Sura ya 30

‘Wafarijini Watu Wangu’

Isaya 40:1-31

 1.Yehova hutufariji kwa njia gani moja?

YEHOVA ndiye ‘Mungu apaye faraja.’ Mojawapo ya njia anazotumia kutufariji ni ahadi alizoagiza ziandikwe katika Neno lake. (Waroma 15:4, 5) Kwa kielelezo, mpendwa wako anapokufa, je, kuna jambo liwezalo kukufariji zaidi kuliko tazamio la kufufuliwa kwake katika ulimwengu mpya wa Mungu? (Yohana 5:28, 29) Na je, vipi kuhusu ahadi ya Yehova kwamba hivi karibuni ataukomesha uovu na kuigeuza dunia hii iwe paradiso? Je, haifariji kuwa na tazamio la kuokoka na kuingia katika Paradiso inayokuja na kuepuka kifo kabisa?—Zaburi 37:9-11, 29; Ufunuo 21:3-5.

 2. Sababu gani twaweza kuzitumaini ahadi za Mungu?

² Je, kweli twaweza kuzitumaini ahadi za Mungu? Ndiyo! Mfanyi wa ahadi hizo anategemeka kabisa. Ana uwezo na vilevile nia ya kutimiza neno lake. (Isaya 55:10, 11) Hilo lilithibitishwa kwa nguvu kuhusiana na taarifa ya Yehova kupitia nabii Isaya kwamba angerudisha ibada ya kweli huko Yerusalemu. Hebu tuuchunguze unabii huo, ulio katika Isaya sura ya 40, kwa maana kufanya hivyo kwaweza kuimarisha imani yetu katika Yehova, Mtimizaji wa ahadi.

Ahadi Yenye Kufariji

3, 4. (a) Isaya aandika maneno gani yenye faraja ambayo watu wa Mungu watayahitaji baadaye? (b) Kwa nini wakazi wa Yuda na Yerusalemu watapelekwa uhamishoni huko Babiloni, na utumwa wao utadumu muda gani?

³ Katika karne ya nane K.W.K., nabii Isaya aandika maneno yenye faraja ambayo watu wa Yehova watayahitaji baadaye. Mara baada ya kumwambia Mfalme Hezekia kuhusu uharibifu unaokaribia wa Yerusalemu na kuhamishwa kwa Wayahudi hadi Babiloni, Isaya aandika maneno ya Yehova yenye ahadi ya kurudishwa: “Watulizeni [“wafarijini,” “BHN”] mioyo, watulizeni mioyo, watu wangu, asema Mungu wenu. Semeni na moyo wa Yerusalemu, kauambieni kwa sauti kuu ya kwamba vita vyake vimekwisha, uovu wake umeachiliwa; kwa kuwa amepokea kwa mkono wa BWANA adhabu maradufu kwa dhambi zake zote.”—Isaya 40:1, 2. 

⁴ Neno “wafarijini,” lililo mwanzoni mwa Isaya sura ya 40, lafafanua vema ujumbe wa nuru na wa tumaini ulio katika sehemu nyinginezo za kitabu cha Isaya. Wakazi wa Yuda na Yerusalemu watapelekwa uhamishoni huko Babiloni mwaka wa 607 K.W.K. kwa sababu wameasi. Ingawa hivyo, mateka hao Wayahudi hawatawatumikia Wababiloni milele. Utumwa wao utadumu tu hadi uovu wao ‘uachiliwe.’ Itachukua muda mrefu kadiri gani? Nabii Yeremia asema ni miaka 70. (Yeremia 25:11, 12) Baadaye, Yehova atawaongoza mabaki wenye kutubu warudi Yerusalemu kutoka Babiloni. Katika mwaka wa 70 wa ukiwa wa Yuda, yafariji kama nini mateka hao kufahamu kwamba wakati wa ukombozi wao ulioahidiwa umekaribia!—Danieli 9:1, 2.

5, 6. (a) Kwa nini safari ndefu ya kutoka Babiloni hadi Yerusalemu haitazuia utimizo wa ahadi ya Mungu? (b) Kurudishwa kwa Wayahudi nchini kwao kutayaathirije mataifa mengine?

⁵ Safari ya kutoka Babiloni hadi Yerusalemu ni kilometa 800 hadi 1,600, ikitegemea njia inayopitiwa. Je, safari hiyo ndefu itazuia kutimia kwa ahadi ya Mungu? Hata kidogo! Isaya aandika: “Sikiliza, ni sauti ya mtu aliaye, Itengenezeni nyikani njia ya BWANA [“Yehova,” “NW”]; nyosheni jangwani njia kuu kwa Mungu wetu. Kila bonde litainuliwa, na kila mlima na kilima kitashushwa; palipopotoka patakuwa pamenyoka, na palipoparuza patasawazishwa; na utukufu wa BWANA utafunuliwa, na wote wenye mwili watauona pamoja; kwa kuwa kinywa cha BWANA kimenena haya.”—Isaya 40:3-5.

⁶ Kabla ya kuanza safari, mara nyingi watawala wa Mashariki wangetuma watu kuitengeneza njia kwa kuondoa mawe makubwa na hata kujenga madaraja na kusawazisha vilima. Kwa Wayahudi wanaorudi, itakuwa kana kwamba Mungu mwenyewe yuko mstari wa mbele, akiondoa vikwazo vyovyote vile. Kwani, hao ni watu wa jina la Yehova, na kutimiza ahadi yake ya kuwarudisha nchini kwao kutafanya utukufu wake udhihirike mbele ya mataifa yote. Yapende yasipende, mataifa hayo yatalazimika kutambua kwamba Yehova ndiye Mtimizaji wa ahadi zake.

7, 8. (a) Maneno ya Isaya 40:3 yalitimiaje katika karne ya kwanza W.K.? (b) Unabii wa Isaya ulitimiaje kwa njia kubwa zaidi mwaka wa 1919?

⁷ Kurudishwa kulikotukia karne ya sita K.W.K. hakukuwa ndio utimizo pekee wa unabii huo. Kulikuwapo pia utimizo fulani katika karne ya kwanza W.K. Yohana Mbatizaji alikuwa ndiye sauti ya mtu ‘apaazaye kilio nyikani,’ akitimiza Isaya 40:3. (Luka 3:1-6) Huku akiongozwa kwa kupuliziwa, Yohana aliyatumia maneno ya Isaya kujihusu mwenyewe. (Yohana 1:19-23) Kuanzia mwaka wa 29 W.K., Yohana alianza kuitayarisha njia kwa ajili ya Yesu Kristo.a Tangazo la mapema la Yohana liliwaamsha watu ili nao wapate kumtazamia Mesiya aliyeahidiwa, wamsikilize na kumfuata. (Luka 1:13-17, 76) Kupitia Yesu, Yehova angewaongoza wenye kutubu waingie katika uhuru ambao Ufalme wa Mungu pekee ndio uwezao kuuandaa—uhuru wa kutokuwepo kwa dhambi na kifo. (Yohana 1:29; 8:32) Maneno ya Isaya yalitimia kwa njia kubwa zaidi katika kukombolewa kwa mabaki ya Israeli wa kiroho kutoka katika Babiloni Mkubwa mwaka wa 1919 na katika kurudishwa kwao kwenye ibada ya kweli.

⁸ Hata hivyo, namna gani wale wanaotazamia kunufaika na utimizo wa kwanza wa ahadi hiyo—mateka Wayahudi huko Babiloni? Je, kweli waweza kuitumainia ahadi ya Yehova ya kuwarudisha katika nchi yao wanayoipenda? Ndiyo kabisa! Kupitia maneno na vielezi vyenye kusisimua vinavyotokana na maisha ya kila siku, Isaya sasa atoa sababu madhubuti zinazoonyesha kwa nini wawe na tumaini kamili kwamba Yehova atalitimiza neno lake.

Mungu Ambaye Neno Lake Hudumu Milele

9, 10. Isaya atofautishaje ufupi wa uhai wa mwanadamu na kudumu kwa “neno” la Mungu?

⁹ Kwanza, neno la Yule anayeahidi kurudishwa hudumu milele. Isaya aandika: “Sikiliza, ni sauti ya mtu asemaye, Lia! Nikasema, Nilie nini? Wote wenye mwili ni majani, na wema wake wote ni kama ua la kondeni; majani yakauka, ua lanyauka; kwa sababu pumzi ya BWANA yapita juu yake. Yakini watu hawa ni majani. Majani yakauka, ua lanyauka; bali neno la Mungu wetu litasimama [“ladumu,” “BHN”] milele.”—Isaya 40:6-8.

¹⁰ Waisraeli wafahamu vema kuwa majani hayadumu milele. Katika msimu wa ukame, joto kali la jua huyabadili kutoka kijani hadi kuwa rangi ya kahawia iliyoparara. Kwa njia fulani, uhai wa mwanadamu ni kama majani, ni wa muda mfupi sana. (Zaburi 103:15, 16; Yakobo 1:10, 11) Isaya atofautisha ufupi wa uhai wa mwanadamu na kudumu kwa “neno” la Mungu, au kusudi lake lililotaarifiwa. Naam, “neno la Mungu wetu” hudumu milele. Mungu asemapo, hakuna kiwezacho kuyabatilisha maneno yake wala kuyazuia yasitimie.—Yoshua 23:14.

11. Kwa nini twaweza kumtumaini Yehova atimize ahadi zilizo katika Neno lake lililoandikwa?

¹¹ Leo tuna taarifa iliyoandikwa ya kusudi la Yehova kwa namna ya Biblia. Biblia imepata upinzani mkali kwa muda wa karne kadhaa, na watafsiri wenye ujasiri na wengineo wamehatarisha maisha yao ili kuihifadhi. Ingawa hivyo, si jitihada zao peke yake ambazo zimefanya Biblia ihifadhiwe. Yehova, “Mungu aliye hai na anayedumu daima” na ambaye ni Mhifadhi wa Neno lake, ndiye amewezesha Biblia ihifadhiwe. (1 Petro 1:23-25) Hebu wazia: Kwa kuwa Yehova amelihifadhi Neno lake lililoandikwa, je, hatuwezi kumtumaini atimize ahadi zilizomo?

Mungu Mwenye Nguvu Anayetunza Kondoo Zake kwa Wororo

12, 13. (a) Kwa nini ahadi ya kurudishwa yaweza kutumainiwa? (b) Kuna habari gani njema kwa wahamishwa Wayahudi, na kwa nini wanaweza kuwa na uhakika?

¹² Isaya atoa sababu ya pili ya kuitumaini ahadi ya kurudishwa. Anayeahidi ni Mungu mwenye nguvu anayewatunza watu wake kwa wororo. Isaya aendelea: “Wewe uuhubiriye Sayuni habari njema, panda juu ya mlima mrefu; wewe uuhubiriye Yerusalemu habari njema, paza sauti kwa nguvu; paza sauti yako, usiogope; iambie miji ya Yuda, Tazameni, Mungu wenu. Tazameni, Bwana Mungu atakuja kama shujaa [“na nguvu,” “NW,” kielezi-chini], na mkono wake ndio utakaomtawalia; tazameni, thawabu yake i pamoja naye, na ijara yake i mbele zake. Atalilisha kundi lake kama mchungaji, atawakusanya wana-kondoo mikononi mwake; na kuwachukua kifuani mwake, nao wanyonyeshao atawaongoza polepole.”—Isaya 40:9-11, chapa ya 1989.

¹³ Katika nyakati za Biblia, wanawake walikuwa na desturi ya kusherehekea ushindi, wakipaza sauti au wakiimba habari njema za mapigano waliyoshinda au za kitulizo kinachokuja. (1 Samweli 18:6, 7; Zaburi 68:11) Isaya aonyesha kwa unabii kwamba kuna habari njema kwa wahamishwa Wayahudi, habari zinazoweza kutangazwa kwa sauti kubwa bila hofu, hata kwenye vilele vya milima—Yehova atawaongoza watu wake kurudi kwenye jiji wanalolipenda, Yerusalemu! Wanaweza kuwa na uhakika, kwa kuwa Yehova atakuja “na nguvu.” Basi hakuna kiwezacho kumzuia asitimize ahadi yake.

14. (a) Isaya atoaje kielezi cha jinsi ambavyo Yehova atawaongoza watu wake kwa wororo? (b) Ni kielelezo gani kinachoonyesha jinsi ambavyo wachungaji hutunza kondoo zao kwa wororo? (Ona sanduku kwenye ukurasa wa 405.)

¹⁴ Hata hivyo, Mungu huyu mwenye nguvu ana sifa ya wororo. Isaya aeleza kwa uchangamfu jinsi Yehova atakavyowaongoza watu wake kurudi nchini kwao. Yehova ni kama mchungaji mwenye upendo anayewakusanya pamoja wana-kondoo wake na kuwabeba “kifuani” mwake. Yaonekana neno hili “kifua” larejezea mikunjo ya juu ya vazi. Nyakati nyingine wachungaji hubebea kifuani wana-kondoo waliozaliwa hivi karibuni ambao hawauwezi mwendo wa kundi. (2 Samweli 12:3) Onyesho kama hilo lenye kuvutia linalotokana na maisha ya uchungaji hapana shaka lawapa tena watu wa Yehova waliohamishwa uhakikishio wa utunzaji wake wenye upendo kwao. Kwa hakika Mungu huyo mwenye nguvu lakini mwenye wororo aweza kutumainiwa atimize yale ambayo amewaahidi!

15. (a) Yehova alikuja “na nguvu” lini, na ‘mkono unaomtawalia’ ni nani? (b) Ni habari gani njema ipasayo kutangazwa bila hofu?

¹⁵ Maneno ya Isaya yamejaa maana ya unabii kwa ajili ya siku yetu. Yehova alikuja “na nguvu” mwaka wa 1914 na kuanzisha Ufalme wake huko mbinguni. ‘Mkono unaomtawalia’ ni Mwana wake, Yesu Kristo, ambaye Yehova amemtawaza kwenye kiti chake cha ufalme mbinguni. Mwaka wa 1919, Yehova aliwakomboa watumishi wake watiwa-mafuta duniani kutoka katika utumwa kwa Babiloni Mkubwa na kuanza kurudisha kwa ukamili ibada safi ya Mungu aliye hai na wa kweli. Hiyo ni habari njema ambayo sharti itangazwe bila hofu, kana kwamba kwa kupaza sauti kwenye vilele vya milima ili tangazo lisambae kwa mapana na marefu. Basi na tupaze sauti zetu na kuwafahamisha wengine kwa ujasiri kwamba Yehova Mungu ameirudisha ibada yake safi kwenye dunia hii!

16. Yehova huwaongozaje watu wake leo, na hilo huweka kiolezo gani?

¹⁶ Maneno ya Isaya 40:10, 11 yana matumizi zaidi yenye thamani kwetu leo. Inafariji kuona jinsi Yehova anavyowaongoza watu wake kwa wororo. Kama vile mchungaji aelewavyo mahitaji ya kondoo mmoja-mmoja—wakiwemo wana-kondoo wachanga wasiouweza mwendo wa wengine—ndivyo Yehova anavyouelewa udhaifu mbalimbali wa kila mmoja wa watumishi wake waaminifu. Isitoshe, Yehova aliye Mchungaji mwenye wororo huwawekea wachungaji Wakristo kiolezo. Wazee wapaswa kulitunza kundi kwa wororo, wakiiga hangaiko lenye upendo ambalo Yehova mwenyewe huonyesha. Sharti sikuzote wakumbuke maoni ya Yehova kuhusu kila mshiriki wa kundi, “ambalo alilinunua kwa damu ya Mwana wake mwenyewe.”—Matendo 20:28.

Mwenye Nguvu Zote, Mwenye Hekima Yote

17, 18. (a) Kwa nini wahamishwa Wayahudi waweza kuitumaini ahadi ya kurudishwa? (b) Isaya auliza maswali gani yenye kutia hofu?

¹⁷ Wahamishwa Wayahudi waweza kuitumaini ahadi ya kurudishwa kwa sababu Mungu ni mwenye nguvu zote na mwenye hekima yote. Isaya asema: “Ni nani aliyeyapima maji kwa konzi ya mkono wake, na kuzikadiri mbingu kwa shubiri, na kuyashika mavumbi ya dunia katika pishi, na kuipima milima kwa uzani, na vilima kama kwa mizani? Ni nani aliyemwongoza roho ya BWANA, na kumfundisha kwa kuwa mshauri wake? Alifanya shauri na nani, ni nani aliyemwelimisha na kumfunza njia ya hukumu, na kumfunza maarifa, na kumwonyesha njia ya fahamu?”—Isaya 40:12-14.

¹⁸ Hayo ni maswali yanayotia hofu ambayo wahamishwa Wayahudi wapaswa kuyatafakari. Je, wanadamu duni waweza kuyazuia mawimbi yenye nguvu ya bahari? Haiwezekani hata kidogo! Na bado, kwa maoni ya Yehova, bahari zinazoifunika dunia ni kama tone la maji katika kiganja cha mkono wake.b Je, wanadamu duni waweza kuzipima mbingu kubwa mno, zenye kujaa nyota au kupima milima na vilima vya dunia? La. Ingawa hivyo, Yehova huzipima mbingu kwa urahisi kama vile mwanadamu awezavyo kupima kitu fulani kwa shubiri, yaani, urefu wa kutoka mwisho wa kidole gumba hadi ncha ya kidole cha mwisho wakati mkono umenyoshwa. Ni kana kwamba Mungu aweza kuipima milima na vilima kwa mizani. Je, hata wanadamu wenye akili zaidi waweza kumshauri Mungu kuhusu mambo ya kufanya sasa au kumwambia yale ya kufanya wakati ujao? La, hasha!

19, 20. Ili kukazia ukuu wa Yehova, Isaya atumia vielezi gani?

¹⁹ Namna gani mataifa yenye nguvu duniani—je, yaweza kumpinga Mungu atimizapo neno lake la ahadi? Isaya ajibu kwa kuyafafanua mataifa ifuatavyo: “Tazama, mataifa ni kama tone la maji katika ndoo, huhesabiwa kuwa kama mavumbi membamba katika mizani; tazama, yeye huvinyanyua visiwa kama ni kitu kidogo sana. Lebanoni nayo hautoshi kwa kuni, wala wanyama wake hawatoshi kwa kafara. Mataifa yote huwa kama si kitu mbele zake; huhesabiwa kwake kuwa duni ya si kitu, na ubatili.”—Isaya 40:15-17.

²⁰ Kwa maoni ya Yehova, mataifa yote ni kama tone la maji linaloanguka kutoka katika ndoo. Ni kama tu mavumbi membamba sana yaliyo kwenye mizani, yasiyo na uzito wowote.c Tuseme kwamba mtu fulani angejenga madhabahu kubwa mno na kutumia kuni zote zinazofunika milima ya Lebanoni kwenye madhabahu hiyo. Kisha atoe dhabihu ya wanyama wote walio katika milima hiyo. Hata matoleo hayo yote hayangemfaa Yehova. Kana kwamba mfano uliotumiwa hadi sasa hautoshi, Isaya atoa taarifa yenye nguvu hata zaidi—mataifa yote “si kitu” machoni pa Yehova.—Isaya 40:17.

21, 22. (a) Isaya akaziaje kwamba Yehova hana kifani? (b) Ufafanuzi ulio waziwazi wa Isaya watuongoza kwenye mkataa gani? (c) Nabii Isaya aandika taarifa gani ambayo ni sahihi kisayansi? (Ona sanduku kwenye ukurasa wa 412.)

²¹ Ili kukazia zaidi kwamba Yehova hawezi kulinganishwa, Isaya aanza kuonyesha upumbavu wa wale wanaotengeneza sanamu kutokana na dhahabu, fedha, au miti. Ni upumbavu kama nini kufikiri kuwa sanamu hizo zaweza kuwa mfano unaofaa wa ‘Yeye anayeketi juu ya duara ya dunia’ na ambaye huwatawala wakazi wake!—Soma Isaya 40:18-24.

²² Ufafanuzi wote huo ulio waziwazi hutuongoza kwenye mkataa mmoja—hakuna kiwezacho kumzuia Yehova aliye mwenye nguvu zote, mwenye hekima yote, na asiye na kifani, asiitimize ahadi yake. Maneno ya Isaya yaliwafariji na kuwaimarisha kama nini wahamishwa Wayahudi huko Babiloni waliotamani kurudi nchini kwao! Leo sisi pia twaweza kuwa na uhakika kwamba ahadi za Yehova kwa ajili ya wakati wetu ujao zitatimia.

“Ni Nani Aliyeziumba Hizi”?

23. Sababu gani wahamishwa Wayahudi waweza kutiwa moyo, na sasa Yehova akazia jambo gani kujihusu mwenyewe?

²³ Bado kuna sababu nyingine inayowatia moyo wahamishwa Wayahudi. Yeye anayeahidi ukombozi ni Muumba wa vitu vyote na Chanzo cha nishati yenye msukumo. Ili kukazia uwezo wake wa ajabu, Yehova akazia uwezo wake unaoonekana katika uumbaji: “Mtanifananisha na nani, basi, nipate kuwa sawa naye? asema yeye aliye Mtakatifu. Inueni macho yenu juu, mkaone; ni nani aliyeziumba hizi; aletaye nje jeshi lao kwa hesabu; aziita zote kwa majina; kwa ukuu wa uweza wake [“nishati yake yenye msukumo,” “NW”], na kwa kuwa yeye ni hodari kwa nguvu zake; hapana moja isiyokuwapo mahali pake.”—Isaya 40:25, 26.

24. Huku akijisemea mwenyewe, Yehova aonyeshaje kwamba hakuna anayelingana naye?

²⁴ Mtakatifu wa Israeli anajisemea mwenyewe. Ili kuonyesha kwamba hakuna anayelingana naye, Yehova aelekeza fikira kwenye nyota za mbinguni. Kama vile kamanda wa kijeshi anayeongoza majeshi yake, ndivyo Yehova anavyoongoza nyota. Iwapo angezikusanya, ‘hapana moja isingekuwapo mahali pake.’ Ingawa idadi ya nyota ni kubwa, yeye huziita kila moja kwa jina, kwa kutumia jina la kibinafsi au mtajo ulio kama jina. Kama vile wanajeshi watiifu, nyota hukaa mahali pake na kufuata utaratibu ufaao, kwa kuwa Kiongozi wao ana wingi wa “nishati yenye msukumo” naye ni “hodari kwa nguvu.” Kwa hiyo, wahamishwa Wayahudi wana sababu ya kuwa na tumaini. Muumba, anayeziongoza nyota, ana nguvu za kuwategemeza watumishi wake.

25. Twaweza kuitikiaje mwaliko wa Mungu ulioandikwa kwenye Isaya 40:26, na kukiwa na matokeo gani?

²⁵ Ni nani kati yetu awezaye kuukataa mwaliko wa Mungu ulioandikwa kwenye Isaya 40:26: “Inueni macho yenu juu, mkaone”? Uvumbuzi mbalimbali wa waastronomia wa leo umeonyesha kuwa mbingu zilizojaa nyota ni za ajabu hata zaidi kuliko zilivyoonekana katika siku ya Isaya. Waastronomia wanaotazama mbinguni wakitumia darubini kali wanakadiria kuwa ulimwengu unaoonekana una makundi ya nyota yapatayo bilioni 125. Lahaula, kwa makadirio fulani, mojawapo la makundi hayo liitwalo Kilimia, lina nyota zaidi ya bilioni 100! Kujua hayo kwapaswa kutuchochea tumstahi Muumba wetu kutoka moyoni na kulitumaini kabisa neno lake la ahadi.

26, 27. Fikira za wahamishwa huko Babiloni zafafanuliwaje, nao wapaswa kujua mambo gani?

²⁶ Akitambua kwamba kuishi utekwani kwa miaka mingi kutapunguza ari ya wahamishwa Wayahudi, Yehova ampulizia Isaya kuandika mapema maneno haya yenye kitia-moyo: “Mbona unasema, Ee Yakobo, mbona unanena, Ee Israeli, Njia yangu imefichwa, BWANA asiione, na hukumu yangu imempita Mungu wangu asiiangalie? Je! wewe hukujua? hukusikia? Yeye Mungu wa milele, BWANA, Muumba miisho ya dunia, hazimii, wala hachoki; akili zake hazichunguziki.”—Isaya 40:27, 28.

²⁷ Isaya aandika maneno ya Yehova yanayoeleza fikira za wahamishwa huko Babiloni, mamia ya kilometa kutoka nchini kwao. Wengine waona kwamba Mungu wao haioni au haijui “njia” yao, yaani, mwendo mgumu wa maisha yao. Wanafikiri kwamba Yehova hajali ukosefu wa haki unaowapata. Wanakumbushwa mambo wanayopaswa kujua kwa kujionea, la sivyo, kwa kusikia. Yehova ana uwezo na nia ya kuwakomboa watu wake. Yeye ni Mungu wa milele na Muumba wa dunia nzima. Kwa hiyo, bado ana nguvu alizoonyesha wakati wa uumbaji, na hata Babiloni yenye nguvu haiwezi kulingana naye. Mungu wa namna hiyo hawezi kuchoka wala kuwatamausha watu wake. Hawapaswi kutarajia kuyaelewa kikamilifu matendo ya Yehova, kwa maana uelewevu wake—au ufahamu wenye kina, na utambuzi—unazidi uwezo wao wa ufahamu.

28, 29. (a) Yehova awakumbushaje watu wake kwamba atawasaidia wenye kuzimia? (b) Ni kielezi gani kimetumiwa ili kuonyesha jinsi ambavyo Yehova huwapa watumishi wake nguvu?

²⁸ Kupitia Isaya, Yehova aendelea kuwatia moyo wahamishwa walioshuka moyo: “Huwapa nguvu wazimiao, humwongezea nguvu yeye asiyekuwa na uwezo. Hata vijana watazimia na kuchoka, na wanaume vijana wataanguka; bali wao wamngojeao BWANA watapata nguvu mpya; watapanda juu kwa mbawa kama tai; watapiga mbio, wala hawatachoka; watakwenda kwa miguu, wala hawatazimia.”—Isaya 40:29-31.

²⁹ Azungumziapo uhitaji wa kumpa nguvu mwenye kuzimia, huenda Yehova azingatia safari yenye kuchosha sana ambayo itabidi wahamishwa wafunge ili kurudi nyumbani. Yehova awakumbusha watu wake kwamba yeye ana zoea la kuwasaidia watu wanaozimia na ambao humtegemea. Hata wanadamu wenye nguvu zaidi—“vijana” na “wanaume vijana”—huenda wakazimia na kuanguka kwa sababu ya uchovu. Ingawa hivyo, Yehova aahidi kuwapa wale wanaomtumaini nguvu, nguvu kamili za kukimbia na kutembea. Kielezi cha tai, ndege mwenye nguvu awezaye kupaa kwa saa kadhaa pasipo kutua kana kwamba hatumii nguvu, kimetumiwa kuonyesha jinsi Yehova anavyowapa watumishi wake nguvu.d Huku wakiwa na matarajio hayo ya kutegemezwa na Mungu, wahamishwa Wayahudi hawana sababu ya kufa moyo.

30. Wakristo wa kweli leo waweza kupataje faraja kutokana na mistari ya mwisho ya Isaya sura ya 40?

³⁰ Mistari hiyo ya mwisho ya Isaya sura ya 40 ina maneno yanayowafariji Wakristo wa kweli ambao wanaishi katika siku za mwisho wa huu mfumo mwovu wa mambo. Kwa kuwa kuna mikazo na matatizo mengi sana yanayovunja moyo, inatia moyo kujua kwamba Mungu wetu anaona matatizo tunayovumilia na ukosefu wa haki tunaokabili. Twaweza kuwa na hakika kwamba Muumba wa vitu vyote, Yule ambaye “akili zake hazina mpaka,” ataondoa ukosefu wote wa haki wakati wake ufikapo. (Zaburi 147:5, 6) Kwa sasa, hatuhitaji kuvumilia kwa nguvu zetu wenyewe. Yehova, ambaye nguvu zake haziwezi kwisha, aweza kuwatia nguvu watumishi wake katika nyakati za majaribu, “nguvu ipitayo iliyo ya kawaida.”—2 Wakorintho 4:7.

31. Unabii wa Isaya ulikuwa na ahadi gani ya nuru kwa mateka Wayahudi huko Babiloni, nasi twaweza kutumaini nini kikamili?

³¹ Wafikirie mateka Wayahudi huko Babiloni katika karne ya sita K.W.K. Yerusalemu jiji lao walipendalo lilikaa ukiwa umbali wa mamia ya kilometa huku hekalu lake likiwa magofu. Unabii wa Isaya ulikuwa na ahadi yenye kufariji ya nuru na tumaini kwao—Yehova angewarudisha nchini kwao! Mwaka wa 537 K.W.K., Yehova aliwaongoza watu wake nyumbani, akijithibitisha kuwa Mtimizaji wa ahadi. Sisi pia twaweza kumtumaini Yehova kikamili. Ahadi zake za Ufalme, zinazoelezwa vizuri sana katika unabii wa Isaya, zitatimia. Hiyo ni habari njema kwelikweli—ujumbe wa nuru kwa wanadamu wote!

[Maelezo ya Chini]

[Sanduku/Picha katika ukurasa wa 404, 405]

Yehova, Mchungaji Mwenye Upendo

Ili kuonyesha jinsi Yehova anavyowahangaikia watu wake, Isaya amfananisha Yehova na mchungaji anayebeba wana-kondoo wake kifuani mwake. (Isaya 40:10, 11) Yaonekana mfano huo wa Isaya ulitegemea mazoea halisi ya wachungaji wa kale. Fikiria kielelezo cha karibuni zaidi. Mtazamaji aliyewatazama wachungaji kwenye miteremko ya Mlima Hermoni katika Mashariki ya Kati asema jinsi wanavyotunza kondoo zao kwa wororo. “Kila mchungaji aliangalia kwa makini kundi lake ili kuona jinsi linavyoendelea. Akipata mwana-kondoo aliyezaliwa hivi karibuni, angemweka katika mikunjo ya . . . kanzu yake kubwa, kwa kuwa alikuwa dhaifu sana asiuweze mwendo wa mama yake. Kifua chake kilipojaa, aliwaweka wana-kondoo mabegani mwake, akiwashika kwa miguu, au kwenye mfuko au kikapu mgongoni mwa punda, hadi kondoo wachanga wauweze mwendo wa mama zao.” Je, haifariji kujua kuwa twamtumikia Mungu anayewahangaikia watu wake kwa wororo?

[Sanduku/Picha katika ukurasa wa 412]

Dunia Ina Umbo Gani?

Nyakati za kale, wanadamu kwa jumla waliamini kwamba dunia ni tambarare. Hata hivyo, mapema katika karne ya sita K.W.K., mwanafalsafa Mgiriki aitwaye Pythagoras alikisia-kisia kwamba dunia ni mviringo. Licha ya hayo, karne mbili kabla ya Pythagoras kutunga nadharia yake, nabii Isaya alitaarifu hivi kwa uwazi na uhakika wa ajabu: “Yeye ndiye anayeketi juu ya duara ya dunia.” (Isaya 40:22, italiki ni zetu.) Neno la Kiebrania chugh ambalo hapa limetafsiriwa “duara” laweza kufasiriwa “mviringo.” Chombo cha mviringo ndicho pekee kionekanacho kama duara pande zote.e Basi muda mrefu mapema, nabii Isaya aliandika taarifa ambayo ni sahihi kisayansi na isiyoathiriwa na ngano za kale.

[Maelezo ya Chini]

[Picha katika ukurasa wa 403]

Yohana Mbatizaji alikuwa sauti ya mtu ‘apaazaye kilio nyikani’