafiti kuhusu chanzo cha ulimwengu) wana maoni gani kuhusu ulimwengu? Katika karne ya 20, wataalamu wa nyota walishangaa walipovumbua kwamba ulimwengu unapanuka. Hata makundi ya nyota yanaonekana kuwa yanasonga kwa kasi sana mbali na mengine. Ni wanasayansi wachache ambao wangefikiri kwamba ulimwengu unapanuka. Leo, wanakosmolojia wanaamini kwamba mwanzoni nyota na sayari zilikuwa karibu-karibu sana, lakini zimekuwa zikisonga kuelekea sehemu tofauti-tofauti. Kwa kweli, kulingana na sayansi, mchoro wa Aristoto umepitwa na wakati.

Namna gani ufafanuzi wa Biblia? Si vigumu kuwazia nabii Isaya akitazama juu angani na kuona kwamba mbingu zenye nyota zinafanana na hema maridadi lilitotandazwa juu.b Huenda pia aliona kwamba kikundi cha nyota cha Kilimia kinafanana na “shashi bora.”

Zaidi ya hayo, maneno ya Isaya yanatuchochea tupige picha akilini. Tunaweza kuwazia jinsi hema lilivyokuwa nyakati za Biblia; labda tunawazia tu kitambaa kigumu kinachoonekana kuwa kidogo kikikunjuliwa na kutandazwa juu ya nguzo ili kutengeneza makao. Vivyo hivyo, tunaweza kuwazia mfanyabiashara akiinua shashi bora na kuitandaza ili mnunuzi aweze kuichunguza. Katika mifano yote miwili, kitu kinachoonekana kuwa kidogo kinakuwa kikubwa kinapotandazwa.

Kwa kweli, hatusemi kwamba mfano huo wa Biblia kuhusu hema na shashi bora unakusudiwa kufafanua jinsi ulimwengu unavyopanuka. Hata hivyo, je, si jambo linalovutia kwamba Biblia inafafanua ulimwengu katika njia inayopatana vizuri na sayansi ya kisasa? Isaya aliishi zaidi ya miaka mia tatu kabla ya Aristoto, na zaidi ya miaka 2,000 kabla sayansi haijathibitisha mambo hayo. Lakini, ufafanuzi ulioandikwa na nabii huyo Mwebrania ambaye hakuwa mtaalamu wa mambo ya sayari na nyota, hauhitaji kurekebishwa kama ule mchoro wa Aristoto.